نماز شکسته چگونه است

 شرط چهارم:آن که نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد.یا ده روز یا بیشتر در جایی بماند، پس کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، یا ده روز در محلی بماند باید نماز را تمام بخواند.کسی که نمی داند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش می گذرد یا نه، یا ده روز در محلی می ماند یا نه، باید نماز را تمام بخواند.کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند.شرط پنجم:آن که برای کار حرام سفر نکند:اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند، باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد، مثل آن که برای او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازه شوهر سفری برود که بر او واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخواند.سفری که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمی کند اگر چه در سفر، معصیتی انجام دهد مثلا غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهی خود را بدهد مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید باید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.اگر سفر او سفر حرام نباشد ولی حیوان سواری یا مرکب دیگری که سوار است غصبی باشد نمازش شکسته است ولی اگر در زمین غصبی مسافرت کند بنابر احتیاط واجب باید نماز را، هم شکسته و هم تمام بخواند.کسی که با ظالم مسافرت می کند اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم باشد باید نماز را تمام بخواند و اگر ناچارباشد یا مثلا برای نجات دادن مظلومی با او مسافرت کند، نمازش شکسته است .اگر به قصد تفریح و گردش مسافرت کند حرام نیست و باید نماز را شکسته بخواند.اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را، هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده، و چیزی هم که بازگشت را از جزئیت سفر معصیت خارج کند حادث نشده باشد باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.کسی که سفر او سفر معصیت است، اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد چنانچه باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند.کسی که برای معصیت سفر نکرده اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه را برای معصیت برود، باید نماز را تمام بخواند ولینمازهایی را که شکسته خوانده صحیح است .شرط ششم:صحرا نشین نباشد

 از صحرانشین هایی نباشد که در بیابانها گردش می کنند و هر جا آب و خوراک برای خود و حشمشان پیدا کنند می مانند و بعد از چندی به جای دیگر می روند و صحرانشینها در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند.اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفر کند، چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد احتیاطا واجب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند.شرط هفتم:آن که شغل او مسافرت نباشد:بنابراین شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند، در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخوانند، ولی در سفر اول اگرچه طول بکشد، نمازشان شکسته است .کسی که شغلش مسافرت است اگر برای کار دیگری مثلا برای زیارت یا حج مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر مثلا شوفر، اتومبیل خود را برای زیارت کرایه دهد و در ضمن خودش هم زیارت کند، باید نماز را تمام بخواند.حمله دار یعنی کسی که برای رساندن حاجی ها به مکه مسافرت می کند چنانچه شغلش مسافرت باشد باید نماز را تمام بخواند، و اگر شغلش مسافرت نباشد، باید شکسته بخواند.کسی که شغل او حمله داری است و حاجی ها را از راه دور به مکه می برد، چنانچه تمام سال یا بیشتر سال را در راه باشد، باید نماز را تمام بخواند.کسی که در مقداری از سال شغلش مسافرت است ، مثل شوفری که فقط در تابستان یا زمستان اتومبیل خود را کرایه می دهد، باید در سفری که مشغول به کارش هست نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.راننده و دوره گردی که در دو سه فرسخی شهر رفت و آمد می کند، چنانچه اتفاقا سفر هشت فرسخی برود ، باید نماز را شکسته بخواند.کسی که شغلش مسافرت است، اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد چه بدون قصد بماند، باید در سفر اولی که بعد از ده روز می رود، نماز را شکسته بخواند.کسی که شغلش مسافرت است، اگر در غیر وطن خود ده روز بماند در سفر اولی که بعد از ده روز می رود، باید نماز را شکسته بخواند چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد یا نداشته باشد.کسی که شغلش مسافرت است، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگرده روز مانده یا نه، باید نماز را تمام بخواند. کسی که در شهرها سیاحت می کند و برای خود وطنی اختیار نکرده، بایدنماز را تمام بخواند. کسی که شغلش مسافرت نیست، اگر مثلا در شهری یا دهی جنسی دارد که برای حمل آن مسافرتهای پی در پی می کند باید نماز را شکسته بخواند.کسی که از وطنش صرف نظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند، اگر شغلش مسافرت نباشد باید در مسافرت نماز را شکسته بخواند.شرط هشتم:آن که به حد ترخص برسد:یعنی از وطنش یا جایی که قصد کرده ده روز در آنجا بماند، به قدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوار و شنیدن اذان جلوگیری کند، و لازم نیست به قدری دور شود که مناره ها و گنبدها را نبیند، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد، بلکه همین قدر که دیوارها کاملا معلوم نباشد، کافی است .کسی که به سفر می رود، اگر به جایی برسد که اذان را نشنود، ولی دیوار شهر را ببیند یا دیوارها را نبیند و صدای اذان را بشنود، چنانچه بخواهد در آن جا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند.مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند وقتی دیوار آن جا را ببیند و صدای اذانش را بشنود. بنابر احتیاط واجب باید نماز را تأخیر بیندازد تا به منزل برسد، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.هرگاه شهر در بلندی باشد که از دور دیده شود یا به قدری گود باشد که اگر انسان کمی دور شود دیوار آن را نبیند کسی که از آن شهر مسافرت می کند، وقتی به اندازه ای دور شود که اگر آن شهر در زمین هموار بود دیوارش از آن جا دیده نمی شد باید نماز خود را شکسته بخواند و نیز اگر پستی و بلندی خانه ها بیشتر از معمول باشد باید ملاحظه معمول را بنماید.اگر از محلی مسافرت کند که خانه و دیوار ندارد وقتی به جایی برسد که اگر آن محل دیوار داشت از آن جا دیده نمی شد باید نماز را شکسته بخواند.اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگری، باید نماز را شکسته بخواند، ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات آن را تشخیص ندهد باید تمام بخواند. اگر به قدری دور شود که اذان خانه ها را نشنود ولی اذان شهر را که معمولا در جای بلند می گویند بشنود نباید نماز را شکسته بخواند.اگر به جایی برسد که اذان شهر را که معمولا در جای بلند می گویند نشنود ولی اذانی را که در جای خیلی بلند می گویند بشنود، باید نماز را شکسته بخواند.اگر چشم یا گوش او، یا صدای اذان غیر معمولی باشد در محلی باید نماز را شکسته بخواند که چشم متوسط، دیوار خانه ها را نبیند و گوش متوسط صدای اذان معمولی را نشنود.اگر بخواهد در محلی نماز بخواند که شک دارد به حد ترخص، یعنی جایی که اذان را نشنود و دیوار را نبیند رسیده یا نه، باید نماز را تمام بخواند، و در موقع برگشتن اگر شک کند که به حد ترخص رسیده یا نه، باید شکسته بخواند، و چون در بعضی موارد اشکال پیدا می کند باید آن جا نماز نخواند یا هم شکسته و هم تمام بخواند. مسافری که در سفر از وطن خود عبور می کند وقتی به جایی برسد که دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند.مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده، تا وقتی در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند ولی اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود یا چهار فرسخ برود و برگردد وقتی به جایی برسد که دیوار وطن را نبیند و صدای اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند.محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.اگر قصد دارد در محلی که وطن اصیلش نیست مدتی بماند و بعد به جای دیگر رود، آن جا وطن او حساب نمی شود.تا انسان قصد ماندن همیشگی در جایی که غیر وطن اصلی خودش است نداشته باشد وطن او حساب نمی شود مگر آن که بدون قصد ماندن آن قدر بماند که مردم بگویند این جا وطن او است .کسی که در دو محل زندگی می کند مثلا شش ماه در شهری و شش ماه در شهر دیگر می ماند، هر دو وطن او است . و اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد اشکال دارد و باید احتیاط مراعات شود.در غیر وطن اصلی و وطن غیر اصلی که ذکر شد در جاهای دیگر اگر قصد اقامه نکند نمازش شکسته است چه ملکی در آن جا داشته باشد یا نداشته باشد و چه در آن جا شش ماه مانده باشد یا نه .اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد. مسافری که قصد دارد ده روز پشت سر هم در محلی بماند، یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند باید نماز را تمام بخواند، و همچنین اگر مثلا قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند، باید نماز را تمام بخواند.

 نیت نماز شکسته چگونه است؟انسان در مسافرت بر اساس شرایط خاصی نمازش شکسته می شود و باید نمازهای 4 رکعتی خود را 2 رکعتی بخواند ولی نیازی نیست نیت آن را به زبان بیاورد.در نماز شکسته همین قدر که هنگام شروع نماز توجه داشته باشید که چه نمازی و چند رکعت باید بخوانید با قصد قربت کفایت می کند و گفتن نیت (نماز شکسته) به زبان لازم نیست و گذراندن از قلب هم لازم نیست؛ مثلا در مورد نماز ظهر، عصر و عشا همین قدر که با قصد قربت و با توجه به این که نمازتان دو رکعتی و شکسته است، بجای آورید کافی است.نیت نماز شکسته از نظر مراجع تقلید‌- آیت الله سیستانی:در مسافرت نمازهای چهار رکعتی به صورت شکسته و دو رکعتی خوانده می شود. نیت آن چنین است:«دو رکعت نماز ظهر به جا می آورم به قصد انجام فرمان خداوند قربه الی الله»

البته لازم نیست که نیت آن بر زبان گفته شود. بلکه همین مقدار که قصد انسان آن باشد که دو رکعت نماز ظهر یا عصر یا عشاء را با قصد انجام فرمان خداوند بجا می آورد و با همین قصد و نیت، تکبیره الاحرام بگوید صحیح است.- آیت الله مکارم شیرازی:به زبان آوردن نیت مخصوصاً نیت شکسته یا تمام لازم نیست. بنابراین در نماز شکسته چهار رکعتی در هنگام نیت لازم نیست که بگوییم: مثلا دو رکعت نماز شکسته ظهر می خوانم قربةً الی الله.- آیت الله فاضل لنکرانی:نيت عبارت از قصد انسان است و گفتن آن بر زبان لازم نيست، بلکه همين مقدار که قصد انسان آن باشد که نماز ظهر را به صورت دو رکعتي در سفر می ‌خواند کفايت می ‌کند. يعني در مسافرت، اگر قصدش اين باشد که دو رکعت نماز ظهر می ‌خواند و با همين قصد وارد نماز شود کفايت می ‌کند.گردآوری : بخش مذهبی بیتوته

setare.com

 

بااین بسته آموزشی آموزگار کودک خود باشید

تجویز انواع سمعک نامرئی و هوشمند

طرح فروش اقساط(بدون پیش پرداخت)لوازم خانگی

باطل کردن چشم‌زخم و طلسم

جدیدترین کالکشن کیف برای نوروز

بالاترین کیفیت لوازم خانگی با بهترین قیمت

تست شنوایی و درمان وزوز گوش

درمان قطعی انحرافات زانو درکوتاه ترین زمان

لوازم خونگیت رو اقساطی نو کن!

دیگه لازم نیست برای خرید بلیط بری ترمینال!

ازکجالوازم خانگی رو باقیمت مطمئن خریدکنیم؟

چطور با هزینه‌ی کم، زیاد و راحت سفر کنیم؟

مشاوره تلفنی طلاق

خدمات ایمپلنت بدون آسیب رساندن به لثه

Makan Inc.| All Rights Reserved – © 2013 – 2021

نماز واجب • نماز مستحبی • نمازهای یومیه • نماز جمعه • نماز عید • نماز جماعت • نماز آیات •
نماز میت • ارکان نماز • واجبات نماز

نماز شکسته یا صلاة القَصر اصطلاحی فقهی برای اشاره به حکم شرعی نماز مسافر است که باید نمازهای چهار رکعتی خود را دورکعتی بخواند. شکسته بودن نماز مسافر در مذهب امامیه واجب و در دیگر مذاهب اسلامی جایز است.

اصطلاح نماز قصر یا نماز مسافر، در مقابل نماز تمام به کار می‌رود.[۱] بر اساس حکم نماز قصر، مسافر با شرایطی، باید نمازهای چهار رکعتی خود را دو رکعتی بخواند.[۲]
مستند این حکم، آیه ۱۰۱ سوره نساء است:

در منابع اهل سنّت[۳] و شیعه[۴] آمده است که پیامبر(ص) در سفر، نمازهای چهار رکعتی را دو رکعت می‌خوانده است در منابع حدیثی و فقهی باب‌هایی به بحث شکسته بودن (تقصیر) نماز اختصاص یافته است.

نماز و روزه دانشجویان و کسانی که فاصله بین محل کار و وطن آنها بیش از مسافت شرعی است احکام ویژه‌ای دارد.(اطلاعات بیشتر: سایت پرسمان)

نماز شکسته چگونه است

محمد صادقی تهرانی از فقهای معاصر، نماز مسافر را شکسته ندانسته و روزه او را هم صحیح می‌داند.[۵]

چنین نیست که هر کس در مسافرت است یا در هر زمانی از مسافرت خود قرار دارد، نماز را شکسته بخواند، بلکه در فقه، برای اینکه حکم نماز شکسته بر کسی جاری شود، شرایطی ذکر شده است؛ از جمله اینکه:

احکام اسلامی تابع مصالح و مفاسد است که در مواردی بیان شده و در موارد دیگر به آن اشاره‌ای نشده است.
در روایات اسلامی، شکسته بودن نماز (و همچنین افطار روزه‌دار) در سفر، به عنوان هدیه و تخفیفی از سوی خداوند و همچنین به سبب تغییر شرایط و خستگی و مشغولیت انسان در سفر[۷] دانسته شده است.
در روایتی از امام صادق(ع) به نقل از پیامبر(ص) آمده است:

در بین مذاهب اسلامی، امامیه و حنفیه شکسته بودن نماز در سفر را واجب می‌دانند ولی مالکیه آن را سنت (مستحب) مؤکد و شافعیه و حنبلیه آن را جایز می‌دانند یعنی مسافر مختار است که تمام بخواند یا شکسته.[۹]

کسانی که قائل به عدم وجوب قصر نماز در سفر هستند، به عبارت «فَلَیسَ عَلَیکمْ جُنَاحٌ» استناد کرده‌اند ولی قائلان به وجوب معتقدند آیه می‌خواهد این توهم که نماز شکسته، نمازی ناقص و در نتیجه ممنوع است، را برطرف کند.[۱۰] در آیات دیگری از قرآن نیز چنین تعبیری به معنای وجوب به کار رفته است.[۱۱]

از سوی دیگر برخی با تکیه بر ظاهر آیه، حکم شکسته خواندن نماز را مختص سفری دانسته‌اند که در آن ترس و ناامنی باشد، ولی سنت نبوی، آیه را به هردو حالت وجود یا عدم وجود ترس تفسیر کرده و پیامبر(ص) در هر دو حالت، نماز را شکسته می‌خوانده است. بر این اساس قید موجود در آیه، اشاره به غالب موارد است.[۱۲]

---

راهنمای فتاوا

---

استفتائات | احکام خمس

---

استفتائات | احکام روزه

---

رساله آموزشی | احکام روزه

---

رساله آموزشی | احکام خمس

مأنوس بودن با مطالعه، ویژگی همه‌ی نخبگان و فرزانگانی است كه حضورشان در هر جامعه‌ ای، سرچشمه‌ی رشد و تحول خواهد بود. اما، در میان همه‌ی علاقه‌مندان به مطالعه، گروهی هم وجود دارند كه اولین صفحه‌های خاطراتشان از كودكی تا امروز، تنها با كتاب و مطالعه آذین شده و گویا از نظر آنان، مطالعه، چون تنفس، عنصری حیاتی برای ادامه زندگیشان است. چنین افرادی بی‌شك، كم نیستند و با دقت به كلام و قلم بسیاری از آنان، می‌توان پشت واژه واژه‌ی سخنانشان، پشتوانه‌ای غنی از مطالعه‌ای مفید را یافت. دكتر محی‌الدین بهرام محمدیان، یكی از همین فرهیختگانی است كه همه شادی‌های كودكی‌اش را تا امروز با مطالعه كتاب رقم زده است.(به نقل ازخبرگزاری ایبنا)

باسمه تعالیمسافری که باید نمازهای چهار رکعتی را باید قصر (شکسته) بخواند، آن نماز ها را به نیت شکسته می خواند به این معنا که در موقع نماز خواندن با توجه به اینکه مسافر است نیت (قصد) می کند، البته به زبان آوردن این قصد ضرورتی ندارد. در باقی نمازها که قصر نیست همانند وطن نماز ها را بجا می آورد. والله اعلم

علی

23 شهريور, 1393 – 10:21

نماز شکسته چگونه است

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

23 شهريور, 1393 – 21:08

لینک مستقیم

علی

14 فروردين, 1395 – 20:37

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

15 فروردين, 1395 – 22:53

لینک مستقیم

منصور کناری زاده

17 ارديبهشت, 1398 – 07:08

لینک مستقیم

مجیدمنصوری

22 شهريور, 1398 – 13:24

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

6 ارديبهشت, 1399 – 03:08

لینک مستقیم

حمیدصفدریان دهکردی

25 دى, 1395 – 00:01

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

28 دى, 1395 – 01:39

لینک مستقیم

رضوانی

28 خرداد, 1396 – 15:31

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

28 خرداد, 1396 – 22:10

لینک مستقیم

دانشجو

29 خرداد, 1396 – 19:09

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

نماز شکسته چگونه است

29 خرداد, 1396 – 22:13

لینک مستقیم

رضا

17 شهريور, 1396 – 12:03

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

17 شهريور, 1396 – 23:25

لینک مستقیم

مصطفی

24 مهر, 1396 – 13:31

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

24 مهر, 1396 – 21:03

لینک مستقیم

رضا

8 آذر, 1396 – 18:55

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

16 آذر, 1396 – 20:50

لینک مستقیم

ناشناس

22 دى, 1396 – 13:50

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

23 دى, 1396 – 23:36

لینک مستقیم

کاربر مهمان

14 بهمن, 1396 – 22:24

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

18 بهمن, 1396 – 22:41

لینک مستقیم

فرزانه

30 تير, 1397 – 23:18

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

31 تير, 1397 – 01:03

لینک مستقیم

اکبریان

17 مرداد, 1397 – 00:55

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

18 مرداد, 1397 – 00:29

لینک مستقیم

علیرضایاهو

4 مهر, 1397 – 03:11

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

6 مهر, 1397 – 02:09

لینک مستقیم

صادق انصاری

1 بهمن, 1397 – 23:21

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

2 بهمن, 1397 – 07:49

لینک مستقیم

کاربر مهمان

13 خرداد, 1398 – 01:01

لینک مستقیم

علی

7 اسفند, 1398 – 18:51

لینک مستقیم

محمد

5 فروردين, 1399 – 15:26

لینک مستقیم

فاطمه

23 فروردين, 1399 – 20:44

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

6 ارديبهشت, 1399 – 03:17

لینک مستقیم

ابراهیم عاشوری

31 فروردين, 1399 – 21:19

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

6 ارديبهشت, 1399 – 02:51

لینک مستقیم

میلاد

13 ارديبهشت, 1399 – 09:52

لینک مستقیم

دکتر محمدیان

21 ارديبهشت, 1399 – 18:10

لینک مستقیم

©2012-2020 mohammadian.ir. All rights reserved.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا ایام زیارت اربعین امام حسین(ع) در این سالیان اخیر تبدیل به پر تردد‌ترین ایام سال شده است چرا که خیل عظیمی از زائران و شیفتگان اباعبدالله(ع) در ایام منتهی به روز اربعین حسینی به زیارت آن حضرت مشرف می‌شوند تا توشه معنوی یک سال بلکه یک عمر خود را فراهم کنند. از این جهت لازم است زائران نسبت به احکام شرعی سفر اطلاعات کافی را داشته باشند تا بهره و ثواب بیشتری از این زیارت معنوی کسب کنند. 

در فقه شیعه، به کسی مسافر گفته می‌شود که بخواهد حداقل هشت فرسخ (بین 40 تا 45 کیلومتر) از وطن خود دور شود. در این حالت مسافر باید روزه خود را شکسته یا نماز خود را شکسته بخواند، یعنی نماز‌های چهار رکعتی را دو رکعتی بخواند. یعنی این احکام برای شخص مسافر به محض رسیدن به حد ترخص مترتب می‌شود. حَدِّ تَرَخُّص مسافتی است که مسافر باید از آنجا به بعد نمازش را شکسته بخواند و می‌تواند روزه خود را افطار کند. بر اساس احادیث این نقطه جایی است که اذان شهر شنیده نشود یا دیوارهای آن دیده نشود.

درباره نماز شکسته مسافر در قسمتی از  آیه 101 نساء می‌خوانیم: وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَلَیْسَ عَلَیْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلَاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَكُمُ الَّذِینَ كَفَرُوا…؛ و چون در زمین سفر کردید، اگر بیم داشتید که آنان که کفر ورزیده‌اند به شما آزار برسانند، گناهی بر شما نیست که نماز را کوتاه کنید». برخی فقها حتی خواندن نافله‌های ظهر و عصر و عشاء را جایز ندانستند. 

در این بین تخصیصی وجود دارد برای کسی که قصد دارد 10 روز به مسافرت برود. بر این اساس مسافری که قصد دارد 10 روز پشت سر هم در یک محل بماند باید نمازهای خود را در آن محل تمام بخواند و روزه اش را اگر در ماه رمضان است بگیرد.

برخی دیگر از احکام رایج درباره سفر و مسافر را در ادامه می‌خوانید:

نماز شکسته چگونه است

* اگر شخص می‌داند، مسافر است و می‌داند که نماز مسافر، شکسته است، در عین حال نماز را عمداً یا سهواً، تمام خوانده است، نمازش باطل است و باید به صورت شکسته (یعنی دو رکعتی) اعاده کند (دو باره بخواند)، و اگر خارج از وقت متوجه شد، باید به صورت شکسته قضا کند.

* اگر شخص می‌داند مسافر است، اما نمی‌داند که نماز مسافر شکسته است، اعاده آن واجب نیست، نه در وقت، و نه در خارج از وقت.

3.اگر شخص، مسافر است و می‌داند حکم مسافر قصر است، اما خصوصیات آن را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند که اگر شغلش سفر باشد، وقتی در وطن 10 روز بماند، باید در سفر اول شکسته بخواند، در این صورت اگر نمازش را تمام خوانده است، باید به صورت شکسته در وقت اعاده و در خارج وقت قضا کند.

* اگر حکم نماز مسافر را می‌داند، اما نمی‌داند که هشت فرسخ را طی کرده و نمازش را تمام خوانده است، سپس متوجه شود که مسافر بوده و هشت فرسخ را طی کرده است، در این صورت باید نمازش را شکسته در وقت اعاده و در خارج وقت قضا کند.

* اگر شخص می‌داند که نماز مسافر شکسته است، اما فراموش کرده که خودش مسافر است و به این خیال که در سفر نیست نمازش را تمام خواند، بعد متوجه شد که مسافر است، در این صورت اگر در وقت است، باید نمازش را به صورت شکسته اعاده کند،‌ولی اگر بعد از وقت به یاد آورد که مسافر است، قضا ندارد.

* کسی که در وطن نمازش را نخوانده است، باید قضای آن را تمام به جا آورد، هر چند در سفر باشد. و کسی که در مسافرت نماز را به جا نیاورده، باید قضای آن را شکسته بخواند، هر چند در وطن خود باشد.

* اگر کسی نمازش را در وطن به جا نیاورد، تا وقت گذشت و نماز قضا شد، سپس با هواپیما به نقطه‌ای سفر کند که در آنجا هنوز وقت آن نماز باقی است، مثل کسی که نماز صبح او در تهران قضا شده باشد و با هواپیما قبل از طلوع آفتاب به کربلا برسد نماز قضای این شخص به ادا تبدیل می‌شود و باید نماز صبح را در آنجا به قصد ادا به جا آورد.

* اگر کسی نماز ظهر و عصر را بخواند و بعد با هواپیما به نقطه‌ای برسد که هنوز ظهر نشده است، لازم نیست دوباره نماز ظهر و عصرش را بخواند.

انتهای‌پیام/ 

The online version of the Iranian daily Hamshahri

اصغر اصغری:
نماز ازجمله فرایضی است که اقامه آن در هر شرایطی واجب شده است.

اما از آنجا كه دين اسلام همواره با سماحت و آساني همراه است، شيوه اقامه نماز نيز براي شخص مسافر كمي متفاوت مي‌شود تا سختي راه بر او چيره نشود. به همين دليل، هنگامي كه يك شخص تعريف مسافر را در شرع پيدا كرد بايد نمازهاي ۴ركعتي‌اش را به‌صورت ۲‌ركعتي بخواند. در اين صفحه سعي كرده‌ايم به احكام نماز مسافر بپردازيم و به برخي از سؤال‌هاي رايج نيز پاسخ بدهيم. فقط يادتان باشد كه احكام مربوط به وطن و بلادكبيره را در هفته آينده بررسي مي‌كنيم.همچنين براي بيشتر دانستن در اين زمينه بايد به رساله‌هاي مراجع عظام مراجعه كنيد.

مسافر در اصطلاح شرعي تعريف خاص خودش را دارد. يك نفر از يك مبدأ مشخص به سوي مقصدي حركت مي‌كند. او با شرايطي طبق شرع مسافر مي‌شود كه اين شرايط در زير آمده است: اولين و اصلي‌ترين شرط مسافر اين است كه قصد سفري داشته باشد كه رفت و برگشت آن حداقل ۸فرسخ راه باشد. بيشتر مراجع عظام مبناي ۸ فرسخ شرعي را برابر ۴۵كيلومتر دانسته‌اند، اما مقام معظم رهبري اخيرا نظر به ۴۷كيلومتر داده‌اند.

دومين شرط مسافر اين است كه حداقل مسير رفت آن ۴ فرسخ شرعي باشد. در تعيين طول مسير رفت و برگشت، محل مقصد ملاك نيست، بلكه طول مسيري كه مسافر طي مي‌كند مهم است. مثلا اگر شما از جاده‌اي رفتيد كه تا مقصد كمتر از ۴ فرسخ بود، اما مجموع رفت و برگشت شما‌‌ همان ۸ فرسخ شد، مسافر نيستيد اما اگر به‌‌ همان مقصد با مسيري رفتيد كه ۴ فرسخ را پر كرد حكم مسافر بر شما جاري مي‌شود. مثلا اگر مسير رفت ۵ فرسخ و مسير برگشت ۳ فرسخ باشد، يعني مجموع سفرتان بيشتر از ۸ فرسخ باشد، حكم مسافر را خواهيد داشت.

نماز شکسته چگونه است

اول: كساني كه به قصد اقامت بيش از ۱۰ روز به سوي مقصد مي‌روند.دوم: كساني كه شغلشان سفر است يا با سفر كردن ارتباط مستقيم دارند.سوم: كساني كه به قصد امر غيرحلال سفر مي‌كنند يا پدر و مادرشان از انجام سفرشان راضي نيستند.چهارم: كساني كه مسير رفتشان تا مقصد كمتر از ۴ فرسخ شرعي است.پنجم: كساني كه از اول قصد سفر بيش از ۴ فرسخ نداشته‌اند اما به ضرورت مرحله به مرحله سفرشان طولاني‌تر شده است. اينها هم بايد نماز خودشان را كامل بخوانند.ششم: كساني كه در سفر به وطنشان مي‌رسند.

بنا به فتواي مقام معظم رهبري، شغل هر فرد در تعريف عرفي آن كاري است كه منبع درآمد و كسب روزي باشد. مثلا استادان دانشگاه، راننده‌ها، فرماندهان نظامي و امثالهم هر كدام‌يك شغل و تعريف عرفي خودشان را دارند اما دانشجويي و سربازي شغل محسوب نمي‌شوند، چرا كه منبع كسب درآمد نيستند و حالت موقت براي شخص دارند. پس همه دانشجو‌ها و سرباز‌ها وقتي به محل تحصيل و خدمتشان مي‌روند و كمتر از ۱۰ روز اقامت دارند بايد در سفر نمازشان را شكسته بخوانند. نكته ديگر اينكه كساني هم كه شغلشان مسافرت كردن است، بايد بين سفر‌هايشان كمتر از ۱۰روز فاصله باشد. مثلا شخصي كه از تهران براي تدريس به بندرعباس مي‌رود، اگر هر 2هفته يك‌بار به آنجا برود بايد نمازش را شكسته بخواند، اما اگر هفته‌اي يك‌بار مي‌رود و برمي‌گردد، نمازش كامل است.

كسي كه نمازش در وطن قضا شده و حالا به مسافرت مي‌رود و قصد دارد آنجا قضاي نماز‌هايش را به‌جا آورد، مثلا به نيت سفر ۵ روزه عازم مشهد مقدس شده و مي‌خواهد جبران مافات كند، چون نمازش در وطن قضا شده در مسافرت بايد قضاي آن را به‌صورت كامل بخواند، ۴ ركعتي‌هاي قضايش شكسته نمي‌شود. اما اگر در سفر، نماز مسافر قضا شود و بعد به وطن برسد، بايد نمازش را به‌‌ همان صورت شكسته به جاي آورد.

هنگامي كه احكام مسافر بر شخص جاري است، تنها نمازهاي ۴ ركعتي را بايد به‌صورت 2ركعتي بخواند؛ يعني نمازهاي صبح و مغرب او‌‌ همان 2 و 3 ركعتي باقي مي‌ماند. براي نيت نماز شكسته هم لازم نيست شخص در نيتش به واژه شكسته اشاره كند. همين كه قصد خواندن نماز شكسته دارد و نيت نيز همين باشد كافي است.

اگر پيش‌نماز و مسافر‌ها همگي در سفر هستند و قصد خواندن نماز جماعت داشته باشند مانعي براي خواندن نمازشان وجود ندارد. همچنين اگر امام جماعت مسافر باشد و بقيه نمازشان كامل باشد، باز هم نماز جماعت مجاز است؛ به اين شكل كه امام، نماز 4 ركعتي را در ركعت دوم تمام مي‌كند و نمازگزاران از ركعت سوم، نمازشان را به‌صورت فرادا مي‌خوانند.

همچنين مسافرهايي كه نمازشان كامل نيست مي‌توانند در نماز جماعت به امامت كسي كه نمازش كامل است شركت كنند، اما نمازهاي ۴ركعتي‌شان شكسته خواهد شد و زود‌تر از بقيه سلام مي‌دهند. البته مسافرهايي كه نمازشان شكسته است و در جماعتي حضور مي‌يابند كه نماز كامل مي‌خوانند، نمي‌توانند در صف اول نماز بايستند؛ چرا كه نمازگزار بايد از پهلو و يا جلو به صف وصل شود. در چنين شرايطي، حضور نمازگزاراني كه نمازشان شكسته است، باعث عدم‌اتصال در صف اول مي‌شود و به همين دليل آنها بايد در صف‌هاي بعدي به امام جماعت اقتدا كنند. توصيه مؤكد هم اين است كه بلافاصله بعد از ركعت دوم كه سلام داد، در ركعت سوم براي خواندن نماز قضا يا نمازي ديگر به جماعت بپيوندد تا اتصال صف‌ها به‌هم نخورد.

در اصطلاحات شرعي يك حد ترخص داريم و يك حد مسافت. حد مسافت ۴ فرسخ شرعي است اما حد ترخص آن است كه شما از شهر يا روستايي آنقدر فاصله بگيريد كه ساختمان‌هاي معمولي يكي- دوطبقه آن را نبينيد يا به تعبيري ديگر صداي اذان آن شهر و روستا به گوشتان نرسد. معمولا اگر حدود ۵ كيلومتر از شهر يا روستايي فاصله بگيريد حد ترخص را رد كرده‌ايد. تفاوت اين دو در آن است كه مسافر قبل از خارج شدن از حد ترخص، نمازش شكسته نيست و روزه‌اش هم كامل است، حتي اگر قصد سفر داشته باشد. اما اگر به قصد سفر از شهر بيرون رفت و از حد ترخص(حدود 5 كيلومتر) عبور كرد ولي هنوز به مسافت شرعي (حدود 23 كيلومتر) نرسيده بايد نمازش را شكسته بخواند.

كسي كه مثلا به‌دنبال گمشده‌اي مي‌رود و نمي‌داند چه مقدار بايد برود تا مقصود خود را پيدا كند، بايد نماز را تمام بخواند، ولي در برگشتن، چنانچه تا وطن يا محل اقامتش -رفت و برگشت-۸ فرسخ يا بيشتر باشد نماز او شكسته است. در برخي از شهر‌ها اقدام مناسبي انجام شده و همانند تابلوهاي راهنمايي و رانندگي، حد ترخص و حد مسافت‌‌ همان شهر به شهروندان نشان داده شده است. مسافر‌ها مي‌توانند به اين تابلو‌ها نيز اعتماد كنند و مبنا را‌‌ همان قرار بدهند. ضمنا هرزمان مسافر به وطن خود وارد شود سفر او قطع مي‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمين ابراهيم رازيني همداني، مشاور عالي نماينده ولي فقيه و رئيس هيأت فقهي و حقوقي سازمان اوقاف و امور خيريه مهمان اين صفحه ماست. او توجه به نماز در همه حالات را جزو وظايف يك مسلمان مي‌داند. براي اطلاع از احكام نماز مسافر از ايشان خواستيم تا در اين مطلب همراه‌مان باشد.

خير. ترخص، يعني فاصله گرفتن از شهر به اندازه‌اي كه تنها خانه‌هاي معمولي يك يا دوطبقه آن ديده نشود و يا صداي اذان آن به گوش نرسد. مثلا ديده شدن برج ميلاد به نشانه شهر تهران از فاصله بيش از ۴ فرسخي ملاك نيست و حد ترخص به‌‌ همان ۲ مورد معمول و عرفي است كه شرح آن داده شد.

اگر قصد ۴ ركعتي داشت و ميان نماز به خاطرش آمد كه مسافر است و بايد نمازش را 2ركعتي بخواند ۲ حالت دارد؛ اگر پيش از ركعت سوم يادش بيفتد مي‌تواند پس از تشهد، سلامش را بدهد و نماز را پايان دهد و مشكلي هم به‌وجود نيايد. اگر پيش از رفتن به ركوع ركعت سوم يادش آمد، يعني هنگامي كه دارد ذكر ركعت سوم را مي‌گويد، مي‌تواند بنشيند و سلام بدهد و به‌خاطر قيام اضافه‌اش، يك سجده سهو به جاي آورد.

خواندن نماز درهرحالتي براي مسافر واجب است. پس حتي اگر در چنين وضعيتي هم قرار گرفت مي‌تواند نمازش را با اندك تفاوتي نسبت به حالت معمول به‌جاآورد. در اين شرايط ابتدا بايد سعي كند كه سمت قبله را شناسايي كند. اگر در هواپيما باشد مي‌تواند از مهماندار‌ها جهت كشور عربستان را بپرسد؛ چرا كه قبله براي كساني كه خارج از اين كشور هستند، سوي عربستان است. كساني كه در اين كشور هستند مكه را مبناي قبله قرار مي‌دهند. اهالي مكه نيز مسجدالحرام را قبله قرار مي‌دهند و افرادي كه در مسجدالحرام هستند، بايد به سمت كعبه، نماز به جا آورند تا سمتشان به قبله باشد. اما از فاصله‌هاي دور، ملاك‌‌ همان جهت كشور عربستان است. اگر در هواپيما، اين امكان وجود داشت، كه به سمت قبله بچرخد و يا حتي ايستاده نمازش را بخواند، مي‌تواند اين كار را انجام بدهد. چنانچه در‌‌ همان لحظه تصور كرد به سمت قبله نماز خوانده، اما بعدا متوجه شد كه سمت قبله را درست متوجه نشده، بايد قضاي‌‌ همان نماز را ادا كند.

چنانچه مسافر به اين اطمينان نرسد كه حد مسافت شرعي را طي كرده مي‌تواند از ديگران درباره مسافتي كه آمده تحقيق كند. اگر اين امر امكان پذير نبود، مي‌تواند نمازش را شكسته بخواند.

از آنجا كه سفر او بر مبناي ۴فرسخ شرعي هنگام رفت است، نمازش شكسته نمي‌شود؛ يعني تعدد مسافرت‌هايي كه مسافت كمتر از حد شرعي دارد مبناي شكسته‌شدن نماز نيست.

حقوق همشهری‌آنلاین متعلق به موسسه همشهری است

Copyright © 2020 HamshahriOnline, All rights reserved

---

همشهری محله

0