چگونه کودک شاد تربیت کنیم

پسر ۷ ساله من از اول تولدش کودک غمگین و ناراحتی بود در حالی که دختر ۵ ساله ام همیشه کودک سرزنده و شادی است. پسرم همیشه از روی دنده چپ بلند می شود. در حالی که دخترم روزش را با لبخند شروع می کند. معمولا از دوران بچگی هم می شد فهمید که عادت و رفتارشان به ژنتیک شان بستگی دارد.

ولی این به این معنی نیست که شاد بودن یک کودک از قبل کاملا برنامه ریزی شده است شما باید برایتربیت یک کودک شاد تلاش کنید، دکتر باب مُری نویسنده کتاب ” چگونه کودکانی خوش بین داشته باشیم” در رابطه با این موضوع می گوید: درست است که ژنتیک ما گرایش باطنی برای افسرده شدن دارد ، اما ژن های ما بسته به محیط اطراف، توانایی انعطاف دارند. او هم چنین می گوید” تحقیقات به وضوح نشان می دهد که کودکانی که شاد و مثبت اندیش هستند حتما محیط خانوادگی و خانه ی شادی دارند ” حتی اگر از نقش ژنتیک در این زمینه چشم پوشی کنیم.چگونه کودک شاد تربیت کنیم

چگونه می توانیم محیطی شاد برای کودکان مان که در حال یاد گرفتن این حس هستند فراهم کنیم؟ با خواندن این ۷ راهکار می توانید میزان درک کودک تان از خوشحالی و شادی را چند برابر کنید.

یکی از موثر ترین راه های تقویت کردن سلامت روانی و احساسی کودکان داشتن روابط گرم و صمیمی خانواده است. طوری که کودک احساس تعلق کند حتی به دوستان، همسایه، پرستار و حتی حیوان خانگی خود. دکتر ادوارد هالووِل روانشناس کودکان و نویسنده ی کتاب ” دوران کودکی، ریشه ی خوشحالی در بزرگسالی دارد” می گوید: ” احساس تعلق کودک کلید شاد بودن او در آینده است” .

او همچنین به مطالعات سلامت روانی جوانان در ملیت ها و موقعیت های جغرافی مختلف به عنوان سند گفته های خود اشاره می کند که در این مطالعه بر روی حدود ۹۰ هزار افراد جوان انجام شده است و نشان می دهد که “حس تعلق” – حس درک شدن و مورد محبت دیگران قرار گرفتن – بزرگترین سد در مقابل فشار های روانی، افکار خودکشی و ناهنجاری های رفتاری مانند سیگار کشیدن، مصرف مواد و نوشیدنی های الکلی است.

خوشبختانه طبق گفته های دکتر هالووِل همه ی ما به راحتی می توانیم با عشق ورزیدن روابط اولیه خودمان و حس تعلق کودک به خودمان را تقویت کنیم. او هم چنین می گوید:

” انگار این حس و رابطه کمی نا آشنا شده است ، اگر در زندگی کودک تنها یک نفر بوده که او را تحت هر شرایطی دوست داشته این کودک در آینده در حل مشکلات دچار ضعف خواهد شد. این که فقط بگوییم که او را دوست داریم کافی نیست بلکه کودک باید این حس دوست داشتن را درک کند “.

هر چه قدر می توانید او را در آغوش بگیرید، به گریه هایش با نرمی و بردباری پاسخ دهید، او را صدا کنید و با هم بازی کنید و بخندید.

دکتر کریستین کارتر عضو هیئت رئیسه بخش مرکز تحقیقات عالی دانشگاه کالیفرنیا که سازمانی برای پژوهش در مورد شادی افراد است، پیشنهاد می دهد که برای کودکان موقعیت های زیادی در جهت برقراری رابطه دوستانه با دیگران فراهم کنیم. او هم چنین اشاره می کند که:

” داشتن تعامل اجتماعی حتی اگر مهم ترین عامل شادی نباشد اما باز هم در میزان شادی افراد تاثیر زیادی دارد. همچنین این موضوع به کمیت روابط بستگی ندارد بلکه به کیفیت آن بستگی دارد که به طوری که هر چقدر کودک احساس صمیمیت و نزدیکی بیشتری کند بهتر است. “

شاید کمی دور از عقل به نظر برسد اما بدانید که بهترین راه برای اینکه کودک تان را مدام شاد ببینید این است که دست از فراهم کردن شادی های زود گذر بردارید. بانی هَریس نویسنده ی کتاب ” وقتی که کودکان شما را عصبانی می کنند چه باید کرد ” و بنیان گذار انجمن کور پَرنتینگ ( میزان تاثیر روابط والدین بر روی عملکرد کودک ) در پیتربورگ در این باره می گوید:

” اگر هر چیز که کودک مان می خواهد را برای او فراهم کنیم او یاد می گیرد که خواسته هایش همواره به راحتی برآورده می شود اما در دنیای واقعی انتظار دیگر در پیش روی است. “

او هم چنین می گوید که والدین مسئول خوشحالی کودک شان نیستند پس کودکان را نازپرورده بار نیاورید. والدینی که نگران خوشحالی و عواطف حساس کودک شان هستند از رویارویی کودک شان با احساساتی مانند ترس، خشم یا نا امیدی بیزار هستند.

ما والدین عادت داریم هر طور که شده هر چیزی که به ذهن مان می رسد را فقط برای خوشحال کردن کودک مان یا رفع کردن ناراحتی شان برایشان فراهم کنیم. اما کودکانی که هرگز شرایط دست و پنجه نرم کردن با این احساسات منفی را نداشته اند مسلما در سنین بزرگسالی در مواجه با آن بسیار آسیب پذیر می شوند.

زمانی که قبول کردید که نمی توانید کودک تان را بیشتر از این شاد کنید نه تنها دیگر سر و کله زدن با احساسات او برایتان کم اهمیت می شود بلکه مایل هستید برای او شرایطی فراهم کنید که خودش مهارت هایش را بشناسد و رویارویی با سختی های زندگی را یاد بگیرد.

از آن جایی که ما نمی توانیم شاد بودن کودک مان را کنترل کنیم اما حداقل در مورد خودمان می توانیم این کار را بکنیم. از طرفی دیگر هم باید مواظب رفتارمان باشیم چون کودکان همه چیز را از والدین تقلید می کنند. بنابراین کودکانی که در خانواده ای با والدین شادتر بزرگ شده اند مسلما کودکان شادتری هستند اما کودکانی که در خانواده ای غمگین بزرگ شده اند دو برابر کودکان عادی در معرض افسردگی هستند.

بنابراین بهترین راه حل برای تربیت یک کودک شاد این است که اول مراقب رفتار خودتان باشید: از ساعت های تفریح خود لذت ببرید و استراحت کنید و از همه مهم تر روابط محبت آمیز در خانه داشته باشید. روابط محبت آمیزتان با همسرتان را افزایش دهید. دکتر مُری می گوید:

” اگر والدین در تربیت یک کودک شاد روابط محبت آمیز و خوبی با یک دیگر داشته باشد این رفتار به طور قطعی در شاد بودن کودک تان تاثیر می گذارد زیرا او هم رفتار های شما را دنبال می کند. “

جای تعجب ندارد که همه ی ما روابط دوطرفه ی اعتماد به نفس و شادی را می دانیم. کودکی که شادتر از بقیه است به طور حتم اعتماد به نفس بیشتری هم نسبت به بقیه دارد. همه ی ما به خوبی این موضوع را می دانیم و حتی گاهی اوقات بیش از اندازه در مورد آن عکس العمل نشان می دهیم.

حتی با وجود دست خط خرچنگ قورباقه او فکر می کنیم که او یک پا پیکاسو است یا اگر گل بزند حتما دیوید بکام می شود یا اگر ۲ به علاوه ۱ را حل کند حتما منسای ( ریاضیدان ) دیگری می شود. اما این تحسین های بی جا در نتیجه، نتیجه ی معکوس می دهند.

دکتر مُری می گوید: کودک برای جلب کردن توجه شما تلاش می کند که دست به هر کاری بزند و این یک نشانه ی خطر است. حتی ممکن است فکر کند که اگر در انجام آن کار موفق نشود والدین اش دیگر او را دوست نخواهند داشت.

اگر هم والدین فقط از کودک شان انتظار داشتن توانایی های خاص، هوش، زیبایی و مهارت های دیگر داشته باشند این کار در نهایت باعث کاهش اعتماد به نفس کودک می شود زیرا آن ها در محیطی در حال رشد هستند که داشتن این خصوصیات از کنترل شان خارج است.

دکتر مُری همچنین از ما می پرسد که: ” اگر مدام زیبایی کودک تان را تحسین کنید آن وقت وقتی که او پیر شود و زیبایی خودش را از دست بدهد چه اتفاقی برای او می افتد؟، چه چیزهایی برای او ارزشمند می شوند؟ جالب است که بدانید تحقیقات نشان داده است کودکانی که در خانواده به خاطر هوش تحسین و تشویق می شوند در واقع در آینده افراد خجالتی و ترسویی در مقابله با شکست شان در کاری به بار می آیند و احساس بی ارزشی می کنند.

دکتر مُری اضافه می کند که: ” راه حل این مشکل در واقع به این معنی نیست که از تشویق کردن شان دست برداریم بلکه در جهت درست، این کار را انجام دهیم. بیشتر، تلاش او را برای انجام کاری تشویق و تحسین کنید نه نتیجه ی انجام آن کار را. همیشه خلاقیت، پشتکار و ثبات قدمی او را تحسین کنید، این کار باعث می شود که کاری که انجام می دهند برایشان ارزش بیشتری داشته باشد تا نتیجه ی آن. “

دکتر کارتر با این نظریه موافق است که باید در کودک تان یک ذهنیت خلاق به وجود آورید و یا باور به این که هر نتیجه ی خوبی همراه با تمرین و پشتکار است نه هوش فردی آدم. او هم چنین می گوید:

” کودکانی که به صورت دائم باهوش تلقی می شوند دوست دارند که این را به بقیه ثابت کنند اما درحالی که مطالعات نشان داده کودکانی که ذهنیت ترقی وخلاق دارند از کارشان خیلی لذت می برند و اصلا نگران فکر مردم که اگر شکست بخورند چه می گویند نیستند.”

خوش بختانه مطالعات نشان داده است که این ذهنیت را به راحتی با گفتن چند کلمه ی ساده می توان القا کرد: تو کارت را خیلی خوب انجام دادی، حتما خیلی سخت تلاش کردی. پس به این معنا نیست که اصلا از او تعریف نکنید بلکه کارهای او را تحت کنترل تان قرار دهید و طبق آن عمل کنید.

اگر می خواهید اعتماد به نفس کودک تان را افزایش دهید دست از تعریف و تمجید زیاد بردارید و برای او موقعیت های زیادی فراهم کنید که بتواند مهارت های مختلف را یاد بگیرد. دکتر هالووِل می گوید برتری ( نه تعریف و تمجید ) در واقع بنیان اعتماد به نفس است.

از تاثیر تعریف و تمجید در تربیت یک کودک شاد غافل نشوید، خوش بختانه اگر کمتر از ۴ نفر باشند، هر کاری که انجام دهند به گونه ای موقعیت برای کسب مهارت است زیرا تمام این کار ها برایشان تازگی دارد مثلا چهار دست و پا راه رفتن، راه رفتن، غذا خوردن و لباس پوشیدن، استفاده کردن از توالت فرنگی و راندن سه چرخه. چالش ما در این موارد این است که عقب بایستیم و اجازه دهیم کودک مان خودشان از پس کارشان بر بیایند.

دکتر هالووِل هم چنین می گوید: ” بزرگترین اشتباه والدین این است که هر کاری از دستشان بر بیاید برای کودک شان انجام می دهند و به آن ها کمک می کنند. “

اگرچه دیدن کلنجار رفتن کودک با چیزی برای والدین سخت است اما تا زمانی که این اجازه را به او ندهید که خطر شکست را بچشد او هرگز طعم واقعی لذت کشف مهارت و موفقیت را نمی تواند بچشد. بعضی راه حل ها به آسانی در تلاش های اولیه به دست می آید.

اما رسیدن به ترقی فقط به تلاش و تمرین نیاز دارد. با قرار گرفتن مداوم در انجام این کار ها تجربه ی کسب این مهارت ها بیشتر می شود و یک رفتار خود اتکایی در او بوجود می آید که ( من از پس این کار بر می آیم ) به آن ها اجازه می دهد که با میل و رغبت به سمت چالش های زندگی شان بروند.

دکتر مُری می گوید: ” احساس خوش بختی یعنی احساس ما به چیزی که برای آن ارزش قائل هستیم و هم چنین برای دیگران هم ارزشمند است. بدون این حس ممکن است نگران محرومیت از اقشار ها باشیم. هم چنین تحقیقات نشان داده است که ممانعت و محروم سازی انسان بدترین کابوس او می تواند باشد.

در واقع انسان ها به طور کلی یک تمایل ذاتی به تعلق داشتن و مفید بودن دارند. پس اگر از همان ابتدا بتوانید به کودک تان بفهمانید که او در راستای خانواده کار های درستی انجام می دهد و در خانواده مشارکت دارد او حس می کند که برای شما مفید واقع شده است و خوشحالی اش را چند برابر می کند. دکتر مُری هم چنین می گوید کودکان ۳ ساله نقش مهمی در خانواده ایفا می کنند حتی اگر آن پر کردن کاسه ی غذای گربه یا گذاشتن دستمال سفره باشد. سعی کنید تا جایی که می توانید نقش هایی به او بدهید که با توانایی جسمانی او یکسان باشد.

مثلا اگر کودک تان دوست دارد وسایل ها را کنار هم بگذارد و تزئین کند از او بخواهید که کار چیدن چنگال و قاشق میز غذا خوری را انجام دهد. اگر کودک تان بزرگ تر است و توانایی انجام کار بزرگ تری را هم دارد می توانید از او بخواهید که وقتی شما در حال شام خوردن هستید مراقب خواهر کوچک خود باشد و با او بازی کند. پس تا زمانی که می دانید او در انجام کار ها و فعالیت ها مشارکت می کند این کار باعث می شود او حس تعلق خاطر و اعتماد به نفس که دو شرط اصلی برای احساس شادی است داشته باشد.

در نهایت مطالعات در مورد حس رضایت و شادی به صورت مداوم به سلامت روانی و حس قدر دانی مرتبط است. تحیقات دانشگاه کالیفرنیا، داویس، نشان داده است افرادی که قدر دان هستند و آن لحظه ها را ثبت می کنند افراد خوش بین تری هستند و در زندگی بیشتر از بقیه ترقی می کنند و احساس رضایت زیادی از زندگی و اطراف خود دارند.

دکتر کارتر می گوید:

چگونه کودک شاد تربیت کنیم

” درست است که نوشتن روزانه خاطرات برای کودکان دور از واقعیت است اما یک راه برای تقویت حس قدر دانی کودک این است از تمام اعضای خانواده بخواهید که روزانه با صدای بلند چیز هایی که او باید بابت آن شکر گزار باشد را نام برد مثلا می توانید این کار را میان صرف وعده ی غذایی تان انجام دهید.

و مهم تر از همه این است که این کار را با انجام مداوم آن به شکل یک رسم و آداب تبدیل کنید. این کار باعث پرورش احساسات مثبت در کودک می شود و می تواند به احساس رضایت و شادی دائم او منجر شود. “

با ثبت نام در ویرگول به آرشیو بزرگی از مقالات مرتبط با این موضوع دسترسی خواهید داشت

از این پس او نمی‌تواند پروفایل کاربری و مطالب شما را ببیند.

علاوه بر اهمیت موضوع از بعد روانشناسی کودک باید به این نکته نیز اشاره کرد که شادی یكی از راهكارهای حفظ سلامت قلب كودكان است. چرا؟ كودكی كه شاد است، قلب سالم‌تری دارد. دلیل علمی این اتفاق، تنظیم ضربان قلب و جلوگیری از ایجاد حمله قلبی ناشی از عصبانیت و از سوی دیگر كنترل میزان فشار خون است. در افراد شاد، میزان ضربان قلب در هر دقیقه، ‌شش تپش كمتر از دیگران است. بنابراین قلب این افراد تحت فشار نیست و به آرامی فعالیت می‌كند. این واقعیت را هم اضافه كنیم كه قلب با هر ضربه عاطفی- احساسی واقعا می‌شكند. این شكستن به شكل آسیب به مویرگ‌های ظریف قلب اتفاق می‌افتد كه در نهایت باعث آسیب جدی به قلب می‌شود.

اگر مادران کودک درون‌شان شیطنت کند، زندگی در خانه جریان می‌یابد، اگر خنده، اگر شادی، اگر شوخی، اگر بازی کنند همه اهل خانه را به زندگی نوید می‌دهند. انتقال شادی از پدران و مادران به کودکان میسر است. کودکان همین چند سال را برای شادی و بازی وقت دارند، کودک شاد امروز، انسان موفق و خوشبخت فرداست.

بازی کردن به کودکان، کشف دنیا، قوانین طبیعت، تفکر در پیرامون زندگی را می‌آموزد آنها توانایی‌های خود را در بازی‌ها می‌سنجند که هیچ علمی آن را به کودکان نخواهد آموخت. کودکی که به اجبار والدین به جای بازی و تحرک و شادی پشت میز کلاس زبان می‌نشیند، کودکی که به جای گرفتن مداد رنگی برای نقاشی و خط‌خطی کردن، الفبا را می‌آموزد، رشد سالم روانی را که بین یک تا شش سالگی اول زندگی باید اتفاق بیفتد را از دست می‌دهد.  کودک دانشمند امروز، انسان مضطرب فرداست که شانس پیشرفت در بسیاری از زمینه‌های احساسی را از دست خواهد داد.

از آنجا که کودکان سرشار از انرژی‌اند نیاز به این دارند که انرژی‌های درونی‌شان را به نحو مطلوب تخلیه نمایند که این فقط با بازی میسر و امکان‌پذیر می‌باشد. همه ما والدین در قبال کودکان خود مسئول هستیم. جر و بحث و جدال بین والدین، تنش را در کودکان ایجاد کرده و اثرات منفی و مخربی را بر عملکرد مغز آنها می‌گذارد. شاید ندانید موجب اختلال در یادگیری و در مدیریت صحیح احساسات آنها می‌شود. لطفا پدران و مادران… کمی آهسته‌تر… دور از چشم کودکان… اهمیت بازی کردن برای کودکان مانند اهمیت کار کردن برای بزرگسالان است تجاربی را که به دست  می‌آ‌ورند در آینده برای کار کردن استفاده می‌کنند. چگونه کودک شاد تربیت کنیم

بازی خوب باعث رشد و شکوفایی کودکان می‌شود آنها با بازی کردن به شادمانی می‌پردازند و این شادمانی خلاقیت را در وجودشان برمی‌انگیزد و احساس لذت و موفقیت را در او به وجود می‌آورد. محیط امن و سالم بازی‌ها را به سمت سازندگی می‌برد، محیط ناامن بازی را تخریب می‌کند کودک باید بدون ترس و اضطراب، بدون تحمیل و نگرانی به بازی بپردازد و لذت ببرد، والدین می‌بایست دورادور حامی کودکان در بازی‌ها باشند.

رقابت در بازی‌ها نقش مخرب و مشارکت و همکاری نقش سازنده برای کودکان دارد، بازی تمرین زندگی است تمام مهارت‌های زنگی را در بازی می‌آموزند.

مهمترین عامل رشد کودکان در سنین پیش از دبستان بازیهاست، کودکان وقتی وارد محیط بزرگتر از خانواده مثل مهد کودک می‌شوند تمامی آموزش‌های لازمه را می‌بینند، آنها با هم بودن، با هم خندیدن، با هم بازی و شادی کردن، با هم خوابیدن و…. را یاد می‌گیرند، کلیه فعالیت‌های اجتماعی را که در بزرگسالی می‌بایست انجام دهند را پایه‌گذاری می‌کنند و کم‌کم این آموزه‌ها را فرا می‌گیرند.

کلیه آموز‌ش‌های گروهی را غیرمستقیم فقط و فقط با بازی و بازی فرا می‌گیرند. در روزگاران نه چندان دور پاره شدن سر زانوهای شلوار پسر بچه‌ها، لباس‌های گلی و خاکی، زمین خوردن‌ها، زخم‌ها و سر شکستن‌ها همه بخشی از نگرانی هر روزه پدر و مادرهایی بود که صاحب فرزندان کوچک بودند اما با آ‌مدن بازی‌های رایانه‌ای و رواج زندگی آپارتمان‌نشینی دیگر از آن هیاهوی کودکانه خبری نیست.

کودکان در آن زمان ساعت‌ها می‌دویدند، می‌خندیدند، تحرک داشتند، گروهی آواز می‌خواندند، گروهی شادی می‌کردند و… (اما الان بی‌تحرکی، تنهایی تهدیدی برعلیه کودکان ما گردیده است.) چرا کودکانمان را مثل زمان کودکی‌مان تربیت نمی‌کنیم. مثلا در طبیعت چادر بزنیم، در هوای بارانی بدویم، برف‌بازی کنیم، گل‌بازی، شن‌بازی، پریدن به روی شاخه‌ها، بالا رفتن از تپه و کوه، طناب بازی، توپ وسطی، دزد و پلیس، بیل زدن باغچه، آتیش درست کردن و خاموش کردن و هزاران هزار بار بازی دیگر … چرا؟ برای اینکه غرق در روزمرگی خودمان شدیم و از شادی و هیجان درونی کودکان‌مان غافل شدیم و تصور اینکه بهترین تبلت و آی‌پد را برایشان تهیه کردیم.

بهترین بازی برای کودکان ساختن و خراب کردن است. انواع پازل‌ها، شن‌بازی، خانه سازی و… کودکان نیاز به تحرک دارند، طناب‌ بازی، طناب‌کشی، مسابقات گروهی، پریدن، رنگ‌آمیزی کردن، روزنامه پاره کردن، گوله کردن، پرتاب کردن، آب‌بازی، توپ‌بازی، گرگم و گله می‌برم و هزاران بازی خلاق دیگر در قالب نمایش‌های عروسکی، خلاق و…

در بازی‌ها به کودکان گروهی برنده شدن را آموزش دهیم، گروهی بازی کردن، گروهی جمع کردن، پخش کردن…

تعامل والدین و کودکان، تاثیر عوامل محیطی، در نظر گرفتن خلق و خوی کودکان، شرایط مکانی، جوی، زمانی همه به داشتن یک محیط شاد برای کودکان ضروری است. با دست‌های خالی نیز می‌توان به کودکانمان لبخند و شادی را هدیه داد. بیائید کودکان خود را در آغوش بگیریم و به آنها مفهوم عشق و امید به فردا را یاد بدهیم.

آنها مالکان فردای ما هستند، انسان‌های درستکار، واقعی، با وجدان، انسان‌دوست، هم نوع‌گرا، شاد و سرزنده تحویل جامعه بدهیم. جامعه ما نیاز به تربیت انسان‌های پویا، شاد، متفکر، خلاق و سازنده دارد چرا ما به عنوان یک انسان از این وظیفه انسانی خویش که خداوند هدیه داده سرباز زنیم. به امید داشتن فردایی بهتر با انسان‌های سازنده.

زهره موسوی؛ روان‌شناس و مشاور آموزشی

منبع : زندگی آنلاین

کارشناس ارشد روان شناسی بالینی

جامعه سلامت پایگاهی از مطالب مفید است که با نگاه به نیاز مخاطبین تولید و یا از منابع معتبر گردآوری شده‌اند. جامعه سلامت با هدف ارتقا دانش عمومی و با تمرکز بر مواردی که به سلامت جسم و روح افراد مرتبط است می‌کوشد تا به سهم خود و به عنوان یک رسانه در مسیر ارتقا جامعه حرکت نماید. افزایش آگاهی، راهنمایی و سنجش چرخه‌ایست که با کمک شما مخاطبین تکمیل خواهد شد.

توجه: مطالب این سایت تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی داشته و توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.

توجه: استفاده از مطالب سایت به هر شکل و در هر فرمتی مجاز نمی باشد و شامل پیگرد قانونی خواهد شد.

ضمن تقدیر از همراهی شما مخاطب گرامی، خواهشمند است تمامی سوالات خود را در سایت و در بخش نظرات مطالب مطرح فرمایید. لطفا از راه‌های ارتباطی ذیل تنها برای مباحث بازرگانی استفاده نمایید.

شما می‌توانید برای درج هر نوع آگهی تبلیغاتی از جمله تبلیغات بنری، رپورتاژ آگهی و یا ثبت دفاتر مشاوره در سایت از طریق راه‌های زیر با ما در ارتباط باشید.

برای دریافت وقت مشاوره به صفحه “مرکز مشاوره روانشناسی و روانشناس خوب در تهران” مراجعه بفرمایید.

ایمیل تبلیغات : marketing@jameesalamat.com

ارسال نظرات: info@jameesalamat.com

تلفن تبلیغات (لطفا تنها برای امور تبلیغاتی تماس بگیرید): 09375386828

چگونه فرزندانی شاد و با ادب تربیت کنیم؟

 

ایران ناز : یکی از بزرگترین هدایایی که والدین می توانند به کودکان خود بدهند توانایی و استعداد شاد شدن است. البته بین خوشحالی و شادی لحظه ای- مثلاً دادن یک اسباب بازی جدید یا یک سبد پراز تنقلات به کودک- و خوشحالی و رضایتمندی پایدار، تفاوت عمده ای وجود دارد. مطمئناً کودکان دوست دارند تفریح کنند و مانند بزرگترها نیازمندند تا عمیقاً احساس خوشبختی کنند. اما شادی واقعی مطلب قابل تعمق تری است و آن روح فرزند شما را تحت تاثیر قرار میدهد و در او این حس را بوجود می آورد که همه چیز دنیا خوب است.

 

چگونه کودک شاد تربیت کنیم

شاد بودن یکی از بزرگترین هدایاست که کودک می تواند از والدین خود بگیرد. مطلب زیر به شما می گوید چطور به کودکانتان عزت نفس و رضایتمندی پایدار بدهید.

 

متخصصان معتقدند، کودکان شاد ویژگی های مشخصی دارند، از جمله: عزت نفس، خوش بینی و خویشتن داری. چنانکه خواهید دید، ایجاد و پرورش این ویژگیها بسیار ساده تر از آنست که تصور کنید، در اینجا 11 روش ذکر شده تا به فرزندتان کمک کنید دید مثبتی به زندگی داشته باشد.

 

1- از سرگرمی های سازمان نایافته و قدیمی استفاده کنید کودکان موفق معمولاً کودکان شادی هستند، اما تلاش شما به منظور آماده سازی فرزندتان در رویارویی با مسائل زندگی، باعث می شود که تمام وقت او را با حجم زیادی از برنامه های مختلف پر کنید. تمامی بچه ها به زمانی برای کاهش فشار نیاز دارند. وقفه ای در زمان بازی و یا درس به آنها بدهید و بگذارید در این زمان تخیلاتشان آنها را هدایت کند و آزادانه بازی کنند. مثلاً سر فرصت حشره شکار کنند، آدم برفی بسازند و یا به عنکبوتی که تارمی تند نگاه کنند. اینها موجب می شود حس تخیل در کودک افزایش یابد و به کودک اجازه می دهد دنیا را با گامهای خودش کشف کند.

 

بهتر است شما هم برنامه پر مشغله و آشفته خود را کم کنید و کودکانتان را در هنگام تفریح همراهی کنید.

 

2- کمک کردن به دیگران را به کودکانتان بیاموزید برای آنکه بتواند شاد باشد احساس کند که عضو با ارزشی از یک اجتماع بزرگ است و می تواند به زندگی افراد دیگرمعنی ببخشد. با بوجود آوردن موقعیت های مناسب، این احساس را در او ایجاد کنید. اسباب بازیهای قدیمی او را که دیگر نیازی به آنها ندارد، جمع کنید و از او بخواهید آنها را به خانواده های نیازمند بدهد، یا در فروشگاه از او بخواهید که مقداری مواد غذایی برای اهداء به مستمندان خریداری کند.

 

کودکان می توانند لذت کمک کردن به دیگران را در سنین پایین یاد بگیرند.

 

مثلاً چنانچه شما از تکه های اضافی پارچه عروسک درست می کنید، کودک دوساله شما می تواند کمک کند وبگوید چشم و دهان عروسک را در کجا قرار دهید.

 

3- همراه با کودک خود، فعالیتهای فیزیکی داشته باشید همراه با کودک خود گردش بروید، با او بازی کنید ویا با همدیگر دوچرخه سواری کنید. با این کار نه تنها نیرو و بنیه کودک خود را تقویت می کنید بلکه باعث شادی و خنده اش می شوید. فعال نگهداشتن کودکان، استرس را در آنان کاهش می دهد و موجب می شود آنان انرژیشان را به طریق سالم تخلیه کنند. کودکان سالم از قدرت بدنی بیشتری نیز برخوردارند. کودکان بیشتر ازآنکه نگران ظاهرشان باشند، به کارهایی که انجامی می دهند، افتخار می کنند. چنانچه کودکتان را در انجام کاری که علاقه دارد، تشویق کنید، برای ایجاد شادی در او روشی جدید به کار گرفته اید.

 

4- با کودکانتان بخندید برای بچه ها لطیفه تعریف کنید، شعرهای خنده دار بخوانید، خودتان را دست بیاندازید. خندیدن برای کودکتان و نیز برای خود شما مفید است. یک دلیل کاملاً فیزیکی این است که هنگامی که می خندید، تنش (نگرانی) و اضطراب آزاد می شود و اکسیژن بیشتری دریافت می کنید و سبکبال می شوید.

 

5- در تحسین کودکان خلاق باشید هنگامی که فرزند شما درهدفی که دنبال می کند به موفقیتی می رسد یا مهارتی کسب می کند، تنها به گفتن جمله «کارت خوب است» اکتفا نکنید. به جزئیاتی که آنها را موثر یافته اید، اشاره کنید. مثلاً بگویید:«روشی که تو برای توصیف قهرمان در خلاصه کتابت انتخاب کردی، به قدری عالی است که من احساس می کنم او زنده است». یا بگویید:«روشی را که برای کشیدن آن درختها به کاربرده ای، بسیار می پسندم.» این طرز برخورد بسیار پر معنادارتر از آنست که به شکل خیلی رسمی به پشتش بزنید و آفرین بگویید.

 

به طور کلی درتشویق افراط نکنید. یکی از معلمین کلاس چهارم می گوید:«من سابقاً هر پنج شنبه جوایزی به بچه ها می دادم اما متوجه شدم انگیزه و تلاش آنها بیشتر برای گرفتن جایزه است نه برای انجام صحیح تکالیف.» سعی کنید فرزندتان این مسئله را درک کند که رضایت و خشنودی واقعی، در انجام و اتمام یک کار است.

 

6- از خوب غذا خوردن کودکتان اطمینان داشته باشید چنانچه فرزندتان بد اخلاق یا بهانه گیراست، اگر بیمار نباشد، احتمالاً گرسنه است. اگر زمان غذا خوردن نیست از میان وعده ها استفاده کنید، ولی به خاطر داشته باشید که این میان وعده ها باید حاوی مواد مغذی(دارای ارزش غذایی) باشد و صرفاً شکم پرکن نباشد. خوب خوردن ازتغییرات رفتاری ناگهانی (مانند بهانه گیری) می کاهد و در بوجود آوردن احساس سلامتی و تندرستی موثر است. میان وعده های مفید عبارتند از: ماست کم چربی، میوه تازه یا خشک، یا کره و مربا با نان کامل گندم.

 

7- لبخند بزن برای یک کودک هیچ چیز به اندازه یک خنده شیرین اطمینان بخش نیست. این خنده روشی مختصر و مفید برای گفتن «دوستت دارم» می باشد. در حالی که می خندید، سنگین و رسمی او را در آغوش بگیرید. به خاطر داشته باشید تمامی این لبخندها و در آغوش گرفتن ها، به همان اندازه که برای کودکتان خوب است، برای شما نیز مفید است.

 

8- با دقت به حرفهای کودکتان گوش دهید برای کودک هیچ چیز به این اندازه مهم نیست که همه توجه تان به او باشد. دراین هنگام او آنچه را که در ذهنش است به شما می گوید. آیا می خواهید شنونده بهتری باشید؟ تمام حواستان را به کودک بدهید . اگر زمانی که شما مشغول پرداخت یا بررسی صورتحساب ها یا انجام کارهای روزمره هستید، فرزندتان با شما صحبت کرد، همه کارهایتان را کنار بگذارید و تمام توجه تان را معطوف او کنید. هیچگاه صحبت او را قطع نکنید و میان افکارش ندوید، حتی اگر تمام آنها را قبلاً شنیده باشید.

 

فرصتهای طلایی برای گوش سپردن به سخنان کودک با توجه کامل(و بدون این که کلامش را قطع کنید) یکی هنگام رانندگی است در حالیکه کودکتان همراهتان است و زمان مناسب دیگر، شب در رختخوابش می باشد.

 

9- ایده آل گرایی محض را کنار بگذارید همه ما می خواهیم فرزندانمان هر کاری را به بهترین نحو انجام دهند. اما هنگامی که ما اقدام به تکمیل یا مرتب کردن کارهای آنها می کنیم ، ناخواسته اعتماد به نفس آنان را تضعیف می کنیم.«کارین ایرلند» نویسنده کتاب «عزت نفس را در کودکان بالا ببرید» و هم در مقام یک مادر می گوید:«چنانچه ما محلهایی را که او فراموش کرده تمیز کند، دوباره تمیز کنیم یا پیشخوان آشپزخانه را دوباره دستمال بکشیم، در واقع به کودکمان گفته ایم که او به اندازه کافی آن کار را درست و خوب انجام نداده است. متاسفانه کودکان به راحتی باور می کنند به اندازه کافی شایستگی ندارند.

 

بار دیگر که می خواهید کار کودکتان را اصلاح کنید، از خود بپرسید:

 

1- آیا این موضوع حیاتی است یا به سلامتی مربوط است؟چگونه کودک شاد تربیت کنیم

 

2- آیا این موضوع تا 10 سال دیگر به همین نحو باقی خواهد ماند؟

 

چنانچه جوابهای شما منفی است- یعنی چنانچه آن کار، مسئله مهمی نیست- بگذارید کارها را به همان نحو انجام دهد. مطمئناً کمک به کودک برای کسب مهارتهای زندگی، قسمت بزرگی از وظیفه والدین است . اما تنها یک قسمت از وظیفه آنان را تشکیل می دهد. ارتباط عاطفی بین شما و کودکتان بسیار مهمتر از این موضوع است که مثلاً وقتی او میز را می چیند، چنگال را در جای درست خود قرار داده است یا نه؟

 

10- به کودکتان یاد بدهید مشکلاتش را حل کند از بستن بند کفش گرفته تا عبورایمن ازخیابان، هر مهارتی که کودک شما بدست می آورد، قدمی به سمت استقلال(اتکاء به نفس) وی می باشد. در واقع حتی دانستن این مطلب که او می تواند با این مسائل روبرو شود و آنها را حل کند، کمک می کند که کودک شما احساس خوبی نسبت به خود داشته باشد. هنگامی که او با مشکلی مواجه می شود؛ اعم از اینکه آن مشکل اذیت شدن توسط همبازیش باشد یا شکست در چیدن تکه های پازل در کنار هم، شما می توانید بدین ترتیب به او کمک کنید:

 

1- مشکل او را بشناسید.

 

2- راه حلی را که او به نظرش می رسد، بپرسید.

 

3-  مشخص کنید چه کارهایی به حل آن مسئله یا مشکل می انجامد.

 

4- در مورد این که او خودش به تنهایی می تواند پیش برود یا به کمک شما نیاز دارد، تصمیم گیری کنید.

 

5- چنانچه به کمک شما نیاز داشت، وی را مطمئن کنید که به او کمک خواهید کرد.

 

11- به فرزندتان فرصتهایی دهید تا خود را نشان دهد. هر کودکی استعداد یا مهارت ویژه دارد. چرا به او اجازه نمی دهید که کمی از آن را نشان دهد. آیا او کتاب خواندن را دوست دارد؟ از او بخواهید هنگامی که آشپزی می کنید، برایتان کتاب بخواند.آیا او حسابش خوب است؟ هنگامی که به خرید می روید بگذارید او انتخاب کند کدام کالا بیشتر می ارزد. «کارین ایرلند» می گوید:«هنگامی که شما در کارهای مورد علاقه کودکتان شریک می شوید و نشان می دهید که تحت تاثیر انجام آن کارها قرار گرفته اید، مرحله دیگری ازعزت نفس را در او به ظهور رسانده اید».

پیامبر اکرم(ص): دو چيز را خداوند در اين جهان كيفر ميدهد؛ تعدي و ناسپاسي پدر و مادر .

اصول تربیت کودک شاد۱. بی قید و شرط به او عشق بورزید«دوست داشته شدن» اساسی ترین نیاز یک کودک برای شاد بودن است و شخصیت او را می‌سازد. به کودکتان نشان دهید که بدون قید و شرط و در هر حالتی او را دوست دارید و از عشقتان هرگز محرومش نمی‌کنید. احساس تعلق داشتن، به او امنیت روانی می‌دهد و اجازه می‌دهد هم اینک کودکی شاد و در آینده انسانی با اعتماد به نفس و خوشحال باشد. به او همیشه بگویید که دوستش دارید. البته این که فقط بگوییم او را دوست داریم کافی نیست، کودک باید این حس دوست داشتن را در رفتار و عمل ما درک کند. ۲. شادی را در خود تقویت کنیدبدون شک همه می‌دانیم که کودکان همه چیز را از والدینشان تقلید می‌کنند. پس اگر خودتان هنوز شاد بودن را یاد نگرفته اید نباید انتظار داشته باشید کودکتان شاد باشد. تحقیقات نشان می‌دهند کودکانی که در خانواده ای غمگین بزرگ شده اند دو برابر کودکان عادی در معرض افسردگی هستند. پس برای تربیت کودک شاد ابتدا باید خودتان شاد باشید. از اوفات فراغت زندگی و تفریحات خود لذت ببرید. بر جنبه های مثبت زندگی‌ تاکید کنید و روابطتان را با همسر و خانواده تان تقویت کنید. کودک شما، احساس و رفتار شما را می‌آموزد و تکرار می‌کند.۳. به او اجازه ابراز احساسات بدهیدکودکی که مجبور است احساساتش را سرکوب کند تا سرزنش نشود کودک شادی نخواهد بود! همه بچه ها موقع عصبانیت فریاد می‌زنند. زمان ناراحتی گریه می‌کنند. وقتی گیج و کلافه شده اند، پایشان را به زمین می‌کوبند یا دور اتاق می‌دوند. این برای کودکان طبیعی است چرا که ان ها نمی‌توانند مانند بزرگترها وقتی حال‌شان خوب نیست به یک دوست زنگ بزنند و خودشان را خالی کنند. بگذارید کودکان با روش خودشان، خودشان را تخلیه کنند و بعد به آنها پیشنهاد کمک بدهید. بروز احساسات کودک ممکن است برای لحظاتی کوتاه شما را دستپاچه کند، اما بهتر از آن است که اجازه نداشته باشد احساساتش را بروز دهد و در درازمدت دچار مشکلاتی مانند اختلالات خوردن، افسردگی یا دیگر مشکلات روحی شود.۴. او را تشویق به تحرک فیزیکی و بازی کنیدمتاسفانه امروزه با تغییر سبک زندگی شاهد کم تحرکی و اضافه وزن در کودکان نیز هستیم. کودکان چاق، در مقایسه با سایر کودکان، ‌اعتماد به نفس کمتری دارند و افسرده ترند. اگر کودکان تغذیه سالمی داشته باشند و سرگرمی‌های پر تحرک خارج از خانه را تجربه کنند کودکان سالم تر و شادتر ی خواهند بود. کودکی که خوب غذا می‌خورد و ورزش می‌کند مغزش بیشتر اندروفین ترشح می کند که به او احساس شادی می‌دهد . با فراهم کردن میان وعده های طبیعی از جمله میوه های تازه فصلی، ‌پرهیز از قرار دادن تنقلات در دسترس کودکان و جانشین کردن غذاهای سالم خانگی به سلامت کودک خود کمک کنید . کودکتان را به انجام دادن ورزش و سرگرمی‌های خارج از منزل تشویق کنید. بازی با سایر کودکان، قدرت خلاقیت خلاقیت کودکتان را تقویت می‌کند و مهارت‌های اجتماعی را به او می‌آموزد.۵. مقررات وضع کنید و پایبند باشیدهمه ادم‌ها مخصوصا کودکان با احساس امنیت،‌ شاد می‌شوند و از اضطراب دور می‌مانند. کودکان در جستجوی ساختارند، زمانی که ببینند و درک کنند که چارچوب محکمی برای رفتارهایشان وجود دارد، پیشرفت می‌کنند و  شادی و خوشحالی را راحت‌تر ابراز می‌نمایند.۶. مواجهه با شکست و خوشبینی را به او بیاموزیدیکی از راز‌های اصلی شاد زیستن مهارت مواجهه و پشت سر گذاشتن مشکلات است. الگوی مناسبی برای کودکتان باشید و روحیه خود را در شرایط گوناگون جلوی فرزندتان نبازیذ. به جای اینکه سعی کنید کودکتان را از همه ‌ناراحتی ها دور نگه دارید، به او کمک کنید بیاموزد چگونه با آن‌ها روبرو شود . اگر شکست درسی یا غیر درسی او را ناامید کرده، به او ‌کمک کنید تا زودتر به وضعیت عادی خود برگردد. تشویقش کنید تا احساساتش را بنویسد یا نقاشی کند.

در اموری که کودک شما انجام میدهد به جای تشویق و تاکید مداوم روی نتیجه‌ی کار و موفقیتش در آن عرصه، پشتکارش را تشویق کنید و تلاش او را بستایید. همچنین به جای اینکه از ویژگی‌های ذاتی او، مثل هوش یا زیبایی اش تعریف کنید، از تلاش او تقدیر کنید. در واقع شما با این کار باعث می‌شوید او بدون تکیه بر ویژگی‌های ذاتی اش ریسک پذیرتر باشد و بتواند خودش را بدون ترس از نتیجه‌ی کار، در معرض شکست قرار دهد.برای تربیت کودک شاد خوش‌بینی را به کودک آموزش دهید. از همان کودکی به کودک یاد دهید بر نیمه پر لیوان تمرکز کند. تحقیقات نشان داده‌اند کودکانی که تا ۱۰ سالگی یاد گرفته‌اند زیبایی‌های زندگی را ببینند، در دوران بلوغ، نسبت به مصرف مواد مخدر، افسردگی و اضطراب، مصونیت بیشتری داشته اند.۷. یک جعبه شادی ها برای او بسازیدیک جعبه تهیه کنید و اشیاء مورد علاقه کودکتان، عکس ها، کارت پستال ها، یادگاری ها و کاردستی هایی را که یادآور خاطرات شاد کودک هستند داخل آن قرار دهید. زمانی که کودکت غمگین یا بیمار است، ‌آنها را از جعبه بیرون بیاورید و به او نشان دهید تا لبخندی روی لب او بنشانید.

۸. به کودکتان حق انتخاب بدهیددر برخی امور اجازه دهید کودک حق انتخاب داشته باشد و کنترل اوضاع را به دست گیرد. مثلا اجازه دهید خودش لباس خودش را انتخاب کنند. گاهی خودش انتخاب کند که چه غذایی می‌خواهد بخورد. از او بپرسید دوست دارد به چه کلاسی برود و … این کار به او اعتماد به نفس و شادی می‌بخشد. ۹. شکرگزاری و قدردانی را به او یاد دهیداشخاصی که قدر دان هستند و لحظه های خوب را ثبت می‌کنند افراد خوشبین‌تری هستند و در زندگی بیشتر از دیگران ترقی می‌کنند زیرا احساس رضایت بیشتری از زندگی و اطراف خود دارند.برای تقویت حس قدردانی کودک می‌توانید روزانه با صدای بلند چیزهایی که او باید بابت آن شکرگزار باشید را نام بیرید. مثلا می‌توانید این کار را بین صرف وعده غذایی تان یا شب پیش از خواب انجام دهید و با انجام مداوم آن، شکرگزاری را به یک رسم و آداب تبدیل کنید. قدردانی و شکرگزاری باعث پرورش احساسات مثبت در کودک می شود و به احساس رضایت و شادی دائم او منجر خواهد شد. 

تربیت فرزندان باروحیه و شاد یکی از خواسته های اکثر خانواده ها است.چگونه کودک شاد تربیت کنیم

 

یافتن دید مثبت، هنری است که ما به عنوان والدین، نخست باید آن را در خود پرورش دهیم و سپس به فرزند خود بیاموزیم. البته نه با آموزش گفتاری، بلکه آموزش رفتاری؛ به گونه‌ای که کودک با دیدن عملکرد ما در زندگی، واکنش‌ها را بیاموزد.

 

کودک آن‌چه را می‌بیند، انجام می‌دهد؛ نه آن‌چه را می‌شنود. بنابراین آن‌چه محرز است این است که بچه‌های شاد و خوش‌بین، صرف‌نظر از ساختار ژنتیکی، محصول خانواده‌ای شاد خواهند بو؛ چراکه تحقیقات نشان می‌دهد که اگرچه گاهی افسردگی و بدبینی می‌تواند نوعی گرایش ژنتیکی باشد، اما ژن‌ها انعطاف‌پذیرند و می‌توانند نسبت به محیط، فعال یا غیرفعال شوند. در نتیجه نحوه بینش و رفتار و الدین می‌تواند چنین گرایشی را مهار کند.

 

نخستین گام برای ایجاد حس خوب در کودکان، تأیید و تحسین ازسوی والدین است؛ تأییدی که معطوف به تلاش کودک باشد، نه به نتیجه کار او. ثمره چنین توجهی، رشد این باور در کودک است که تمرین و تلاش، راه رسیدن به اهداف خواهد بود و آن‌چه اهمیت دارد، پشتکار است نه استعداد.

 

والدین باید هوشیار باشند تا از موقعیت‌هایی که کودکان نیازمند تأییدشان هستند، به سادگی نگذرند و فرصت‌ها را دریابند؛ چراکه حیطه این موارد بسیار گسترده و در عین حال ظریف است. مثلاً گاهی انجام مسئولیت‌هایی هرچند ناچیز به دست کودک، اگرچه ساده و کوچک به نظر آید، وقتی با تحسین والدین همراه شود، به حسی خوب و خوشایند در او می‌انجامد. اینجاست که موضوع محول‌کردن وظایف کوچک به فرزندان، اهمیت خود را نشان می‌دهد. کودکی که احساس کند پدر و مادر می‌توانند به او اعتماد کنند و کارهایی را به او بسپارند و در عین حال می‌داند برای انجام آن مسئولیت، آن‌چه مهم و ارزشمند است تلاش و زحمت اوست، نسبت به خود دید مثبتی پیدا می‌کند و به‌تدریج این نگرش، احساس توانمندی را در کودک تقویت می‌کند. با این اوصاف، گاهی سرویس‌دادن‌های بیش از حد والدین؛ اگرچه با هدف تأمین آسایش و رفاه کودک انجام می‌گیرد، ولی می‌تواند تبدیل به مانعی در برابر رشد کودک و احساس توانمندی او شود.

 

برخی اوقات هیجان یک اکتشاف {البته از دید کودک، چراکه فهمیدن هر چیزی ممکن است کشفی باشد برای او}یا درست‌کردن چیزی که گرچه به ظاهر بی‌اهمیت و کوچک جلوه کند، اگر با تشویق پدر و مادر همراه شود، برای او لذت‌بخش‌تر خواهد بود و سبب پویایی او می‌گردد.

 

بنابراین فراهم کردن فرصت‌هایی که کودک بتواند کندوکاو کند، امری است در خور توجه. این مورد به ساده‌ترین شکل ممکن قابل اجراست و لزومی ندارد به دنبال فضایی مناسب یا ابزار و وسایلی خاص باشیم. تنها کافی است کمی دقیق‌تر و جزیی‌تر اطراف خود را نگاه کنیم تا متوجه شویم با ابتدایی‌ترین وسایل خانه و با کمترین هزینه، می‌توان مجالی برای بروز خلاقیت کودک مهیا کرد. این‌که کودک بتواند به تنهایی چیزی بسازد یا سرهم کند، هرچند بی‌معنا، و این‌که بداند آن‌چه مورد تقدیر است زحمت اوست، احساس نشاط و پویایی را برای او به ارمغان می‌آورد.

 

از موارد حایز اهمیت دیگر، محبت بی‌قید و شرط والدین است. بهترین راه برای تأمین سلامت عاطفی پایدار فرزندان، دریافت عشقی بی‌پایان و بدون مرز از جانب پدر و مادر است که او را برای همیشه در مقابل افسردگی واکسینه خواهد کرد. البته با این فرض که این محبت قلبی به‌گونه‌ای ابراز شود که کودک آن را بفهمد و درک کند؛ از طریق در آغوش گرفتن، بوسیدن، نوازش کردن به‌صورت مستمر و… آرامشی که کودک از این روش‌ها بدست می‌آورد، متضمن سلامت روانی او خواهد بود.

 

این‌گونه ابراز دوست‌داشتن‌ها ممکن است در مواقعی از روز بیشترین اثر را داشته باشند، مثلاً شب‌ها قبل از خواب بهترین فرصت است که بتوان با نوازش و گاهی ماساژهای آرام‌بخش، کودک را برای خوابی آسوده آماده کرد؛ زیرا آرامش از ملزومات شادی و نشاط است. کودکان اغلب شوخی کردن از جانب پدر و مادر را دوست دارند؛ شوخی‌هایی هم چون قلقلک دادن یا ادا درآوردن، به سادگی آن‌ها را می‌خنداند. دویدن دنبال آن‌ها هرچند کوتاه برایشان شیرین است و کارهای بسیاری که هرکس در ارتباط با فرزند خود بهتر تشخیص می‌دهد، همه این‌ها بهانه‌هایی هستند تا کودک درک کند که پدر و مادرش او را دوست دارند.

 

تنبیه کودک

ما فکر می‌کنیم فرزندمان همیشه می‌داند که او را دوست داریم و گاهی اگر در برخوردهایمان از کوره در رویم و او را دعوا کنیم و در این بین از عباراتی ناخوشایند استفاده کنیم، تأثیری در او نخواهد گذاشت؛ درصورتی‌که این‌گونه نیست. واژه‌هایی که ما گه‌گاه هنگام عصبانیت به کار می‌بریم، بیشترین اثر را در ذهن او خواهد گذاشت. مثلاً واژه‌هایی چون “چقدر شیطونی”، “چقدر بی‌ادبی” یا جملاتی مثل “از دستت خسته شدم”، “دیگه دوستت ندارم”و… آن‌چنان در ذهن او می‌ماند که ممکن است کودک باور کند حتماً همین‌گونه است. ذهن بچه‌ها به طور قابل ملاحظه‌ای تحت‌تأثیر عبارت‌هایی است که ما آن‌ها را خطاب می‌کنیم. پیامی که ما بزرگسالان در قالب چنین جملاتی به کودکانمان می‌دهیم، در ضمیر ناهشیارشان ثبت می‌گردد. پس در این موارد باید مراقب نحوه صحبت کردن و کلماتی که به کار می‌بریم باشیم.

 

برخی اوقات می‌توان فرصت‌هایی فراهم کرد که مادر یا پدر با کودک به تنهایی بیرون بروند به بهانه‌های مختلف مثلاً برای خرید میوه و مایحتاج. چنین موقعیت‌هایی هم برای کودک لذت‌بخش است و هم پر است از تجربه‌های شیرین و در عین حال آموزنده برای او، البته در صورتی‌که تا جایی که ممکن است از او کمک یا نظر بخواهیم و اگر بتوان برای بیرون رفتن از وسایل حمل و نقل عمومی علاوه بر وسیله شخصی استفاده کرد، قطعاً او را در معرض تجارب خوشایندی قرار خواهیم داد. این لحظات دو نفره حس خوبی را در او ایجاد می‌کند؛ چه به قصد تفریح باشد، چه برای انجام کاری.

 

موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که احساس امنیت در فرزندان، در ایجاد حس نشاط و آرامش تأثیرگذار خواهد بود. وجود رابطه عاشقانه، عاطفی و محکم بین پدر و مادر، تضمین‌کننده فضایی امن برای کودکان است. والدینی که رابطه خوب و دوست‌داشتنی داشته باشند، کودکانی شاد و خوش‌بین خواهند داشت. پدر و مادر لازم است زمانی را برای بودن کنار هم اختصاص دهند؛ به‌گونه‌ای که به بچه‌ها اجازه ندهند تا خلوت آن‌ها را بر هم بریزند. مثلاً وقتی کودک بداند زمانی‌که پدر و مادرش در حال گفت‌وگو هستند او در اولویت نیست و والدین صحبت یکدیگر را به‌خاطر کودک قطع نخواهند کرد، احساس امنیت خاطر می‌کند؛ به این سبب که می‌فهمد پدر و مادرش چون همدیگر را دوست دارند، به هم احترام می‌گذارند.

 

در پایان این‌که بتوان کودکی شاد داشت، شاید کمی ایده‌آل به نظر برسد، اما می‌توان مهارت‌هایی را آموخت و به‌کار برد و در جهت رسیدن به یک زندگی شاد حرکت کرد. نکاتی که بیان شد، هیچ‌کدام قاعده صددرصد نیست و ممکن است هر کس برای کودک خود به شکلی دیگر عمل کند. این موضوع کاملاً وابسته به خلاقیت والدین است، اما در این نکته که والدین شاد، کودکانی شاد خواهند داشت، شکی نیست. از پدر و مادر بودن خود لذت ببرید و بدانید که هیچ‌گاه در کنار کودکان وقتتان هدر نمی‌رود. کودکی فرزندانمان فرصت خوبی است برای کشف خوشی‌های کوچک. “این زمان زیاد طول نمی‌کشد…

 

تهیه و تنظیم : مجله تالاب

منبع: بخش مشاور خانواده

0