دکتر یوسفی روانشناس سنندج

عرصه‌ای پهناورتر، اتحادیۀ بین‌المللی هستی کاوی است (هستی کاوی شکلی از درمان وجودی است که از فلسفۀ مارتین هیدگر تأثیر پذیرفته است) که شامل درمانگران وجودی و نماینده شماری از کشورهای اطراف جهان، شامل کانادا، یونان، سوئیس، استرالیا و برزیل است. همچنین یک مجمع تحلیل وجودی در چهار کشور وجود دارد و افرادی از نوزده کشور جهان عضو آن هستند. در اروپا، دو شکل از درمان وجودی مسلط است: هستی کاوی و معنا درمانگری. معنا درمانگری یک درمان وجودی متمرکز بر معناست که توسط ویکتور فرانکل ایجادشده است. رولو می تفکر وجودی را از اروپا به ایالت متحده آورد و مفاهیم کلیدی آن را به تمرین‌های روان‌درمانبخش برگرداند. نوشته‌های می (1953، 1961، 1981، 1983) تأثیر معنی‌داری بر کارورزان وجود گرا در سراسر دنیا گذارده است. همراه با می، یالوم دیگر مدافع برجستۀ معاصر درمانگری وجودی در ایالات متحده است. در ایالات متحده تقدم با درمان وجودی- انسان‌گرا یا وجودی- انسان دوستانه

[12] است و دلیل آن به محبوبیت یالوم، برمی‌گردد که پیرو این درمان است. درمان‌های وجودی به کشورهای امریکای جنوبی (تولِدو

[13]، 2011)، کانادا (وونگ

[14]، 2013)، استرالیا (استراسر و استراسر

[15]، 1997) و روسیه (لئون‌تیف

[16]، 2013) نیز پای گذارده است. شهرت یالوم در مقایسه با سایر مشاورین و روان‌درمانگران وجودی بیشتر به نظر می‌آید. او چندین رمان آموزشی نگاشته که جلاد عشق (1987)، وقتی نیجه گریست (1992)، ، مامان و معنای زندگی (2000) و مداوای شوپنهاور (2005) را شامل می‌شود. یالوم یک استاد بازنشستۀ روان‌پزشکی از دانشگاه استنفورد مدیسون است. یالوم به‌عنوان یک روان‌پزشک و نویسنده، از سال 1970 که کتاب تأثیرگذارش با عنوان نظریه و کاربست روان‌درمانگری گروه (1970/2005) انتشار داد در حوزۀ روان‌درمانگری گروه بدل به اصلی‌ترین چهره شده است. این کتاب به 12 زبان ترجمه شده و در حال حاضر به ویرایش پنجم رسیده است. اثر پیشگام او با عنوان روان‌درمانگری وجودی که درسال 1980 نگاشته شد یک متن سنتی و موثق درمان وجودی محسوب می‌گردد. کتاب غیرداستانی او درسال 2008 با عنوان تلألو خورشید؛ غلبه بر دهشت مرگ که رساله‌ای دربارۀ نقش اضطراب مرگ در روان‌درمانگری است، نشان می‌دهد که چگونه مرگ و معنای زندگی مضامین بنیادی مرتبط با کار درمانی عمیق است. آثار یالوم به بیش از 20 زبان ترجمه شده و به‌طور گسترده توسط درمانگران و مردم عامه مطالعه شده است. یالوم کسی است که به تمام درمان‌جویان با حسی از شگفتی به داستانهایی که آشکار می‌سازند رو آورده است. او معتقد است که باید برای هر درمان‌جو یک درمان متفاوت طراحی شود، چه هر یک از آن‌ها داستان منحصربه‌فردی دارد. او طرفدار به کار بستن اینجا و اکنون رابطۀ درمانی برای کاوش دنیای میان فردی مراجعین است. فلسفۀ بنیادی او وجودی و میان فردی است که آن‌ها را برای درمان انفرادی و گروه به کار می‌بندد.

 درمجموع درمانگری وجودی، شامل هستی کاوی، معنا درمانگری

[17] و درمان‌هایی است که نحله‌های درمان وجودی آمریکایی و بریتانیایی را می‌سازد که هر یک خود را به آمیزه‌ای خاص از انگاره‌های فلسفۀ وجودی و پدیدارشناسی و ارائۀ جایگزین‌هایی معتبر برای درمان‌ها مبتنی بر مدل طبی غالب بهداشت روانی رسانده‌اند. البته درمان وجودی نیازی به مجرب بودن در ممانعت از سایر گونه‌های درمان ندارد، اما در عوض از عرضۀ دامنۀ بسیار گسترده‌ای از سایر نحله‌ها به متخصصین برخوردار است. امروزه چالش‌های بسیاری بر سر راه درمانگران وجودی قرار دارد ازجمله چگونگی توضیح و تدریس رویکردی که از دامنۀ اندیشه‌های متنوع الهام گرفته و موضعی شناخت‌شناسی را اتخاذ کرده است و از انتظام یافتن سرباز می‌زند. درواقع این رویکرد برابر نهاد

[18] کاربست خوب

[19] در نظر گرفته‌شده است و درجایی که مردم با آهنگی بسیار سریع زندگی می‌کنند و تشویق می‌شوند تا در یک پیروی کورکورانه از رخدادها و لذایذ، خود را با چیزهایی که حق خود می‌دانند احاطه کنند، هنوز مناسبت کامل انگاره‌های وجودی با دنیای جدید قطعی تلقی نمی‌گردد. در این محیط، درمانی که برای کمک به مردم پرداختن به احساس معنا باختگی و پوچی

[20] را پیشنهاد می‌دهد و به آن‌ها جرئت رویارویی با بدبختی

[21] را می‌دهد و آن‌ها را برای زیستن توأم با اصالت

[22] در مسیری با ارزش‌های خودشان توانمند می‌سازد، تنها درمانی است که می‌تواند نسبت به سایر درمان‌ها مناسب‌تر باشد.

درمان وجودی تمرکز کردن بر انجام دادن فنون حل مشکلی نیست که معطوف به وظیفۀ پیچیدۀ زیستن درست باشد و هدف آن نیز معالجۀ مردم مطابق با طب سنتی نیست. درمانگران وجودی با عمیق‌ترین و رنج‌آورترین مشکل‌های کنونی درمان‌جویان درمان درگیر می‌شوند. در این رویکرد اشخاص همچون موجود مریض نگریسته نمی‌شوند، ولی همچون بیمار ایفای نقش‌های جبری یا زمخت بودن در زندگی در نظر گرفته می‌شوند. درمان‌جویان در زمینه‌یابی میدان عمل یا جولانگاه

[23] به کمک نیاز دارند تا بتوانند تصمیم بگیرند چه راهی را دنبال کنند و درمانگران به درمان‌جویان در کنار آمدن با شرایط زندگی، با همه تناقض‌هایش، کمک می‌کنند. یکی از اهداف درمان وجودی به چالش کشیدن اشخاص برای توقف فریب خویشتن به‌منظور امتناع از مسئولیت‌پذیری در قبال رخدادهای پیش‌آمده برای آن‌ها و مطالبات انبوه

[24] زندگی است. اشخاص از طریق تجربۀ درمان وجودی پندارشان را دربارۀ خود مانند وجودی آزاد برای درگیر شدن در اقدامی که هدف آن تغییر است گسترش می‌دهند؛ تغییر و ساختن خود از طریق خردمندی و تصدیق این‌که ما در جهان «پرت

[25]» شده‌ایم و خالق نیستیم. درمان‌جویان به‌تدریج چگونگی پذیرش زندگی، با تمام پیچیدگی‌ها و معماهای آن را یاد می‌گیرند. این فرایند شامل یادگیری رودررویی با مشکل‌های غیرقابل‌اجتناب، دشواری‌ها، بحران‌ها و ناامیدی‌هایی است که بخشی از زندگی هستند. درمان‌جویان درمی‌یابند که با پاسخ‌هایشان محبوس نمی‌شوند، اما از توان نائل شدن به آزادی صحیح برخوردارند. آن‌ها بهتر می‌توانند با مسلمات

[26] زندگی کنند و به‌جرئت سروکار داشتن با عدم حتمیت

[27] درون خود دست می‌یابند. درمان فرصتی برای آن‌ها فراهم می‌کند تا یک زندگی شایستۀ تعهد را در ذهن خود تجسم کنند.

هدف اساسی مشاوره و روان‌درمانگری وجودی، اصالت است؛ درمان‌جویان در روند مشاوره و درمان چگونگی عدم اصالت کامل زندگی خودشان و چرایی لزوم تحقق قابلیت کامل موجودیت خودشان را می‌آموزند. چنانکه فرانکل بیان می‌کند، «درمان‌جویان باید مقصودی برای زندگی خود یافته و آن را دنبال کنند.» همچنان که یک شخص آگاه می‌گردد که وظیفه دارد چیزی را در زندگی دنبال کند که به نحو بهتری می‌تواند ارزش‌های با اهمیت را متحقق سازد. هدف درمان کمک به اشخاص برای برخورداری از اصالت بیشتر و تشخیص این است که چه موقع خود را فریب می‌دهند. مشاوره و درمان باید به اشخاص کمک کند که ارزش‌ها و عقاید خودشان را درک کنند، به آن‌ها اعتماد کنند و بر مبنای آن دسته از ارزش‌ها و عقایدی که می‌توانند منجر به گشودن مسیر تازه‌ای در زندگی آن‌ها گردند، دست به انتخاب بزنند. هنگامی‌که افراد می‌بینند که زندگی آن‌ها در عوض آمیختگی با وحشت، ملال، نفرت و تعصب

[28]، باعلاقه، خلاقیت، اُمید و لذت همراه است، حسی از سرزندگی

[29] از مشاوره و درمان ایجاد می‌شود.

 

 

 

 

دکتر یوسفی روانشناس سنندج

منبع

نصیری هانیس، غفار؛ یوسفی، ناصر و صادقی، مسعود. (1396). مشاوره و روان‌درمانگری گروهی با تمرکز بر رویکرد وجودی، چاپ نخست. خرم‌آباد: انتشارات دانشگاه لرستان.
نصیری هانیس، غفار. (1398). مبانی روان درمانگری وجودی، نشریه روزنه؛ نشریه انجمن روان شناسی دانشگاه کردستان، 8 (4):  27-24.

[1]

. self-showing

[2]

. Ernesto Spinelli

[3]

. Daseinanalysis

[4]

. Bugental, Schneider and Krug

[5]

. United Kingdom

[6]

. Laing and Cooper

[7]

. Emmy van Deurzen

[8]

. New School of Psychotherapy and Counselling

[9]

. Ernesto Spinelli

[10]

. Society for Existential Analysis

[11]

. Journal of Existential Analysis

[12]

. xistential-humanistic therapy

[13]

. Toledo

[14]

. Wong

[15]

. Strasser & Strasser

[16]

. Leontiev

[17]

. Daseinsanalysis, Logotherapy

[18]

. antithesis

[19]

. good practice

[20]

. meaninglessness and emptiness

[21]

. adversity

[22]

. authentically

[23]

. in surveying the terrain

[24]

. excessive demands

[25]

. thrown

[26]

. givens

[27]

. uncertainty

[28]

. dread, boredom, hate, and bigotry

[29]

. aliveness. 

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2020 All Rights Reserved | Family Pathology, Counseling and Enrichment Journal

Designed & Developed by : Yektaweb

0