تومور مغزی یک توده یا رشد غیر طبیعی سلول ها در مغز میباشد انواع مختلفی از تومور های مغزی وجود دارد که برخی از آنها غیر قابل تشخیص هستند (خوش خیم) و برخی سرطانی یا بد خیم هستند. در تعریف تومور مغزی باید گفت رشد یک توده غیرطبیعی در مغز است که امکان دارد خوش خیم یا بدخیم باشد یا به عبارتی نوعی نئوپلاسم داخل جمجمه ای سخت و تو پُر، و یا یک تومور (رشد غیر طبیعی سلولی)، در داخل مغز و یا کانال مرکزی نخاع است.
تومور های مغزی میتوانند در مغز شروع شوند یا در قسمت های دیگر بدن آغاز شوند و سپس به سمت مغز گسترش یابد. چنانچه در ادامه این بخش از سلامت نمناک خواهیم گفت سرعت رشد تومور های مغزی میتواند متفاوت باشد؛سرعت رشد و همچنین محل تومور مغزی تعیین کننده آن است که چگونه عملکرد سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار میدهد درمان تومور مغزی بستگی به نوع و اندازه و محل ایجاد آن دارد.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
اصلی ترین علامت تومور، سردرد است که اکثر مواقع نوع سردرد به گونه ای است که بیمار برای اولین بار آن را تجربه می کند و در واقع با سردردهای دیگر فرق دارد چراکه این سردردها شدید و مداوم هستند و باعث اختلال در خواب و بیدارشدن بیمار در نیمه شب می شوند و با خوردن داروهای آرام بخش و مشکن کاهش نمی یابند. همانطور که در این بخش از سلامت نمناک گفته شد علائم و نشانه های تومور مغزی بسیار متفاوت است و به اندازه ،محل و سرعت رشد بستگی دارد.
در صورتی که علائم و نشانه های که ذکر شد و در شما ادامه پیدا کرد، به پزشک مراجعه کنید.
تومور های مغزی اولیه، در خود مغز یا در بافت های نزدیک مغز مثل غشا های پوشش دهنده آن ، اعصاب جمجمه، غده هیپوفیز یا غدد پینال ایجاد می شود.
این تومور ها زمانی شروع میشوند که سلول های طبیعی و نرمال به جهش های در DNA های خود دست پیدا میکنند.
این جهش ها به سلول ها اجازه رشد و تقسیم شدن میدهد و تا زمان مرگ سلول های سالم به زندگیخود ادمه میدهند. در نتیجه توده ای از سلول های غیر طبیعی ایجاد می شود که تومور را تشکیل می دهد.
در بزرگسالان تومور های مغزی اولیه بسیار کمتر از تومور های ثانویه مغزی هستند.(که در این شرایط سرطان در جاهای دیگر آغاز میشود و بعد به مغز میرسد)
این تومورها در مغز یا نخاع شروع میشوند و شامل آستروسیتوم ها ، اپندیموما، گلوبلاستوما، الیگوستروکتومی ها والیگودندرولیوم هامیشود.
یک مننژیوم ، یک تومور است که از غشا های مغز و نخاع منینژ تشکیل میشود.که اکثر آنها غیر قابل تشخیص میباشد.
این تومور ها خوش خیم هستند و در اعصاب که کنترل توازن و شنوایی را از گوش داخلی به مغز کنترل میکند ، توسعه میابد.
اینها اغلب خوش خیم هستند و در غده هیپو فیز مغز ایجاد میشود.این تومور ها میتواند با تاثیر بر روی هورمون های هیپوفیز کل بدن را تحت تاثیر قرار دهند.
این ها شایع ترین تومور های سرطانی در کودکان میباشند. در قسمت پسین مغز شروع میشوند و تمایل دارند که از طریق مایع نخاعی گسترش یابند. این تومور ها در بزرگسالان کمتر اتفاق میوفتد.
این تومور ها ممکن است در کودکی که در آن بیضه ها و یا تخمدان ها شکل میگیرند، ایجاد شود.که گاهی میتوانند بر سایر قسمت های بدن مانند مغز نیز تاثیر بگذارند.
این تومور های نابارور در نزدیکی غده هیپوفیز که در آن هورمون های ترشح میشود که بسیاری از اعمال بدن را کنترل میکنند، شروع می شود.
همانطور که گسترش میابد، میتواند غده هیپوفیز و دیگر ساختار های مغز را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
اینگونه تومور ها نتیجه تومور های سرطانی هستند که در جاهای دیگر بدن شروع میشوند و سپس به مغز میرسند.تومور های مغزی ثانویه اغلب در افرادی که سابقه سرطان دارند رخ میدهد اما به ندرت ممکن است اولین نشانه سرطان باشد که در جاهای دیگر از بدن ایجاد شده است.
این نوع تومور ها در بزرگسالان بسیار شایع تر از تومور های اولیه مغز می باشد.هر گونه سرطان می تواند به مغز منتقل شود.
در اکثر افراد مبتلا به تومور های اولیه ، علت تومور مشخص نیست اما پزشکان برخی عوامل را شناسایی کردن که ممکن است خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش دهد که عبارتند از :
بخش کوچکی از تومورهای مغزی در افرادی رخ می دهد که دارای سابقه خانوادگی تومور می باشند و و یا یک خانواده ای که سابقه ژنتیک بیماری سندروم در آنها زیاد باشد. این علائم، احتمال ابتلا به تومور مفزی را افزایش می دهند.
افرادی که در معرض تابش یونیزه قرار گرفته اند ،خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش میدهند. نمونه های از این اشعه پرتو درمانی است که برای درمان سرطان استفاده میشود.
اگر مشکوک به تومور مغزی هستید، پزشک ممکن است آزمایش و روش های زیادی را به شما توصیه کند. مانند:
در این معاینه ممکن است که بینایی، شنوایی ، تعادل ، هماهنگی ، قدرت و عکس العمل شما را بررسی کند.ایجاد مشکل در چند نایه و عملکرد ممکن است سرنخی درباره مشکل مغزی باشد.
این نوع آزمایشات ( MRI )، معمولا برای تشخیص و بررسی تومور مغزی استفاده می شود. در برخی موارد، ممکن است رنگ از طریق سیاه رگ به بازوی شما در حین ام آر آی تزریق شود. تعدادی از اجزای اسکن ام آر آی – از جمله ام آر آی عملکردی، ام آر آی پرفوژن و ام آر آی طیف سنجی رزونانس مغناطیسی- می توانند به پزشک شما کمک کنند، تا تومور را ارزیابی کرده و درمان را برنامه ریزی کنند.
گاهی اوقات دیگر آزمایش های تصویربرداری از جمله پرتونگاری کامپیوتری ( CT ) توصیه می شود. توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) برای تصویربرداری از مغز مورد استفاده قرار می گیرد، اما به طور کلی فقط برای ایجاد تصاویر سرطان مغز مفید تست و برای انواع دیگر سرطان مفید نیست.
اگر مشکوک به این باشید که تومور مغزی شما می تواند ناشی از سرطانی باشد که از ناحیه دیگری از بدن پخش شده ، پزشک ممکن است آزمایش ها و قدم هایی را برای تعیین محل سرطان به شما توصیه کند مثلا ممکن است یک سی تی اسکن یا پی ای تی بدهد تا به دنبال نشانه هایی از سرطان ریه باشد.
نمونه برداری می تواند به عنوان بخشی از عملیاتی برای از بین بردن تومور مغزی انجام شود، یا نمونه برداری می تواند با استفاده از سوزن انجام شود.
نمونه برداری از مغز بسیار حساس است، زیرا ممکن است به وسیله عملیات گسترده تری صدمه بزند؛ جراح سوراخ کوچکی در جمجمه شما را ایجاد می کند سپس یک سوزن نازک از طریق سوراخ وارد می شود و بافت با استفاده از سوزن، که اغلب توسط سی تی اسکن یا ام آر آی هدایت می شود، برداشته می شود.
نمونه توسط میکروسکوپ دیده می شود تا مشخص شود که آیا غده سرطانی یا خوش خیم است یا خیر ، تست های آزمایشگاهی پیچیده می تواند به پزشک در مورد گزینه های درمانی شما کمک کند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
درمان یک تومور مغزی به نوع، اندازه و مکان تومور و همچنین سلامت کلی و ترجیحات شما بستگی دارد.
اگر تومور مغزی در جایی واقع باشد که بتوان عمل شود، جراح تلاش خواهد کرد تا هر چه بیشتر تومور مغزی را از بین ببرد.در برخی موارد، تومورها کوچک و ساده هستند تا از بافت مغزی اطراف جدا شوند، که عمل جراحی کامل را ممکن می سازد.
در موارد دیگر، تومورها می توانند از بافت اطراف جدا شوند و یا در نزدیکی مناطق حساس در مغز شما قرار بگیرند و جراحی را خطرناک و سخت می کند در این شرایط، پزشک بیش ترین میزان تومور را که ایمن است برمی دارد. حتی برداشتن بخشی از تومور مغزی می تواند به کاهش علائم و نشانه های شما کمک کند.
جراحی برای برداشتن تومور مغزی خطراتی را دارد، مانند عفونت و خونریزی:خطرات دیگری ممکن است به قسمتی از مغز شما که در آن تومور قرار دارد، بستگی داشته باشد.
به عنوان مثال، جراحی روی یک تومور در نزدیکی اعصاب که به چشم متصل می شود ممکن است ریسک از دست دادن بینایی را به همراه داشته باشد.
اشعه درمانی تیره ای از انرژی بالاست، مانند اشعه های ایکس یا پروتون ها به منظور کشتن سلول های تومور مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان با تشعشع می تواند از یک ماشین در خارج از بدن شما (تابش پرتوی بیرونی) باشد، یا در موارد بسیار نادر، تشعشع را می توان در بدن شما نزدیک به تومور مغزی (براکی تراپی) قرار بگیرد.
اشعه نور خارجی می تواند تنها بر روی ناحیه مغز شما متمرکز شود که تومور در آن واقع شده است و یا می تواند به کلی رویتمام مغز شما اعمال شود (تشعشع کل مغزی).
تشعشع کل مغز اغلب برای درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد که از قسمت های دیگر بدن به مغز منتقل می شود و تومورهای متعددی را در مغز شکل می دهد.
یک فرم جدیدتر از پرتو درمانی با استفاده از تیره ای از پروتون است، برای استفاده در افراد مبتلا به تومور مغزی مورد مطالعه قرار گرفته است.
برای توموری که بسیار نزدیک به نواحی حساس مغز هستند، پرتو درمانی با پروتون ممکن است خطر اثرات جانبی مرتبط با تشعشعات را کاهش دهد.
پرتو درمانی با پروتون بسیار موثرتر از پرتو درمانی استاندارد با اشعه ایکس است و عوارض جانبی تشعشع درمانی به نوع و دوز تشعشع که شما دریافت می کنید بستگی دارد.
عوارض جانبی مشترک در طول زمان، یا بلافاصله پس از تشعشع به وجود می آید، مانند خستگی، سردرد، از دست رفتن حافظه و خارش پوست سر.
رادیوتراپی عمل جراحی به سنتی نیست برعکس در این نوع از انواع متعددی از تشعشع استفاده می کنند تا یک شکل بسیار متمرکز از عملیات تشعشع برای کشتن سلول های تومور در یک ناحیه بسیار کوچک ایجاد شود.
هر پرتو از تشعشع به طور خاص قدرتمند است، اما نقطه ای که همه تیرها با آن برخورد می کنند – در تومور مغزی – مقدار بسیار زیادی تشعشع دریافت می کند تا سلول های تومور را بکشد.
انواع مختلفی از تکنولوژی مورد استفاده در رادیوتراپی برای انتقال تشعشع برای درمان تومورهای مغزی، مانند چاقو گاما یا شتاب ده خطی وجود دارد.
رادیوتراپی معمولاً در یک درمان انجام می شود و در اغلب موارد می توانید همان روز به خانه بروید.
شیمی درمانی از داروها برای کشتن سلول های تومور استفاده می کند. شیمی درمانی را می توان به شکل قرص مصرف کرد و یا به رگ تزریق کرد (درون وریدی).شیمی درمانی اغلب برای درمان تومورهای مغزی مورد استفاده قرار می گیرد (تمودار)، که به عنوان یک قرص مصرف می شود.
داروهای شیمی درمانی بسته به نوع سرطان به کار می روند.
عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع و مقدار دارویی که شما دریافت می کنید بستگی دارد.
شیمی درمانی می تواند موجب تهوع، استفراغ و ریزش مو شود.آزمایش های سلول های تومور مغزی شما می تواند مشخص کند که سلول های تومور مغزی شما می تواند شیمی درمانی شود یا خیر.نوع تومور مغزی نیز در تعیین این که آیا شیمی درمانی توصیه می شود یا خیر، مفید است.
درمان های هدفمند دارویی بر اختلالات خاصی که در سلول های سرطانی وجود دارد، متمرکز هستندبا مسدود کردن این اختلالات، درمان های هدفمند دارویی می تواند باعث مرگ سلول های سرطانی شود.
داروهای درمانی برای انواع خاصی از تومورهای مغزی در دسترس هستند، و بسیاری دیگر در انواع درمان ها بعد از این مورد انجام می شوند.
از آنجا که تومورهای مغزی می توانند در بخش هایی از مغز رشد کنند که مهارت های حرکتی، گفتاری، دیدی و تفکری را کنترل می کنند، توان بخشی ممکن است بخش ضروری بازیابی باشد.
تومور مغزی شامل یک مجموعه یا یک توده از سلولهای غیر طبیعی در مغز میباشد. جمجمه که مغز شما را در بر گرفته است، یک استخوان بسیار محکم میباشد. بنابراین هر گونه زائده یا سلول غیر طبیعی که در داخل چنین فضای تنگ و محدودی رشد کند، میتواند مشکلاتی را در مغز به وجود آورد. تومورهای مغزی میتواند از نوع سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) باشد. هنگامی که یک تومور چه از نوع خوشخیم و یا بدخیم در مغز رشد میکند، باعث میشود که فشار وارد بر جمجمه از طرف داخل افزایش پیدا کند و این امر منجر به آسیب رسیدن به مغز میشود و حتی میتواند برای بیمار، کشنده باشد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#87bdec”]
در صورتی که هر گونه علائم نگران کنندهای در خود احساس میکنید که احتمال میدهید مربوط به یک تومور مغزی باشد، حتماً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. درمان زودهنگام تومورهای مغزی میتواند از بروز عوارض وخیمی که ممکن است در اثر رشد آن و افزایش فشار بر جمجمه و بافت مغز به وجود بیاید، جلوگیری کند. برای اطلاع از ساعات کار کلینیک و نیز رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شماره 02188415320 تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
بیش از 120 نوع تومور مربوط به مغز و دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. تومورهای مغز و نخاع در افراد مختلف انواع متفاوتی دارند. این تومورها در نواحی مختلفی تشکیل میشوند، از سلولهای متفاوتی منشأ میگیرند و قاعدتاً به روشهای درمانی متفاوتی هم نیاز دارند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
تومورهای مغزی اولیه مستقیماً از خود مغز منشأ میگیرند. در واقع این تومورها میتوانند از هر یک از قسمتهای زیر در مغز رشد کنند: • سلولهای مغز • غشایی که اطراف مغز را فرا گرفته است و به آن مننژ گفته میشود. • سلولهای عصبی • غدههای عصبی
تومورهای مغزی اولیه میتواند از نوع خوشخیم و یا سرطانی باشند. انواع بسیار متفاوتی از تومورهای مغزی اولیه وجود دارند که هر یک نام مخصوص خود را دارد و نوع خاصی از سلولها را درگیر مینماید. مثالهایی از این نوع تومورها شامل موارد زیر است:
• تومور گلیوماس: این تومورها در سلولهای مغز یا نخاع شروع به رشد میکنند و شامل آستروسایتوما، اپناندیموم، گلیوبلاستوما، الیگوآستروسایتوما و الیگودندروگلیوما میباشد.
• مننژیوما: مننژیوما یک نوع تومور است که از غشاهای اطراف مغز و نخاع (مننژها) منشأ میگیرد. اغلب تومورهای مننژیوما از نوع غیر سرطانی هستند.
• نورومای آکوستیک (شوانوما): اینها تومورهای خوشخیمی هستند که بر روی اعصابی که وظیفه کنترل تعادل و شنوایی را بر عهده دارند، ایجاد میشوند و از گوش داخلی به مغز گسترش پیدا میکند.
• آدنومای هیپوفیز: این تومورها هم اغلب از نوع خوشخیم بوده و در سلولهای غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار گرفته است، به وجود میآید. این تومورها میتوانند بر میزان تولید هورمونهای هیپوفیز اختلال ایجاد کرده و از این طریق سراسر بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
• مدولوبلاستوما: این تومورها شایعترین نوع تومورهای مغزی سرطانی در کودکان هستند. مدولوبلاستوما در قسمت پشت و پایین مغز شروع میشود و از طریق مایع مغزی نخاعی گسترش پیدا میکند. این تومورها در بزرگسالان شیوع کمتری دارد، اما به طور نادر اتفاق میافتد.
•تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNET): تومورهای سرطانی نادری هستند که منشأ آنها در سلولهای جنینی در مغز میباشد. این تومورها میتوانند در هر جایی از مغز رشد کنند.
• تومور سلولهای زایا: تومورهای سلولهای زایا میتواند در دوران کودکی و در هنگامی که بیضهها یا تخمدانها در حال تشکیل شدن هستند، شروع به رشد کنند. اما در برخی از موارد، این تومورها به سایر قسمتهای بدن از جمله به مغز حرکت میکنند.
• کرانیوفارنژیوما: تومورهای غیر سرطانی و نادری هستند که در نزدیکی غده هیپوفیز در مغز به وجود میآیند. غده هیپوفیز مسؤل کنترل بسیاری از عملکردهای بدن انسان است. هنگامی که تومور کرانیوفارنژیوما به آرامی رشد میکند، میتواند غده هیپوفیز و سایر ساختارهایی که در نزدیکی مغز قرار دارند را تحت تأثیر قرار دهد.
عمده سرطانهای مغز به علت تشکیل تومورهای مغزی ثانویه اتفاق میافتد. این تومورها در اصل در قسمت دیگری از بدن تشکیل میشود و سپس به طرف مغز گسترش پیدا کرده و یا اصطلاحاً متاستاز میشود. از جمله سرطانهایی که میتوانند از طریق متاستازی به مغز گسترش پیدا کنند، عبارتند از: • سرطان ریه • سرطان سینه • سرطان کلیه • سرطان پوست
تومورهای مغزی ثانویه همیشه از نوع بدخیم هستند. در واقع تومورهای خوشخیم اصلاً از یک نقطه بدن به نقطه دیگر گسترش پیدا نمیکنند.
علائم مربوط به تومورهای مغزی به موقعیت و اندازه تومور بستگی دارد. تومورها با حمله به بافت مغز و افزایش فشار وارد بر آن، باعث آسیبدیدگی مستقیم مغز میشوند. در واقع علائم مشهود این تومورها هنگامی مشخص میشود که تومور در حال رشد بر روی بافت مغز فشار وارد میکند.
سردرد یکی از شایعترین علائم تومور مغزی است. علائم سردردهایی که در اثر تومورهای مغزی ایجاد میشود، میتواند شامل موارد زیر باشد:
• صبحها در هنگام برخاستن از خواب شدیدتر است. • در حین خواب هم اتفاق میافتد. • در هنگام سرفه کردن، عطسه کردن یا ورزش کردن ، شدت آن بیشتر میشود. علاوه بر سردرد ممکن است شما علائم زیر را نیز داشته باشید: • استفراغ • تاری دید یا دوبینی • سرگیجه و پریشانی • تشنج (بخصوص در بزرگسالان) • ضعف و بیحسی در اندامهای تحتانی یا قسمتی از صورت • تغییر در فعالیتها و تواناییهای ذهنی سایر علائم شایع ناشی از تومورهای مغزی عبارت است از: • ناشیگری و ناتوانی در کار کردن با دست • از دست دادن حافظه • مشکل در نوشتن یا خواندن • تغییر در توانایی شنوایی، چشایی یا بویایی • کاهش هوشیاری و چابکی که میتواند به صورت خوابآلودگی و از دست رفتن هوشیاری باشد. • مشکل در بلعیدن غذا • سرگیجه • بروز مشکلاتی در چشمها از قبیل افتادگی پلکها و نابرابر شدن اندازه مردمک چشم • ناتوانی در کنترل حرکات بدن و اندامها • لرزش دستها (رعشه) • بیتعادلی • بیاختیاری ادرار یا مدفوع • بیحسی یا گز گز در یک طرف از بدن • اختلال در تکلم و یا ناتوانی در درک سخن دیگران • تغییر در حوصله، شخصیت، احساسات و رفتارهای شخصی • مشکل در راه رفتن • ضعف عضلات در ناحیه صورت، دستها یا پاها
مهمترین عوامل خطر برای تومورهای مغزی عبارت است از:
تنها حدود 5 تا 10% از کل سرطانها، حالت ژنتیکی یا ارثی دارند. در مورد تومورهای مغزی احتمال آنکه به صورت ژنتیکی به ارث برسد، بسیار کم است. اگر چند فرد در خانواده یا فامیل شما به تومور مغزی مبتلا شدهاند، حتماً این نکته را با متخصص در میان بگذارید. پزشک شما میتواند در صورت لزوم شما را به یک مشاور ژنتیک ارجاع دهد.
خطر بروز اغلب تومورهای مغزی با افزایش سن بیشتر میشود.
احتمال ایجاد تومورهای مغزی در افرادی با نژاد سفید پوست بیشتر است. اما تومورهای نوع مننژیوما بیشتر در آمریکاییهای آفریقایی تبار (سیاهان آمریکایی) اتفاق میافتد.
قرار داشتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی از جمله آن موادی که ممکن است در محیط کار شما وجود داشته باشد، میتواند خطر ابتلاء به سرطان مغز را افزایش دهد. معمولاً در هر محیط کاری یا صنعتی، فهرستی از مواد شیمیایی سرطانزا تهیه شده و به اطلاع افراد حاضر در آن محیط رسانده میشود.
افرادی که سابقه قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزه کننده را داشتهاند، بیشتر در معرض ابتلاء به تومورهای مغزی هستند. یکی از منابع پرتوهای یونیزه کننده، دستگاههای پرتو درمانی قوی است که از آنها برای معالجه سرطان استفاده میشود. همچنین کار کردن در تأسیسات هستهای میتواند خطر مواجهه با پرتوهای سرطانزا را افزایش دهد.
خطر تشکیل تومورهای مغزی در افرادی که سابقه ابتلاء به آبله مرغان در زمان بچگی را داشتهاند، کمتر است.
تشخیص تومور مغزی با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی شرح حال و سوابق پزشکی بیمار شروع میشود. معاینه فیزیکی شامل یک معاینه نورولوژیکی بسیار دقیق و با در نظر گرفتن تمامی جزئیات میباشد. همچنین متخصص مغز و اعصاب یک آزمایش بر روی شما انجام میدهد تا متوجه شود که آیا اعصاب جمجمهای شما سالم هستند یا خیر. اعصاب جمجمهای به اعصابی گفته میشود که منشأ آنها در مغز باشد. پزشک با استفاده از دستگاهی به نام اوپتال موسکوپ به داخل چشمهای شما نگاه میکند. اوپتال موسکوپ دستگاهی است که یک نور مخصوص را از طریق مردمک چشمها به داخل شبکیه میتاباند. متخصص مغز و اعصاب میتواند با این کار نحوه واکنش مردمک چشمان شما نسبت به نور را بسنجد. همچنین پزشک میتواند از این طریق مستقیماً به داخل چشمهای شما نگاه کند و در صورتی که علائمی از تورم عصب بینایی در شما وجود دارد، آن را تشخیص بدهد. در واقع هنگامی که فشار داخل جمجمه در اثر تشکیل تومور مغزی افزایش پیدا میکند، ممکن است تغییراتی هم در عصب بینایی ایجاد شود.
علاوه بر موارد فوق، ممکن است پزشک معاینات زیر را نیز بر روی شما انجام دهد:
• قدرت عضلانی • هماهنگی و توانایی حرکتی • حافظه • توانایی در انجام محاسبات ریاضی
پزشک شما ممکن است بعد از پایان معاینات فیزیکی، چند آزمایش دیگر هم بر روی شما انجام دهد یا برایتان تجویز کند. این آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سی تی اسکن از سر • ام آر آی از سر • آنژیوگرافی • اسکن مغز • عکسبرداری از جمجمه • بیوپسی
برای درمان تومورهای مغزی از روشهای متعددی استفاده میشود. نوع درمانی که برای هر بیمار توصیه میشود به اندازه و نوع تومور، سرعت رشد آن، موقعیت آن در مغز و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی برای تومور مغزی شامل موارد زیر است:
پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که نسبت به این روش درمانی جواب بدهند. در پرتو درمانی سنتی از پرتوهای خارجی اشعه ایکس، اشعه گاما و یا پروتونها که به صورت هدفمند به سمت تومور مغزی تابیده میشوند، برای کشتن سلولهای سرطانی و یا کوچکتر کردن اندازه تومور استفاده میشوند. پرتو درمانی معمولاً به صورت دورهای و در طی چند هفته انجام میشود. در صورتی که چندین تومور در مغز وجود داشته باشد و یا تومورها را نتوان به راحتی با تابشهای موضعی هدف قرار داد، ممکن است از پرتو درمانی کل مغز استفاده شود.
انواع مختلف روشهای پرتو درمانی عبارتند از:
• پرتو درمانی با شدت تنظیم شده (IMRT): یک روش پرتوتابی بسیار پیشرفته و با دقت بالا است که در آن از شتاب دهندههای کامپیوتری اشعه ایکس برای اعمال دوز دقیقی از پرتوها به تومور سرطانی یا نواحی خاصی در داخل تومور استفاده میشود. دوز اشعه به گونهای تنظیم میشود که با شکل ساختار سهبعدی تومور مطابقت داشته باشد. این کار از طریق تنظیم یا کنترل شدت پرتوها به منظور متمرکز کردن دوز اصلی اشعه بر روی تومور و جلوگیری از تابش پرتوها به سلولهای سالم انجام میگیرد.
• رادیوسرجری استریوتاکتیک: پرتو درمانی استریوتاکتیک از لحاظ فیزیکی مشابه با جراحی رادیوسرجری میباشد. اما در این روش از فراکشناسیون (تقسیم دوره درمان به چند جلسه) استفاده میشود. این روش پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که در داخل یا نزدیکی ساختارهای حیاتی در مغز قرار داشته و امکان اعمال یک دوز بزرگ اشعه بر روی آنها وجود نداشته باشد. همچنین برای تومورهایی که اندازه بزرگی دارند، میتوان از این روش استفاده کرد.
• پرتو درمانی تطبیقی سهبعدی (3D-CRT): یک روش مرسوم از پرتو درمانی است که طی آن پرتوهای اشعه ایکس با ترتیب و آرایش خاصی طراحی میشوند تا با شکل تومور مغزی مطابقت پیدا کنند و از این طریق حداکثر دوز اشعه به تومور برسد و میزان تابش اشعه به بافتهای سالم اطراف به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. این روش پرتوتابی به شکل متناسب با آناتومی بیمار و موقعیت تومور در مغز، طراحی میشود. معمولاً برای برنامهریزی و تنظیم این روش لازم است از آزمایشهای سی تی اسکن و ام آر آی استفاده شود.
• براکی تراپی: این روش شامل جایگذاری موقتی مواد رادیواکتیو در داخل بدن است و معمولاً به منظور اعمال دوز بیشتری از اشعه و یا تقویت پرتوهای تابیده شده به یک ناحیه خاص از آن استفاده میشود.
جراحی قطعهبرداری (در صورتی که خطر نداشته باشد) معمولاً اولین روش درمانی است که برای کاهش سریع فشار وارد بر مغز در اثر تومور مغزی، انجام میشود.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی (درمان همزمان) به عنوان روش درمانی استاندارد برای تومورهای مغزی اولیه خوشخیم شناخته میشود. از داروهای شیمیایی میتوان قبل یا بعد و یا در حین عمل جراحی به منظور کاهش سرعت رشد یا از بین بردن سلولهایی که به سرعت در حال تقسیم شدن هستند، استفاده کرد. همزمان از پرتو درمانی هم برای کمک به تخریب سلولهای تومور و جلوگیری از رشد مجدد آنها استفاده میشود. داروهای شیمی درمانی ممکن است به شکل قرص و یا به صورت تزریقی استفاده شود و اغلب همراه با پرتو درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
فرستادن دیدگاه
ارتباط باما
تهران،انتهای خ استاد مطهری،نرسیده به خ دکتر شریعتی،ساختمان سجاد(پلاک15)طبقه اول واحد2
تماس باما
شماره تماس 02188415320
ایمیل drsakha2013@gmail.com
تومور مغزی شامل یک مجموعه یا یک توده از سلولهای غیر طبیعی در مغز میباشد. جمجمه که مغز شما را در بر گرفته است، یک استخوان بسیار محکم میباشد. بنابراین هر گونه زائده یا سلول غیر طبیعی که در داخل چنین فضای تنگ و محدودی رشد کند، میتواند مشکلاتی را در مغز به وجود آورد. تومورهای مغزی میتواند از نوع سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) باشد. هنگامی که یک تومور چه از نوع خوشخیم و یا بدخیم در مغز رشد میکند، باعث میشود که فشار وارد بر جمجمه از طرف داخل افزایش پیدا کند و این امر منجر به آسیب رسیدن به مغز میشود و حتی میتواند برای بیمار، کشنده باشد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#87bdec”]
در صورتی که هر گونه علائم نگران کنندهای در خود احساس میکنید که احتمال میدهید مربوط به یک تومور مغزی باشد، حتماً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. درمان زودهنگام تومورهای مغزی میتواند از بروز عوارض وخیمی که ممکن است در اثر رشد آن و افزایش فشار بر جمجمه و بافت مغز به وجود بیاید، جلوگیری کند. برای اطلاع از ساعات کار کلینیک و نیز رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شماره 02188415320 تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
بیش از 120 نوع تومور مربوط به مغز و دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. تومورهای مغز و نخاع در افراد مختلف انواع متفاوتی دارند. این تومورها در نواحی مختلفی تشکیل میشوند، از سلولهای متفاوتی منشأ میگیرند و قاعدتاً به روشهای درمانی متفاوتی هم نیاز دارند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
تومورهای مغزی اولیه مستقیماً از خود مغز منشأ میگیرند. در واقع این تومورها میتوانند از هر یک از قسمتهای زیر در مغز رشد کنند: • سلولهای مغز • غشایی که اطراف مغز را فرا گرفته است و به آن مننژ گفته میشود. • سلولهای عصبی • غدههای عصبی
تومورهای مغزی اولیه میتواند از نوع خوشخیم و یا سرطانی باشند. انواع بسیار متفاوتی از تومورهای مغزی اولیه وجود دارند که هر یک نام مخصوص خود را دارد و نوع خاصی از سلولها را درگیر مینماید. مثالهایی از این نوع تومورها شامل موارد زیر است:
• تومور گلیوماس: این تومورها در سلولهای مغز یا نخاع شروع به رشد میکنند و شامل آستروسایتوما، اپناندیموم، گلیوبلاستوما، الیگوآستروسایتوما و الیگودندروگلیوما میباشد.
• مننژیوما: مننژیوما یک نوع تومور است که از غشاهای اطراف مغز و نخاع (مننژها) منشأ میگیرد. اغلب تومورهای مننژیوما از نوع غیر سرطانی هستند.
• نورومای آکوستیک (شوانوما): اینها تومورهای خوشخیمی هستند که بر روی اعصابی که وظیفه کنترل تعادل و شنوایی را بر عهده دارند، ایجاد میشوند و از گوش داخلی به مغز گسترش پیدا میکند.
• آدنومای هیپوفیز: این تومورها هم اغلب از نوع خوشخیم بوده و در سلولهای غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار گرفته است، به وجود میآید. این تومورها میتوانند بر میزان تولید هورمونهای هیپوفیز اختلال ایجاد کرده و از این طریق سراسر بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
• مدولوبلاستوما: این تومورها شایعترین نوع تومورهای مغزی سرطانی در کودکان هستند. مدولوبلاستوما در قسمت پشت و پایین مغز شروع میشود و از طریق مایع مغزی نخاعی گسترش پیدا میکند. این تومورها در بزرگسالان شیوع کمتری دارد، اما به طور نادر اتفاق میافتد.
•تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNET): تومورهای سرطانی نادری هستند که منشأ آنها در سلولهای جنینی در مغز میباشد. این تومورها میتوانند در هر جایی از مغز رشد کنند.
• تومور سلولهای زایا: تومورهای سلولهای زایا میتواند در دوران کودکی و در هنگامی که بیضهها یا تخمدانها در حال تشکیل شدن هستند، شروع به رشد کنند. اما در برخی از موارد، این تومورها به سایر قسمتهای بدن از جمله به مغز حرکت میکنند.
• کرانیوفارنژیوما: تومورهای غیر سرطانی و نادری هستند که در نزدیکی غده هیپوفیز در مغز به وجود میآیند. غده هیپوفیز مسؤل کنترل بسیاری از عملکردهای بدن انسان است. هنگامی که تومور کرانیوفارنژیوما به آرامی رشد میکند، میتواند غده هیپوفیز و سایر ساختارهایی که در نزدیکی مغز قرار دارند را تحت تأثیر قرار دهد.
عمده سرطانهای مغز به علت تشکیل تومورهای مغزی ثانویه اتفاق میافتد. این تومورها در اصل در قسمت دیگری از بدن تشکیل میشود و سپس به طرف مغز گسترش پیدا کرده و یا اصطلاحاً متاستاز میشود. از جمله سرطانهایی که میتوانند از طریق متاستازی به مغز گسترش پیدا کنند، عبارتند از: • سرطان ریه • سرطان سینه • سرطان کلیه • سرطان پوست
تومورهای مغزی ثانویه همیشه از نوع بدخیم هستند. در واقع تومورهای خوشخیم اصلاً از یک نقطه بدن به نقطه دیگر گسترش پیدا نمیکنند.
علائم مربوط به تومورهای مغزی به موقعیت و اندازه تومور بستگی دارد. تومورها با حمله به بافت مغز و افزایش فشار وارد بر آن، باعث آسیبدیدگی مستقیم مغز میشوند. در واقع علائم مشهود این تومورها هنگامی مشخص میشود که تومور در حال رشد بر روی بافت مغز فشار وارد میکند.
سردرد یکی از شایعترین علائم تومور مغزی است. علائم سردردهایی که در اثر تومورهای مغزی ایجاد میشود، میتواند شامل موارد زیر باشد:
• صبحها در هنگام برخاستن از خواب شدیدتر است. • در حین خواب هم اتفاق میافتد. • در هنگام سرفه کردن، عطسه کردن یا ورزش کردن ، شدت آن بیشتر میشود. علاوه بر سردرد ممکن است شما علائم زیر را نیز داشته باشید: • استفراغ • تاری دید یا دوبینی • سرگیجه و پریشانی • تشنج (بخصوص در بزرگسالان) • ضعف و بیحسی در اندامهای تحتانی یا قسمتی از صورت • تغییر در فعالیتها و تواناییهای ذهنی سایر علائم شایع ناشی از تومورهای مغزی عبارت است از: • ناشیگری و ناتوانی در کار کردن با دست • از دست دادن حافظه • مشکل در نوشتن یا خواندن • تغییر در توانایی شنوایی، چشایی یا بویایی • کاهش هوشیاری و چابکی که میتواند به صورت خوابآلودگی و از دست رفتن هوشیاری باشد. • مشکل در بلعیدن غذا • سرگیجه • بروز مشکلاتی در چشمها از قبیل افتادگی پلکها و نابرابر شدن اندازه مردمک چشم • ناتوانی در کنترل حرکات بدن و اندامها • لرزش دستها (رعشه) • بیتعادلی • بیاختیاری ادرار یا مدفوع • بیحسی یا گز گز در یک طرف از بدن • اختلال در تکلم و یا ناتوانی در درک سخن دیگران • تغییر در حوصله، شخصیت، احساسات و رفتارهای شخصی • مشکل در راه رفتن • ضعف عضلات در ناحیه صورت، دستها یا پاها
مهمترین عوامل خطر برای تومورهای مغزی عبارت است از:
تنها حدود 5 تا 10% از کل سرطانها، حالت ژنتیکی یا ارثی دارند. در مورد تومورهای مغزی احتمال آنکه به صورت ژنتیکی به ارث برسد، بسیار کم است. اگر چند فرد در خانواده یا فامیل شما به تومور مغزی مبتلا شدهاند، حتماً این نکته را با متخصص در میان بگذارید. پزشک شما میتواند در صورت لزوم شما را به یک مشاور ژنتیک ارجاع دهد.
خطر بروز اغلب تومورهای مغزی با افزایش سن بیشتر میشود.
احتمال ایجاد تومورهای مغزی در افرادی با نژاد سفید پوست بیشتر است. اما تومورهای نوع مننژیوما بیشتر در آمریکاییهای آفریقایی تبار (سیاهان آمریکایی) اتفاق میافتد.
قرار داشتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی از جمله آن موادی که ممکن است در محیط کار شما وجود داشته باشد، میتواند خطر ابتلاء به سرطان مغز را افزایش دهد. معمولاً در هر محیط کاری یا صنعتی، فهرستی از مواد شیمیایی سرطانزا تهیه شده و به اطلاع افراد حاضر در آن محیط رسانده میشود.
افرادی که سابقه قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزه کننده را داشتهاند، بیشتر در معرض ابتلاء به تومورهای مغزی هستند. یکی از منابع پرتوهای یونیزه کننده، دستگاههای پرتو درمانی قوی است که از آنها برای معالجه سرطان استفاده میشود. همچنین کار کردن در تأسیسات هستهای میتواند خطر مواجهه با پرتوهای سرطانزا را افزایش دهد.
خطر تشکیل تومورهای مغزی در افرادی که سابقه ابتلاء به آبله مرغان در زمان بچگی را داشتهاند، کمتر است.
تشخیص تومور مغزی با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی شرح حال و سوابق پزشکی بیمار شروع میشود. معاینه فیزیکی شامل یک معاینه نورولوژیکی بسیار دقیق و با در نظر گرفتن تمامی جزئیات میباشد. همچنین متخصص مغز و اعصاب یک آزمایش بر روی شما انجام میدهد تا متوجه شود که آیا اعصاب جمجمهای شما سالم هستند یا خیر. اعصاب جمجمهای به اعصابی گفته میشود که منشأ آنها در مغز باشد. پزشک با استفاده از دستگاهی به نام اوپتال موسکوپ به داخل چشمهای شما نگاه میکند. اوپتال موسکوپ دستگاهی است که یک نور مخصوص را از طریق مردمک چشمها به داخل شبکیه میتاباند. متخصص مغز و اعصاب میتواند با این کار نحوه واکنش مردمک چشمان شما نسبت به نور را بسنجد. همچنین پزشک میتواند از این طریق مستقیماً به داخل چشمهای شما نگاه کند و در صورتی که علائمی از تورم عصب بینایی در شما وجود دارد، آن را تشخیص بدهد. در واقع هنگامی که فشار داخل جمجمه در اثر تشکیل تومور مغزی افزایش پیدا میکند، ممکن است تغییراتی هم در عصب بینایی ایجاد شود.
علاوه بر موارد فوق، ممکن است پزشک معاینات زیر را نیز بر روی شما انجام دهد:
• قدرت عضلانی • هماهنگی و توانایی حرکتی • حافظه • توانایی در انجام محاسبات ریاضی
پزشک شما ممکن است بعد از پایان معاینات فیزیکی، چند آزمایش دیگر هم بر روی شما انجام دهد یا برایتان تجویز کند. این آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سی تی اسکن از سر • ام آر آی از سر • آنژیوگرافی • اسکن مغز • عکسبرداری از جمجمه • بیوپسی
برای درمان تومورهای مغزی از روشهای متعددی استفاده میشود. نوع درمانی که برای هر بیمار توصیه میشود به اندازه و نوع تومور، سرعت رشد آن، موقعیت آن در مغز و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی برای تومور مغزی شامل موارد زیر است:
پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که نسبت به این روش درمانی جواب بدهند. در پرتو درمانی سنتی از پرتوهای خارجی اشعه ایکس، اشعه گاما و یا پروتونها که به صورت هدفمند به سمت تومور مغزی تابیده میشوند، برای کشتن سلولهای سرطانی و یا کوچکتر کردن اندازه تومور استفاده میشوند. پرتو درمانی معمولاً به صورت دورهای و در طی چند هفته انجام میشود. در صورتی که چندین تومور در مغز وجود داشته باشد و یا تومورها را نتوان به راحتی با تابشهای موضعی هدف قرار داد، ممکن است از پرتو درمانی کل مغز استفاده شود.
انواع مختلف روشهای پرتو درمانی عبارتند از:
• پرتو درمانی با شدت تنظیم شده (IMRT): یک روش پرتوتابی بسیار پیشرفته و با دقت بالا است که در آن از شتاب دهندههای کامپیوتری اشعه ایکس برای اعمال دوز دقیقی از پرتوها به تومور سرطانی یا نواحی خاصی در داخل تومور استفاده میشود. دوز اشعه به گونهای تنظیم میشود که با شکل ساختار سهبعدی تومور مطابقت داشته باشد. این کار از طریق تنظیم یا کنترل شدت پرتوها به منظور متمرکز کردن دوز اصلی اشعه بر روی تومور و جلوگیری از تابش پرتوها به سلولهای سالم انجام میگیرد.
• رادیوسرجری استریوتاکتیک: پرتو درمانی استریوتاکتیک از لحاظ فیزیکی مشابه با جراحی رادیوسرجری میباشد. اما در این روش از فراکشناسیون (تقسیم دوره درمان به چند جلسه) استفاده میشود. این روش پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که در داخل یا نزدیکی ساختارهای حیاتی در مغز قرار داشته و امکان اعمال یک دوز بزرگ اشعه بر روی آنها وجود نداشته باشد. همچنین برای تومورهایی که اندازه بزرگی دارند، میتوان از این روش استفاده کرد.
• پرتو درمانی تطبیقی سهبعدی (3D-CRT): یک روش مرسوم از پرتو درمانی است که طی آن پرتوهای اشعه ایکس با ترتیب و آرایش خاصی طراحی میشوند تا با شکل تومور مغزی مطابقت پیدا کنند و از این طریق حداکثر دوز اشعه به تومور برسد و میزان تابش اشعه به بافتهای سالم اطراف به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. این روش پرتوتابی به شکل متناسب با آناتومی بیمار و موقعیت تومور در مغز، طراحی میشود. معمولاً برای برنامهریزی و تنظیم این روش لازم است از آزمایشهای سی تی اسکن و ام آر آی استفاده شود.
• براکی تراپی: این روش شامل جایگذاری موقتی مواد رادیواکتیو در داخل بدن است و معمولاً به منظور اعمال دوز بیشتری از اشعه و یا تقویت پرتوهای تابیده شده به یک ناحیه خاص از آن استفاده میشود.
جراحی قطعهبرداری (در صورتی که خطر نداشته باشد) معمولاً اولین روش درمانی است که برای کاهش سریع فشار وارد بر مغز در اثر تومور مغزی، انجام میشود.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی (درمان همزمان) به عنوان روش درمانی استاندارد برای تومورهای مغزی اولیه خوشخیم شناخته میشود. از داروهای شیمیایی میتوان قبل یا بعد و یا در حین عمل جراحی به منظور کاهش سرعت رشد یا از بین بردن سلولهایی که به سرعت در حال تقسیم شدن هستند، استفاده کرد. همزمان از پرتو درمانی هم برای کمک به تخریب سلولهای تومور و جلوگیری از رشد مجدد آنها استفاده میشود. داروهای شیمی درمانی ممکن است به شکل قرص و یا به صورت تزریقی استفاده شود و اغلب همراه با پرتو درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
فرستادن دیدگاه
ارتباط باما
تهران،انتهای خ استاد مطهری،نرسیده به خ دکتر شریعتی،ساختمان سجاد(پلاک15)طبقه اول واحد2
تماس باما
شماره تماس 02188415320
ایمیل drsakha2013@gmail.com
تومور مغزی شامل یک مجموعه یا یک توده از سلولهای غیر طبیعی در مغز میباشد. جمجمه که مغز شما را در بر گرفته است، یک استخوان بسیار محکم میباشد. بنابراین هر گونه زائده یا سلول غیر طبیعی که در داخل چنین فضای تنگ و محدودی رشد کند، میتواند مشکلاتی را در مغز به وجود آورد. تومورهای مغزی میتواند از نوع سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) باشد. هنگامی که یک تومور چه از نوع خوشخیم و یا بدخیم در مغز رشد میکند، باعث میشود که فشار وارد بر جمجمه از طرف داخل افزایش پیدا کند و این امر منجر به آسیب رسیدن به مغز میشود و حتی میتواند برای بیمار، کشنده باشد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#87bdec”]
در صورتی که هر گونه علائم نگران کنندهای در خود احساس میکنید که احتمال میدهید مربوط به یک تومور مغزی باشد، حتماً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. درمان زودهنگام تومورهای مغزی میتواند از بروز عوارض وخیمی که ممکن است در اثر رشد آن و افزایش فشار بر جمجمه و بافت مغز به وجود بیاید، جلوگیری کند. برای اطلاع از ساعات کار کلینیک و نیز رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شماره 02188415320 تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
بیش از 120 نوع تومور مربوط به مغز و دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. تومورهای مغز و نخاع در افراد مختلف انواع متفاوتی دارند. این تومورها در نواحی مختلفی تشکیل میشوند، از سلولهای متفاوتی منشأ میگیرند و قاعدتاً به روشهای درمانی متفاوتی هم نیاز دارند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
تومورهای مغزی اولیه مستقیماً از خود مغز منشأ میگیرند. در واقع این تومورها میتوانند از هر یک از قسمتهای زیر در مغز رشد کنند: • سلولهای مغز • غشایی که اطراف مغز را فرا گرفته است و به آن مننژ گفته میشود. • سلولهای عصبی • غدههای عصبی
تومورهای مغزی اولیه میتواند از نوع خوشخیم و یا سرطانی باشند. انواع بسیار متفاوتی از تومورهای مغزی اولیه وجود دارند که هر یک نام مخصوص خود را دارد و نوع خاصی از سلولها را درگیر مینماید. مثالهایی از این نوع تومورها شامل موارد زیر است:
• تومور گلیوماس: این تومورها در سلولهای مغز یا نخاع شروع به رشد میکنند و شامل آستروسایتوما، اپناندیموم، گلیوبلاستوما، الیگوآستروسایتوما و الیگودندروگلیوما میباشد.
• مننژیوما: مننژیوما یک نوع تومور است که از غشاهای اطراف مغز و نخاع (مننژها) منشأ میگیرد. اغلب تومورهای مننژیوما از نوع غیر سرطانی هستند.
• نورومای آکوستیک (شوانوما): اینها تومورهای خوشخیمی هستند که بر روی اعصابی که وظیفه کنترل تعادل و شنوایی را بر عهده دارند، ایجاد میشوند و از گوش داخلی به مغز گسترش پیدا میکند.
• آدنومای هیپوفیز: این تومورها هم اغلب از نوع خوشخیم بوده و در سلولهای غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار گرفته است، به وجود میآید. این تومورها میتوانند بر میزان تولید هورمونهای هیپوفیز اختلال ایجاد کرده و از این طریق سراسر بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
• مدولوبلاستوما: این تومورها شایعترین نوع تومورهای مغزی سرطانی در کودکان هستند. مدولوبلاستوما در قسمت پشت و پایین مغز شروع میشود و از طریق مایع مغزی نخاعی گسترش پیدا میکند. این تومورها در بزرگسالان شیوع کمتری دارد، اما به طور نادر اتفاق میافتد.
•تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNET): تومورهای سرطانی نادری هستند که منشأ آنها در سلولهای جنینی در مغز میباشد. این تومورها میتوانند در هر جایی از مغز رشد کنند.
• تومور سلولهای زایا: تومورهای سلولهای زایا میتواند در دوران کودکی و در هنگامی که بیضهها یا تخمدانها در حال تشکیل شدن هستند، شروع به رشد کنند. اما در برخی از موارد، این تومورها به سایر قسمتهای بدن از جمله به مغز حرکت میکنند.
• کرانیوفارنژیوما: تومورهای غیر سرطانی و نادری هستند که در نزدیکی غده هیپوفیز در مغز به وجود میآیند. غده هیپوفیز مسؤل کنترل بسیاری از عملکردهای بدن انسان است. هنگامی که تومور کرانیوفارنژیوما به آرامی رشد میکند، میتواند غده هیپوفیز و سایر ساختارهایی که در نزدیکی مغز قرار دارند را تحت تأثیر قرار دهد.
عمده سرطانهای مغز به علت تشکیل تومورهای مغزی ثانویه اتفاق میافتد. این تومورها در اصل در قسمت دیگری از بدن تشکیل میشود و سپس به طرف مغز گسترش پیدا کرده و یا اصطلاحاً متاستاز میشود. از جمله سرطانهایی که میتوانند از طریق متاستازی به مغز گسترش پیدا کنند، عبارتند از: • سرطان ریه • سرطان سینه • سرطان کلیه • سرطان پوست
تومورهای مغزی ثانویه همیشه از نوع بدخیم هستند. در واقع تومورهای خوشخیم اصلاً از یک نقطه بدن به نقطه دیگر گسترش پیدا نمیکنند.
علائم مربوط به تومورهای مغزی به موقعیت و اندازه تومور بستگی دارد. تومورها با حمله به بافت مغز و افزایش فشار وارد بر آن، باعث آسیبدیدگی مستقیم مغز میشوند. در واقع علائم مشهود این تومورها هنگامی مشخص میشود که تومور در حال رشد بر روی بافت مغز فشار وارد میکند.
سردرد یکی از شایعترین علائم تومور مغزی است. علائم سردردهایی که در اثر تومورهای مغزی ایجاد میشود، میتواند شامل موارد زیر باشد:
• صبحها در هنگام برخاستن از خواب شدیدتر است. • در حین خواب هم اتفاق میافتد. • در هنگام سرفه کردن، عطسه کردن یا ورزش کردن ، شدت آن بیشتر میشود. علاوه بر سردرد ممکن است شما علائم زیر را نیز داشته باشید: • استفراغ • تاری دید یا دوبینی • سرگیجه و پریشانی • تشنج (بخصوص در بزرگسالان) • ضعف و بیحسی در اندامهای تحتانی یا قسمتی از صورت • تغییر در فعالیتها و تواناییهای ذهنی سایر علائم شایع ناشی از تومورهای مغزی عبارت است از: • ناشیگری و ناتوانی در کار کردن با دست • از دست دادن حافظه • مشکل در نوشتن یا خواندن • تغییر در توانایی شنوایی، چشایی یا بویایی • کاهش هوشیاری و چابکی که میتواند به صورت خوابآلودگی و از دست رفتن هوشیاری باشد. • مشکل در بلعیدن غذا • سرگیجه • بروز مشکلاتی در چشمها از قبیل افتادگی پلکها و نابرابر شدن اندازه مردمک چشم • ناتوانی در کنترل حرکات بدن و اندامها • لرزش دستها (رعشه) • بیتعادلی • بیاختیاری ادرار یا مدفوع • بیحسی یا گز گز در یک طرف از بدن • اختلال در تکلم و یا ناتوانی در درک سخن دیگران • تغییر در حوصله، شخصیت، احساسات و رفتارهای شخصی • مشکل در راه رفتن • ضعف عضلات در ناحیه صورت، دستها یا پاها
مهمترین عوامل خطر برای تومورهای مغزی عبارت است از:
تنها حدود 5 تا 10% از کل سرطانها، حالت ژنتیکی یا ارثی دارند. در مورد تومورهای مغزی احتمال آنکه به صورت ژنتیکی به ارث برسد، بسیار کم است. اگر چند فرد در خانواده یا فامیل شما به تومور مغزی مبتلا شدهاند، حتماً این نکته را با متخصص در میان بگذارید. پزشک شما میتواند در صورت لزوم شما را به یک مشاور ژنتیک ارجاع دهد.
خطر بروز اغلب تومورهای مغزی با افزایش سن بیشتر میشود.
احتمال ایجاد تومورهای مغزی در افرادی با نژاد سفید پوست بیشتر است. اما تومورهای نوع مننژیوما بیشتر در آمریکاییهای آفریقایی تبار (سیاهان آمریکایی) اتفاق میافتد.
قرار داشتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی از جمله آن موادی که ممکن است در محیط کار شما وجود داشته باشد، میتواند خطر ابتلاء به سرطان مغز را افزایش دهد. معمولاً در هر محیط کاری یا صنعتی، فهرستی از مواد شیمیایی سرطانزا تهیه شده و به اطلاع افراد حاضر در آن محیط رسانده میشود.
افرادی که سابقه قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزه کننده را داشتهاند، بیشتر در معرض ابتلاء به تومورهای مغزی هستند. یکی از منابع پرتوهای یونیزه کننده، دستگاههای پرتو درمانی قوی است که از آنها برای معالجه سرطان استفاده میشود. همچنین کار کردن در تأسیسات هستهای میتواند خطر مواجهه با پرتوهای سرطانزا را افزایش دهد.
خطر تشکیل تومورهای مغزی در افرادی که سابقه ابتلاء به آبله مرغان در زمان بچگی را داشتهاند، کمتر است.
تشخیص تومور مغزی با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی شرح حال و سوابق پزشکی بیمار شروع میشود. معاینه فیزیکی شامل یک معاینه نورولوژیکی بسیار دقیق و با در نظر گرفتن تمامی جزئیات میباشد. همچنین متخصص مغز و اعصاب یک آزمایش بر روی شما انجام میدهد تا متوجه شود که آیا اعصاب جمجمهای شما سالم هستند یا خیر. اعصاب جمجمهای به اعصابی گفته میشود که منشأ آنها در مغز باشد. پزشک با استفاده از دستگاهی به نام اوپتال موسکوپ به داخل چشمهای شما نگاه میکند. اوپتال موسکوپ دستگاهی است که یک نور مخصوص را از طریق مردمک چشمها به داخل شبکیه میتاباند. متخصص مغز و اعصاب میتواند با این کار نحوه واکنش مردمک چشمان شما نسبت به نور را بسنجد. همچنین پزشک میتواند از این طریق مستقیماً به داخل چشمهای شما نگاه کند و در صورتی که علائمی از تورم عصب بینایی در شما وجود دارد، آن را تشخیص بدهد. در واقع هنگامی که فشار داخل جمجمه در اثر تشکیل تومور مغزی افزایش پیدا میکند، ممکن است تغییراتی هم در عصب بینایی ایجاد شود.
علاوه بر موارد فوق، ممکن است پزشک معاینات زیر را نیز بر روی شما انجام دهد:
• قدرت عضلانی • هماهنگی و توانایی حرکتی • حافظه • توانایی در انجام محاسبات ریاضی
پزشک شما ممکن است بعد از پایان معاینات فیزیکی، چند آزمایش دیگر هم بر روی شما انجام دهد یا برایتان تجویز کند. این آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سی تی اسکن از سر • ام آر آی از سر • آنژیوگرافی • اسکن مغز • عکسبرداری از جمجمه • بیوپسی
برای درمان تومورهای مغزی از روشهای متعددی استفاده میشود. نوع درمانی که برای هر بیمار توصیه میشود به اندازه و نوع تومور، سرعت رشد آن، موقعیت آن در مغز و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی برای تومور مغزی شامل موارد زیر است:
پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که نسبت به این روش درمانی جواب بدهند. در پرتو درمانی سنتی از پرتوهای خارجی اشعه ایکس، اشعه گاما و یا پروتونها که به صورت هدفمند به سمت تومور مغزی تابیده میشوند، برای کشتن سلولهای سرطانی و یا کوچکتر کردن اندازه تومور استفاده میشوند. پرتو درمانی معمولاً به صورت دورهای و در طی چند هفته انجام میشود. در صورتی که چندین تومور در مغز وجود داشته باشد و یا تومورها را نتوان به راحتی با تابشهای موضعی هدف قرار داد، ممکن است از پرتو درمانی کل مغز استفاده شود.
انواع مختلف روشهای پرتو درمانی عبارتند از:
• پرتو درمانی با شدت تنظیم شده (IMRT): یک روش پرتوتابی بسیار پیشرفته و با دقت بالا است که در آن از شتاب دهندههای کامپیوتری اشعه ایکس برای اعمال دوز دقیقی از پرتوها به تومور سرطانی یا نواحی خاصی در داخل تومور استفاده میشود. دوز اشعه به گونهای تنظیم میشود که با شکل ساختار سهبعدی تومور مطابقت داشته باشد. این کار از طریق تنظیم یا کنترل شدت پرتوها به منظور متمرکز کردن دوز اصلی اشعه بر روی تومور و جلوگیری از تابش پرتوها به سلولهای سالم انجام میگیرد.
• رادیوسرجری استریوتاکتیک: پرتو درمانی استریوتاکتیک از لحاظ فیزیکی مشابه با جراحی رادیوسرجری میباشد. اما در این روش از فراکشناسیون (تقسیم دوره درمان به چند جلسه) استفاده میشود. این روش پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که در داخل یا نزدیکی ساختارهای حیاتی در مغز قرار داشته و امکان اعمال یک دوز بزرگ اشعه بر روی آنها وجود نداشته باشد. همچنین برای تومورهایی که اندازه بزرگی دارند، میتوان از این روش استفاده کرد.
• پرتو درمانی تطبیقی سهبعدی (3D-CRT): یک روش مرسوم از پرتو درمانی است که طی آن پرتوهای اشعه ایکس با ترتیب و آرایش خاصی طراحی میشوند تا با شکل تومور مغزی مطابقت پیدا کنند و از این طریق حداکثر دوز اشعه به تومور برسد و میزان تابش اشعه به بافتهای سالم اطراف به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. این روش پرتوتابی به شکل متناسب با آناتومی بیمار و موقعیت تومور در مغز، طراحی میشود. معمولاً برای برنامهریزی و تنظیم این روش لازم است از آزمایشهای سی تی اسکن و ام آر آی استفاده شود.
• براکی تراپی: این روش شامل جایگذاری موقتی مواد رادیواکتیو در داخل بدن است و معمولاً به منظور اعمال دوز بیشتری از اشعه و یا تقویت پرتوهای تابیده شده به یک ناحیه خاص از آن استفاده میشود.
جراحی قطعهبرداری (در صورتی که خطر نداشته باشد) معمولاً اولین روش درمانی است که برای کاهش سریع فشار وارد بر مغز در اثر تومور مغزی، انجام میشود.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی (درمان همزمان) به عنوان روش درمانی استاندارد برای تومورهای مغزی اولیه خوشخیم شناخته میشود. از داروهای شیمیایی میتوان قبل یا بعد و یا در حین عمل جراحی به منظور کاهش سرعت رشد یا از بین بردن سلولهایی که به سرعت در حال تقسیم شدن هستند، استفاده کرد. همزمان از پرتو درمانی هم برای کمک به تخریب سلولهای تومور و جلوگیری از رشد مجدد آنها استفاده میشود. داروهای شیمی درمانی ممکن است به شکل قرص و یا به صورت تزریقی استفاده شود و اغلب همراه با پرتو درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
فرستادن دیدگاه
ارتباط باما
تهران،انتهای خ استاد مطهری،نرسیده به خ دکتر شریعتی،ساختمان سجاد(پلاک15)طبقه اول واحد2
تماس باما
شماره تماس 02188415320
ایمیل drsakha2013@gmail.com
تومور مغزی شامل یک مجموعه یا یک توده از سلولهای غیر طبیعی در مغز میباشد. جمجمه که مغز شما را در بر گرفته است، یک استخوان بسیار محکم میباشد. بنابراین هر گونه زائده یا سلول غیر طبیعی که در داخل چنین فضای تنگ و محدودی رشد کند، میتواند مشکلاتی را در مغز به وجود آورد. تومورهای مغزی میتواند از نوع سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) باشد. هنگامی که یک تومور چه از نوع خوشخیم و یا بدخیم در مغز رشد میکند، باعث میشود که فشار وارد بر جمجمه از طرف داخل افزایش پیدا کند و این امر منجر به آسیب رسیدن به مغز میشود و حتی میتواند برای بیمار، کشنده باشد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#87bdec”]
در صورتی که هر گونه علائم نگران کنندهای در خود احساس میکنید که احتمال میدهید مربوط به یک تومور مغزی باشد، حتماً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. درمان زودهنگام تومورهای مغزی میتواند از بروز عوارض وخیمی که ممکن است در اثر رشد آن و افزایش فشار بر جمجمه و بافت مغز به وجود بیاید، جلوگیری کند. برای اطلاع از ساعات کار کلینیک و نیز رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شماره 02188415320 تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
بیش از 120 نوع تومور مربوط به مغز و دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. تومورهای مغز و نخاع در افراد مختلف انواع متفاوتی دارند. این تومورها در نواحی مختلفی تشکیل میشوند، از سلولهای متفاوتی منشأ میگیرند و قاعدتاً به روشهای درمانی متفاوتی هم نیاز دارند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
تومورهای مغزی اولیه مستقیماً از خود مغز منشأ میگیرند. در واقع این تومورها میتوانند از هر یک از قسمتهای زیر در مغز رشد کنند: • سلولهای مغز • غشایی که اطراف مغز را فرا گرفته است و به آن مننژ گفته میشود. • سلولهای عصبی • غدههای عصبی
تومورهای مغزی اولیه میتواند از نوع خوشخیم و یا سرطانی باشند. انواع بسیار متفاوتی از تومورهای مغزی اولیه وجود دارند که هر یک نام مخصوص خود را دارد و نوع خاصی از سلولها را درگیر مینماید. مثالهایی از این نوع تومورها شامل موارد زیر است:
• تومور گلیوماس: این تومورها در سلولهای مغز یا نخاع شروع به رشد میکنند و شامل آستروسایتوما، اپناندیموم، گلیوبلاستوما، الیگوآستروسایتوما و الیگودندروگلیوما میباشد.
• مننژیوما: مننژیوما یک نوع تومور است که از غشاهای اطراف مغز و نخاع (مننژها) منشأ میگیرد. اغلب تومورهای مننژیوما از نوع غیر سرطانی هستند.
• نورومای آکوستیک (شوانوما): اینها تومورهای خوشخیمی هستند که بر روی اعصابی که وظیفه کنترل تعادل و شنوایی را بر عهده دارند، ایجاد میشوند و از گوش داخلی به مغز گسترش پیدا میکند.
• آدنومای هیپوفیز: این تومورها هم اغلب از نوع خوشخیم بوده و در سلولهای غده هیپوفیز که در قاعده مغز قرار گرفته است، به وجود میآید. این تومورها میتوانند بر میزان تولید هورمونهای هیپوفیز اختلال ایجاد کرده و از این طریق سراسر بدن را تحت تأثیر قرار دهند.
• مدولوبلاستوما: این تومورها شایعترین نوع تومورهای مغزی سرطانی در کودکان هستند. مدولوبلاستوما در قسمت پشت و پایین مغز شروع میشود و از طریق مایع مغزی نخاعی گسترش پیدا میکند. این تومورها در بزرگسالان شیوع کمتری دارد، اما به طور نادر اتفاق میافتد.
•تومورهای نورواکتودرمال اولیه (PNET): تومورهای سرطانی نادری هستند که منشأ آنها در سلولهای جنینی در مغز میباشد. این تومورها میتوانند در هر جایی از مغز رشد کنند.
• تومور سلولهای زایا: تومورهای سلولهای زایا میتواند در دوران کودکی و در هنگامی که بیضهها یا تخمدانها در حال تشکیل شدن هستند، شروع به رشد کنند. اما در برخی از موارد، این تومورها به سایر قسمتهای بدن از جمله به مغز حرکت میکنند.
• کرانیوفارنژیوما: تومورهای غیر سرطانی و نادری هستند که در نزدیکی غده هیپوفیز در مغز به وجود میآیند. غده هیپوفیز مسؤل کنترل بسیاری از عملکردهای بدن انسان است. هنگامی که تومور کرانیوفارنژیوما به آرامی رشد میکند، میتواند غده هیپوفیز و سایر ساختارهایی که در نزدیکی مغز قرار دارند را تحت تأثیر قرار دهد.
عمده سرطانهای مغز به علت تشکیل تومورهای مغزی ثانویه اتفاق میافتد. این تومورها در اصل در قسمت دیگری از بدن تشکیل میشود و سپس به طرف مغز گسترش پیدا کرده و یا اصطلاحاً متاستاز میشود. از جمله سرطانهایی که میتوانند از طریق متاستازی به مغز گسترش پیدا کنند، عبارتند از: • سرطان ریه • سرطان سینه • سرطان کلیه • سرطان پوست
تومورهای مغزی ثانویه همیشه از نوع بدخیم هستند. در واقع تومورهای خوشخیم اصلاً از یک نقطه بدن به نقطه دیگر گسترش پیدا نمیکنند.
علائم مربوط به تومورهای مغزی به موقعیت و اندازه تومور بستگی دارد. تومورها با حمله به بافت مغز و افزایش فشار وارد بر آن، باعث آسیبدیدگی مستقیم مغز میشوند. در واقع علائم مشهود این تومورها هنگامی مشخص میشود که تومور در حال رشد بر روی بافت مغز فشار وارد میکند.
سردرد یکی از شایعترین علائم تومور مغزی است. علائم سردردهایی که در اثر تومورهای مغزی ایجاد میشود، میتواند شامل موارد زیر باشد:
• صبحها در هنگام برخاستن از خواب شدیدتر است. • در حین خواب هم اتفاق میافتد. • در هنگام سرفه کردن، عطسه کردن یا ورزش کردن ، شدت آن بیشتر میشود. علاوه بر سردرد ممکن است شما علائم زیر را نیز داشته باشید: • استفراغ • تاری دید یا دوبینی • سرگیجه و پریشانی • تشنج (بخصوص در بزرگسالان) • ضعف و بیحسی در اندامهای تحتانی یا قسمتی از صورت • تغییر در فعالیتها و تواناییهای ذهنی سایر علائم شایع ناشی از تومورهای مغزی عبارت است از: • ناشیگری و ناتوانی در کار کردن با دست • از دست دادن حافظه • مشکل در نوشتن یا خواندن • تغییر در توانایی شنوایی، چشایی یا بویایی • کاهش هوشیاری و چابکی که میتواند به صورت خوابآلودگی و از دست رفتن هوشیاری باشد. • مشکل در بلعیدن غذا • سرگیجه • بروز مشکلاتی در چشمها از قبیل افتادگی پلکها و نابرابر شدن اندازه مردمک چشم • ناتوانی در کنترل حرکات بدن و اندامها • لرزش دستها (رعشه) • بیتعادلی • بیاختیاری ادرار یا مدفوع • بیحسی یا گز گز در یک طرف از بدن • اختلال در تکلم و یا ناتوانی در درک سخن دیگران • تغییر در حوصله، شخصیت، احساسات و رفتارهای شخصی • مشکل در راه رفتن • ضعف عضلات در ناحیه صورت، دستها یا پاها
مهمترین عوامل خطر برای تومورهای مغزی عبارت است از:
تنها حدود 5 تا 10% از کل سرطانها، حالت ژنتیکی یا ارثی دارند. در مورد تومورهای مغزی احتمال آنکه به صورت ژنتیکی به ارث برسد، بسیار کم است. اگر چند فرد در خانواده یا فامیل شما به تومور مغزی مبتلا شدهاند، حتماً این نکته را با متخصص در میان بگذارید. پزشک شما میتواند در صورت لزوم شما را به یک مشاور ژنتیک ارجاع دهد.
خطر بروز اغلب تومورهای مغزی با افزایش سن بیشتر میشود.
احتمال ایجاد تومورهای مغزی در افرادی با نژاد سفید پوست بیشتر است. اما تومورهای نوع مننژیوما بیشتر در آمریکاییهای آفریقایی تبار (سیاهان آمریکایی) اتفاق میافتد.
قرار داشتن در معرض بعضی از مواد شیمیایی از جمله آن موادی که ممکن است در محیط کار شما وجود داشته باشد، میتواند خطر ابتلاء به سرطان مغز را افزایش دهد. معمولاً در هر محیط کاری یا صنعتی، فهرستی از مواد شیمیایی سرطانزا تهیه شده و به اطلاع افراد حاضر در آن محیط رسانده میشود.
افرادی که سابقه قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزه کننده را داشتهاند، بیشتر در معرض ابتلاء به تومورهای مغزی هستند. یکی از منابع پرتوهای یونیزه کننده، دستگاههای پرتو درمانی قوی است که از آنها برای معالجه سرطان استفاده میشود. همچنین کار کردن در تأسیسات هستهای میتواند خطر مواجهه با پرتوهای سرطانزا را افزایش دهد.
خطر تشکیل تومورهای مغزی در افرادی که سابقه ابتلاء به آبله مرغان در زمان بچگی را داشتهاند، کمتر است.
تشخیص تومور مغزی با انجام یک معاینه فیزیکی و بررسی شرح حال و سوابق پزشکی بیمار شروع میشود. معاینه فیزیکی شامل یک معاینه نورولوژیکی بسیار دقیق و با در نظر گرفتن تمامی جزئیات میباشد. همچنین متخصص مغز و اعصاب یک آزمایش بر روی شما انجام میدهد تا متوجه شود که آیا اعصاب جمجمهای شما سالم هستند یا خیر. اعصاب جمجمهای به اعصابی گفته میشود که منشأ آنها در مغز باشد. پزشک با استفاده از دستگاهی به نام اوپتال موسکوپ به داخل چشمهای شما نگاه میکند. اوپتال موسکوپ دستگاهی است که یک نور مخصوص را از طریق مردمک چشمها به داخل شبکیه میتاباند. متخصص مغز و اعصاب میتواند با این کار نحوه واکنش مردمک چشمان شما نسبت به نور را بسنجد. همچنین پزشک میتواند از این طریق مستقیماً به داخل چشمهای شما نگاه کند و در صورتی که علائمی از تورم عصب بینایی در شما وجود دارد، آن را تشخیص بدهد. در واقع هنگامی که فشار داخل جمجمه در اثر تشکیل تومور مغزی افزایش پیدا میکند، ممکن است تغییراتی هم در عصب بینایی ایجاد شود.
علاوه بر موارد فوق، ممکن است پزشک معاینات زیر را نیز بر روی شما انجام دهد:
• قدرت عضلانی • هماهنگی و توانایی حرکتی • حافظه • توانایی در انجام محاسبات ریاضی
پزشک شما ممکن است بعد از پایان معاینات فیزیکی، چند آزمایش دیگر هم بر روی شما انجام دهد یا برایتان تجویز کند. این آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشد:
• سی تی اسکن از سر • ام آر آی از سر • آنژیوگرافی • اسکن مغز • عکسبرداری از جمجمه • بیوپسی
برای درمان تومورهای مغزی از روشهای متعددی استفاده میشود. نوع درمانی که برای هر بیمار توصیه میشود به اندازه و نوع تومور، سرعت رشد آن، موقعیت آن در مغز و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی برای تومور مغزی شامل موارد زیر است:
پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که نسبت به این روش درمانی جواب بدهند. در پرتو درمانی سنتی از پرتوهای خارجی اشعه ایکس، اشعه گاما و یا پروتونها که به صورت هدفمند به سمت تومور مغزی تابیده میشوند، برای کشتن سلولهای سرطانی و یا کوچکتر کردن اندازه تومور استفاده میشوند. پرتو درمانی معمولاً به صورت دورهای و در طی چند هفته انجام میشود. در صورتی که چندین تومور در مغز وجود داشته باشد و یا تومورها را نتوان به راحتی با تابشهای موضعی هدف قرار داد، ممکن است از پرتو درمانی کل مغز استفاده شود.
انواع مختلف روشهای پرتو درمانی عبارتند از:
• پرتو درمانی با شدت تنظیم شده (IMRT): یک روش پرتوتابی بسیار پیشرفته و با دقت بالا است که در آن از شتاب دهندههای کامپیوتری اشعه ایکس برای اعمال دوز دقیقی از پرتوها به تومور سرطانی یا نواحی خاصی در داخل تومور استفاده میشود. دوز اشعه به گونهای تنظیم میشود که با شکل ساختار سهبعدی تومور مطابقت داشته باشد. این کار از طریق تنظیم یا کنترل شدت پرتوها به منظور متمرکز کردن دوز اصلی اشعه بر روی تومور و جلوگیری از تابش پرتوها به سلولهای سالم انجام میگیرد.
• رادیوسرجری استریوتاکتیک: پرتو درمانی استریوتاکتیک از لحاظ فیزیکی مشابه با جراحی رادیوسرجری میباشد. اما در این روش از فراکشناسیون (تقسیم دوره درمان به چند جلسه) استفاده میشود. این روش پرتو درمانی برای تومورهایی توصیه میشود که در داخل یا نزدیکی ساختارهای حیاتی در مغز قرار داشته و امکان اعمال یک دوز بزرگ اشعه بر روی آنها وجود نداشته باشد. همچنین برای تومورهایی که اندازه بزرگی دارند، میتوان از این روش استفاده کرد.
• پرتو درمانی تطبیقی سهبعدی (3D-CRT): یک روش مرسوم از پرتو درمانی است که طی آن پرتوهای اشعه ایکس با ترتیب و آرایش خاصی طراحی میشوند تا با شکل تومور مغزی مطابقت پیدا کنند و از این طریق حداکثر دوز اشعه به تومور برسد و میزان تابش اشعه به بافتهای سالم اطراف به حداقل ممکن کاهش پیدا کند. این روش پرتوتابی به شکل متناسب با آناتومی بیمار و موقعیت تومور در مغز، طراحی میشود. معمولاً برای برنامهریزی و تنظیم این روش لازم است از آزمایشهای سی تی اسکن و ام آر آی استفاده شود.
• براکی تراپی: این روش شامل جایگذاری موقتی مواد رادیواکتیو در داخل بدن است و معمولاً به منظور اعمال دوز بیشتری از اشعه و یا تقویت پرتوهای تابیده شده به یک ناحیه خاص از آن استفاده میشود.
جراحی قطعهبرداری (در صورتی که خطر نداشته باشد) معمولاً اولین روش درمانی است که برای کاهش سریع فشار وارد بر مغز در اثر تومور مغزی، انجام میشود.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی (درمان همزمان) به عنوان روش درمانی استاندارد برای تومورهای مغزی اولیه خوشخیم شناخته میشود. از داروهای شیمیایی میتوان قبل یا بعد و یا در حین عمل جراحی به منظور کاهش سرعت رشد یا از بین بردن سلولهایی که به سرعت در حال تقسیم شدن هستند، استفاده کرد. همزمان از پرتو درمانی هم برای کمک به تخریب سلولهای تومور و جلوگیری از رشد مجدد آنها استفاده میشود. داروهای شیمی درمانی ممکن است به شکل قرص و یا به صورت تزریقی استفاده شود و اغلب همراه با پرتو درمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
فرستادن دیدگاه
ارتباط باما
تهران،انتهای خ استاد مطهری،نرسیده به خ دکتر شریعتی،ساختمان سجاد(پلاک15)طبقه اول واحد2
تماس باما
شماره تماس 02188415320
ایمیل drsakha2013@gmail.com
تومور مغزی یک تودهٔ غیرطبیعی در مغز است که بنا به ماهیت سلولهای تشکیل دهنده، میتواند خوشخیم یا بدخیم باشد. منشأ تومور شاید از بافتمغز باشد یا از محل دیگری به مغز منتشر شود یا اصطلاحاً متاستاز ایجاد شود. تومور مغزی به عبارت دیگر نوعی نئوپلاسم داخلجمجمهای سخت و تو پُر، یا یک تومور (رشد غیرطبیعی سلولی)، در داخل مغز یا کانال مرکزی نخاع است.
تومورهای مغزی، تمامی تومورهای داخل جمجمه یا تومورهای درون کانال مرکزی نخاع را دربرمیگیرند. این تومورها، از طریق تقسیم سلولی کنترل نشده و غیرطبیعی ایجاد میشوند، و بهطور معمول یا در خود مغز (شامل: نورونها، سلولهای گلیال (آستروسیتها، اولیگودندروسیتها، سلولهای اپندیمال، سلولهای تولیدکننده میلین شوان)، بافت لنفاوی، عروق خونی)، یا در اعصاب جمجمهای، پرده مغزی (مننژ)، جمجمه، هیپوفیز و غده صنوبری ایجاد میشوند. همچنین این تومورها میتوانند حاصل گسترش بدخیمیهایی باشند که در درجه نخست سایر ارگانها را درگیر کرده بودهاند، که در این حالت بدان تومور دارای متاستاز یا متاستاتیک گفته میشود.
هرچند هرگونه تومور مغزی به خاطر ماهیت تهاجمی و منتشر شوندهٔ خود در فضای محدود جمجمهای، بهطور ذاتی، جدی و تهدیدکننده زندگی بهشمار میرود اما تومورهای مغزی (حتی انواع بدخیم آنها) همواره کشنده و مرگبار بهشمار نمیآیند. تومورهای مغزی یا تومورهای داخل جمجمهای میتوانند ماهیت سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) داشته باشند؛ با این حال، تعریف نئوپلاسم بدخیم یا خوشخیم در مغز، متفاوت از تعاریفی است که بهطور معمول در دیگر انواع تومورهای سرطانی یا غیر سرطانی درگیرکنندهٔ سایر نقاط بدن مورد استفاده قرار میگیرند.
میزان تهدیدکنندگی یک تومور، بستگی به ترکیبی از مجموعه عوامل مختلف، همچون: نوع تومور، محل و اندازه تومور و نحوهٔ گسترش و توسعه آن است. از آنجا که مغز بهطور کامل توسط جمجمه پوشانیده شدهاست، تشخیص سریع و زودرس تومور مغزی، تنها در صورتیکه ابزار پاراکلینیکی و وسایل تشخیصی مناسبی که وضعیت حفره داخل جمجمه را به خوبی مشخص میسازند، در دسترس باشند و به سرعت به کار گرفته شوند. اما بهطور معمول، تشخیص تومور مغزی، در مراحل پیشرفته بیماری و هنگامی رخ میدهد که وجود تومور موجب بروز علائم و نشانههای غیرقابل توضیحی در بیمار شدهاست.
تقسیمات مختلفی برای تومورهای مغزی وجود دارد
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
یکی از تقسیمبندیها بر اساس ویژگیهای سلولی تومور میباشد که شامل تومورهای خوشخیم و بدخیم است.
البته امروزه سازمان جهانی بهداشت تومورهای مغزی را بر اساس میزان تهاجمی بودن به ۴ گروه تقسیم کردهاست، که گرید I خوشخیمترین و گرید IV بدخیمترین آنها میباشد.
تقسیمبندی دیگر بر اساس منشأ تومور است که از بافت مغز باشد (اولیه) یا متاستاتیک باشد (انتشار از محلی دیگر از بدن).
تومورهای مغزی اولیه (حقیقی)، از بافت نورواپیتلیال (آستروسیت-الیگودندروسیت-میکروگلیا-سلول اپندیم و غیره) ریشه گرفته و معمولاً در حفره کرانیال خلفی در کودکان و در دو سوم قدامی از نیمکره مغزی در بزرگسالان پدیدار میشوند. هر چند که این انواع تومور مغزی، میتوانند در هر بخشی از مغز نیز تأثیر بگذارد.
گلیوما (۵۰٫۴٪)، مننژیوما (۲۰٫۸٪)، آدنومای هیپوفیز (۱۵٪) و تومورهای غلاف عصبی (به انگلیسی: Nerve sheath tumors) شایعترین تومورهای اولیه مغزی هستند.
مطالعات جدید نشان میدهد پرتودرمانی با پروتون، مؤثرترین روش درمان شایعترین تومور مغزی در کودکان (مدولوبلاستوما) است.[۱]
تومورهای ثانویه مغزی، همان تومورهای متاستاتیک و لنفومیک میباشند که منشأ اولیهٔ آنها، کانسرهای اولیه سایر نقاط بدن بوده و به محدودهٔ فضای داخل جمجمهای دست اندازی میکنند. این بدین معناست که سلولهای سرطانی از تومور اولیهای که منشأ آن، یک تومور در ارگانی دیگر است به بیرون نفوذ کرده و سپس وارد سیستم لنفاوی و رگهای خونی میشوند. این سلولها، سپس از طریق سیستم گردش خون به جریان افتاده و در مغز جایگیر خواهند شد. در ادامه، این سلولها به رشد و تقسیم بی رویهٔ خود ادامه خواهند داد، و به نئوپلاسم مهاجم دیگری که از جنس بافت سرطان اولیهاست، تبدیل میگردند. تومورهای ثانویه مغزی، تومورهایی بسیار معمول و شایع بهشمار میآیند و اغلب در بیمارانی دیده میشوند که در مراحل انتهایی ابتلاء به سرطانی علاج ناپذیر، دچار متاستاز از آن سرطان شدهاند. از جمله شایعترین انواع سرطانهای متاستاتیک مغزی میتوان به سرطان ریه، سرطان پستان، ملانومای بدخیم، سرطان کلیه و سرطان روده بزرگ (که البته فراوانی آن رو به کاهش است)، اشاره نمود.
تومورهای ثانویه مغز، شایعترین علل وجود تومور در حفره داخل جمجمهای محسوب میشوند.
افزون بر این، وجود هرگونه بافت توموری در ساختار استخوان جمجمه نیز میتواند منجر به کاهش حجم فضای حفره داخل جمجمهای شده و از این طریق به مغز آسیب برساند.
تومورهای مغزی یا نئوپلاسمهای داخل جمجمهای، میتوانند ماهیت سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوشخیم) داشته باشند. با این حال، تعریف نئوپلاسم بدخیم یا خوشخیم متفاوت از تعاریفی است که بهطور معمول در مورد انواع دیگر نئوپلاسمهای سرطانی یا غیر سرطانی در بدن مورد استفاده قرار میگیرند. در سرطانهای سایر نقاط بدن، سه ویژگی بیانکننده بدخیم بودن یا خوشخیم است و نیز تومورهای خوشخیم خود محدود شونده میباشند و هرگز به سایر اعضا دست اندازی نمیکنند و متاستاز ندارند.
ویژگیهای تومورهای بدخیم عبارتند از:
از ویژگیهای بالا، که خصوصیات تشخیصی (کاراکتریستیک) بدخیمیها در نقاط مختلف بدن هستند، برخی از اجزا یا عناصرشان، در مورد نئوپلاسمهای اولیه مغز صدق نمیکند:
سیستمهای درجهبندی متعددی برای استفاده در طبقهبندی تومورهای سیستم عصبی مرکزی به کار گرفته شدهاست. سیستم درجهبندی خاص سازمان بهداشت جهانی (WHO) معمولاً برای آستروسیتوما استفاده میشود. در سال ۱۹۹۳ میلادی و در تلاش برای از بین بردن سردرگمیهایی که در مورد درجهبندی تشخیصی تومورهای مغزی وجود داشت، سیستم درجهبندی WHO بر پایهٔ چهار مرحله که مبنای بافتشناسی دارند، وضع گردید. این سیستم درجهبندی چهار مرحلهای، با مبنا قرار دادن وضعیت بافتشناسی آستروسیتوما، به عنوان راهنمای درجهبندی، به هر تومور، یک درجه بین ۱ تا ۴ اختصاص میدهد که در آن، ۱ تومور با حداقل میزان تهاجم و ۴ که تهاجمیترین شکل تومور است.
به منظور درک بهتر این مقاله، خلاصهای از برخی از مطالب، دربارهٔ مغز و انواع مختلف بافتهای ارگانیک آن را، از مقاله مغز در ویکیپدیای انگلیسی، ارائه خواهد شد.
همانطور که در تصویر سمت چپ دیده میشود، در هنگام مطالعه و بررسی پیرامون مغز انسان (در بحث تومورها)، تنها مناطقی معدود از ساختمان مغز، برای ما جالب توجه هستند. نخستین بافت مربوط به مغز که پس از کنار زدن استخوان جمجمه، در حفره داخل جمجمهای با آن مواجه میشویم و البته این بافت در واقع در این تصویر نشان داده نشدهاست، مننژ میباشد. این بافت، همان بخشی است که در بیماری مننژیت، دچار التهاب میگردد.
مغز انسان توسط مجموعهای از پردهها یا غشاءهای بافت همبندی پوشانیده و احاطه شدهاست، که به این پردهها، مننژ گفته میشود. مننژها جمجمه انسان را از مغز او جدا میکنند. این پوشش یا غشاء از سه لایه تشکیل شدهاست: لایه خارجی که بدان دورا ماتر (سخت شامه) گفته میشود، لایه بعدی، غشاء آراکنوئید (پرده عنکبوتی یا غشاء عنکبوتی) و لایه سوم پیاماتر (نرم شامه) میباشد. البته غشاء عنکبوتی یا همان آراکنوئید، اغلب به لحاظ فیزیکی به لایه زیرینش یعنی نرم شامه یا همان پیاماتر متصل میباشد و از این جهت معمولاً به عنوان یک لایه در نظر گرفته شده، و با عنوان پیا-آراکنوئید خوانده میشود. در زیر غشاء عنکبوتی، فضایی موسوم به فضای زیر عنکبوتیه یا ساب آراکنوئید قرار دارد که حاوی مایع مغزی نخاعی یا همان CSF میباشد (مایع مغزی نخاعی در زبان لاتین با نام لیکور که نام نوعی مشروب است نیز، خوانده میشود). البته CSF مخفف cerebro Spinal Fluid است. این مایع در فضای کم عرض و باریک بین سلولها و درون حفره هاییی از مغز که بطنها یا ونتریکلها نامیده میشوند، در گردش است و وظیفه آن، تغذیه، پشتیبانی، و محافظت از بافت مغز است. رگهای خونی که وارد سیستم عصبی مرکزی میشوند، از طریق فضای پری واسکولر واقع در قسمت بالایی نرم شامه وارد میگردند. سلولهایی که در دیوارههای رگهای خونی این ناحیه قرار دارند، اتصال و پیوستگی محکمی با یکدیگر دارند، بهطوریکه سد محکمی موسوم به سد خونی مغزی تشکیل میدهند (همان BBB است که مخفف Blood Brain Barrier میباشد)، این سد مستحکم، مغز را در برابر مواد سمی که ممکن است از طریق خون وارد شده باشند، محافظت میکنند. البته بعضی مواد سمی میتوانند از این سد خونی عبور کنند برای مثال: آلکالوئیدها (نیکوتین موجود در سیگار) میتوانند از این سد عبور کنند. تومورهای مننژ، مننژیوما نامیده میشوند و اغلب از جمله نئوپلاسمهای خوشخیم بهشمار میروند.
تومور مغزی در پسر ۱۷ ساله
گلیوبلاستوما مولتی فرم کشندهترین و معمولترین نوع تومور مغزی بدخیم است. حتی زمانی که تهاجمیترین نوع درمان که شامل رادیو تراپی، شیمی درمانی و جراحی است استفاده میشود. میانگین زندگی فقط بین ۱۲ تا ۱۷ ماه می باشد.. درمان استاندارد برای گلیوبلاستوما مولتی فرم شامل حداکثر برداشت تومور توسط جراحی و به دنبال آن روتراادیپی بین ۲ تا ۴ هفته بعد از عمل جراحی برای از بین بردن تومور است. این برنامه با شیمی درمانی ادامه پیدا میکند. بیشتر بیماران دارای گلیوبلاستوما برای عوارض بیماری خود کورتیکواستروئید و عموماً دگزامتازون استفاده میکنند. درمانهای آزمایشی شامل چاقوی گاما، درمان با جذب نوترون بورون و انتقال ژن است. اما در بیشتر موارد بیمار به زندگی عادی خود بازنمیگردد و احتمال فوت کردن بیمار زیاد است (به خصوص اگر تومور دیر تشخص داده شود) به دلیل اینکه این نوع تومور بسیار سریع بوده و تکثیر آن مانند سایر تومورها نمیباشد بلکه بسیار سریع تر است. در ضمن آیت تومور در اوایل پیدایش و تکثیر، خود را به صورت سردردی ساده نمایان میکند (که کار تشخیص را دشوارتر میکند) اما بعد از مدتی سردردها و علائم دیگر شدیدتر میشود و بیمار کمکم به وجود تومور مشکوک میشود.
علائم نئوپلاسمهای جامد و توپر مغز (تومورهای مغزی اولیه و تومورهای ثانویه مشابه آنها) را میتوان به ۳ دسته اصلی تقسیم نمود:
البته هیچیک از این نشانهها، نشانهای اختصاصی برای تومورهای مغزی بهشمار نمیآیند و بسیاری از این نشانهها، ممکن است با تنوع زیاد در دیگر اختلالات مربوط به سیستم عصبی (همانند سکته مغزی، آسیب تروماتیک مغزی و…)نیز، ایجاد شوند. با این حال، تعداد نشانههای ظاهرشده با محل ضایعه و درگیری سیستمهای عملکردی (به عنوان مثال درگیری سیستمهای: موتور، حسی، تصویری، و غیره)، تحت تأثیر قرار میگیرد. نقص میدان بینایی دو طرفه تمپورال (بای تمپورال همی آنوپیا، که به علت تحت فشار قرار گرفتن کیاسمای بینائی است)، اغلب همراه با اختلالات اندوکرین (اختلالات غده درونریز)، همچون هیپوپیتوئیتاریسم (کمکاری هیپوفیز) یا همراه با تولید بیش از حدّ هورمونهای هیپوفیز و هیپرپرولاکتینمی میباشد و مطرحکننده تومور هیپوفیز است.
علائم فوق در انواع ALL، نئوپلاسمهای مغزی (از جمله در تومورهای ثانویه)، همواره بهطور واقعی به چشم میخورند. بهطور معمول، افراد مبتلا به نئوپلاسم خوشخیم اولیه، برای چندین سال، هیچگونه نشانهٔ قابل مشاهدهای ندارند. در بسیاری از افراد، برخی از علائم مبهم و متناوب مثل سردرد و استفراغ یا خستگی گاه به گاه علائمی از بیماری هستند که میتوانند به راحتی با بیماریهای سادهای همچون: گاستریت (ورم معده) یا گاستروانتریت (اسهال شایع) اشتباه گرفته شوند. در بیماران مبتلا به تومور مغزی، این نکته ممکن است عجیب به نظر برسد که فرد بیمار، با وجود داشتن توده در جمجمه خود و با وجود اعمال فشار بر مغزش، احساس درد نمیکند، بلکه به عنوان کسی که از یک عارضه مغزی رنج میبرد، میتواند گواهی دهد که درد را در خارج از جمجمه حس میکند و احساسی از درد، در مغز خود ندارد. علت این امر آن است که مغز فاقد سنسورها یا گیرندههای عصبی در مننژ (سطح خارجی آن) میباشد تا با آن سنسورها، احساس درد کند یا درد را به مرکز درد در مغز منتقل سازد؛ و اساساً درد بدون ورودی سیگنالهای حسی قابل احساس نیست. به همین دلیل علائم ثانویه مطرحکنندهٔ تومورهای مغزی، همانند آنهایی که در بالا ذکر شد، باید به پزشک برای تشخیص احتمالی تومور مغزی هشدار بدهد.
هنگامی که در یک فرد احتمال ابتلا به متاستازهای سرطانی مطرح میگردد، انجام اسکن جمجمه اغلب تومورهای ثانویه را نشان خواهد داد.
در یک مطالعه که اخیراً توسط انجمن پزشکان عمومی هلند انجام شدهاست،[۲] فهرستی از علل سردردها انتشار یافتهاست،[۳] که نشان میدهد پزشکان عمومی باید در زمینه تشخیص علت سردردها، و انتساب آن به یک درد ساده و درمان علامتی آن با داروهای معمول (مسکنهای ساده)، دقت بیشتری به خرج بدهند. چراکه تومورهای مغزی همواره میتوانند به عنوان یک علت مهم سردرد مطرح بشوند.
در سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی) دانشمندان در دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد راهی برای تبدیل سلولهای پایه به قاتلِ سلولهای سرطانی مغز پیدا کردند. این سلولهای پایه در آزمایشها بر روی موش آزمایشگاهی، طوری مهندسی ژنتیکی شدند که موادی سمی تولید و ترشح کنند. این مواد سمی فقط سلولهای سرطانی مغز را هدف میگیرد و به سلولهای عادی آسیبی نمیزند. از آنجایی که تومورهای مغزی جامد هستند بنابراین هدف گرفتن آنها دشوار بودهاست. مرحله بعدی آزمایش این شیوه به روی انسان است.[۴]
اخیراً محققان مؤسسه ملی بیوپزشکی واشینگتن با استفاده از ژن درمانی موفق به درمان سرطان مغز شدند. در این روش از سیستم انتقال ژن، با استفاده از نانوذرات استفاده میشود؛ به این صورت که در نانوذرات آنزیمی قرار میگیرد که سلولهای گلیوم مغزی را نابود میکنند.
گلیوم یکی از کشندهترین انواع سرطان است که شانس زنده ماندن ۱۲ درصد است و در بهترین حالت نیز بیمار پنج سال عمر میکند. در حال حاضر هیچ روش درمانی ایمنی برای این بیماری کشنده وجود ندارد.[۵]
محققان روش درمانی را برای غلبه بر تومور هشت پا (لقبی است که پزشکان به سرطان گلیولاستوما میدهند) ارائه کردهاند که نتایج آن روی موشهای آزمایشگاهی امیدبخش بودهاست.[۶]
سرطان مغز هنوز چیزی است که پزشکان و دانشمندان با آن مبارزه میکنند. البته این هم واقعیت دارد که با درمانهای خاص، طول عمر بیماران سرطان مغز بیشتر میشود. بااینحال، این موضوع بیشتر به حقیقت نزدیکتر است که همه درمانها سعی در آسان ساختن زندگی فرد با از بین بردن نشانههای آن دارند. در برخی موارد، درمان میتواند به اتفاقی غیرمنتظره منجر شود اما بهتر است راههای درمانی را امتحان کنید.
بااینحال، در حال حاضر هیچ درمان اثباتشدهای برای سرطان مغز وجود ندارد. هیچ واکسن یا عمل جراحی درمانی که بتواند سلامت کامل را به فرد بازگرداند وجود ندارد. ناراحتکننده است اما حقیقت همین است. یکی از مهمترین مواردی که باید آن را در نظر گرفت این است که هر زمانی که علائم مشکوکی در خود یا افراد خانوادهتان مشاهده کردید، بهتر از با پزشکتان صحبت کنید و از او راهنمایی بخواهید.
هرچه سریعتر شناسایی شود، شانس بیشتری برای زنده ماندن وجود دارد.
طول عمر تومورهایی که به آن گلیوبلاستومای چند شکل گفته میشود بسیار کوتاه است. حتی بعد از جراحی کامل و درمان، میزان زنده ماندن تنها ۱۲ تا ۱۸ ماه است. این نوع تومور به شکل زیادی در بیماران بزرگسال مشاهده میشود. تنها ۴ درصد بیماران تا ۵ سال زنده میمانند.
«توصیهها پس از جراحی تومور مغزی»
به تجمع غیرعادی سلول در مغز تومور مغزی گفته می شود. جمجمه، که مغز را احاطه کرده، بسیار محکم است. هرگونه رشد در چنین فضای محدودی منجر به بروز مشکل می شود. ممکن است تومور سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشد. با رشد تومور خوش خیم یا بدخیم، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد. در این صورت، به مغز آسیب وارد می شود که مرگبار است.
تومور مغزی به دو دسته ی اولیه و ثانویه تقسیم می شود. منشا تومور اولیه در مغز است. بسیاری از تومورهای اولیه مغز خوش خیم هستند. تومور ثانویه مغزی، که با نام تومور مغزی متاستاز هم شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی یک اندام دیگر، مانند ریه یا پستان، به مغز سرایت کند.
منشا این تومور در مغز است و ممکن است در قسمت های زیر رخ دهد:
ممکن است تومور اولیه خوش خیم یا بدخیم باشد. شایع ترین نوع تومور مغز در بزرگسالان گلیوما و مننژیوم است.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
به تومورهایی که منشا آن سلول گلیایی باشد، تومور گلیوما می گویند. این سلول ها معمولا:
ممکن است گلیوما از انواع مختلف سلول گلیایی تشکیل شود.
انواع تومورهای ناشی از سلول گلیایی عبارتند از:
از دیگر تومورهای اولیه ی مغز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اکثر تومورهای مننژیوم و شوانوما در افراد بین سنین ۴۰ تا ۷۰ سال رخ می دهد. مننژیوم در زنان بیشتر از مردان شایع است. نرخ ابتلا به شوانوما در زنان و مردان یکسان است. این تومورها معمولا خوش خیم هستند اما به خاطر اندازه و محل بروز مشکلاتی را به دنبال می آورند. مننژیوم و شوانومای سرطانی نادر است اما می تواند بسیار تهاجمی باشد.
اکثر سرطان های مغز از نوع تومور مغزی ثانویه است. این تومورها در یک قسمت از بدن تشکیل می شود و بعد به مغز سرایت یا متاستاز می کند. سرطان های زیر می تواند به مغز متاستاز کند:
تومورهای مغزی ثانویه همیشه بدخیم هستند. تومورهای خوش خیم از یک قسمت بدن به ناحیه ی دیگر سرایت نمی کنند.
در ادامه به عوامل پر خطر که باعث بروز تومور مغزی می شود اشاره می کنیم:
فقط ۵ الی ۱۰ درصد از تمام سرطان ها ارثی است. به ندرت پیش می آید که وراثت ژنتیکی علت تومور مغز باشد. اگر چند نفر از اعضای خانواده تان دچار تومور مغز شده اند، با پزشک مغز و اعصاب خود مشورت کنید. متخصص مغز و اعصاب شما را به مشاور ژنتیک معرفی می کند.
خطر ابتلا به اکثر انواع تومور مغزی با افزایش سن بیشتر می شود.
درمجموع، ابتلا به تومور مغزی بین افراد سفیدپوست شایع تر است. با این حال، احتمال بروز مننژیوم در بین نژاد آفریقایی-آمریکایی بیشتر است.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، مثل موادی که در محیط کار با آن سروکار دارید، خطر ابتلا به سرطان مغز را بالا می برد.
خطر ابتلا به تومور مغزی در بین افرادی که در معرض تابش یونیزکننده قرار گرفته اند بیشتر است. ممکن است از طریق پرتودرمانی برای سرطان در معرض این تشعشعات قرار بگیرید. ریزش اتمی هم شما را در معرض تشعشعات قرار می دهد. حادثه هسته ای فوکوشیما و چرنوبیل نمونه هایی از قرار گرفتن مردم در معرض تشعشات یونیزکننده هستند.
به گفته ی انجمن تومور مغزی آمریکا، کسانی که در کودکی به آبله مرغان مبتلا شده اند، کم تر در معرض خطر ابتلا به تومور مغزی قرار می گیرند.
علائم تومور مغز به اندازه و محل تومور بستگی دارد. بعضی از تومورها با حمله به بافت مغز آسیب مستقیم وارد می کنند و بعضی دیگر به اطراف مغز فشار می آورند. اگر تومور در حال رشد به بافت مغز فشار وارد کند، دچار علائم قابل توجه خواهید شد.
سردرد از جمله علائم شایع تومور مغزی است. ممکن است دچار سردردهایی شوید که:
همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
ممکن است تومور هیپوفیز علائم زیر را به همراه داشته باشد:
برای تشخیص تومور مغز ابتدا معاینه ی فیزیکی انجام می شود و سابقه ی پزشکی تان مورد بررسی قرار می گیرد.
معاینه فیزیکی شامل معاینه دقیق عصب شناختی می شود. پزشک آزمایشی انجام می دهد تا از سالم بودن عصب جمجمه ای اطلاع حاصل کند. این اعصاب در مغز قرار دارد.
پزشک با دستگاه معاینه چشم که به مردمک و داخل شبکیه نور می تاباند، چشمتان را معاینه می کند. این دستگاه به پزشک اجازه می دهد واکنش مردمک به نور را بررسی کند. همچنین او می تواند مستقیما به چشم نگاه بی اندازد و بروز هرگونه التهاب در عصب بینایی را مورد معاینه قرار دهد. با افزایش فشار در جمجمه، تغییراتی در عصب بینایی رخ می دهد.
همچنین ممکن است پزشک متخصص مغز و اعصاب موارد زیر را ارزیابی کند:
درصورت لزوم، بعد از معاینه فیزیکی آزمایشات دیگر تجویز می شود. این موارد عبارتند از:
پزشک به وسیله ی سی تی اسکن می تواند نسبت به دستگاه اشعه ایکس اسکن دقیق تری انجام دهد. می-توان این کار را با یا بدون کنتراست انجام داد.
کنتراست با استفاده از رنگ مخصوص به دست می آید که به پزشک کمک می کند بعضی ساختارها مانند رگ های خونی را واضح تر ببیند.
در ام آر آی از یک رنگ مخصوص برای تشخیص تومور استفاده می شود. تفاوت ام آرآی با سی تی اسکن در این است که از اشعه استفاده نمی کند و معمولا تصویر دقیق تری از ساختار خود مغز به دست می دهد.
در این روش از رنگی استفاده می کنیم که به رگ، معمولا قسمت کشاله ی ران، تزریق می شود. این رنگ به شریان های مغز می رود و به پزشک اجازه می دهد وضعیت خون رسانی به تومور را ببیند. این اطلاعات هنگام جراحی به کار می آید.
ممکن است تومور مغز باعث شکستن استخوان جمجمه شود و عکس برداری با اشعه ی ایکس این شکستگی را نشان می دهد. اشعه ی ایکس همچنین رسوبات کلسیم را که گاهی در تومور دیده می شود مشخص می کند. اگر سرطان به استخوان رسیده باشد، رسوبات کلسیم در جریان خون دیده می شود.
در بافت برداری، قسمت کوچکی از تومور برداشته می شود. متخصصی به نام نوروپاتولوژیست آن را بررسی می کند. در بافت برداری خوش خیم یا بدخیم بودن تومور مشخص می شود. همچنین می توان تعیین کرد تومور اولین بار در مغز تشکیل شده یا سایر نقاط بدن.
درمان تومور مغزی به موارد زیر بستگی دارد:
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
شایع ترین درمان تومور بدخیم مغز جراحی است. هدف از جراحی این است که بدون آسیب رساندن به قسمت های سالم مغز، تا جای ممکن سرطان برداشته شود. درحالی که محل بعضی از تومورها اجازه جراحی آسان و امن را می دهد، ممکن است تومورهای دیگر در قسمتی واقع شده باشند که میزان برداشتن تومور را محدود کند. حتی برداشتن قسمتی از تومور هم مفید واقع می شود.
خطرات جراحی مغز شامل عفونت و خونریزی است. تومورهای خوش خیم که خطر بالینی به همراه دارد هم با جراحی برداشته می شود. تومورهای مغزی متاستاز مطابق توصیه های مرتبط با نوع سرطان اصلی درمان می شوند.
می توان جراحی را در کنار روش های دیگر درمان مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی انجام داد.
جسم درمانی، کاردرمانی و گفتاردرمانی به بهبود بیمار بعد از جراحی کمک می کند.
چشم انداز تومور مغز به موارد زیر بستگی دارد:
درمان زود هنگام مانع از بروز عوارضی می شود که با رشد تومور رخ می دهد و به جمجمه و بافت مغز فشار وارد می کند. اگر نگران علائمی که تجربه می کنید هستید، به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وب سایت
هیچ کسی لایق درد و رنج هیچ بیماریای نیست. مسیر طولانی و سخت دستیابی به سلامتی، نیازمند یار قابل اعتمادی است.
یاری مثل درمانکده که در جستجو و مشاوره آنلاین و حضوری پزشک و روانشناس، تست آنلاین هوشمند و آزمایش در محل کرونا، تلاشی کوچک برای کم کردن موانع راه سلامت، انجام میدهد.
دکتر عبدالحسین پور – جراح مغز و ستون فقرات
علائم تومور مغزی در کودکان چیست؟
تومور مغزی خوش خیم | علت ، علائم و درمان
تومور مغزی بدخیم ، علل علائم و راه های درمان
عمل تومور مغزی چند ساعت طول میکشد؟
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
انواع سردرد های خطرناک از نگاه جراح مغز و اعصاب
مننژیوما را بهتر بشناسید
انواع سردرد و علائم و نشانه های آن
آلزایمر چیست؟
دیسک مهره 5 و 6 گردن | علائم و درمان
جراحی اندوسکوپی دیسک کمر چگونه است؟
پارگی دیسک گردن و شناخت آن
زمان ریکاوری جراحی فیوژن ستون فقرات
بستن کمربند بعد از جراحی دیسک
ورزش مناسب برای افراد مبتلا به دیسک کمر
آیا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب می شود؟
ویژگی سردرد های تومور مغزی چیست؟
متاسفانه با شنیدن اسم تومور مغزی بدخیم احساس بدی به بیمار و اطرافیان آن داده می شود. در این مقاله رابطه با علائم و تشخیص و راه درمان این بیماری صحبت شده است.
فهرست موضوعات
تومور مغزی بدخیم، یک سرطان با سرعت رشد زیاد و متهاجم به مناطق دیگر مغز و ستون فقرات می باشد.
به طور کلی، تومورهای مغزی با توجه به رفتارشان، از جمله سرعت رشد و احتمال رشد مجدد آن ها پس از درمان، از 1 تا 4 درجه بندی می شوند. تومور مغزی بدخیم درجه 3 یا 4 می باشد، در حالی که تومورهای درجه 1 یا 2 معمولاً در گروه خوش خیم یا غیر سرطانی طبقه بندی می شوند.
اکثر تومورهای بدخیم از نوع سرطان های ثانویه هستند، به این معنی که از قسمت دیگری از بدن شروع شده و به مغز گسترش می یابند. تومورهای اولیه مغزی از مغز شروع می شوند.
علائم تومور مغزی بدخیم به اندازه و محل آن در مغز بستگی دارد. هنگامی که تومور مغزی به مغز فشار وارد کرده یا از عملکرد صحیح ناحیه ای از مغز جلوگیری می کند، باعث ایجاد علامت می شود.
علائم شایع افزایش فشار در جمجمه عبارتند از:
نواحی مختلف مغز عملکردهای مختلفی را کنترل می کنند، بنابراین علائم ناشی از تومور مغزی به محل قرارگیری تومور بستگی خواهند داشت. به عنوان مثال:
بیشتر تومورهای مغزی بدخیم ناشی از سرطانی هستند که در ناحیه ی دیگری از بدن شروع شده و از طریق جریان خون به مغز گسترش می یابد. این موارد به تومورهای ثانویه معروف هستند که به آن متاستاز مغزی می گویند.
سرطان هایی که می توانند به مغز گسترش پیدا کنند شامل سرطان ریه، سرطان پستان، سرطان روده و سرطان ملانوما در پوست هستند.
مطلب مرتبط: متاستاز مغزی
برخی از سرطان های مغزی بدخیم اولیه (تومورهای سرطانی که از مغز شروع می شوند) در اثر سرطانی شدن تومور مغزی خوش خیم ایجاد می شوند، اما معمولاً علت دقیق ایجاد تومور اولیه مشخص نیست.
در صورت بروز هر یک از علائم مربوط به تومور مغزی بدخیم، مانند سردرد مداوم و شدید، باید به پزشک عمومی مراجعه کنید.
پزشک عمومی شما را معاینه و در مورد علائم شما سوال می پرسد. وی همچنین ممکن است یک معاینه عصبی ساده انجام می دهد.
اگر وی به وجود تومور مغزی شک داشته باشد یا مطمئن نباشد که چه چیزی باعث بروز علائم شما شده است، احتمالاً شما را به یک متخصص و جراح مغز و اعصاب ارجاع می دهد.
پزشک عمومی یا متخصص مغز و اعصاب ممکن است برای بررسی مشکلات مربوط به تومور مغزی، تستی بر روی سیستم عصبی شما انجام دهد که به آن معاینه عصبی می گویند.
این معاینه موارد زیر را تست می کند:
همچنین یک متخصص مغز و اعصاب ممکن است انجام یک یا چند تست دیگر که در زیر ذکر شده است، را توصیه کند.
سایر تست هایی که برای کمک به تشخیص تومور مغزی باید انجام داد، عبارتند از:
1- سی تی اسکن: با استفاده از مجموعه ای از گرافی ها با اشعه ایکس، تصاویر دقیقی از مغز شما ایجاد می کند.
2- ام آر آی: با استفاده از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی، تصاویر دقیقی از مغز شما ایجاد می کند.
تومور مغزی چگونه تشخیص داده میشود
3- EEG: اکترودهایی به پوست سر شما متصل می کنند که فعالیت مغز شما را ثبت می کنند تا هرگونه ناهنجاری را نشان دهند.
در صورت شک به وجود تومور، ممکن است برای تعیین نوع تومور و موثرترین درمان، بیوپسی یا نمونه برداری (برداشتن تکه ی کوچکی از بافت به صورت جراحی) انجام شود.
تحت بیهوشی، یک سوراخ کوچک در جمجمه ایجاد می شود و از یک سوزن بسیار ظریف برای برداشتن نمونه ای از بافت تومور استفاده می شود. پس از آن احتمالاً چند روز باید در بیمارستان بستری بمانید.
برخی از مواردی که می توانند خطر ابتلا به تومورهای مغزی را افزایش دهند، در زیر عنوان شده است.
سن
تومورهای مغزی می توانند افراد با هر سنی از جمله کودکان را تحت تأثیر قرار دهند، اما با افزایش سن خطر ابتلا افزایش می یابد. بیشتر تومورها افراد بالای 50 سال را تحت تأثیر قرار می دهند.
سابقه خانوادگی
افرادی که سابقه خانوادگی تومورهای مغزی دارند، ممکن است کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به تومور مغزی باشند.
رادیوتراپی یا پرتودرمانی
اگر مغز شما در طی پرتودرمانی در معرض اشعه قرار گرفته باشد، خطر ابتلا به انواع خاصی از تومورهای مغزی در شما افزایش می یابد.
شرایط ژنتیکی
برخی شرایط ژنتیکی می توانند خطر ابتلا به تومورهای مغزی را افزایش دهند، مانند:
برخلاف اکثر تومورهای مغزی، تومورهای مرتبط با این شرایط در کودکی یا اوایل بزرگسالی گسترش پیدا می کنند.
بیشتر تومورهای مغزی بدخیم از بافت گلیال که از سلول های عصبی مغز پشتیبانی می کند، ایجاد می شوند. این تومورها به عنوان گلیوما شناخته می شوند.
گلیوماها را می توان بسته به سلول های تشکیل دهنده ی آن ها تقسیم بندی کرد. به عنوان مثال:
همچنین ممکن است تومور مغزی بدخیم وجود داشته باشد که ترکیبی از این انواع باشد یا در قسمت دیگری از مغز ایجاد شده باشد.
تومور مغزی بدخیم اولیه باید در اسرع وقت درمان شود، زیرا می تواند باعث گسترش و آسیب رساندن به سایر قسمت های مغز و نخاع شود.
معمولاً برای برداشتن تومور تا حد ممکن نیاز به جراحی تومور مغزی می باشد. به دنبال آن ممکن است به پرتودرمانی و یا شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده و کاهش احتمال رشد مجدد تومور نیاز باشد.
با این حال، غالباً تومور مغزی بدخیم پس از درمان عود می کنند. اگر این اتفاق بیفتد یا تومور ثانویه ایجاد شود، درمان قطعی معمولاً امکان پذیر نیست و می توان به جای آن از درمان علامتی برای بهبود علائم و طولانی شدن عمر استفاده کرد.
زندگی با تومور مغزی آسان نیست. ممکن است از اتفاقاتی که قرار است برای شما و خانواده شما بیفتد نگران و مضطرب شوید. این امر کاملا طبیعی است.
این امر می تواند به شما کمک کند تا اطلاعات پزشکی دقیق در مورد تومور خاص خود و درمان آن جستجو کنید. هم چنین می توانید از تیم مراقبت خود در مورد هر چیزی که مطمئن نیستید سوال کنید.
اگر می خواهید در مورد جنبه های احساسی تشخیص و درمان صحبت کنید، پزشک شما می تواند شما را به یک مشاور ارجاع دهد. همچنین بسیاری از سازمان های راهنما وجود دارند که می توانند به شما کمک کنند.
نتیجه تومورهای مغزی بدخیم اولیه به عوامل مختلفی از جمله نوع و محل تومور، سن شما و میزان بیماری شما در هنگام تشخیص بستگی دارد. به طور کلی، حدود 40٪ افراد حداقل یک سال، حدود 19٪ حداقل 5 سال و حدود 14٪ حداقل 10 سال زندگی می کنند.
اگر درمان موفقیت آمیز باشد، ممکن است همچنان با برخی از مشکلات مداوم مانند تشنج، مشکلات راه رفتن یا مشکلات گفتاری روبرو باشید. برای کمک به بهبودی یا سازگاری با این مشکلات ممکن است به درمان حمایتی نیاز داشته باشید.
همچنین برای بررسی و جلوگیری از عود تومور، به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
دکتر حسام عبدالحسین پور جراح مغز و اعصاب
دکتر حسام عبدالحسین پور متخصص جراحی مغز و اعصاب، دارای بورد تخصصی کشور، مدیرگروه و عضو هییت علمی دانشگاه آزاد، پیشگام در رشته های مینیمال انوازیو مغز و ستون فقرات، جراحی های اندوسکوپیک مغز ونخاع ،دیسک کمر و گردن، ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی می باشند.
ایشان در حال حاضر در بیمارستانهای مهراد و لاله تهران مشغول به کار می باشند.
مطلب قبلی
عمل تومور مغزی چند ساعت طول میکشد؟
مطلب بعدی
ورزش مناسب برای افراد مبتلا به دیسک کمر
علائم تومور مغزی در کودکان چیست؟
تومور مغزی خوش خیم | علت ، علائم و درمان
عمل تومور مغزی چند ساعت طول میکشد؟
خطرات جراحی تومور هیپوفیز
جراحی ستون فقرات
بستن کمربند بعد از جراحی دیسک
ورزش مناسب برای افراد مبتلا به دیسک کمر
آیا پارگی دیسک کمر با استراحت خوب می شود؟
ویژگی سردرد های تومور مغزی چیست؟
ارتباط علائم فتق دیسک کمر و درد سیاتیک
دیسک مهره 5 و 6 گردن | علائم و درمان
ورزش برای دیسک 4 و 5 همراه با شکل
7 ورزش دیسک گردن برای کاهش درد آن
طرز خوابیدن صحیح بیماران دیسک کمر
درد کمر و لگن چه تفاوتی با هم دارند؟
علائم دیسک کمر در پا ها
جراحی اندوسکوپی دیسک کمر چگونه است؟
0