چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

پاسخ این سوال در تعریف ما از نقش‌های اجتماعی نهفته شده است. هزاران سال است که در سراسر جوامع زنان و دختران به گونه‌ای تربیت شده‌اند تا همواره در کنار دیگران قرار بگیرند، به احساسات کسی آسیب نرسانند و از عزیزانشان مراقبت کنند.

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

در بسیاری از خانواده‌ها زنان مسئولیت بیشتری برای برقراری ارتباط با اقوام و دوستان، پیگیری برنامه‌ زندگی تک تک اعضای خانواده و داشتن عملکردی مؤثر در خانواده دارند.

پاسخ به این سوال کمی دشوار است. چرا که داشتن حس گناه گاهی نه خوب است و نه بد و حتی ممکن است هم خوب باشد هم بد.

خوبی داشتن احساس گناه این است که به شما انگیزه می‌دهد تا مطابق با ارزش‌های معتبر خود زندگی کنید که این به نوبه خود می‌تواند روابط شما با دیگران را بهبود ببخشد و باعث شود با دیگران رفتاری محترمانه و عادلانه داشته باشید.

اما گاهی داشتن احساس گناه یا عذاب وجدان بیش از حد و غیرضروری برای شما فشاری روانی ایجاد می‌کند که باعث می‌شود در احساسات و کیفیت زندگی شما اختلال ایجاد شود.

بر اساس معیارهای تشخیصی DSM-5 انجمن روانپزشکی امریکا داشتن حس گناه بیش از حد می‌تواند از علائم افسردگی بالینی باشد که با سابقه “آسیب در دوران کودکی” و “اختلال استرس پس از سانحه” همراه باشد.

قطب منفی احساس گناه می‌تواند اشکال متفاوتی داشته باشد:

افراد ممکن است به دلیل بی‌دقتی‌هایشان احساس گناه کنند که این ریشه در کودکیشان دارد: مورد سواستفاده و غفلت قرار گرفتن و یا داشتن والدین انتقادگر.

همچنین افرادی که مبتلا به اختلال چاقی هستند می‌توانند نسبت به غذا خوردن، اضافه وزن و یا ورزش نکردن احساس گناه کنند که این احساس غالباً با تصویری منفی و تحریف شده از بدنشان همراه است.

اگر شما همیشه خودتان را بابت کارهایی که انجام نداده‌اید سرزنش می‌کنید مستعد داشتن احساس گناه منفی هستید.

نکات و تکنیک‌هایی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان از احساس ناخوشایند گناه خلاص شد اما برای تغییر این الگوی تحقیرآمیز نیاز به تمرین و تفکر بسیار داریم پس باید صبور باشید:

اگر حس می‌کنید که برای فرزندان، شریک زندگی یا خانواد‌تان به اندازه کافی کاری نکرده‌اید لیستی از تمام کارهایی که مرتباً برای آنها انجام می‌دهید تهیه کنید.

سپس این لیست را در کیف یا کیف پول خود بگذارید و زمانی که احساس گناه کردید نگاهی به لیست بیاندازید.

اگر در زندگیتان افرادی وجود دارند که حس می‌کنید از آنها غافل شده‌اید از خودشان مستقیماً بپرسید که چنین احساسی دارند یا خیر.

در نظر بگیرید که برخی از این افراد ممکن است از شما انتظار بیش از حد داشته باشند در حالیکه خودشان مسئولیت هیچ چیز را عهده نمی‌گیرند (مثلاً نوجوانانی که انتظار دارند همیشه خودشان انتخاب کنند) سپس سعی کنید وضعیت را از دید ناظری خارجی ببینید.

اگر نتیجه گرفتید که واقعاً به اندازه کافی برای افراد بااهمیت زندگیتان تلاش نمی‌کنید می‌توان با استفاده از راه‌حل‌هایی بین نیازهایشان تعادل ایجاد کرد.

دفتری برای “تشکر از خود” تهیه کنید و در پایان هر روز حداقل سه کاری را که در آن روز انجام داده‌اید و شما را به اهدافتان نزدیک کرده یا باعث کمک به فرد بااهمیتی در زندگیتان شده یادداشت کنید.

در پایان هفته آنچه نوشته‌اید را بخوانید. به یاد داشته باشید که احساس گناه و کمالگرایی باعث می‌شود شما روی اموری که به درستی انجام نمی‌دهید متمرکز شوید.

اما می‌توانید به این احساسات غلبه کنید و خودتان را وادار سازید تا بر روی دستاوردهایتان متمرکز شوید.

اگر جای شما با دوست یا شریک عاطفی‌تان عوض می‌شد چگونه فکر می‌کردید؟ در اکثر مواقع ما می‌توانیم به راحتی نسبت به دیگران دلسوز باشیم و درکشان کنیم اما نسبت به خودمان خیلی سختگیر هستیم.

اگر خودتان را جای شخص مقابل بگذارید می‌توانید زاویه دید جدیدی از وضعیت خود داشته باشید.

آیا شما از آن دسته افرادی هستید که فکر می‌کنند اگر شریک عاطفی کاملی نیستید پس بدترین فرد روی کره زمین هستید؟

همواره به یاد داشته باشید که هیچ انسانی خوب یا بد مطلق نیست و شما باید در میان همه تفکرات سفید و سیاه، خاکستری را پیدا کنید.

راه‌های جدیدی برای مشاهده وضعیت پیش رو پیدا کنید. از خودتان در هیچ زمینه‌ای انتظار کمال نداشته باشید و خود را بر اساس تلاش‌هایی که تا به امروز کرده‌اید قضاوت کنید.

احساس گناه می‌تواند مانند نقابی باشد که احساسات دیگر مثل عصبانیت، ترس و ناراحتی پشت این نقاب مخفی شده باشند.

اگر شریک عاطفی شما فردی بیش از حد وابسته یا خودشیفته باشد و شما بخواهید حد و مرزی تعیین کنید یا به برخی خواسته‌های او جواب منفی بدهید ممکن است به شما بگوید خودخواه هستید.

این امر باعث می‌شود که عصبانیت شما به مرور زمان پشت نقابی از احساس گناه و تضادهای درونی مدفون شود.

اگر صادقانه احساس می‌کنید که برای شریک زندگی یا اعضای خانواده‌تان به اندازه کافی کاری انجام نداده‌اید، خودتان را متعهد کنید که برایشان کاری مفید و دلسوزانه انجام دهید.

برای مثال اگر نمی‌توانید همه کارهای خانه را انجام دهید برای خود مشخص کنید که کدام بخش از کارها را می‌توانید انجام دهید و شروع کنید.

برخی از ما همیشه در خانواده‌مان نقش حامی داشته‌ایم و بیشتر اوقات به جای اینکه هوای خودمان را داشته باشیم از دیگران مراقبت کرده‌ایم.

اگر شما والدینی داشته‌اید که نتوانسته‌اند در کودکی از شما درست مراقبت کنند این احتمال وجود دارد که شما در بزرگسالی نیازهای خود را سرپوش بگذارید و فکر کنید نیازهای همسر، فرزند یا دوستانتان به نیازهای شما اولویت دارند.

همواره به یاد داشته باشید که نباید بگذارید آسیب‌هایی که در گذشته دیده‌اید روی روابط کنونی شما تاثیر منفی بگذارند.

ما در مرکز مشاوره و روانشناسی چمان با گروهی از متخصصان و مشاوران مجرب در کنار شما هستیم تا بتوانید برای رهایی از افکار منفی قدم بر داشته و برای احساس رضایت بیشتری در زندگی داشته باشید.

الکی احساس گناه میکنم

Comment

Post comment

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

عضویت در کانال تلگرام چماندر اینستاگرام با ما باشید

Find us on:

گاهی اوقات خجالت زدگی و شرمندگی برای بعضی از افراد به قدری زیاد است که کل ذهن آن ها را درگیر می کند. در این قسمت از سایت نمناک راه هایی را به شما آموزش می دهیم که از طریق آن بتوانید به احساس گناه خود غلبه کنید و آرامش بیشتری داشته باشید.

1. بازی شرمنده شدن را تمام کنید.

زمانی که کار اشتباهی انجام می گیرد، طبیعتا همه ما به دنبال مقصر می گردیم که آن فرد مقصر معمولا خودمان هستیم اما احساس گناه هیچ کمکی به بهبود شرایط نمی کند و فقط به یاد داشته باشید که جهان بسیار پیچیده است و ممکن است اتفاقات زیادی برای هرکس رخ دهد که تمام آنها را نتوانیم به درستی پیش ببریم و مدیریت کنیم. اصلا مهم نیست که اشتباهی انجام داده اید و فقط باید این موضع را قبول کنید که این احساس منفی هیچ کمکی به بهبود اوضاع نمی کند و هرچه سریع تر باید آن را کنار بگذارید.

2. ریشه گناه خود را پیدا کنید.

کمی در خودتان جستجو کنید و ببینید که دقیقا احساس گناه شما از چه چیزی نشات می گیرد، مثلا اگر باید پیگیری بیشتری برای درس های کودک خود داشتید و این کار را انجام ندادید، از خودتان بپرسید که علت و ریشه این بی توجهی از کجا نشات می گیرد و ببینید که چه عواملی باعث این اتفاق و اشتباه شما شده است ؟ این کار باعث می شود که از احساس گناهی که دارید دور شوید و منطقی تر مسئله را بررسی کنید.

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

3. یک دفترچه برای این کار اختصاص دهید.

همزمان که احساس گناه به شما غلبه می کند، سریعا دفترچه مخصوص را برداشته و تمام احساسات، اتفاقات و اشتباهات خود را روی کاغذ بنویسید. دلایل این احساس گناه را با تمام جزئیاتی که در سر دارید، بنویسید. این کار ذهن شما را آرام می کند.

4. کمی عقب نشینی کنید.

زمانی که ذهنتان پر از احساس گناه و پشیمانی شده باید به خودتان زمان بدهید و خود را از مهلکه دور کنید که برای این کار می توانید به تعطیلات بروید و ذهنتان را از تمام مسائل آشفته زندگی خود دور کنید.

5. خودتان را در اولویت قرار دهید.

خود خواه نبودن یکی از نشانه های سلامت ذهن است اما مراقبت از خود را نمی توان به خود خواهی ربط داد ، پس حتما به فکر سلامت روح خود باشید و همیشه خودتان و حال خوبتان را در اولویت قرار دهید.

6. اشتباهات خود را تصحیح کنید.

گاهی اوقات انرژی و زمان زیاد را صرف فکر کردن به اشتباهات می کنیم هیچ کاری برای حل آن ها انجام نمی دهیم . چنانچه در نمناک اشاره شده است به جای این افکار بهتر است که کمی خودتان را آرام کنید و بررسی کنید که چگونه می توانید اشتباهات گذشته را اصلاح کنید.

7. با خودتان دوست باشید.

یکی از راه های بخشیدن خود این است که خودتان مثل یک دوست به اشتباهات خود نگاه کنید. یک دوست صمیمی و خیر خواه هرگز به شما نیش و کنایه نمی زند و شما را سرزنش نمی کند ، بلکه به شما کمک می کند که چگونه بهتر از قبل باشید .

8. به این فکر کنید که شما یک تنه این اشتباه را انجام نداده اید.

عکس العمل منفی دیگران نسبت به شما می تواند این احساس گناه را چند برابر کند ، حتی اگر کار اشتباهی انجام نداده باشید. پس در چنین شرایطی بهتر است که خودتان را در معرض نظرات دیگران قرار ندهید و به این فکر کنید که این گناه و اشتباه فقط بر دوش شما نیست و عوامل مختلفی باعث این اتفاق شده است .

9. خودتان را ببخشید.

اکنون زمانی است که باید مهربانی را در حق خود تمام کنید و خود را ببخشید و یک نامه برای خود بنویسید و از خودتان عذرخواهی کنید و سپس خودتان را عفو کنید. اگر این گناه یا کار اشتباه را در حق کسی انجام داده اید نیز به همین روش از او عذرخواهی کنید.

10. نه بگویید.

نه گفتن را تمرین کنید که ریشه بسیاری از اشتباهات ما انسان ها این است که در وهله اول نتوانستیم نه بگوییم .

11. به آینده نگاه کنید نه به گذشته.

به جای این که به خودتان بگویید که ای کاش فلان کار را نمی کردم، باید بگویید که اکنون می توانم چه کار بهتری انجام دهم.

12. با دیدگاه دیگران آشنا شوید.

می توانید مستقیم یا غیر مستقیم وضعیت خود را برای چند نفر شرح دهید و دیدگاه آن ها را جویا شوید. گاهی اوقات متوجه می شوید که از دید دیگران اصلا گناهی انجام نداده اید و بیش از حد خودتان را آزار می دادید .

13. ویژگی های خوب خود را یادداشت کنید.

حال بعد از سرزش ها و یادآوری پشیمانی ها و خطا ها، زمان آن است که لیستی را از ویژگی های خوب خود تهیه کنید که با این کار احساس اعتماد بنفس و امنیت بالاتری می کنید.

14. اولویت های خود را بررسی کنید.

در یک کاغذ سه تا از مهم ترین اولویت های خود را یادداشت کنید. این اولویت ها می توانند همسر، فرزندان، شغل، تحصیل یا هر چیز دیگری باشد و اگر کاری که اشتباه انجام داده بودید ، ربطی به اولویت های شما نداشت، پس همین جا آن را نادیده بگیرید.

15. به خودتان هدیه دهید.

بله. برای شکست ها و اشتباهات زندگی نیز باید به خودتان هدیه دهید و به این معنا که توانستید از شکست خود درس بگیرید و در پی جبران آن باشید که این کار حس ارزشمند بودن را به شما القا می کند.

16.گناه خود را نادیده بگیرید.

تنها کسی که می تواند شما را کنترل کند، خودتان هستید . اگر رئیس، والدین، همسر یا هر کس دیگری حس گناه را به شما القا کرد، فقط خودتان هستید که می توانید کنترل افکار خود را داشته باشید ، پس اجازه ندهید که هیچ کس این احساس گناه را به شما القا کند و ان ها را نادیده بگیرید.

17. میانه رو باشید.

سعی کنید که در زندگی با هر چیزی بیش از حد خوشحال نشوید و از طرفی با هر اشتباهی بیش از حد ناراحت و سرزنش گر نباشید و همیشه احساس تعادل را در خود زنده نگه دارید.

18. زمانی را به احساس گناه اختصاص دهید.

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

اگر افکار منفی دست از سر شما برنمی داشت، بهترین راه خلاص شدن از آن ها این است که پنج دقیقه یا بیشتر به ذهنتان اجازه دهید که تمام سرزنش هایش را انجام دهد و با آن مقابله نکنید و بعد از آن دیگر آن احساسات را کنار بگذارید و به خودتان یادآوری کنید که وقت سرزنش کردن تمام شده است.

19. از چیزهای تحت کنترل خودتان آگاهی پیدا کنید.

شما فقط یک نفر هستید و نمی توانید تمام مشکلات جهان را به عهده بگیرید، پس همانطور که در نمناک می خوانید ببینید که تا کجا کنترل و احاطه دارید و در نتیجه خواهید دید که یک سری کارها از عهده شما به طور کل خارج است.

20. سوال های خود را بی جواب نگذارید.

احتمالا در مورد خطاهایی که کرده اید، حس گناه و سرزش و همچنین سوالات زیادی به سراغ شما آمده است. این سوالات را بی جواب نگذارید و به تمام آن ها پاسخ دهید تا راحت تر از افکار سرزنشی خلاص شوید.

21. خود نجوایی داشته باشید.

از معجزه کلام استفاده کنید و اگر احساس حقارت و شرمندگی بیش از حد به شما غلبه کرد، از کلام مثبت بهره بگیرید و مدام با خودتان تکرار کنید که لایق چه چیزهایی در زندگی هستید.

22. برای فردا برنامه ریزی کنید.

قرار نیست که همیشه زانوی غم بغل بگیرید و حسرت بخورید. بعد از کنار گذاشتن احساسات منفی با انرژی از جای خود برخیزید و برای فردای تان برنامه ریزی کنید.



حتما برای شما هم پیش آمده کاری می کنی و دچار عذاب وجدان می شوی. دائم در دلت رخت می شویند و نمی دانی چه باید بکنی. گذشته گذشته و خیلی چیزها را نمی توان تغییر داد یا اصلاح کرد پس چطور با خودمان کنار بیاییم؟

عذاب وجدان از کوتاهی کردن از کاری که باید انجام می دادیم یا احساس مسئولیت نشات می گیرد و اگر تداوم داشته باشد به اضطرات و افسردگی می انجامد.

در این گزارش شما را با 10 روش رهایی از حس عذاب وجدان آشنا می کنیم.

 

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

1. کار را به عذاب کشیدن نکشانید

پیشگیری همیشه بهتراز درمان است. باور کنید اگر کمی فقط کمی قبل از گفتن هر سخن یا انجام هر کاری فکر کنید و حرف هایتان را بسنجید خیلی وقت ها از عذاب وجدان بعدی رها خواهید شد.

اما به هر حال این حس هر از چند گاهی برای همه ما بروز خواهد کرد.

در این حالت با خود می گویید “من به قدر کافی سعی نکردم “

2. اصلاح خطا

به جای اینکه خودتان را آزار بدهید دست به کار شوید و خطاهاتان را اصلاح کنید شاید نتوانید به ایده آل های خود برسید اما لا اقل می توانید کاری کنید که اوضاع کمی بهتر شود و کمی احساس مفید بودن بکنید.

شاید یک عذرخواهی ساده،یک سلام و حتی خریدن یک جعبه شکلات هم دیگران را خوشحال کند و هم از عذاب وجدانتان بکاهد اگر موجب آزار کسی نشدید حتما خودتان را آزار داده اید که این هم بدان معناست که مهم ترین را آزرده کرده اید! یعنی خودتان.

از خودتان عذرخواهی کنید از خودتان دلجویی کنید! برای خودتان وسایل شادی و نشاط را فراهم کنید و بعد با مهربانی و گذشت خودتان را ببخشید!!

برخی از آدم ها می توانند لشکری از آدمیان که در حقشان ظلم کرده اند را ببخشند اما از کوچکترین خطاهای خود نمی گذرند و برای سالها خود را ملامت و سرزنش می کنند.

تنها نتیجه چنین کارهایی فقط کاهش عزت نفس شما و از دست رفتن اعتماد به نفستان است.

به خودتان رحم کنید.

3. درد دل کنید

درددل کردن و صحبت از ناکامی ها و ناراحتی ها برای اغلب خانم ها کار ساده ایست اما برای بسیاری از آقایان کاری بس دشوار می نماید. اما باورکنید صحبت باکسی که دوستتان دارد به شما آرامش خواهد داد و کمک می کند کمتر در ذهنتان خود را آزار بدهید.

اما دقت کنید (این نکته بیشتر باید مورد توجه خانم ها باشد) موقعی که مشغول درد دل هستید از دایره انصاف خارج نشوید و مراقب باشید حرف هایی نزنید که بعدا عذاب وجدانتان را چند برابر کند!

4. سفرکنید

مسافرت گزینه خوبی برای رهایی از خود درگیری و خود آزاری است سفر می تواند یک روزه باشد یا حتی رفتن به یک پارک نزدیک منزل و خوردن بستنی و تماشای شادی و سرزندگی مردم شهرتان.

شاید هم سفری باشد به درون خودتان و یافتن چیزهایی که قبلا نمی دانستید.

5. نذری بدهید

بله چیزی که دوست دارید را بخرید و به دیگران ببخشید. فکر می کنید خدا به نذورات ما نیازمند است؟ مسلما نه اما وقتی چیزی که برای شما ارزشمند است را به دیگران ببخشید به شما کمک می کند تا احساس بهتری بکنید.

نذر کردن قرن هاست در اغلب فرهنگ های کهن وجود داشته و حس امید را در بشر زنده نگه می دارد.

نذر می تواند یک بسته شکلات میوه ای باشد تا ………

6. خود آزاری نکنید

بعضی ها عادت دارند زمانی که دچار عذاب وجدان می شوند به جای اینکه به موقعیت پیش آمده ، کاری که کرده اند و حرفی که زده اند فکر کنند کل هستی شان، شعورشان و موجودیتشان را انکار و به خود سخت ترین کلمات را که دشمنشان هم نمی گویند می  زنند به جای این کار تلاش کنید از بیرون به وضعیت موجود نگاه کنید.

7. پدر و مادر خوبی باشید

ایجاد و پیشرفت این عادات و حس عذاب وجدان از زمان کودکی تا به حال، چنان شما را رنج می دهد که به افسردگی های مزمن و نگرانی های ذهنی دچار می شوید،  و به تدریج تأثیرات آن بصورت ناتوانی ها و عدم موفقیت در تمام مراحل زندگی نمایان می شود. شاید باورش سخت باشد ولی پایه و روند زندگی ما در بزرگسالی همان تجربیات، افکار و عادات ذهنی است که در سنین 2 تا 5 سالگی در ما شکل گرفته است و منشأ تمامی مشکلات و ناهنجاری های ما از همان سن شروع شده است.حتماً همگی، این جملات را از کودکی به خاطر دارید؛ “تو باید همیشه اینچنین باشی…، تو هیچ وقت نباید…، تقصیر تو بود که…،”تأثیرات منفی این جملات در حین سادگی، اینقدر از کودکی ذهن ما را تحت فشار قرار داده است که حتی در همان سنین کم درون ما ریشه دوانده است. بطور مثال، والدین شما موقع خرید چیزی برایتان می گفتند: “تو فقط کارت شده خرج کردن، هرچقدر پول داشتیم برای تو خرج کردیم!” و در این حالات است که بدون اینکه متوجه باشید از همان دوران،  عذاب وجدان و احساس گناه در شما رشد کرده است.در این راه بهتر است از کودکی با بچه ها از طریق بیان دلیل و منطق برخورد کنیم و آنها را از انجام کاری باز داریم نه با سرزنش و توبیخ.

اما الان نگذارید گذشته های دور آینده زیبایتان را خراب کند.

8. به داشته هایتان ببالید

به آنچه دارید ببالید و بیشتر به آنها توجه کنید لازم نیست همیشه نداشته ها و خطاها یتان را ببینید. اگرچه گفته اند ترک عادت موجب مرض است اما ترک این عادت نه تنها موجب مرض نمی شود بلکه شما را زنده و سالم می کند .

چون به کسی که دائم مشغول سرزنش خویش است نمی توان زنده اطلاق کرد.

زنده شوید.

9. از بیان اشتباهاتتان نترسید

اعتراف به اشتباه درحضور دیگران عین شجاعت است. اگر فکر می کنید لازم است به کسی بگویید که کارتان اشتباه بوده و پشیمانید این کار را انجام بدهید. به واکنش وی هم کاری نداشته باشید این کار را برای خودتان بکنید.

10. فراموش می کنید

یکی از بزرگترین نعمت هایی که خدا به بشر داده و ما هر روز بابت آن باید شکرگذار باشیم نعمت فراموشی است. در غیر این صورت چطور می توانستیم از دست دادن عزیزانمان را تحمل کنیم . پس از وارد آمدن مصیبت های فراوان قد علم کنیم.

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

پس دیر یا زود این مشکل را هم فراموش خواهید کرد و شاید روزی به این روزها بخندید .

خودتان را درگیر نکنید.

اخبار منتخب بانکی دات آی آر:

================

 

► درقاب تصویر/ ساکنان روستا‌هاي اطراف نيک شهر

اولین رئیس بانک ملی، دزد بود! ◄

قوه قضاییه در راستای تکمیل خدمات الکترونیکی دستگاه قضایی، از احراز هویت غیرحضوری سامانه ثنا رونمایی کرد.

سرویسی که کارجو را از سر در گمی برای جستجو و یافتن کار رها می کند.

تمامي كالاها و خدمات اين فروشگاه، حسب مورد داراي مجوزهاي لازم از مراجع مربوطه مي‌باشند و فعاليت‌هاي اين سايت تابع قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران است.

احساس گناه و عذاب وجدان حسی است همراه با اضطراب و نگرانی، که در خیالاتمان در مورد کاری که می توانستیم انجام دهیم، ولی در انجام آن کوتاهی کرده ایم یا اینکه به نحو احسن آن را عملی نکرده ایم، شکل می گیرد و در این حالت حس نارضایتی و خودخوری تمام وجود ما را در برمی گیرد.

ندایی از درون، شما را سرزنش می کند که به نوعی شاید همان حس مسئولیت پذیری است. این تصورات منفی ذهن شما و عذاب وجدان در وجودتان باقی می ماند و در کوتاه زمانی روح شما را ناتوان و ضعیف می کند، کسانی که در زندگی بطور دائم از احساس گناه رنج می برند، به افسردگی، دلشوره و استرس ناشی از آن دچار می شوند.

شما در ضمیر ناخودآگاه خود در مورد موضوعی که در انجام آن کوتاهی کرده اید با خود می گویید که ای کاش تلاش خود را می کردید یا حداقل بیشتر سعی می کردید، همه ی این حالات از احساس ضعف و ناتوانی در شما ایجاد می شود.

در تمامی موارد فوق و مشابه آن، خود را از درون خود آزار می دهد، برای آشنایی بیشتر با علائم وقوع چنین حالاتی و غلبه بر این حس به موارد زیر توجه کنید:

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

از زمان کودکی حس عدم توانایی و افسردگی ناشی از آن در انسان شکل می گیرد و به تدریج مغز و ذهن ما مثل یک اسفنج تمامی اتفاقات و داده های زندگی را در خود نگاه می دارد، در نتیجه بدون آنکه متوجه شویم می بینیم که تمام ابعاد زندگی، عادات و باورهای ما تحت این افکار شکل گرفته است.

به این ترتیب با همان الگو پیش می رویم، در اثر گذشت زمان و تکرار مداوم این عادات و افکار در وجود ما، تغییر پذیری این الگو بسیار مشکل است، درست مثل این است که، اسم خواهر شما مریم است، شما از بچگی این را می دانید و به این اسم او را صدا می زنید، اگر کسی به شما بگوید اسم او مریم نیست، اصلاً برایتان قابل قبول نیست و نمی پذیرید. افکار ما نیز به همین صورت در اعماق ذهن و وجود ما شکل می گیرد.

ایجاد و پیشرفت این عادات و حس عذاب وجدان از زمان کودکی تا به حال، چنان شما را رنج می دهد که به افسردگی های مزمن و نگرانی های ذهنی دچار می شوید، و به تدریج تأثیرات آن بصورت ناتوانی ها و عدم موفقیت در تمام مراحل زندگی نمایان می شود.

شاید باورش سخت باشد ولی پایه و روند زندگی ما در بزرگسالی همان تجربیات، افکار و عادات ذهنی است که در سنین ۲ تا ۵ سالگی در ما شکل گرفته است و منشأ تمامی مشکلات و ناهنجاری های ما از همان سن شروع شده است.

حتماً همگی، این جملات را از کودکی به خاطر دارید؛ “تو باید همیشه اینچنین باشی…، تو هیچ وقت نباید…، تقصیر تو بود که…،”

تأثیرات منفی این جملات در حین سادگی، اینقدر از کودکی ذهن ما را تحت فشار قرار داده است که حتی در همان سنین کم درون ما ریشه دوانده است.

بطور مثال، والدین شما موقع خرید چیزی برایتان می گفتند: “تو فقط کارت شده خرج کردن، هرچقدر پول داشتیم برای تو خرج کردیم!” و در این حالات است که بدون اینکه متوجه باشید از همان دوران، عذاب وجدان و احساس گناه در شما رشد کرده است.

البته جدای از دوران کودکی، احساس گناه و عذاب وجدان از دوران بزرگسالی نیز ایجاد می شود. شاید برای همه ی شما اتفاق افتاده باشد که در محیط کاری احساس کنید که هیچ کار مفیدی انجام نمی دهید یا در عملکرد خود دچار لغزش شده اید.

خود را در نگاه دیگران بی ارزش می دانید، اگر از همین حالا جلوی پیشرفت این ناهنجاری ها را نگیرید مطمئناً افسردگی و ناامیدی تمام ابعاد زندگی شما را تا آخر عمر فرا میگیرد.

قبل از ایجاد احساس گناه و عذاب وجدان، عامل آن را پیدا و مانع از شروع آن شوید. به دلیل اینکه بیشتر علل این حالت به خاطر عدم انجام وظایف است، قبل از قبول و تعهد برای انجام کاری، باید کاملا” به نوع و حدود مسئولیت خود واقف باشید تا مطمئن شوید که اگر از عهده ی انجام صحیح آن بر می آیید، این مسئولیت را قبول کنید.

همه شما در زندگی علائم و آثار عذاب وجدان را در صورت، رفتار و روحیه خود تجربه کرده اید، بنابراین اگر هم در ابتدای کار هستید علت آن را بیابید و بکوشید تا این موضوع را همان موقع حل کنید.

در هنگام عذاب وجدان فرقی نمی کند، در مورد چه موضوعی و در کجای مسیر قرار دارید، این جملات را ۵ بار تکرار کنید: “من نهایت تلاش خود را کردم، از همه ی مهارتها و توانایی هایم استفاده کردم، دیگر بیشتر از این در توانم نیست”

با تکرار این جمله، می بینید که چطور به مرور زمان از عذاب وجدان شما کاسته شده و متعاقباً اعتماد و اطمینان به نفس خود را افزایش داده اید.

به جای اینکه خودتان را آزار بدهید دست به کار شوید و خطاهایتان را اصلاح کنید. شاید نتوانید به ایده‌آل‌های خود برسید اما حداقل می‌توانید کاری کنید که اوضاع کمی بهتر شود و کمی احساس مفید بودن کنید.

شاید یک عذرخواهی ساده کمک کند تا عذاب وجدانتان کم شود. اگر موجب آزار کسی نشدید حتما خودتان را آزار داده‌اید پس از خودتان دلجویی کنید و خودتان را ببخشید.

درد دل کنید. درد دل کردن و صحبت از ناکامی‌ها و ناراحتی‌ها با یک دوست مطمئن یا یک مشاوره روانشناسی به شما آرامش خواهد داد و کمک می‌کند کمتر افکار منفی آزارتان دهد.

موقعی که مشغول درد دل هستید از دایره انصاف خارج نشوید و مراقب باشید حرف‌هایی نزنید که بعدا عذاب وجدانتان را چند برابر کند. سفر کنید، مسافرت گزینه خوبی برای رهایی از خود درگیری و خود آزاری است.

چیزی که دوست دارید را بخرید و به دیگران ببخشید. وقتی چیزی که برای شما ارزشمند است را به دیگران ببخشید به شما کمک می‌کند تا احساس بهتری بکنید. نذر کردن قرن‌هاست در اغلب فرهنگ‌های کهن وجود داشته و حس امید را در بشر زنده نگه می‌دارد.

مثبت اندیش باشید. به آنچه دارید ببالید و بیشتر به آنها توجه کنید. لازم نیست همیشه نداشته‌ها و خطاهایتان را ببینید. از بیان اشتباهاتتان نترسید.

اعتراف به اشتباه درحضور دیگران عین شجاعت است. اگر فکر می‌کنید لازم است به کسی بگویید که کارتان اشتباه بوده و پشیمانید این کار را انجام بدهید. به واکنش وی هم کاری نداشته باشید این کار را برای خودتان انجام دهید.

خود آزاری نکنید. بعضی ها عادت دارند زمانی که دچار احساس گناه می شوند به جای اینکه به خاطر موقعیت پیش آمده، کاری که کرده اند و یا حرفی که زده اند به طور منطقی فکر کنند، صرفا با شخصی سازی و سرزنش خود، احساس گناه و عذاب وجدان را در خود تقویت می‌کنند.

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. باور کنید اگر کمی فقط کمی قبل از گفتن هر سخن یا انجام هر کاری فکر کنید و حرف هایتان را بسنجید خیلی وقت ها از احساس گناه بعدی رها خواهید شد.

یکی از بزرگترین نعمت‌ هایی که خدا به بشر داده و ما هر روز بابت آن باید شکرگزار باشیم نعمت فراموشی است. دیر یا زود این مشکل را هم فراموش خواهید کرد.

واقعیت این است که همه ما اشتباهاتی داشته‌ایم. قرار بر این است که اشتباهات گذشته ‌مان را بپذیریم و از آن‌ها تجربه کسب کنیم.

بیشتر بخوانید:

روان شناسی شخصیت

همه ی آنچه باید در مورد روانشناسی رنگ ها بدانید

تعریف عشق در روانشناسی ، عشق و عاشقی چیست ؟

همانند بدبینی، خوش‌بینی هم همۀ جهان را سیاه و سفید می‌بیند

توسعه توانمندیهای فردی- سید محمد مهدی شهیدی؛ بر اساس متون دینی آدم به خاطر گناهی که در بهشت مرتکب شده بود به زمین تبعید شد پس چندان غریب نیست که احساس گناه اینقدر در میان انسان ها فراگیر و عام باشد.

احساس گناه برای همه ما تجربه ای ملموس است که می تواند ناشی از اموری ساده و پیش پا افتاده مثل خوردن چند قاشق غذای اضافه، کشیدن یک نخ سیگار بیشتر باشد یا اموری مهمتر مثل تبریک نگفتن روز مادر یا به وعده خود وفانکردن. به هر حال ما در طی روز ممکن است یک یا چند بار احساس گناه یا عذاب وجدان را تجربه کنیم. این احساسات منفی در حدی که هر کس برای خود می شناسد طبیعی است و از قضا مفید و مؤثر تا به وعده ها و برنامه هایمان وفادار باشیم اما گاهی احساس گناه به دغدغه ذهنی ما تبدیل می شود آن هم برای اعمالی که خارج از کنترل ما بوده یا اساسا انجام نداده ایم. در این شرایط لازم است که خود را و احساسات منفی خود را بهتر بشناسیم و در پی راه علاج آن بر اییم.

چگونه احساس عذاب وجدان را از بین ببریم

احساس گناه چیست؟

احساس گناه حسی منفی و ناخوشایند است که ما وقتی که از رویدادی که قبلا رخ داده پشیمان یا ناراحتیم بروز می کند. وقتی کاری را بر خلاف ارزش ها و باورهایمان انجام می دهیم یا موضعی بر خلاف باورها و ارزش هایمان اتخاذ می کنیم یا نسبت به دیگران کاریا حرف نا مناسبی می زنیم احساس گناه می کنیم. مثلا اگر بر خلاف اعتقاد خود، نتوانیم به درخواست کمک همکارمان پاسخ مثبت بدهیم، یا وقتی که به درخواست همسر خود مبنی بر خرید ماشین جواب منفی می دهیم حتی اگر امکان و توان این خرید را نداشته باشیم چون خود را ملزم به برآوردن خواست های همسر خود کرده ایم احساس گناه می کنیم.

7 گام مواجهه با احساس گناه

زمانی که احساس گناه از روال طبیعی خود خارج می شود و مانند باری طاقت فرسا بر دوش ما سنگینی می کند چه باید کرد؟ در ادامه 7 گام را برای مواجهه با احساس گناه بر‌شمرده‌ایم تا طی آن بی آنکه در صدد توجیه رفتار خود برآییم یا به دام چرخه باطل خودسرزنشگری در غلتیم، با شناخت احساس گناه، دلیل آن را دریابیم؛ از سایر احساسات تمییز دهیم؛ آن را بپذیریم و به جبرانش برآییم و با قول تغییر، خود را ببخشیم و رها شویم.

1- احساس گناه خود را بشناسیم

گام اول در مواجهه با احساس گناه شناخت و تفکیک احساس گناه مثبت از منفی است. مطالعات روانشناسی نشان داده که در بسیاری از اختلالات هیجانی و شناختی، از جمله احساس گناه، شناختن احساسات و هیجان‌ها بخش مهمی از درمان است. در واقع اغلب اوقات ما به علت بی اطلاعی از علل واقعی هیجانات و احساسات خود دچار سردرگمی، اضطراب و افسردگی می شویم و رفتارهایمان نیز به همان میزان خودآزار و دیگر آزاردهنده می شوند.

احساس گناه مثبت

اولین گام در مدیریت احساس گناه شناختن و تفاوت نهادن میان احساس گناه مثبت از احساس گناه منفی است.احساس گناه مثبت به رشد و بلوغ شخصیتما و از همه مهم‌تر به افزایش یادگیری ما از رفتارمان، وقتی خود و یا دیگران را آزار می‌دهیم، کمک کند. ما به کمک احساس گناه مثبت یاد می گیریم خود را تغییر دهیم، اشتباهاتمان را به تجربه تبدیل کنیم، عذرخواهی را تمرین کنیم، همدردی با دیگران را بیاموزیم و بخشیدن خود را فرا بگیریم. در این حالت، احساس گناه نقشی مثبت و سازنده در بهبود رفتار و شخصیت ما داشته است.

احساس گناه منفی

در نقطه مقابل احساس گناه مثبت، احساس گناهی است که ما را در دور باطل سرخوردگی گرفتار می کند آن هم زمانی که هیچ دلیلی برای احساس گناه وجود ندارد. ما خود را به خاطر کارها، رفتار و کلامی که مرتکب نشده و بیان نکرده ایم گناهکار می‌دانیم و سرزنش می کنیم. به خاطر پیامدهای طبیعی یک رویداد به خود سرکوفت می زنیم و از بخشش خود ناتوانیم. احساس گناه منفی می تواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، تخریب عزت نفس و انتقاد مخرب و مداوم از خود شود که هر یک آثار زیانباری بر شخصیت ما بر جا می گذارند.

2- دلیل احساس گناه را بفهمیم

پس از شناخت احساس گناه خود در گام دوم باید بفهمیم که به طور مشخص راجع به چه چیزی احساس گناه می کنیم. بهترین راه برای فهمیدن دلیل اصلی احساس گناه نوشتن آن با عباراتی ساده و روشن است. اینگونه از خطر فرافکنی ذهن و در افتادن به دور باطل مکالمه ذهنی در امان می مانیم. نمونه های زیر مثال هایی از شرح دلیل احساس گناه با عباراتی روشن و مشخص است:- گذاشتم دخترم با دوچرخه بره پارک و بعد اون تصادف وحشتناک رخ داد که منجر به شل شدن دختر و افسردگی همسرم شده. اگه من برای دخترم دوچرخه نمی خریدم یا اجازه نمی دادم بره پارک الان نه دخترم ناقص شده بود و نه همسرم افسرده بود.

– اگه به همکارم کمک می کردم که قرض شو بده اون از صندوق پول برنمی داشت و اخراج نمی شد.

– اگه بهتر درس میخوندم وضع مالی بهتری داشتم و پدرم مجبور نبود الان مسافر کشی کنه.

– نباید با دوست دخترم به هم می زدم که اون افسرده بشه و با یکی که 10سال بزرگتر از خودشه ازدواج کنه.

– چرا من باید با خیال راحت توی این خونه بزرگ زندگی کنم ولی این همه آدم جایی نداشته باشن شب بخوابن.

3- احساس گناه را با شرم و غمگینی اشتباه نگیرید

با کنکاش در احساسات و هیجان‌های درونی خود، مطمئن شوید که احاس گناه را با احساساتی چون شرمندگی یا غمگینی اشتباه نمی گیرید. تحقیقات عصب شناسی و ام آر آی مغز نشان داده که احساس گناه با هیجان‌هایی مثل غمگینی و شرمندگی تفاوت دارد و هر کدام بخش‌های متفاوتی از مغز را درگیر می‌کنند. همچنین، این مطالعات نشان داده‌‌اند که احساس شرم و ناراحتی با احساس گناه ارتباط داشته و برخی اوقات باهم ظاهر می‌شوند. پس تمرکز و تأمل بر احساسات خود بسیار اهمیت دارد که بتوانید ریشه و منشأ هر یک را برای خود مشخص کنید.

4- احساس گناه خود را بپذیرید

باید بپذیریم که نه می توانیم به گذشته برگردیم و نه اتفاقی را که رخ داده تغییر دهیم. رویدادها و اتفاقات تلخ که موجب احساس گناه در ما می‌شوند بخشی از واقعیت گریزناپذیر زندگی است و هیچ کاری از دست ما برای تغییر دادن آن چه رخ داده بر نمی‌آید. پذیرش اصل اتفاق، ما را به جای در گیر کردن با “اگرها” و “کاش” در مکالمه ذهنی، یا بدتر از آن توجیه رفتارمان در گفتگوی درونی با خود، به سطحی از واقع بینی سوق می دهد تا به جبران، عذرخواهی یا تغییر رفتار خود بیندیشیم و گامی به جلو برداریم.

5- جبران، عذرخواهی و بخشش

اگر احساس گناه ما از رفتاری منشاء می گیرد که موجب آزار یا آسیب به خود یا دیگران شده، گام نهایی برای برون رفتن از آن جبران است. اولین قدم در جبران رفتاری که به دیگری آزار یا آسیبی رسانده عذر خواهی است. برای عذر خواهی زمان مشخصی را در نظر بگیرید و با بیان روشن و صریحِ آسیبی که رسانده‌اید بابت آن عذرخواهی کنید. به یاد داشته باشید که طرف مقابل مجبور به پذیرش عذر خواهی شما نیست. عذر خواهی، احساس گناه را کاملاً از بین نمی‌برد اما از بازتولید و گسترش آن در ذهن جلوگیری می کند.

6- به خود قول تغییر بدهید

زمانی که احساس گناه از نوع مثبت است لازم است که پس از شناخت و دریافتن منشاء، از آن برای بهبود رفتار و تغییر خود بیشترین استفاده را ببریم. به عنوان مثال اگر همکار خود را با دروغ آزرده اید، به خود قول بدهید که حتی الامکان دروغ نگویید، یا اگر حالا دیگر نمی‌توانید با درس خواندن وضع مالی پدر خود را تغییر دهید با او مهربانتر باشید و بیشتر از او مراقبت کنید.

7- بخشیدن خود را بیاموزید

جمله معروفی هست که “کسی که نمی تواند خود را ببخشد از بخشش دیگران نیز عاجز است”. اگر بابت رفتاری که نسبت به دیگران انجام داده یا نداده‌اید، احساس گناه می‌کنید و به جبران آن اقدام کردید، دوچندان باید به احساس گناه نسبت به خود و جبران آن توجه داشته باشید. بخشیدن خود به خاطر رفتاری که با خود کرده‌اید شاید از بخشیدن دیگران سخت‌تر باشد اما به همان میزان ضروری تر است. فردی که نتواند خود را ببخشد اعتماد و عزت نفس خود را از دست می دهد.نوشتن نامه به خود راهی آزموده برای بخشیدن خود است. با نوشتن نامه ای به خودِ جوانتر‌تان، با لحنی مهربان اشتباهات و فرصت های خود را برشمرید. این کار تأثیر بسیار خوبی در شناخت احساسات شما از خود و تمرین احساس همدردی با دیگران دارد. آخر نامه را پایانی نمادین درنظر بگیرید: شما احساس گناه را پذیرفته‌اید، با آن روبه‌رو شده‌اید و به جبران آن پرداخته‌اید. حال زمان آن رسیده‌ که آن را رها کنید.

0