چطور خوش زبان باشیم

در گفت و گو به عنوان شنونده باید بتوانیم این احساس را به طرف مقابل بدهیم که به او اعتماد داریم تا بتواند ذهن باز داشته باشد! اینطوری به واسطه اعتمادی که به او می کنیم، ذهن خودمان هم برای دریافت حرف هایش باز می شود.

شاید شما هم با دیدن عنوان این مطلب بگویید یک حرف زدن ساده که دیگر این حرف ها را ندارد اما اگر بدانید که در خیلی از کشورها برای آموختن همین ۱۰ اصل گفت و گو انجمن دارند و کارگاه می گذارند و آن را با فرمت های مختلف، به کوچک و بزرگ یاد می دهند چه؟اگر بدانید پشت این مهارت ها، ایده های بزرگ فلسفی است که می شود با آن ساعت ها پز روشنفکری داد چه؟ اگر بدانید خیلی از موفقیت های ریز و درشت تحصیلی و کاری و خانوادگی تان به همین مهارت داشتن در گفت و گو بستگی دارد چه؟ اگر پشت بسیاری از دلخوری هایتان از دیگران رعایت نکردن یک یا چند تا از این ۱۰ مهارت باشد چه؟

1 –  جانبداریطرف نظر خودتو را بگیر!شاید با دیدن مهارت های دیگر این سوء تفاهم پیش بیاید که گفت و گو یعنی اینکه انسان خود را با آنچه دیگری می گوید، وفق دهد و از نظرات خود صرف نظر کند اما تسلیم و دنباله روی با روح گفت و گو منافات دارد.برای همین اینکه بتوانیم از نظر خودمان دفاع کنیم، خودش یک بخش از گفت و گوست. اگر ما ریشه های حرفی که می زنیم را بشناسیم، راحت می توانیم از حرف خودمان دفاع کنیم. یادتان باشد صداقت اینجا هم شرط است. اینکه ما بگوییم چه تردیدهایی داریم و اینکه از دیگران برای تکمیل نظرمان کمک بگیریم هم بخشی از جانبداری ما از نظر خودمان است.

2 – موضع یادگیرندهدانش آموز باشید نه استاد!« نه، صبر کن »، « نه اینجوری نیس، بذار من بگم ». احتمالا شما هم در گفت و گوهایتان از این جمله ها زیاد شنیده اید یا برعکس، زیاد آنها را به کار برده اید. راستش خیلی تقصیری ندارید. ما جوری بار آمده ایم که دلمان می خواهد بیشتر در نقش یک عالم همه چیزدان در گفت و گوها ظاهر شویم تا یک مشتاق به دانستن. فکر می کنیم که ما بهتر بلدیم، بهتر می دانیم و ودر پاسخ به صحبت دیگری اولین حرفی که به نظرمان می رسد، این است که بگوییم «نه» و حرف خودمان را بزنیم.اما گفت و گو وقتی ثمربخش است و باعث پیشرفت و ثبات ارتباط ما با هم می شود که بپذیریم همه چیز را نمی دانیم. ما باید بپذیریم که ممکن است در مورد موضوعی که ما فکر می کنیم به آن مسلطیم، دیگری حرف تازه ای بزند که برای خود ما هم جالب است. یادتان باشد که برداشت ما فقط بخشی از واقعیت است. اولین مهارت گفت و گو همین است؛ اینکه ما در گفت و گو به جای « استاد سخنران همه چیزدان » خودمان را به جای « دانش آموز مشتاق یادگیری » بگذاریم؛ چیزی که متخصصان گفت و گو به آن می گویند: « موضع یادگیرنده.»

3 – گشودگی ذهنمخت را تکان بدهدر گفت و گو به عنوان شنونده باید بتوانیم این احساس را به طرف مقابل بدهیم که به او اعتماد داریم تا بتواند ذهن باز داشته باشد! اینطوری به واسطه اعتمادی که به او می کنیم، ذهن خودمان هم برای دریافت حرف هایش باز می شود. به زبان آدمیزاد اینکه حاضر باشید با ایده های تازه آشنا شویدو موقتا از دیدگاه های شخصی خودتان دست بکشید، یعنی اینکه ذهنتان در مقابل دیگران باز است.گشودگی ذهن چیزی بیش از یک خصوصیت فردی است، نوعی شیوه ارتباطی با دیگران است. اگر در شروع یک رابطه حتی یکی از طرفین بتواند با گشودگی ذهن در مقابل دیگری رفتار کند خوب است ولی در ادامه برای پیشرفت یک رابطه و گفت و گوی موفق باید هر دو طرف برای عمل به چنین رفتاری تلاش کنند.

4 –  به تعلیق درآوردن فرضیاتپیش فرضتو خط بزن!در زندگی روزمره کمتر متوجه می شویم که عینک خاصی را به چشم زده ایم که ادراک و برداشت های ما را با قاطعیت شکل می دهد و آنها را محدود می کند، زیرا این نوع برداشت در طول زندگی و از دوران کودکی در خون و گوشت ما نفوذ کرده است. ارزیابی های سریع و جهت گیری های فوری در زندگی، احساس امنیت به وجود می آورند. تنها در صورتی که بفهمیم به چه میزانی وابسته به آنها هستیم، قادر خواهیم بود در آنها تجدید نظر کنیم و الگوهای قدیمی و تله های فکری را کنار بگذاریم. ما دائم با محیط در ارتباط هستیم و همیشه در حال ارزش گذاری و قضاوت. مثلا این بهتر است یا آن؟ کدام یک بزرگتر است؟ کدام زیباتر است؟ چه چیز خطرناکتر است؟ چه کسی سریع تر یا کندتر است؟ تاثیر من چگونه است؟ بدین ترتیب با ردیفی از ارزیابی های روزانه به سر می بریم.آگاهانه یا ناآگاهانه درباره داده های بی شماری تصمیم می گیریم، انتخاب می کنیم. واقعیت را آنطور که مناسب می دانیم، می سازیم و متوجه نمی شویم که اینها ساختارهای خودمان است. تصمیمات و اعمالمان به وسیله ارزیابی ها وتصورهای خاص ما از جهان که روی واقعیات عینی پرده افکنده اند تعیین و اجرا می شوند. به وسیله گفت و گو می توان این عکس العمل های ناخودآگاه، اتوماتیک و زنجیروار را که در اثر الگوهای ذهنی به وجود آمده اند، شکست.برچسب ها هم قضاوت ذهنی هستند. خیلی وقت ها ما با برچسب زدن به همدیگر پیشداوری می کنیم و از همانزاویه با فرددیگر برخورد می کنیم. در این صورت توانایی ها و خصوصیات دیگر او نادیده گرفته می شود و حتی آن ویژگی ها در فرد تعطیل می شود. در صورتی که هر انسانی بالقوه دارای خصوصیات بی شماری است که در شرایط مناسب می تواند شکوفا شود. پیش فرض های خودتان را بشناسید و آنها را موقع گفت و گو کنار بگذارید.

5 – از دل سخن گفتنهر چه می خواهد دل تنگت بگو!این دیگر خیلی سخت است. اینکه ما حرف واقعی خودمان را بزنیم، بدون آنکه آن را در لفافه طعنه و تظاهر بپیچیم. یک رابطه ساده اما عمیق، دقیقا از همین اصل از دل سخن گفتن سرچشمه می گیرد. «نکند این حرفی که می زنم او را ناراحت کند» مهمترین باوری است که مانع از دل سخن گفتن ما می شود. یک ور پیچیده تر از دل سخن نگفتن، این است که ما فقط برای جلب توجه دیگران حرف بزنیم، نه برای زدن حرف خودمان. اینکه از دلمان حرف بزنیم، به همین خاطر باعث گزیده گویی می شود.

6 – گوش دادنشنیدن از سودای جان« چند بار باید یه حرفی رو به تو بزنم؟ »، « چرا وقتی حرف می زنم حواست به من نیس؟ »، « اون که همیشه فقط منتظره حرف خودش رو بزنه، عجیب نیس حرف تو را نشنیده »، « ببخشید دوباره می گی چی گفتی، اصلا حواسم به تو نبود »، « من که دیگه چیز برای تو تعریف نمی کنم »، « من اصلا نشنیدم تو داشتی حرف می زدی». حتما شما هم در مکالمه هایتان از این قبیل جمله ها درباره کسانی که درست به حرف طرف مقابل گوش نمی دهند استفاده کرده اید. فرق شنیدن با گوش دادن این است که شنیدن فقط یک عمل فیزیولوژیک است اما در گوش دادن، ما حرف طرف مقابل را ادراک می کنیم. بیشتر وقت ها، ما موقع گوش دادن، توجه و حضور ذهن کافی نداریم.حضورمان بیشتر فیزیکی است. انگار داریم حرف های طرف مقابل را دنبال می کنیم ولی در واقع به چیزهای دیگر فکر می کنیم. نشان دادن اینکه داریم گوش می دهیم (با تکان دادن سر مثلا)، اینکه حرف های دیگران را قطع نکنیم، اینکه ادامه حرف هایش را خودمان نزنیم، اینکه هر جا را نفهمیدیم سوال کنیم. اینکه بین شنیدن و گفتن حرفمان فاصله باشد هم در واقع تکنیک های عملی گوش دادن هستند.

7 – ناظر خویش بودنبه خودت نگاه کن!« بر خویشتن خویش ناظر بودن » آخرین مهارتی است که برای ایجاد گفت و گوی بالنده به آن می پردازیم. این مهارت را می توان مجموع همه مهارت های دیگر دانست. برای عملی کردن این مهارت به آگاهی مدام نیاز داریم. آگاه بودن به خودو آنچه که انجام می دهیم، درست همان موقع که در یک گفت و گو شرکت می کنیم و از آرا و نظرات خود حرف می زنیم یا از دیگری در مورد عقایدش سوال می کنیم و حتی وقتی در سکوت به حرف های دیگران گوش می دهیم، باید سعی کنیم که به آنچه انجام می دهیم دقت داشته باشیم.گویا خود را از خود جدا می کنیم و از بالا به خود نگاه می کنیم. بر خویشتن خویش ناظر بودن مثل این است که در لحظه ای که در یک ارتباط قرار می گیریم، به خاطر داشته باشیم که در مورد هر موضوعی که با دیگران ارتباط برقرار می کنیم، همه چیز را نمی دانیم و موضع یادگیرندگی داریم و اینکه به خود یادآوری می کنیم که به دیگری احترام کامل بگذاریم، زیرا ذات انسانی قابل احترام است و ذهن خود را باز می گذاریم تا نظرات دیگران را بی قضاوت های آنی گوش کنیم و آمادگی دریافت نظرات جدید را داریم.همچنین به خود یادآوری می کنیم که باید صداقت داشت و از دل سخن گفت و هنگام گوش دادن با تمرکز به آنچه دیگری می گوید گوش فرا دهیم، نیز به خودیادآوری می کنیم که یک گفت و گوی موفق بدون شتاب پیش می رود و همیشه فرضیات قبلی ما تمام و کمال درست نیست و نمی توان براساس داشته های قبلی همه اتفاقات و حرف ها را تفسیر کرد.وقتی بر خویش ناظریم، به یاد داریم که به شکل سازنده ای از نظرات خود دفاع کنیم و برای روشن بودن حرف هایمان ریشه های فکریمان را درباره آن موضوع بیان کنیم و برای رسیدن به درک متقابل از احوالات و نقطه نظرات دیگران جویا بشویم.

8 – احترام کاملاین علامت مخصوص گفت و گوست!دومین مهارت گفت و گو « رعایت احترام کامل » است. احترام به دیگری به معنای آن است که دیگری را آنگونه که هست، به رسمیت بشناسیم و حتی بتوانیم موقتا خود را به جای او فرض کنیم و تصور کنیم که اگر در شرایط مشابه او بودیم، شاید همان خصوصیات را می داشتیم و همانطور فکر و عمل می کردیم. ممکن است آنچه را که سایرین می گویند یا فکر می کنند دوست نداشته باشیم اما نمی توانیم مشروعیت آنها را به عنوان یک انسان انکار کنیم. یک میزگرد نماد مناسبی برای گفت و گوی محترمانه است زیرا گردی میز می گوید کسی در این مجلس بالاتر از کس دیگری نیست اما برای ایجاد برابری مورد نیاز انجام گفت و گو به چیزی بیش از یک ابزار مثل میز گرد نیاز داریم؛ چیزی مثل داشتن نگرش برابر نسبت به انسان ها.

9 – جویندگیسوال کن!طرح یک سوال ساده و صادقانه موقع گفت و گو، بسیار تاثیر خوبی بر طرف مقابل دارد. پرسیدن سوال هم علاقه ما به طرف مقابل را نشان می دهد و هم کمک می کند خودمان بفهمیم طرف دارد چه می گوید. متخصصان گفت و گو به این مهارت می گویند « جویایی یا جویندگی ».یادتان باشد جویندگی، اگر دقیق اجرا نشود، ممکن است این تصور را در دیگران ایجاد کند که داریم در کارشان دخالت می کنیم. ضمنا یادتان باشد به بهانه جویندگی به دنبال سردرآوردن از شرایط زندگی و افکار دیگران نباشیم.

10 – عجله نکردنشتاب سنج داشته باش!آقایان! خانم ها! و مخصوصا شما آقایان! گاهی طرف مقابل فقط حرف می زند که حرفش را زده باشد. بعضی وقت ها فرصت بدهید که دیگران حرف بزنند و شما فقط گوش دهید، نگاه کنید و بگذارید طرف مقابل بداند که شما فقط می خواهید گوش دهید، بدون هیچ عجله ای برای دیکته کردن راه حل هایی که شتابزده به ذهنتان می رسد. بعضی وقت ها عین کلاس اولی ها می خواهیم جواب هایمان را قبل از اینکه صورت مساله را متوجه شده باشیم، از حفظ و به ترتیب بگوییم. عجله نکنید و به صورت مساله گوش کنید.

منبع : زندگی ایده آل

 

---

دانلود فرهنگ های لغت به زبان های مختلف

---

مبانی گویندگی

---

چگونه فوق العاده صحبت کنیم ؟

چرب زبان بودن در معنای اصطلاحی می تواند معانی بسیاری داشته باشد. اما از قدیم چرب زبانی مانند دو روی سکه بوده است گاهی به عنوان نکته مثبت در نظر گرفته می شود و گاهی نیز از نقطه نظر منفی بدان نگریسته می شود.اما امروزه دیگر چرب زبانی مفهوم گذشته خود را ندارد و کم کم معنا و مفهوم منفی خود را از دست داده است. امروز کلمه چرب زبانی با کلمه خوب سخن گفتن و خوش کلامی تلفیق شده است. در سطح جامعه و در ارتباط با دیگر افراد باید بدانید که هر گونه که شما با دیگران رفتار کنید آن ها نیز با شما همانگونه برخورد خواهند نمود.

خوش صحبت بودن یکی از خروجی های رفتاری انسان است که بسیار مورد توجه افراد دور و بر است. علاوه بر چرب زبانی عوامل ظاهری دیگری مانند خوش لباس بودن، سطح سواد، و آراستگی ظاهری نیز می تواند تاثیر بسزایی در رفتار دیگران نسبت به ما داشته باشد. در ادامه شیوه هایی را به شما آموزش می دهیم که بتوانید بیشتر چرب زبان باشید و دیگران را نسبت به حرف های خود متقاعد کنید.بدانید که در چه موقعیتی چگونه سخن بگویید افراد چرب زبان و یا حتی زبان باز می دانند در هر موقعیتی باید چگونه سخن بگویند. آن ها حتی در نحوه برخوردئ با دشمنان و کسانی که از دست آن ها عصبانی هستند می توانند پیروز از میدان خارج شوند و همه آن ها بدلیل دانستن این است که چگونه باید با دیگران برخورد نمود.عصبانی نشویدافراد زبان باز بسیار دیر عصبانی می شوند. اگر می خواهید چرب زبانی را تجربه کنید اول از همه باید خوب سخن گفتن و با روی گشاده صحبت کردن را بیاموزیم. لبخند بزنیدراز چرب زبان بودن این است که دیگران به شما اعتماد کنند. یکی از راه های معجزه آمیز در مورد اینکه دیگران به شما اعتماد کنند این است که لبخند بر روی چهره داشته باشید. به صورت ناخودآگاه انسان از چهره های عبوس و ناراحت می گریزد. پس بهترین امر این است که بر روی صورت خود لبخند داشته باشید. با اعتماد به نفس سخن بگوییدلحن سخن گفتن در زبان بازی و چرب زبانی بسیار مهم است. زمانی که می خواهید دیگران به شما اعتماد کنند باید چنان با دعتماد به نفس صحبت کنید که فرد به این نکته پی ببرد که شما به حرفی که می زنید ایمان دارید. زمانی که شما این موضوع را در فرد تلقین کنید توانسته اید چرب زبانی خود را به رخ وی کشیده و آن را متقاعد به گوش دادن به حرف های خود گردانید. از وی تعریف کنیدادم های چرب زبان و زبان باز از تمامی فرصت ها استفاده می کنند تا تملق شخص مقابل را بکنند. راز اینکه طرف مقابلتان را مجاب کنید و چرب زبانی کنید این است که از وی تعریف کنید پس هر چه بیشتر از وی تعریف کنید بیشتر به شما گوش خواهد داد و به عبارتی اعتماد بیشتری خواهد نمود. البته حواستان باشد که در این امر زیاده روی نکنید چون خانم ها در این مورد بسیار باهوش تر از شما هستند.

 

چطور خوش زبان باشیم

اگر شما هم در مورد چرب زبانی تجربه خاصی دارید و می دانید که چگونه می توان چرب زبانی کرد در قسمت نظرات و پیشنهادات مطلب خود را قرار دهید.

کرج – چهارراه طالقانی – برج طالقانی – طبقه هفتم واحد 205 – کد پستی:3134899978

026-32601

info@chegane.com

 

احسان كرمي، رازهاي خوب حرف زدن را براي مخاطبان تپش برملا مي‌كند تا ديگر هيچ رازي در اين‌باره، وجود نداشته باشد؛ حرف‌هايي كه براي آن‌هايي كه عشق مجري‌ شدن هم دارند، فوق‌العاده است

چرا مد شده بعضي‌ شل و نصفه‌ حرف مي‌زنند؟

 

 

 

چطور خوش زبان باشیم

مصاحبه‌گر: مرسده بابايي

آدم حسود‌ي‌اش مي‌شود وقتي عده‌اي را مي‌بيند كه همين‌جور بي‌هوا، وقتي كه لازم باشد، جلوي بقيه از جاي‌شان بلند مي‌شوند يا حتي از جايشان بلند نشده و در جايشان كماكان نشسته‌اند و مثل بلبل حرف مي‌زنند و ديگران را مجذوب حرف زدن‌شان و حرف‌هاي خوب‌شان مي‌كنند. بعد آدم از خودش مي‌پرسد كه واقعاً چرا بعضي‌ها، خوب‌تر از بقيه حرف مي‌زنند؟

راز خوب حرف زدن را، بايد از كساني بپرسيم كه خوب حرف مي‌زنند و احسان كرمي، بلاشك يكي از اين‌ آدم‌هاست؛ مردي كه در دوازدهمين جشنواره بين‌المللي راديو هم، كه اواخر اديبهشت ماه برگزار شد، جايزه گوينده برتر را براي سومين بار به خانه‌اش برد تا حالا ديگران، حساب خاصي روي او باز كنند. اجراهاي احسان كرمي در برنامه‌هايي چون نقره، تصوير زندگي، راديو هفت و مكث 95، چهره‌اي ديگر از توانايي اين گوينده را به رخ مخاطبان كشاند؛ چهره‌اي كه تفاوت‌هاي خاصي با اجراهاي راديويي او دارد و البته، هر دو نوع اجرا، در اوج خود هستند.

در منطقه سعادت‌آباد تهران، روبه‌رو با اين گوينده و انسان خوش‌بيان نشستيم تا با ما و براي مخاطبان ما، از رازها و رمزهاي خوب صحبت كردن و خوب حرف زدن بگويد. شك نكنيد كه اين حرف‌ها، شنيدن دارند. معطل چه هستيد؟ مگر آرزوي خوش‌بيان شدن نداريد؟ پس اين‌‌ها را بخوانيد. 

***

درست حرف زدن يعني چي؟

معنای درست حرف زدن همیشه این نیست که ما با همه شیک و رسمی و مؤدبانه حرف بزنیم؛ درست حرف زدن یعنی در هر موقعیتی و حالتی، تأثیرگذار‌ترین بیان را داشته باشیم، این تأثیرگذاری شامل به کارگیری بهترین واژه‌هاست براي انتقال تمام و کمال حس. باز هم تأکید می‌کنم، نمی‌گویم مؤدبانه حرف زدن یا استفاده از واژه‌های عجیب و آنچنانی.

 

مثل مجري‌هاي سابق حرف نزن

متأسفانه بین مردم رایج شده به کسانی که از لغات سنگین، بی‌معنی و نامربوط که فقط آواهای زیبایی دارد، استفاده می‌کنند، می‌گویند مثل مجری‌ها حرف می‌زند. شاید برای اینکه یک دوره‌ای مد بود مجری‌ها این طوري صحبت می‌کردند: پنجره‌ها را باز کنید تا عشق از میان پنجره داخل بیاید و بگذارد زندگی رنگی بیابد و چای بهتر بجوشد و… از همین حرف‌ها. برای همین مجری، نماد کسی بود که حرف‌های بی‌سر و ته می‌زد. البته کسی مثل رضا صفدری هم بود که از همین واژه‌ها استفاده می‌کرد، اما به شکل درست. او از واژه‌های سنگین و شعرگونه استفاده می‌کرد، اما ترکیب‌بندی در آن را هم رعایت می‌کرد و درست حرف می‌زد، از این مقایسه می‌شود فهمید که درست صحبت کردن فقط بستگی به واژه‌هایی که استفاده می‌کنید، ندارد. وقتی شما جمله‌بندی درست، لحن زیبا، آهنگ صدایی متناسب با واژه‌ها داشته باشید و متناسب با مکان و فضایی که در آن قرار دارید، حرف بزنید، می‌توانید امیدوار باشید که بیان مؤثر و درستی خواهید داشت.

 

صدايمان خانوادگي خوب است

چند عامل باعث شد که من احساس کنم بد حرف نمی‌زنم؛ اول اینکه پدربزرگم صدای بسیار خوبی داشت، عمه‌های من هم صداهای خوبی دارند، در نتیجه این اعتماد به نفس برای من ایجاد شد که طبق قانون توارث من هم می‌توانم صدای خوبی داشته باشم. دوم اینکه یک‌بار در هفده سالگی مزاحم تلفنی شدم و کسی‌که آنطرف خط بود، به من گفت خیلی خوب حرف می‌زنی و پیشنهاد کرد دوبلور بشوم، بعد از آن یک روز در همان طول دوره تحصیلی‌ام رادیو جوان برای برنامه‌ای مرا به عنوان جوان موفق دعوت کرد و آنجا هم مطرح شد که صدای خوبی دارم و تشویقم کردند به تست صدا دادن. من هم این کار را کردم که البته از همین تست‌های سر کاری بود که آدم را به بهانه‌ای از سر خودشان باز می‌کردند. جدا از همه این‌ها از بچگی هم علاقه زیادی به رادیو داشتم و در نوجوانی هم به واسطه علاقه پدرم به دوبله، اکثر دوبلور‌ها را می‌شناختم. همه این‌ها به ترتیب برای من انگیزه‌ای شد که این کار را پیگیری کنم، هنوز هم فکر نمی‌کنم صدای خوبی دارم، چیزی که مرا متقاعد می‌کند به درست صحبت کردن این است که می‌توانم لحنم را متناسب با فضا تغییر دهم تا مفهوم را به خوبی انتقال بدهم.

 

من؟ درست صحبت نمي‌كنم كه

البته من خودم را جزء آدم‌هایی که درست صحبت می‌کنند، نمی‌گذارم، اما از طرفی هم اصلاً دوست ندارم جزء کسانی باشم که از واژه‌های عجیب و غریب استفاده می‌کنند و حوصله دیگران را سر می‌برند. در ‌‌نهایت سعی خودم را می‌کنم درست صحبت کنم و برای این کار تمرین می‌کنم.

 

همه جا راديويي نمي‌شود حرف زد

من در اجرا‌ها و نوع صحبت کردنم این مسئله را در نظر می‌گیرم که اجرای رادیويي‌ام باید با اجرای تلویزیونی‌ام و هر کدام این‌ها باز به تناسب نوع برنامه، زمان برنامه، شبکه‌ای که در آن برنامه اجرا می‌کنم، فرق داشته باشد. همین طور شکل حرف زدن من باز در جمع خانواده و در محیط اجتماعی متفاوت است. اغلب مردم به این نکته توجه نمی‌کنند و همه جا یک‌جور صحبت می‌کنند. من نظری درباره درست یا غلط بودن این مسئله ندارم، اما این اتفاق مورد پسند من نیست. به نظر من چه طور حرف زدن هنر است، به شرط آنکه بدانی کجا و در چه موقعیتی حرف می‌زنی. صحبت کردن در موقعیت‌های متفاوت از هر نظر متفاوت است. برای مثال اگر من همانطور که پشت میکروفون رادیو حرف می‌زنم، موقع خرید از سوپرمارکت محله‌مان هم حرف بزنم، احتمالاً می‌گویند خیلی عقل درست و حسابی ندارد. پس شما باید بدانید که صحبت کردن در هنگام خرید یا زمان معامله یا یک محیط اداری یا هنگام رانندگی نمی‌تواند یک شکل و یک لحن و یک بیان داشته باشد، تشخیص در تفاوت این موقعیت‌ها به شما کمک می‌کند تا درست صحبت کردن را تعریف کنید.

 

وقتي چهره عوض كردم

من خودم این درست صحبت کردن و این تفاوت در شکل بیان را از رسانه یاد گرفته‌ام، از زمانی که پا به تلویزیون گذاشتم این تفاوت در اجرا را برای خودم تعریف کردم، چون با خودم فکر کردم اگر قرار باشد من‌‌ همان احسان کرمی رادیو را در تلویزیون تکرار کنم، خوب چه کاری است که در هر دوی آن‌ها باشم؛ یا در رادیو می‌مانم یا در تلویزیون. داستان هم از آنجايی شروع شد که ورود من به رادیو همزمان با مدیریت دکتر خجسته بود و در آن زمان اگر انگشت کوچک پای شما به عنوان یک گوینده رادیو، در تصویر تلویزیون دیده می‌شد، از رادیو اخراج می‌شدید، من هم در آن زمان برنامه رادیویی مکث را اجرا می‌کردم که منصور ضابطیان پیشنهاد برنامه تلویزیونی نقره را به من داد. من بدون اینکه هیچ حرفی به کسی بزنم رفتم و این برنامه را اجرا کردم، اما از‌‌ همان موقع تصمیم گرفتم آنقدر اجرای رادیويي‌ام با اجرای تلویزیونی‌ام متفاوت باشد که کسی متوجه نشود،‌‌ همان هم شد، تا زمانی که دکتر خجسته معاونت رادیو بودند یا متوجه نشدند که من‌‌ همان آدم هستم یا به رویم نیاوردند، بعد دیدم که اتفاقاً این کار درستی است و باید همین باشد؛ یعنی یک چهره کاملاً متفاوت از رادیو.

 

بيكاريد؟ دوره فن بيان برويد

البته کسی با آموزش دیدن مجری یا بازیگر نمی‌شود، چیزی باید درون شما باشد که آموختنی نیست، چیزی که درباره‌اش حرف می‌زنم، نه پررویی است، نه مطالعه زیاد و نه چهره خوب، بلکه مدیریت صحنه است که شما باید ذاتاً آن را داشته باشید، اما درباره خوب حرف زدن مسئله فرق می‌کند. خوب حرف زدن را می‌شود آموزش دید. من معمولاً به خیلی از آدم‌هايی که اطرافم بیکار هستند و قصد کلاس رفتن دارند، توصیه می‌کنم که دوره بیان ببینند و اغلب هم تعجب می‌کنند از این پیشنهاد من، در صورتی که من از بین همه دوره‌هایی که گذرانده‌ام، هیچ کدام‌شان به شیرینی دوره‌های بیان نبوده، چون آنجا شما یاد می‌گیرید چطور حرف بزنید، یاد می‌گیرید چقدر غلط مصطلح دارید، چه طور می‌شود می‌توانید بیان تأثیرگذاری داشته باشید، چه تمرین‌هایی برای بهتر حرف زدن هست و خوب شما زمانی که بتوانید بهتر حرف بزنید، حتماً بهتر هم می‌توانید کارتان را در اجتماع پیش ببرید.

 

خوب حرف زدن، نيازي جهاني

اتفاقی که این روز‌ها در جامعه ما افتاده این است که داریم به سمتی می‌رویم که خیلی خوب حرف نمی‌زنیم. شما اگر رجوع کنید به روزنامه‌های دهه بیست یا سی، بخشی از واژه‌های مرسوم در جامعه آن روز را در می‌یابید و این تفاوت را احساس می‌کنید. ما امروز خیلی از واژه‌ها را سرسری به کار می‌‌گيريم، خیلی واژه‌ها وارد زبانمان شده که آهنگ قشنگی ندارد، نوآمده و بد معنی هستند. مسئله بعدی سواد مطالعاتی است که اصلاً کتاب‌های پرفروش امروز ما اکثراً ایرادهای ادبی دارند. مسئله دیگر این است که در هر دوره‌ای نوع گویشی در جامعه مد می‌شود. مثلاً شل حرف زدن، کامل ادا نکردن جمله‌ها، نصفه و نیمه بیان کردن واژه‌ها، و من هیچ وقت نفهمیدم این مد‌ها از کجا می‌آیند و چه طور رواج پیدا می‌کنند. شاید خیلی‌ها در زندگی روزمره نیازی در خودشان برای درست صحبت کردن نبینند، ولی اصولاً اغلب ما امروز در جوامعی هستیم که ارتباط کلامی زیادی برقرار می‌کنیم. خیلی وقت‌ها ما نسبت به خیلی از مسائل بی‌تفاوت هستیم، اما این مسئله ثابت شده که آوا‌ها تأثیرگذار و در فضا ماندگار هستند، شاید نگاه من خیلی ایده‌آلیستی باشد، اما به هر حال نگاه من این است که هر آوایی بار مثبت و منفی دارد. وقتی ما با هم درست حرف می‌زنیم و البته حرف درست می‌زنیم، خیلی از مشکلات و تنش‌هایی که در جامعه هست، حل می‌شود. خوب حرف زدن فقط یک نیاز فردی نیست، بلکه یک نیاز جهانی است حتی. خلاصه اینکه اگر کسی دنبال این است که کلام تأثیرگذاری داشته باشد، باید بیانش را درست کند و راهش هم گذراندن دوره‌های فن بیان است یا خواندن روزنامه با صدای بلند و جستجو کردن درباره تلفظ صحیح واژه‌ها.

 

در فايده‌هاي جادوي كلام

هیچ چیزی مثل بیان روی آدم‌ها تأثیر نمی‌گذارد. اینکه ما امروز جامعه‌ای نداریم که درست حرف بزند، ناخودآگاه باعث می‌شود آدم‌هایی که درست صحبت می‌کنند، نسبت به بقیه برجسته‌تر بشوند و البته خیلی‌ها هم از این اتفاق استفاده می‌کنند در جهت راه‌اندازی کلاس‌هایی که برایشان درآمدزایی می‌کند و این، به واسطه استفاده درست از واژه‌ها، مرتب چیدن واژه‌ها، بداهه خوب داشتن، حضور ذهن خوب داشتن و با قدرت جادویی کلام آدم‌ها را جذب كردن است. خوب، گاهی این درست صحبت کردن در جهت سوء استفاده قرار می‌گیرد و گاهی هم در جهت مثبت آن استفاده می‌شود. مثل قدرت کلامی که پیغمبر داشته که واقعاً به لحاظ قوه تکلم بی‌نظیر بوده، شما کمتر حدیث و روایتی از پیامبر می‌شنوید که تندی داشته باشد، چون بیانش در جهت رسالتش بوده. چطور یک خطیبی می‌شود فلسفی و آوازه قدرت بیانش در تاریخ می‌ماند؟ این‌‌ همان تأثیر جادويی کلام است.

 

چطور حاضرجواب باشيم؟

بداهه و حاضرجوابی آدم‌ها مستقیماً بر می‌گردد به هوش آن‌ها و در درجه بعدی اطلاعات‌شان. ممکن است آدمی باشد که کوهی از اطلاعات داشته باشد، اما توان بداهه‌گویی و استفاده از این اطلاعات را در لحظه نداشته باشد، اما کسی موفق است که هر چند اطلاعات کمی داشته باشد، اما از‌‌ همان اطلاعات محدود در جای خودش با بیان درست استفاده کند، اتفاقاً بداهه امر بسیار مهمی در موفقیت بیانی است اما بداهه چیزی نيست که با آموزش آموختنی باشد و از طرفی با پررویی هم فرق می‌کند! متأسفانه گاهی اوقات این دو با هم اشتباه گرفته می‌شود. در اصل بداهه استفاده درست و به جا از اطلاعات شخصی و در راستای هدفی است که داریم.

 

چطور خوش زبان باشیم

ياد منوچهر نوذري به خير

من تا امروز هیچ گوینده یا مجری را در ایران ندیده‌ام که به اندازه مرحوم نوذری توانمند بوده و بداهه خوبی داشته باشد. فکر می‌کنم ایشان یک نمونه بسیار خوب از درست صحبت کردن و بیان خوب داشتن هستند، کسی که صدای خیلی خاصی مثل آقای رضوی نداشت، اما از لحنش استفاده درستی می‌کرد و بداهه فوق‌العاده و اطلاعات خوبی داشت. آقای نوذری از نمونه‌های خیلی خیلی مناسبی است که من در حوزه کاری خودم می‌توانم اسم ببرم و من به شخصه از روش کار ایشان خیلی استفاده کرده‌ام. بیان ایشان همیشه به من جرأت می‌داد. حسن بداهه این است که چون کوبنده و موجز است، در مخاطب ایجاد فکر می‌کند. آقای نوذری این ویژگی را داشت و البته جا دارد که از آقای کاردان هم در این زمینه نام برده شود.

0