صدا[۱] یا صوت یا موج صوتی، از انواع انرژی است که از تحرک ذرات ماده به‌وجود می‌آید؛ به این گونه که یک ذره با حرکت (برخوردِ) خود به ذره‌ای دیگر، ذرهٔ دیگر را به حرکت درمی‌آورَد، و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد.
صدا یک نوع انرژی ارتعاشی‌ست که توسط گوش (حس شنوایی انسان)درک میشود. ما معمولاً اصواتی را که در هوا حرکت میکنند میشنویم، ولی صدا میتواند در گاز، مایع و حتی جامدات نیز حرکت کند.[۲]
سرعت صوت در جامدات، به دلیل تراکم زیادِ مولکولها، بیشتر از مایعات، و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت، بر خلاف امواج دیگر مانند نور و گرما، فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد، و این بدین معناست که اگر بر سطح ماه (که هوایی در آن وجود ندارد) انفجاری روی دهد، صدای آن شنیده نخواهدشد. از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده میکنند. محدودهٔ شنوایی انسان بین ۱۶ تا ۲۰٬۰۰۰ هرتز است.
ویژگی‌های صدا عبارتند از بسامد، طول موج، دامنه و سرعت.
از لحاظ فیزیکی، صدا ارتعاش مکانیکی یک محیط الاستیک گازی، مایع یا جامد است. صدا شکلی از انرژی مکانیکی است که هنگامی که ذرات در اطراف موقعیت تعادل خود نوسان کنند تولید میشود. انتشار صوت در هوا زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع صدا، معمولاً یک شیء تحت تأثیر ارتعاشی مکانیکی باعث میشود مولکولهای هوای چسبیده به سطح آن در اطراف موقعیت خود نوسان کنند. با توجه به خاصیت ارتجاعی هوا، صدا از طریق هوا با استفاده از نوسانات پی در پی که از همسایه ذرات هوا الاستیک ساطع میشود انتقال یافته، و یک موج صوتی به‌طور پیوسته در حال پیشرفت است. در یک موج صوت در هوا ذرات در همان جهت انتشار جبهه موج نوسان خواهند داشت (موج طولی)، و این موضوع باعث ایجاد مناطق با فشار بالاتر به ترتیب پایینتر نسبت به فشار اتمسفر خواهد شد؛ بنابراین امواج صوتی میتوانند به عنوان امواج فشار هوا رفتار کنند.
صدا میتواند از طریق محیط‌هایی مانند هوا، آب و جامد به صورت امواج طولی و همچنین به صورت موج عرضی در مواد جامد منتشر شود. امواج صوتی توسط یک منبع صوتی مانند دیافراگم ارتعاشی یک بلندگو استریو تولید میشوند. منبع صدا باعث ایجاد لرزش در محیط اطراف میشود. در فاصله ثابت از منبع، فشار، سرعت و جابه جایی محیط در هر لحظه از زمان انتشار صوت متفاوت است. توجه داشته باشید که ذرات محیط با موج صوتی حرکت نمی‌کنند و فقط در محل خود نوسان می‌نمایند. این امر به وضوح برای جامدات دیده میشود و همین مسئله برای مایعات و گازها نیز صادق است (یعنی لرزش ذرات در گاز یا مایع، حامل ارتعاشات بوده، در حالی که میانگین موقعیت ذرات در طول زمان تغییر نمی‌کند). در طول انتشار، امواج میتوانند توسط رسانه منعکس، شکسته یا حذف شوند.[۳]صدا چگونه منتقل می شود
همه محیط‌ها دارای سه ویژگی هستند که بر رفتار انتشار صدا تأثیر می‌گذارند:
هنگامی که صدا در یک محیطی که خواص فیزیکی ثابت ندارد حرکت میکند، ممکن است شکسته شود (پراکنده یا متمرکز شود).[۳]
بسامد تعداد تغییرات فشار هوا در هر ثانیه در یک نقطهٔ ثابت است که موج صدا در حال گذر از آن می‌باشد. یک چرخهٔ نوسانی ساده در یک ثانیه برابر با یک هرتز است. طول موج برابر فاصلهٔ بین دو قلهٔ متوالی بوده که موج در مدت زمان یک چرخهٔ نوسانی آن را طی میکند.[۴]
سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر میشود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً به صورت یک گاز کامل رفتار میکند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نخواهد بود. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ متر در ثانیه یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.[۵]
صدا[۱] یا صوت یا موج صوتی، از انواع انرژی است که از تحرک ذرات ماده به‌وجود می‌آید؛ به این گونه که یک ذره با حرکت (برخوردِ) خود به ذره‌ای دیگر، ذرهٔ دیگر را به حرکت درمی‌آورَد، و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد.
صدا یک نوع انرژی ارتعاشی‌ست که توسط گوش (حس شنوایی انسان)درک میشود. ما معمولاً اصواتی را که در هوا حرکت میکنند میشنویم، ولی صدا میتواند در گاز، مایع و حتی جامدات نیز حرکت کند.[۲]
سرعت صوت در جامدات، به دلیل تراکم زیادِ مولکولها، بیشتر از مایعات، و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت، بر خلاف امواج دیگر مانند نور و گرما، فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد، و این بدین معناست که اگر بر سطح ماه (که هوایی در آن وجود ندارد) انفجاری روی دهد، صدای آن شنیده نخواهدشد. از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده میکنند. محدودهٔ شنوایی انسان بین ۱۶ تا ۲۰٬۰۰۰ هرتز است.
ویژگی‌های صدا عبارتند از بسامد، طول موج، دامنه و سرعت.
از لحاظ فیزیکی، صدا ارتعاش مکانیکی یک محیط الاستیک گازی، مایع یا جامد است. صدا شکلی از انرژی مکانیکی است که هنگامی که ذرات در اطراف موقعیت تعادل خود نوسان کنند تولید میشود. انتشار صوت در هوا زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع صدا، معمولاً یک شیء تحت تأثیر ارتعاشی مکانیکی باعث میشود مولکولهای هوای چسبیده به سطح آن در اطراف موقعیت خود نوسان کنند. با توجه به خاصیت ارتجاعی هوا، صدا از طریق هوا با استفاده از نوسانات پی در پی که از همسایه ذرات هوا الاستیک ساطع میشود انتقال یافته، و یک موج صوتی به‌طور پیوسته در حال پیشرفت است. در یک موج صوت در هوا ذرات در همان جهت انتشار جبهه موج نوسان خواهند داشت (موج طولی)، و این موضوع باعث ایجاد مناطق با فشار بالاتر به ترتیب پایینتر نسبت به فشار اتمسفر خواهد شد؛ بنابراین امواج صوتی میتوانند به عنوان امواج فشار هوا رفتار کنند.
صدا میتواند از طریق محیط‌هایی مانند هوا، آب و جامد به صورت امواج طولی و همچنین به صورت موج عرضی در مواد جامد منتشر شود. امواج صوتی توسط یک منبع صوتی مانند دیافراگم ارتعاشی یک بلندگو استریو تولید میشوند. منبع صدا باعث ایجاد لرزش در محیط اطراف میشود. در فاصله ثابت از منبع، فشار، سرعت و جابه جایی محیط در هر لحظه از زمان انتشار صوت متفاوت است. توجه داشته باشید که ذرات محیط با موج صوتی حرکت نمی‌کنند و فقط در محل خود نوسان می‌نمایند. این امر به وضوح برای جامدات دیده میشود و همین مسئله برای مایعات و گازها نیز صادق است (یعنی لرزش ذرات در گاز یا مایع، حامل ارتعاشات بوده، در حالی که میانگین موقعیت ذرات در طول زمان تغییر نمی‌کند). در طول انتشار، امواج میتوانند توسط رسانه منعکس، شکسته یا حذف شوند.[۳]صدا چگونه منتقل می شود
همه محیط‌ها دارای سه ویژگی هستند که بر رفتار انتشار صدا تأثیر می‌گذارند:
هنگامی که صدا در یک محیطی که خواص فیزیکی ثابت ندارد حرکت میکند، ممکن است شکسته شود (پراکنده یا متمرکز شود).[۳]
بسامد تعداد تغییرات فشار هوا در هر ثانیه در یک نقطهٔ ثابت است که موج صدا در حال گذر از آن می‌باشد. یک چرخهٔ نوسانی ساده در یک ثانیه برابر با یک هرتز است. طول موج برابر فاصلهٔ بین دو قلهٔ متوالی بوده که موج در مدت زمان یک چرخهٔ نوسانی آن را طی میکند.[۴]
سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر میشود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً به صورت یک گاز کامل رفتار میکند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نخواهد بود. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ متر در ثانیه یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.[۵]
صدا[۱] یا صوت یا موج صوتی، از انواع انرژی است که از تحرک ذرات ماده به‌وجود می‌آید؛ به این گونه که یک ذره با حرکت (برخوردِ) خود به ذره‌ای دیگر، ذرهٔ دیگر را به حرکت درمی‌آورَد، و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد.
صدا یک نوع انرژی ارتعاشی‌ست که توسط گوش (حس شنوایی انسان)درک میشود. ما معمولاً اصواتی را که در هوا حرکت میکنند میشنویم، ولی صدا میتواند در گاز، مایع و حتی جامدات نیز حرکت کند.[۲]
سرعت صوت در جامدات، به دلیل تراکم زیادِ مولکولها، بیشتر از مایعات، و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت، بر خلاف امواج دیگر مانند نور و گرما، فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد، و این بدین معناست که اگر بر سطح ماه (که هوایی در آن وجود ندارد) انفجاری روی دهد، صدای آن شنیده نخواهدشد. از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه‌گیری شدت صوت استفاده میکنند. محدودهٔ شنوایی انسان بین ۱۶ تا ۲۰٬۰۰۰ هرتز است.
ویژگی‌های صدا عبارتند از بسامد، طول موج، دامنه و سرعت.
از لحاظ فیزیکی، صدا ارتعاش مکانیکی یک محیط الاستیک گازی، مایع یا جامد است. صدا شکلی از انرژی مکانیکی است که هنگامی که ذرات در اطراف موقعیت تعادل خود نوسان کنند تولید میشود. انتشار صوت در هوا زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع صدا، معمولاً یک شیء تحت تأثیر ارتعاشی مکانیکی باعث میشود مولکولهای هوای چسبیده به سطح آن در اطراف موقعیت خود نوسان کنند. با توجه به خاصیت ارتجاعی هوا، صدا از طریق هوا با استفاده از نوسانات پی در پی که از همسایه ذرات هوا الاستیک ساطع میشود انتقال یافته، و یک موج صوتی به‌طور پیوسته در حال پیشرفت است. در یک موج صوت در هوا ذرات در همان جهت انتشار جبهه موج نوسان خواهند داشت (موج طولی)، و این موضوع باعث ایجاد مناطق با فشار بالاتر به ترتیب پایینتر نسبت به فشار اتمسفر خواهد شد؛ بنابراین امواج صوتی میتوانند به عنوان امواج فشار هوا رفتار کنند.
صدا میتواند از طریق محیط‌هایی مانند هوا، آب و جامد به صورت امواج طولی و همچنین به صورت موج عرضی در مواد جامد منتشر شود. امواج صوتی توسط یک منبع صوتی مانند دیافراگم ارتعاشی یک بلندگو استریو تولید میشوند. منبع صدا باعث ایجاد لرزش در محیط اطراف میشود. در فاصله ثابت از منبع، فشار، سرعت و جابه جایی محیط در هر لحظه از زمان انتشار صوت متفاوت است. توجه داشته باشید که ذرات محیط با موج صوتی حرکت نمی‌کنند و فقط در محل خود نوسان می‌نمایند. این امر به وضوح برای جامدات دیده میشود و همین مسئله برای مایعات و گازها نیز صادق است (یعنی لرزش ذرات در گاز یا مایع، حامل ارتعاشات بوده، در حالی که میانگین موقعیت ذرات در طول زمان تغییر نمی‌کند). در طول انتشار، امواج میتوانند توسط رسانه منعکس، شکسته یا حذف شوند.[۳]صدا چگونه منتقل می شود
همه محیط‌ها دارای سه ویژگی هستند که بر رفتار انتشار صدا تأثیر می‌گذارند:
هنگامی که صدا در یک محیطی که خواص فیزیکی ثابت ندارد حرکت میکند، ممکن است شکسته شود (پراکنده یا متمرکز شود).[۳]
بسامد تعداد تغییرات فشار هوا در هر ثانیه در یک نقطهٔ ثابت است که موج صدا در حال گذر از آن می‌باشد. یک چرخهٔ نوسانی ساده در یک ثانیه برابر با یک هرتز است. طول موج برابر فاصلهٔ بین دو قلهٔ متوالی بوده که موج در مدت زمان یک چرخهٔ نوسانی آن را طی میکند.[۴]
سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر میشود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً به صورت یک گاز کامل رفتار میکند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نخواهد بود. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ متر در ثانیه یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.[۵]
آیا شما نسبت به چگونگی ایجاد صوت اطلاعات دارید؟ تاکنون به این فکر کرده‌اید که صداهای متفاوتی که از اطراف میشنویم چگونه ایجاد و به گوش ما می‌رسند؟
داشتن اطلاعات در مورد چگونگی ایجاد صوت و صدایی که از اطراف میشنویم برای همه‌ی ما بسیار جذاب است.
بررسی چگونگی ایجاد صوت مفصل است که در ادامه توضیح داده میشود. اما قبل از آن بهتر است با تعریف و مفاهیمی دیگر نیز در مورد صوت آشنا شویم.
منظور از صوت چیست؟
در بحث چگونگی ایجاد صوت ، ابتدا باید تعریف صوت را دانست. صدا یا صوت که یکی از انواع انرژی است، از حرکت ذرات ماده ایجاد میشود؛ یک ذره با حرکت و برخورد به ذره‌ای دیگر باعث به حرکت درآمدن ذره‌ی دیگری شده و به این ترتیب صوت منتشر میشود.صدا چگونه منتقل می شود
صوت در واقع یک ارتعاش است که توسط حس شنوایی انسان درک میشود. انسان‌ها قادرند صداهایی که در هوا وجود دارند را بشنوند اما باید گفت که در گاز، مایع و حتی جامدات نیز صداهایی وجود دارد که انسان قادر به شندیدن این صداها در حالت طبیعی نیست.
ایجاد صوت و رسیدن آن به گوش ما به دلیل ارتعاش دو تیغه‌ی نازک به نام تارهای صوتی است که در حنجره قرار دارند. حنجره در عقب زبان و در بخش فوقانی نای قرار دارد. وقتی ماهیچه‌های تارهای صوتی که حالت ارتجاعی دارند، کشیده شوند، شکاف باریکی بین آنها ایجاد میشود که با عبور هوای بازدم از این شکاف، تارهای صوتی به ارتعاش در می‌آیند.
این ارتعاش، باعث مرتعش شدن هوای داخل حلق، شش‌ها، دهان و حفره‌های بینی شده و به این ترتیب صوت ایجاد میگردد.
خصوصیات صوت
صوت هم برای خود دارای ویژگی‌هایی است که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بسامد
طول موج
دامنه و سرعت
اگر بخواهیم صوت را از نظر فیزیکی بررسی کنیم، باید گفت که صدا ارتعاش مکانیکی یک محیط الاستیک گازی، مایع یا جامد است. صدا را می‌توان شکلی از انرژی مکانیکی دانست که وقتی تولید میشود که ذرات در اطراف موقعیت تعادل خود نوسان کنند.
انتشار صوت در هوا زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع صدا که معمولاً یک شی ارتعاشی مکانیکی تحت تأثیر قرار گرفته بتواند مولکولهای هوا را که چسبیده به سطح آن در اطراف موقعیت خود است را نوسان کند. در یک موج صوت در هوا ذرات در همان جهت انتشار جبهه موج، نوسان خواهد داشت و این موضوع باعث ایجاد مناطق با فشار بالاتر به ترتیب پایینتر نسبت به فشار اتمسفر خواهد شد؛ بنابراین امواج صوتی میتوانند به عنوان امواج فشار هوا رفتار کنند.
اصطلاح‌های صوت هم به قرار زیر هستند:
فراصوت
فروصوت
زِبَرصوت
بررسی بسامد و طول موج صوت
در مبحث چگونگی ایجاد صوت ، بسامد و طول موج صوت هم مهم است. منظور از بسامد صوت، تعداد تغییرات فشار هوا در هر ثانیه در یک نقطهٔ ثابت است که موج صدا در حال عبور از آن می‌باشد. یک چرخه نوسانی ساده در یک ثانیه برابر با یک هرتز در نظر گرفته میشود.
هر اندازه که بسامد صدا بیشتر باشد، حرکت ارتعاشی آن تندتر باشد، صدای حاصل زیرتر و هرقدر بسامد آن کمتر باشد بم تر خواهد بود. گوش انسان سالم تنها قادر به شنیدن صداها در بازه بسامدی بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز است. در این میان باید توجه داشت که با افزایش سن، انسان معمولاً توانایی شنیدن فرکانس‌های خیلی بالا و یا خیلی پایین را نخواهد داشت.
طول موج صوت نیز برابر با فاصله بین دو قله متوالی بوده که موج در مدت زمان یک چرخه نوسانی آن را طی خواهد کرد. جسم مرتعش هر تناوب کامل را در مدت زمانی مشخص طی میکند. واحد طول موج متر است و هرچه این مقدار کوتاه‌تر باشد صدا زیرتر و در صورت بلند بودن صدا بم تر خواهد بود.
بررسی سرعت صوت
سرعت صوت فاصله‌ای است که یک موج صوتی در مدت زمان یک ثانیه در یک سیال می‌پیماید. سرعت صوت است که در واقع مشخص میکند که این موج در بازهٔ مشخصی از زمان، چه مسافتی را طی میکند. در دینامیک سیالات، سرعت صوت در یک سیال (گاز یا مایع)، به عنوان یک ابزار حساب‌گری نسبی خود سرعت استفاده میشود. سرعت یک شئ (فاصله بر زمان) تقسیم بر سرعت صوت در سیال به عنوان عدد ماخ شناخته میشود.
در گفتگوهای مرسوم روزمره، منظور از سرعت صوت، سرعت موج صوتی در سیال هوا است. سرعت صوت از یک ماده به ماده دیگر متفاوت است. صوت در مایعات و جامدات نامتخلخل سریع‌تر از هوا، حرکت میکند. می‌توان گفت سرعت صوت در آب حدود ۴٫۳ برابر (۱۴۸۴ متر بر ثانیه)، و در آهن تقریباً ۱۵ برابر (۵۱۲۰ متر بر ثانیه) سرعت آن در هوای ۲۰ درجه سانتیگراد است.
در فلزات و جامدات، مایعات، درون محیط‌هایی که فشردگی هوای آنها نسبت به محیط آزاد بیشتر است، در مناطق سرد و مرطوب و پست‌تر از دریا، مناطق سرد و مرطوب در کنار دریا، مناطق سرد و مرطوب بالاتر از دریا، سرعت صوت بیشتر است.
صوت نمی‌تواند از محیط‌هایی که مادی نیستند، عبور کند. می‌توان گفت که سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر میشود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً بصورت یک گاز کامل رفتار میکند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نیست. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ متر در ثانیه یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.
سرعت صوت در جامدات
سرعت صوت در جامدات به دلیل تراکم زیاد مولکولها، بیشتر از مایعات و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت بر خلاف امواج دیگر مانند نور و گرما فقط میتواند در محیطی منتشر شود که ماده وجود داشته باشد؛ یعنی اگر بر سطح ماه (که هوایی وجود ندارد) انفجاری روی دهد صدای آن شنیده نخواهد شد. از واحد دسی‌بل نیز برای اندازه‌گیری شدت صوت می‌توان استفاده کرد. محدودهٔ شنوایی انسان بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز می‌باشد.
بررسی روش های دریافت صوت
صوت به دو روش مختلف مستقیم و غیر مستقیم دریافت میشود. صداهای مستقیم در یک فرم کروی منتقل میشوند و از منبع به‌طور مستقیم به شنونده می‌رسند. حالت کروی در حرکت باعث میشود که صوت در تمام جهت‌ها در یک زمان مشخص حرکت کند.
اما در حالت غیر مستقیم صدا در اثر برخورد با یک سطح بازگشت می‌یابد و سپس به گوش دریافت‌کننده میرسد. صدا هم‌زمان که از مسیرهای مختلف خارج میشود، دریافت هم میشود.
برای اینکه یک صدای خوب در محیط به گوش برسد لازم است به سه نکته توجه ویژه داشت:
اول: کنترل و رسیدن صدای خوب به هر شخص به صورت مستقیم انجام میشود که این موضوع خود بیانی از مباحث انتشار و بازگشت و کم کردن مدت زمان طنین جهت جلوگیری از هم پوشانی شدن صداها توسط یکدیگر است.
دوم: جلوگیری از ایجاد نویز نیز برای انتشار یک صدای خوب مهم است. از طریق انتخاب سایت مناسب که دور از آلودگی صوتی باشد، دیوارهای دوجداره، مصالح جاذب و … می‌توان صوتی زیبا ارسال کرد.
سوم: استفاده از سیستم‌های صوتی ایده‌آل نیز نباید فراموش شود. در واقع تقویت صدا توسط میکروفون‌ها و بلندگوها و آمپلی فایرها با تعبیه یک اتاق کنترل انجام میشود.
نقش صوت و ارتعاش در تولید صدا
در بحث چگونگی تولید صوت ، تا اینجا مفاهیمی مختلف تعریف و مورد بررسی قرار گرفتند. در این قسمت ارتباط صوت و ارتعاش بررسی میشوند.
ما وقتی صدایی را می‌شونیم که یک شیء در نزدیکی ما به ارتعاش درآید. به عنوان مثال جامی فلزی وجود داشته باشد و با یک قطعه فلز به بدنه جام زده شود، صدایی از آن به گوش میرسد و اگر با دقت به آن نگاه کنیم ملاحظه میگردد که در حین صدا دادن لبه جام غیرواضح است و این علامت همان ارتعاش سریع است. البته در بعضی مواقع هم ارتعاش به اندازه‌ای سریع است که با چشم دیده نمیشود.صدا چگونه منتقل می شود
در واقع صدا نتیجه ارتعاش یک جسم است و در محیط مادی (هوا یا آب) به صورت موج انتشار پیدا میکند و انسان در دستگاه شنوایی خود آن را با فعل و انفعالات فیزیولوژیکی درک میکند.
آشنایی با تعدادی از اصطلاحات مرتبط با صوت
نوفه
نوفه به معنای سر و صدا است و برای توضیح وضعیت صدا در زمان‌های به خصوص مورد استفاده قرار میگیرد. تعریف نوفه بر اساس جنبه‌های فیزیکی صدا ممکن نیست، زیرا صدا میتواند در یک لحظه خواسته باشد، در صورتی که در شرایط دیگر یا برای همان افراد ناخواسته باشد.
شیوش (طنین یا رنگ صوتی)
صداهای موسیقایی و سازها دارای شیوش خاص خود هستند و علت تشخیص صدای سازها از یکدیگر در حال نواختن یک نت مشترک همین امر است. صدای بی شیوش منحنی سینوسی دارد و منظم است.
هارمونیک (موج فرعی)
صدای انسان ترکیبی از چند موج صوتی است. دانشمندان هر موج صوتی را یک هارمونیک می‌نامند. مجموع هارمونیک‌ها، صدای انسان را به شکل یک موج پیچیده صوتی تشکیل می‌دهند. تفاوت صدای انسان‌ها به دلیل تفاوت در همین هارمونیک‌ها است.
نواک
نواک در واقع بیانی از زیر یا بم بودن یک صداست. بعضی صداهای غیر موسیقایی شیوش دارند اما تشخیص نواک در آنها مشکل است. مانند صدای باران
پژواک
انعکاس صدای انسان در یک سالن بزرگ، اکو یا پژواک گفته میشود. پژواک زمانی تولید میگردد که از موانع انعکاس یابد. البته اشیاء همگی صوت را منعکس نمی‌کنند و برخی صوت را جذب میکنند.
پس آوا
مدت دوام آوا پس از خاموش شدن سرچشمه آوا را پس آوا گویند که کمیتی قابل محاسبه دارد. هرچه پس آوا در یک فضا بیشتر باشد وضوح کمتر است.
بررسی چگونگی ایجاد صوت
صدا چگونه ایجاد میشود؟ تا اینجا در مورد صوت و اینکه چگونه از اجسام مختلف به گوش میرسد، سخن گفته شد. تعاریفی اولیه لازم بود تا موضوعی چون چگونگی ایجاد صوت قابل درک باشد.
صدای انسان تشکیل شده از صوتی است که با استفاده از تارهای صوتی ساخته شده و برای صحبت کردن، آواز خواندن، خندیدن، گریه کردن، فریاد زدن و … مورد استفاده قرار میگیرد. این تارهای صوتی فقط بخشی از صدای انسان را تولید میکنند.
ریه (پمپ) باید جریان هوا و فشار هوای کافی را برای ارتعاش تارهای صوتی تولید کند،عضلات حنجره باید طول و تنش تارهای صوتی را برای ایجاد یک تن صدایی بسیار خوب تنظیم کنند. مفاصل لازم است صدای نشأت گرفته از حنجره را واضح و شفاف و به نوعی فیلتر کنند تا جریان هوای حنجره به عنوان یک منبع صدا تقویت گردد.
تارهای صوتی در ترکیب با مفاصل قادر به تولید آرایه‌های بسیار پیچیده‌ای از صدا هستند. تن یا لحن صدا میتواند بیانگر احساسات مختلف انسان باشد: مانند خشم، تعجب یا شادی.
صدای انسان مانند یک راز است که ما قادر به دیدن دستگاهی که این صدا را تولید میکند، نیستیم. آنچه مشخص است این است که انسان دهان خود را باز میکند و از آن صدا خارج میشود. اینکه چگونه موسیقی و کلمات به راحتی از گلوی انسان خارج میشوند، جالب است.
انسان دارای یک وسیله ی زهی است که به آن فوت میکند. دو مجرا در کنار هم در داخل گلوی انسان قرار دارند. مجرایی در قسمت جلو که هوا را از طریق بینی و دهان به ریه‌ها می‌رساند و در قسمت پشتی هم مجرایی برای رساندن غذا و مایعات به معده وجود دارد.
در آن یک جفت تار که باعث ایجاد صدا میشوند هم وجود دارند که بسیار قوی و پوشیده از مواد مخاطی هستند. این تارها در برابر هوایی که به آنها وارد میشوند از هم جدا و به هم نزدیک شده و مرتعش میشوند و صدا تولید میشود. در واقع گلوی انسان این جعبه کوچک و عجیب صوتی، مانند یک ساز است که با فوت کردن نت مورد نظر را ایجاد و لحن و شدت آن را نیز تعیین میکند.
تارهای صوتی به دلیل متفاوت بودن نحوه ارتعاش منحصر به فرد و حیرت انگیز هستند. مقدار کمی هوا پشت آنها موجود است که وقتی این فشار هوا بیشتر از فشار هوای روی تارها میشود تارها از هم باز شده هوا را تخلیه کرده و بلافاصله بسته میشوند. این عملکرد به تناوب بسیار زیاد و باورنکردنی پشت سر هم انجام شده و به تولید صوت می‌انجامد.
اکنون که با چگونی تولید صدا آشنا شدیم به بررسی کیفیت صدای تولید شده می‌پردازیم. کیفیت صدا در ابتدا به نحوه بکارگیری تارهای صوتی و مقدار هوایی که به آنها دمیده میشود، دارد. اگر مقدار صحیح هوا به اندازه‌ی صحیحی از تارها برخورد کند، می‌توان گفت کیفیت صدا هم مناسب خواهد بود. بنابراین اگر این مقدار مناسب و دقیق باشد کیفیت صدا هم مناسب خواهد بود.
در این نوشته به زبان ساده می خواهیم مراحل شنیدن صدا را ذکر کنیم و به شما پاسخ بدهیم که چگونه صدا را میشنویم. شنوایی یکی از ۵ حس ما است. ما در فرآیند پیچیده ای صدا رو دریافت می کنیم و معنای ان را دریافت می کنیم.
در این ویدیو به صورت انیمیشن مراحل شنیدن صدا را می بنید.
همانطور که در این ویدیو می بینید مراحل شنیدن صدا به شرح ذیل است.
از طریق مراحل فوق ( مراحل شنیدن گوش ) ما صداها را می شنویم و درک می کنیم.
در ادامه بخش های مهم گوش را به زبان ساده توضیح می دهیم.صدا چگونه منتقل می شود
گوش را می توان به سه بخش تقسیم کرد. گوش خارجی ، گوش میانی ، گوش داخلی
[ نوشته مرتبط : لیست کلینیک های شنوایی سنجی کشور ]
گوش خارجی شامل لاله گوش و کانال گوش است. لاله گوش صدا را به کانال گوش هدایت می کند و در نهایت صدا سبب لرزش پرده گوش می شود.
گوش میانی از پشت پرده گوش آغاز می شود. لرزش پرده گوش از طریق استخوانچه ها به گوش داخلی منتقل می شود. این استخوانچها از یک سر به پرده گوش و از سر دیگر به گوش داخلی متصل هستند. لرزشی که این استخوانها به گوش داخلی منتقل می کنند سبب تکان خوردن مایع درون گوش داخلی می شود.
حرکت مایع درون گوش داخلی ، باعث تکان خوردن سلول هایی مویی و در نتیجه تحریک عصب شنوایی می شود. لرزش سلول مویی سیگنالهای الکتریکی ایجاد شده از گوش داخلی به عصب شنوایی می فرستند. در نهایت مغز این سیگنالهای الکتریکی بشکل صدا تفسیر می کند.
[ نوشته مرتبط : همه چیز درباره کم شنوایی ]
ما در این نوشته مراحل شنیدن صدا را به زبان ساده توضیح داده ایم. گفتیم که چطور صدا از طریق لاله گوش به سمت کانال گوش هدایت می شود. امواج صوتی منجر به لرزش پرده گوش و استخوانچه های آن می شود و در نتیجه آن ، حلزون و سلولهای مویی شکل حرکت می کنند. سلولهای مویی شکل انرژی میکانیکی صدا را تبدیل به امواج الکتریکی و تحریک عصب و در نهایت دریافت پیام از مغز می شوند.
ما سعی کردیم به زبان ساده بگوییم که چطور صداها را می شنویم. اگر در این رابطه سوالی دارید می توانید در قسمت نظرات از ما بپرسید.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام *
ایمیل *
وب سایت
دیدگاه
مجله توانبخشی و مشاوره هوش کالا با انتشار مقالات عمومی ، آگاهی عموم مردم و قشر سلامت را از خدمات رشته های روانشناسی و مشاوره و همچنین رشته های توانبخشی ( فیزیوتراپی ، شنوایی شناسی ، کاردرمانی ، گفتار درمانی ، بینایی سنجی ، ارتوپد فنی ) بالا می برد.
این وب سایت مسئولیتی در قبال کیفیت مراکز معرفی شده ندارد. لذا قبل از مراجعه بررسی های لازم را به عمل آورید.
گوش‌ها اندام هایی ظریف و حساس هستند. آنها تغییرات کوچک در فشار هوا را که توسط اصوات در محیط ایجاد میشود، تشخیص می‌دهند و اطلاعات را برای پردازش به مغز می‌فرستند. گوش‌ها همچنین در حفظ تعادل بدن نقش مهمی دارند.
حس شنوایی ما بی‌نظیر است- میتواند آهسته‌ترین صدا را تشخیص دهد، میتواند تشخیص دهد که صدا از فاصله دور یا نزدیک می‌آید، و میتواند صدای خاصی را از سر و صدای زمینه تشخیص دهد.
در این مقاله قصد داریم تا درباره آناتومی گوش، نحوه عملکرد سیستم شنوایی و کم شنوایی اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهیم.
گوش را می‌توان به سه قسمت تقسیم کرد: گوش خارجی، میانی و داخلی. هر قسمت در شنوایی نقش متفاوتی دارد.
گوش خارجی بخشی است که قابل مشاهده است. وظیفه اصلی آن جمع‌آوری هر چه بیشتر صدا از محیط اطراف است.صدا چگونه منتقل می شود
صداهای اطراف ما سفر خود را از اینجا آغاز می کنند، وارد یک مجرای باریک به نام مجرای گوش خارجی میشوند.
گوش میانی صدای ورودی را تقویت میکند. این کار را با کمک پرده گوش انجام می‌دهد، که یک غشای نازک است که به عنوان پرده صماخ نیز شناخته میشود.
پرده گوش، گوش خارجی را از گوش میانی جدا میکند و به انتقال صدا به گوش داخلی کمک میکند. این صدا توسط سه استخوان ریز به نام استخوانچه تقویت میشود. نام این استخوانچه‌ها عبارتند از:
وقتی امواج صوتی به پرده گوش می‌رسند، آن مرتعش میشود. این ارتعاش استخوانچه‌ها را حرکت می‌دهد و صدا را به گوش داخلی منتقل میکند.
لوله یا شیپور استاش (Eustachian tube) مجرای باریک و مخاطی است که به حفظ فشار پایدار در گوش میانی کمک میکند، به‌طوری‌که امواج صوتی به درستی منتقل شوند. این لوله گوش میانی را به قسمت پشت گلو وصل میکند. هنگامی که باد پشت گوش‌های خود می‌اندازید، صدایی که می‌شنوید، ورود هوا به داخل لوله‌های استاش است.
پس از تقویت صدا توسط استخوانچه‌ها، صدا وارد حلزون میشود. آن لوله کوچک و مارپیچ است که شبیه پوسته حلزون است و در گوش داخلی قرار دارد. حلزون گوش داخلی پر از مایع است. دارای غشای داخلی به نام غشای قاعده‌ای است که توسط سلولهای موئی پوشانده شده است. صدا باعث حرکت مایع داخل حلزون میشود و سلولهای موئی را به صورت “سوار روی موج” به سمت بالا و پایین حرکت می‌دهد.
هر سلول موئی دارای استریوسیلیا (برآمدگی کوچک و مو مانندی) در امتداد قسمت بالای خودش است. همانطور که سلولهای موئی به بالا و پایین حرکت میکنند، استریوسیلیا وارد قسمت‌های فوقانی شده و خم میشوند. این اتفاق کانال‌های یونی را باز میکند و سیگنالی ایجاد میکند که به مغز ارسال میشود.
فرکانس‌های مختلف- زیر یا بم- سلولهای موئی را در قسمت‌های مختلف حلزون فعال میکنند. از موقعیت سلولهای موئی فعال‌شده، مغز میتواند اطلاعاتی درباره صدا بدست آورد.
اطلاعات مربوط به صدا از حلزون در امتداد عصب شنوایی ارسال میشود. سپس به مدولا (medulla) در ساقه‌مغز میرسد. ساقه‌مغز بخشی از مغز است که نزدیک پشت گردن قرار دارد.
عصب شنوایی همچنین اطلاعاتی از مغز به سمت حلزون منتقل میکند. الیاف این عصب به ما کمک میکند تا برخی صداها را سرکوب کنیم، به‌طوری‌که به ما این امکان را می‌دهد که در بین بسیاری از صداها فقط روی یک صدا تمرکز کنیم. به عنوان نمونه، هنگام مکالمه در یک اتاق شلوغ، به ما کمک میکند تا روی صدای یک شخص تمرکز کنیم و سایر صداها را نادیده بگیریم.
دانستن معنای کلمات “فرکانس” و “شدت” بسیار مفید است، زیرا آنها اغلب در رابطه با صدا استفاده میشوند.
فرکانس اشاره به زیر و بمی صدا دارد و در واحد هرتز (Hz) اندازه‌گیری میشود. هرچه میزان هرتز بیشتر باشد، صدا فرکانس بالاتری (زیرتری) دارد.
شدت کلمه دیگری برای بلندی صدا است و در واحد دسی‌بل (dB) اندازه‌گیری میشود.
معمولاً گفته میشود که گوش انسان محدوده فرکانسی 20-20000 هرتز را می‌شنود. با این حال، در شرایط آزمایشگاهی عالی، برخی افراد میتوانند صداهای 12 هرتز و حتی 28000 هرتز را بشنوند. توانایی شنوایی در افراد مختلف با هم تفاوت دارد. با افزایش سن، گوش دچار کم شنوایی میشود، به‌ویژه در فرکانس‌های بالاتر.
بیشتر صداهایی که به صورت روزانه می شنویم در محدوده فرکانسی250-6000 هرتز قرار دارند، اما گوش‌های ما طوری آفریده شدند (کوک) تا صداهای حدود 2000 تا 5000 هرتز را بیشتر بشنوند.
در مورد شدت، انسان میتواند صداهای 0-140 دسی‌بل را تشخیص دهد. برای اینکه بهتر متوجه شویم، شدت نجوا در حدود 25 تا 30 دسی‌بل و شدت مکالمات روزمره معمولاً 45-60 دسی‌بل است. شدت اَره برقی حدود 120 دسی‌بل است. شدت صدای موتور جت که 25 متر فاصله دارد حدود 150 دسی‌بل است و ممکن است باعث پارگی پرده گوش شود.
گوش فقط برای شنیدن مهم نیست بلکه برای حس تعادل هم بسیار مهم است. به قسمت تعادلی گوش داخلی، سیستم دهلیزی گفته میشود.
در قسمت فوقانی حلزون سه حلقه کوچک پُر از مایع به نام مجاری نیم‌دایره‌ای وجود دارد. یکی حرکت بالا و پایین، دیگری حرکت جانبی به سمت دیگر و سومی چرخش عمودی را تشخیص می‌دهد.
مجاری نیم‌دایره‌ای حاوی هزاران موی کوچک و حساس هستند. هنگامی که سر خود را حرکت میدهیم، مایع موجود در مجاری نیم‌دایره‌ای نیز حرکت میکند.
با حرکت مایعات از روی موها، آنها خم میشوند و اطلاعات مربوط به نوع حرکت را به مغز منتقل میکنند.
حرکت این مایع توضیحی برای علت سرگیجه است. هنگامی که یک فرد به دور خود می‌چرخد و ناگهان متوقف میشود، مایع مدتی حرکت میکند و همچنان به تحریک موها ادامه می‌دهد. از آنجا که موها هنوز پیام‌هایی به مغز ارسال میکنند، مغز فرض میکند که فرد هنوز در حال چرخش است.
مجاری نیم‌دایره‌ای و حلزون به وسیله دهلیز به هم متصل میشوند. دهلیز از دو کیسه به نام اتریکول (utricle) و ساکول (saccule) تشکیل شده است. این ساختارها اطلاعات مربوط به نحوه حرکت سر در رابطه با جاذبه و شتاب را به مغز ارسال میکنند. به عنوان نمونه، ساکول به ما کمک میکند که تشخیص دهیم در آسانسور بالا یا پایین می‌رویم و یا اینکه دراز کشیده‌ایم یا ایستاده‌ایم.
به دلیل ظرافت و پیچیدگی آناتومی گوش، شنوایی ممکن است توسط برخی از بیماری‌ها، عوامل مربوط به سبک زندگی و صدمات تحت تاثیر قرار بگیرد.
کم شنوایی نسبتاً شایع است، برآورد میشود در ایالات متحده 2 یا 3 کودک از هر 1000 کودک و همچنین 15 درصد از بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد.
کم شنوایی را می‌توان به دو نوع کلی تقسیم کرد:
کم شنوایی انتقالی: این نوع کم شنوایی مانع عبور صدا از گوش خارجی و میانی به گوش داخلی میشود. کم شنوایی انتقالی میتواند در اثر تجمع مایعات در گوش میانی، عفونت گوش، تومورهای خوش‌خیم یا جرم گوش ایجاد شود. این نوع کاهش شنوایی اغلب با درمان کم شنوایی، امروزه قابل حل است.
کم شنوایی حسی‌عصبی: این نوع کم شنوایی در اثر آسیب به گوش داخلی ایجاد میشود و شایع ترین شکل کم شنوایی دائمی است. علل آن شامل داروهایی است که برای شنیدن سمی هستند، به نام داروهای اتوتوکسیک (ototoxic). بالا رفتن سن (پیرگوشی) و برخی بیماری‌های ژنتیکی نیز میتوانند منجر به این نوع کاهش شنوایی شوند.
در برخی موارد، گوش داخلی و همچنین مشكل انتقال صدا به گوش داخلی آسیب می‌بیند. به این حالت کم شنوایی آمیخته گفته میشود. کاهش شنوایی ممکن است دوطرفه یعنی هر دو گوش را تحت تاثیر قرار دهد یا یك‌طرفه و تنها یك گوش را تحت تاثیر قرار دهد.
در زیر چند نمونه دیگر از علل کم شنوایی ذکر شده است:
صداهای بلند: قرار گرفتن در معرض صداهای خیلی بلند مانند انفجار میتواند توانایی شنوایی فرد را کاهش دهد.
قرار گرفتن در معرض سر و صداهای نسبتاً بلند به مدت طولانی میتواند به تدریج شنوایی را کاهش دهد. به عنوان نمونه، ممکن است در افرادی که ساعات زیادی در روز با ماشین‌آلات سنگین (بدون محافظ گوش) کار میکنند، این اتفاق بیفتد.
ضربه: برخی از صدمات مانند صدمات مغزی میتواند باعث کم شنوایی شود. این آسیب‌ها ممکن است منجر به ایجاد سوراخ در پرده گوش (پارگی پرده گوش) یا آسیب به گوش میانی شود.
استعمال دخانیات: استعمال دخانیات با افزایش احتمال ابتلا به کم شنوایی حسی‌عصبی مرتبط است.صدا چگونه منتقل می شود
اتواسکلروز: این بیماری استخوان‌های کوچک گوش میانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. استخوانچه رکابی به آرامی با سایر استخوانچه‌ها ترکیب میشود و از حرکت آنها جلوگیری میکند.
بیماری منییر: این بیماری باعث سرگیجه، کاهش شنوایی حسی‌عصبی و وزوز گوش میشود.
اکوستیک نوروما: این نوع تومور میتواند باعث وزوز گوش و احساس پُری (گرفتگی) در گوش شود.
کلستاتوم: این بیماری باعث تجمع غیرطبیعی سلولهای پوستی در گوش میشود. نادر است، اما اگر درمان نشود، میتواند به گوش داخلی آسیب برساند.
پیرگوشی: این نوع کم شنوایی با افزایش سن اتفاق می‌افتد. ممکن است صداها بَم‌تر به نظر برسند، و مکالمات روزمره شنیده شوند، اما به درستی مفهوم نباشند. پیرگوشی شایعترین علت کم شنوایی حسی‌عصبی است.
جرم گوش یا سرومن (cerumen) در مجرای گوش خارجی ترشح میشود. آن به جلوگیری از خشک شدن پوست مجرای گوش کمک میکند و آن را تمیز نگه می‌دارد.
جرم گوش همچنین از گوش در برابر باکتری‌ها، حشرات، قارچ‌ها و آب محافظت میکند. به دلیل کمبود اسیدیته و وجود لیزوزیم، آنزیمی که باعث شکستن دیواره‌های سلولهای باکتریایی میشود، تصور میشود که جرم گوش خاصیت ضدباکتری دارد.
قسمت عمده جرم گوش لایه‌هایی از پوست است. آن همچنین حاوی مو و ترشحات دو غده است: غدد مترشحه سرومن (ceruminous) و سباسه (sebaceous) مجرای گوش خارجی. سایر اجزای جرم گوش اسیدهای چرب، الکل‌ها و کلسترول هستند.
قیمت سمعک
باتری سمعک
سمعک زیمنس
انواع سمعک
سمعک نامرئی
سمعک هوشمند
استفاده از بیمه سمعک
بهترین سمعک
مقالات سمعک
تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از پارک‌ساعی،نبش کوچه ساعی۲، پلاک۳۷، ساختمان سیمای ساعی، طبقه۲، واحد۷ سمعک ساعی
ساعت کاری :
صبح : همه روزه (به جز شنبه‌ها و چهارشنبه‌ها و روزهای تعطیل) ۹/۳۰ الی ۱۳
عصر : همه روزه(به جز پنجشنبه‌ها و روزهای تعطیل) ۱۶ الی ۲۰
تلفکس : ۰۲۱۸۸۲۰۸۰۴۰
هیچ ابزارکی در جایگزین نوار کناری پیدا نشد!
هیچ ابزارکی در جایگزین نوار کناری پیدا نشد!
صدا یا صوت یک موج فیزیکی یا ارتعاشی مکانیکی است که انتشارش تنها در محیط مادی امکان پذیر است. یا به عبارت دیگر برای تعریف صدا چیست؟ بهتر است بگوییم صدا تغییرات فشار در یک محیط کشسان است. صدا نوعی انرژی است که این انرژی در اثر ارتعاشات مولکولهای محیطی بوجود می آید.صدا چگونه منتقل می شود
زمانی که یک شی در اثر حرکت خود به مولکول های محیطی که آن را احاطه کرده است ضربه وارد می نماید.
محیط می تواند گاز (مانند هوا)، مایع (مانند آب) یا یک جسم جامد(مانند دیوار) باشد
مولکول های محیط در اثر این ضربه به ارتعاش واداشته می شوند. این ارتعاشات سبب ایجاد یک سری تراکم و انبساط می شود که به صورت طولی از منبع به خارج منتشر می گردند. در واقع مولکولها حرکت نمی کنند بلکه در جای خود جلو و عقب می روند.
در اثر این ارتعاش فشار هوا بصورت تناوبی بیشتر و کمتر از فشار معمول اتمسفر می شود. بدین ترتیب مناطقی پرفشار یا متراکم می شوند. مناطقی نیز کم فشار یا منبسط می شوند. با هر تراکم یک تپ صدا یا موج صوتی بوجود می آید به عبارت دیگر صدا تولید می شود. با ادامه این روند ارتعاش ایجاد شده از یک نقطه به نقطه های کناری رسیده و صدا یا صوت منتقل می شود.
اطلاعات دامنه موج صوتی ایجاد شده توسط فشار ناحیه متراکم نشان داده می شود. هر چه میزان فشار ناحیه متراکم بیشتر باشد دامنه موج ایجاد شده بیشتر می شود. به اصطلاح صدای بلندتر تولید می شود. مانند صدای مهیب یک انفجار.
حال هرچه تراکم با ظرافت بیشتری همراه باشد صدای گوش نواز تری تولید می شود. مانند ارتعاش تارهای صوتی حنجره یک انسان خوش صدا. اگر تراکم ها و انبساط ها با نظم و ریتم تولید شوند. درست همان کاری را که یک ساز انجام می دهد صدای ایجاد شده موسیقایی خواهد بود و می تواند یک موسیقی بی نظیر باشد.
فرآیند تولید صدا یا صوت در شکل زیر مشاهده می نمایید:
خیلی بدر بخور بود
بسیار مفید ممنون از پست خوبتون
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام *
ایمیل *
وب سایت
دیدگاه
صدا چگونه تولید میشود ؟ تولید صدا در انسان چگونه است ؟ اینجا به طور کامل پاسخ سوالات خود را خواهید یافت.
در پایان نظرات خود را با در میان بگذارید
اساس صدا بر پایه ارتعاش یا لرزش است. اساس گوش نیز بر پایه دریافت ارتعاشات است. استخوان هایی در گوش قرار دارند که ارتعاشات محیط را دریافت و آنها را به مغز ارسال میکنند. مغز نیز این ارتعاشات را به صورت صدا ادراک میکند.
هر چیزی که بتواند بلرزد میتواند حامل صدا باشد.
صدا چگونه منتقل می شود
با برخورد جسمی به جسم دیگر لرزش به وجود می آید. مثلا از برخورد ناخن های دست به سیم های گیتار لرزش ایجاد میشود. انرژی حرکتی که باعث برخورد دو جسم شده است با لرزش سیم تبدیل به انرژی صدا میشود. هرچه این انرژی بیشتر باشد، مولکول های هوای بیشتری تا فاصله دورتری به لرزه در می آیند.
هر چه لرزش بیشتر باشد، صدا بلند تر است
همان گونه که با ضربه زدن به تارهای ساز، آنها به ارتعاش درآمده و صدا تولید میکنند، ضربه زدن به تارهای صوتی انسان نیز میتواند تولید لرزش و صدا کند. با این تفاوت که این ضربه با دست وارد نمیشود. بلکه با هوا وارد میشوند.
هر چه میزان انرژی که با برخورد هوا به تارهای صوتی منتقل میشود، بیشتر باشد، تارها بیشتر میلرزند و در نتیجه صدایی رساتر خواهیم داشت.
خب حالا هوا از کجا بیاوریم برخورد بدهیم به تارهای صوتی؟
با تنفس! این هوا هوای بازدم ما است که با تارهای صوتی برخورد میکند و آنها را میلرزاند. دلیل اینکه در تا این اندازه به تنفس دیافراگمی تاکید میشود نیز همین است.
تنفس دیافراگمی را بیاموزید
تارهای صوتی در حنجره واقع هستند. به همین دلیل معمولا میگویند تولید صدا در حنجره صورت میگیرد اما نکته اینجا است که اگر بخواهیم صدای خوبی تولید کنیم باید بعد از لرزش تارهای صوتی، لرزش ایجاد شده را به تمام محوطه سر و صورت خود منتقل کنیم. این تکنیک را در سرفصلی از فن بیان به نام صداسازی خواهیم آموخت.
حتما بخوانید: صداسازی چگونه است
صداسازی در انسان در نقاط زیر اتفاق می افتد
قسمت سر که به صدای آن صدای سر یا head voice گفته میشود نقش مهمی در تولید صدا برای انسان ایفا میکند. حتما شنیده اید که در خوانندگی میگویند برای آواز خواندن از ماسک صورت خود استفاده کن! این بدان معناست که ارتعاش حاصل از لرزش تارهای صوتی را به صورت خود نیز منتقل کن.
قسمت سینه هنگام حرف زدن پر از هوا است. وقتی تارهای صوتی مرتعش میشوند لرزش آن به قسمت سینه نیز منتقل میشود. قسمت سینه و سر و قسمت میان آنها در کل فضایی را میسازند که حکم کاسه ساز را دارد. فضایی که صدا در آن میپیچد.
ساز انسان فقط تار ندارد، کاسه هم دارد
بنابراین اگر کسی بخواهد صدای زیبایی تولید کند باید از همه فضاهای بدن خود برای طنین افکن شدن صدا استفاده کند.
مقاله طنین را بخوانید.
وقتی تارهای صوتی میلرزند، هرچه تعداد دفعات حرکت تارهای صوتی در واحد زمان بیشتر باشد، صدا نازک تر به گوش میرسد. و هرچه تعداد دفعات حرکت(لرزش) کمتر باشد صدا کلفت تر به گوش میرسد. این خاصیت فرکانس یا بسامد صدا نام دارد و واحد اندازه گیری آن هرتز است.
در تولید صدا نه تنها لرزش مهم است که تعداد لرزش نیز مهم است
تارهای صوتی از جنس عضله هستند. وقتی این عضله را منقبض میکنیم از طول آن کاسته میشود و این باعث میشود که موقع برخورد هوا تعداد دفعات بیشتری در 1 ثانیه عضله به لرزه درآید و صدایی نازک به وجود آورد. وقتی تارهای صوتی را رها و آزاد بگذارید طول آنها افزایش میابد و این باعث میشود که به هنگام برخورد هوا به آنها حرکتی سنگین تر با تعداد دفعات تکرار کمتری صورت بگیرد. این باعث میشود که صدای تولید شده کلفت تر به گوش برسد که به آن صدای بم میگویند.
بیشتر بدانید: صدای زیر و بم چیست
ارتعاشات صدا میتوانند از مایعات و حتی جامدات نیز بگذرند. در جامدات به خاطر متراکم بودن ذرات ماده، امکان لرزش برای ذرات کمتر است، اما به هر حال صدا میتواند حتی از دیوار نیز عبور کند. این خاصیت باعث میشود که ما بتوانیم حتی از استخوان های خود نیز برای صداسازی استفاده کنیم. چگونه؟ با لرزاندن آنها. تمرین های طنین دهی به صدا بر پایه همین لرزش هایی که ما به استخوان های سر و صورت خود میدهیم بنا شده اند.
صدای کامل در انسان زمانی ایجاد میشود که از همه ظرفیت خود برای ایجاد صدا استفاده کند و این تصور را که فقط حنجره است که در تولید صدا نقش دارد، کنار بگذارد. به عنوان یک هنرجو که به دنبال ساختن صدا و بیانی بهتر است شما باید تکنیک های لازم برای شناخت صدا، حنجره، دیافراگم، ماسک صورت و همه فضاهای بدن که در تولید صدای با کیفیت نقش دارند را بیاموزید.
حتما بخوانید: تکنیک های فن بیان
امیدواریم این مقاله برایتان سودمند بوده باشد
لطفا نظرات خود را دریغ نفرمایید
با تشکر فراوان
کتاب خان
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای مورد نیاز با * مشخص شده است
دیدگاه
به منظور دسترسی آسوده تر بهنگام نظر دهی، نام، ایمیل و وب سایت مرا در این مرورگر ذخیره کن.
نوشتن دیدگاه
مارا در اینجا پیدا کنید:
آیتمی یافت نشد!
صدا ارتعاش شنیدنی اجسام است. این ارتعاش می تواند از چوب، فلز، آب یا هر جسم دیگری باشد. در بیشتر مواقع صدایی که ما میشنویم، حاصل از ارتعاش مولکولهای هواست. اگر دقیق تر بخواهیم بگوییم، صدا حاصل از امواج در حال تغییر فشار هوای مثبت و منفی است که انرژی آکوستیکی نام دارد.
صدا چگونه منتقل می شود
سنگریزه ای را متصور شوید که درون برکه ای انداخته می شود. آب به سمت پایین هل داده شده و سپس به سمت بالا برمیگردد. این باعث بوجود آمدن دایره های هم مرکزی میشود که از نقطه ی مرکزی دور میشوند. پایین و بالا رفتن آب در نقطه ی برخورد سنگریزه، این حلقه ها را ایجاد میکند.
شکلهای زیر توسط Dr. Dan Russell درست شده اند.
هر حرکت به سمت پایین، حرکتی به سمت بالا را در پی دارد. چنین پدیده ای در شکل زیر قابل مشاهده است که تولید موج را در سطح آب به نمایش گذاشته است. به مرور زمان از شدت این امواج کاسته می شود و در نهایت ارتعاششان با تمام شدن انرژی، خاتمه می یابد.
اگرچه شکل های بالا مربوط به انتقال موج در سطح آب هستند، همین اتفاق برای امواج صدا در سفرشان از طریق مولکولهای هوا نیز می افتد.
امواج صوتی از دو فاز پایه تشکیل شده اند: فشرده شدن و رقیق شدن
برای درک و تصور حرکت امواج صوتی در هوا، طبلی را در نظر میگیریم. به تصاویر زیر دقت کنید.
وقتی که بر روی طبل زده می شود، همانطور که در شکل 1 دیده می شود سطح طبل پایین می رود. ذرات هوای پیرامون سطح طبل نیز که حالا یک فضای خالی را زیر خود می یابند به سرعت به آنجا می شتابند تا بدین ترتیب یک فضای فشار منفی به دلیل پخش شدن ذرات هوا ایجاد شود. به این اتفاق “رقیق شدن” می گوییم. “رقیق شدگی” همانطور که در شکل 2 نشان داده شده است ، رقیق شدن ذرات هواست.
رقیق شدگی زمانی اتفاق می افتد که فشار نسبی هوا کاهش یابد
دقیقا مثل مثال سنگریزه و برکه، حرکت رو به پایین سطح طبل، همانطور که در شکل 3 دیده می شود با یک حرکت برگشتی رو به بالا همراه است. وقتی سطح طبل به بالا برمیگردد، مولکولهای هوا را به یکدیگر می فشارد. شکل 4 این فشرده سازی را نشان می دهد.
فشرده شدن زمانی اتفاق می افتد که فشار نسبی هوا افزایش یابد
حرکت سطح طبل نه تنها بر روی مولکولهای هوا تاثیر می گذارد بلکه باعث یک واکنش زنجیره ای نیز میگردد. درست مثل آن سنگریزه که در برکه می افتد، تولید موج نیز تا زمانی که فشار هوا به تعادل برسد ادامه می یابد.
به شکلهای زیر که توسط Dr. Daniel A. Russell درست شده اند دقت کنید. این شکلها بهترین ابزار برای تصور و درک واکنش زنجیره ای یا امواج صدا هستند که در هوا منتقل میشوند.
وقتی صدای طبل یا صدای هر منبع صدای دیگری را می شنوید، در واقع در حال شنیدن ارتعاشات هوا هستید که آن طبل یا منبع صدا ایجاد می کند. این طبل یا مولکولهای هوا نیستند که مستقیما پرده ی گوش شما را می لرزانند. با توجه به شکل بعدی می توانید ملاحظه کنید که ذرات هوا فقط عقب و جلو میروند. موج صوتی که به گوش شما می رسد، نتیجه ی انرژی ای است که از یک ذره به ذره ی دیگر منتقل می گردد. مولکولهای هوا جابجایی چندانی ندارند.
در مثال سنگریزه که به درون برکه می افتد، دیدیم امواج در شکل گیری و حرکتشان از نقطه ای که سنگریزه به داخل برکه افتاده، در دو بعد گسترده می شوند و حلقه ها را روی آب ایجاد میکنند.
اگر مانعی بر سر راه نباشد، صدا در سه بعد از منبع صدا به بیرون منتشر می شود و یک کره ی انرژی آکوستیکی ایجاد میگردد.
با حرکت موج و دور شدن آن از منبع، از شدت آن کاسته می شود. کاهش شدت صدا وقتی از منبع صدا دور میشویم، تحت قانون عکس مجذور توصیف می شود. وقتی فاصله دو برابر می شود، شدت صدا چهار برابر کاهش می یابد.
قانون عکس مجذور پیشبینی می کند که با بزرگتر شدن سطح کره ی انرژی آکوستیکی، شدت صدا کاهش می یابد.
سرعت صوت، تابعی است از محیطی که امواج صوتی را منتقل می کند.
برای مثال، صدا در آب، آرام تر از هوا منتقل می شود. دمای هوا نیز متغیر دیگری است که بر سرعت صوت تاثیر می گذارد.
برای آسان شدن کارمان، سرعتی را بعنوان سرعت صوت داریم. سرعت استاندارد برای صوت 1130 فوت بر ثانیه (344 متر بر ثانیه) است. این سرعت، سرعت امواج صوت در دمای استاندارد 59 درجه فارنهایت (15 درجه سلسیوس) است.صدا چگونه منتقل می شود
امواج صدا با این سرعت، در هر 1.1 میلی ثانیه، 1 فوت جابجا می شوند.
در یک محیط خاص، هر صدایی بدون توجه به خصوصیت صدا، سرعتی یکسان دارد.
حالا که میدانید امواج صوتی چه هستند، بیایید نگاهی بیندازیم به خصوصیاتی که برای توصیف امواج صوتی استفاده میشود. در این بخش، با فاز، فرکانس، دامنه، دوره تناوب و طول موج آشنا می شوید.
امواج صوتی، سیکل هایی از تغییرات مثبت و منفی فشار هستند. فازهای فشار مثبت با فازهای فشار منفی دنبال می شوند و این به همین ترتیب تکرار می شود.
اگر یک موج صوتی را روی نمودار بیاورید، نمودار دایره ای را نشان می دهد. بالاترین نقطه ی دایره، بیشترین فشردگی و پایین ترین نقطه ی دایره، بیشترین رقیق شدگی است.
فاز یک موج، نقاط مختلف روی محیط دایره یا روی مسیر پیشروی موج را نشان می دهد.
اگر به نمودار موج صوتی، زمان اضافه شود، نمودار از دایره به یک موج سینوسی تغییر شکل می دهد. شکل زیر برای درک و تصور این مطلب بسیار عالی است. در این نمودار، محور عمودی، در بالاترین نقطه و پایین ترین نقطه همچنان بیشترین فشردگی و بیشترین رقیق شدگی را نشان می دهد و محور افقی هم گذشت زمان را از راست به چپ به ما می دهد.
واحد اندازه گیری فاز، درجه است
موج صوتی یک حرکت دایره ای است، بنابراین فازش هم با درجه که از 0 تا 360 است مشخص میگردد.
نقطه ی شروع موج که صفر درجه باشد می تواند در هر جایی در طول موج باشد.
در شکل بالا نقطه ی شروع، ابتدای فاز فشرده سازی، جایی است که خط با محور افقی یکی می شود و از آنجا به طرف بالا حرکت می کند. ارتفاع فاز فشردگی هم 90 درجه است که قله ی موج میشود. خط در چرخشش در 180 درجه دوباره با محور افقی یکی می شود. 270 درجه جایی است که رقیق سازی در بیشترین مقدار خود قرار دارد. این نقطه نقطه ی قعر موج است.
یک دور 360 درجه، سیکل یا دور نامیده می شود. امواج صوتی، چرخششان سریع بوده و در هر ثانیه سیکل های متعدد فشار مثبت و منفی را تمام می کنند.
فرکانس یک موج صوتی تعیین می کند که چه تعداد سیکل در ثانیه تکمیل شده است.
ما انسان ها قادر به شنیدن امواج صوتی 20 الی 20 هزار سیکل در ثانیه هستیم!
فرکانس با زیر و بمی موسیقیایی مطابقت دارد و این زیر و بم نیز متاثر از چندین متغیر دیگر است.
بطور کلی هرچه فرکانس بالاتر باشد صدا زیر تر است.
برای مثال دو برابر کردن فرکانس صدا، صدا را یک اکتاو زیرتر میکند. اگر فرکانس صدا نصف گردد، صدا یک اکتاو بم تر می شود.
واحد اندازه گیری فرکانس، هرتز است که بطور مخفف بصورت Hz نشان داده می شود. هرتز یک واحد اندازه گیری است که سیکل بر ثانیه را نشان می دهد.
یک دور بر ثانیه، 1Hz یا یک هرتز است. هزار دور بر ثانیه، 1000 KHz یا یک کیلوهرتز است.
همانطور که بالاتر گفته شد، انسان می تواند صداهای بین 20 تا 20 هزار سیکل بر ثانیه را بشنود. اگر با واحد اندازه گیری هرتز بنویسیم، باید بگوییم که بازه ی شنوایی انسان از 20 Hz تا 20 KHz است.
همانطور که بالاتر گفته شد، فرکانس، تعداد سیکل انجام شده در ثانیه است.
دوره تناوب، مدت زمانی است که یک موج، سیکل 30 درجه ای خود را کامل می کند.
واحد اندازه گیری دوره ی تناوب، زمان است که معمولا با ثانیه یا میلی ثانیه بیان می شود.
دوره تناوب یک موج یک هرتزی، یک ثانیه است. دوره تناوب یک موج دو هرتزی نیم ثانیه است.
وقتی وارد محدوده ی فرکانسی قابل شنیدن توسط انسان میشویم، میلی ثانیه بیشتر از ثانیه به دردمان می خورد. یک طول موج 20 هرتزی، دوره تناوبی برابر با 50 میلی ثانیه دارد.
فرمولی که برای به دست آوردن دوره ی تناوب استفاده می شود بسیار ساده است: دوره تناوب (ثانیه) = یک تقسیم بر فرکانس
اگر میخواهید دوره تناوب را به میلی ثانیه بدانید از این فرمول استفاده نمایید: دوره تناوب (میلی ثانیه) = هزار تقسیم بر فرکانس
فرکانس
دوره تناوب به ثانیه
دوره تناوب به میلی ثانیه
100 Hz
0.01 s
10 ms
1 kHz
0.001 s
1 ms
10 kHz
0.0001 s
0.1 ms
طول موج معمولا با دوره تناوب اشتباه گرفته می شود در صورتیکه این دو با هم بسیار متفاوت اند. دوره تناوب، مدت زمان است در صورتی که طول موج، مسافت است.
طول موج مربوط به یک فرکانس، مسافتی است که آن موج با کامل کردن سیکل خود می پیماید.
فرکانس های بالاتر، طول موج کوتاه تری دارند درحالیکه فرکانس های پایینتر دارای طول موج های بلندتری اند.
این واقعیت را می توانید در شکل زیر مشاهده کنید. شکل های زیر برای درک و تصور ارتباط میان فرکانس و طول موج فوق العاده اند.
همانطور که بالاتر اشاره شد، طول‌موج صوت با تغییر سرعت صوت تغییر میکند. سرعت صوت نیز با عوض شدن چگالی ذرات حامل صدا عوض میشوند.
برای محاسبه‌ی طول‌موج یک فرکانس خاص از این فرمول می‌توانید استفاده کنید:
طول‌موج فرکانس = سرعت صوت تقسیم بر فرکانس
اگرچه تغییرات دما و رطوبت روی این محاسبه تاثیر گذار هستند، استفاده از سرعت صوت استاندارد 1130 فوت بر ثانیه نتیجه‌ی نسبتاً دقیقی را به همراه دارد.
دامنه‌ی صوت، میزان تغییرات فشار را توصیف میکند. موج‌هایی که دامنه‌ی بالایی دارند، موج‌هایی هستند که میزان فشردگی و رقیق‌شدگی بالایی دارند و موج‌هایی که دامنه‌ی پایین‌تری دارند، موج‌هایی هستند که تغییرات فشارشان، خفیف‌تر است.
دامنه، محدوده و شدت نیروی ایجاد شده توسط یک موج صوتی را توصیف میکند.
دامنه‌ی صدا به بلند بودن موج صدا مربوط میشود. دامنه‌ی صدا بخشی از موج صدا است که روی محور عمودی نمودار موج صدا، اندازه‌گیری میشود.
هرچه دامنه بیشتر باشد صدا بلندتر است و هرچه دامنه کمتر باشد، صدا نیز کمتر خواهد بود.
خط میانه‌ی نمودار، دامنه‌ی صفر را نشان می‌دهد که به معنی فشار هوای نرمال است. هم‌زمان که موج مسیرش را به بالا یا به پایین محور افقی ادامه می‌دهد، دامنه رشد میکند. مقدار عددی دامنه میتواند مثبت یا منفی باشد.
در فاصله‌ی بین فشردگی و رقیق‌شدگی، موج از خط میانه عبور میکند. این بدین معناست که در یک لحظه دامنه صفر میشود یعنی اینکه سطح فشار به حالت عادی خودش برمیگردد. سطح فشار، بین هر مثبت و منفی، به حالت نرمال درمی‌آید.
واحد اندازه‌گیری فشار هوا پاسکال است اما ما فشار هوا را با استفاده از دسی‌بل اندازه‌گیری میکنیم.
دسی‌بل یک واحد اندازه‌گیری است که برای اندازه‌گیری نسبت تغییرات دامنه‌ی یک موج صدایی استفاده میگردد. مخفف شده‌ی دسی‌بل، برای یک فشار صدا dB SPL است.
دلیل اینکه به جای پاسکال از دسی‌بل استفاده میشود این است که انسان، میتواند محدوده‌ی وسیعی از دامنه‌های صدایی را بشنود. پاسکال یک واحد اندازه‌گیری خطی است در حالیکه دسی‌بل یک واحد اندازه‌گیری لگاریتمی می‌باشد. بهترین راه فهمیدن این موضوع این است که محدوده‌ی شنوایی انسان را در پاسکال و در dB SPL مقایسه کنیم.
ستون اول جدول زیر، محدوده شنوایی انسان در واحد پاسکال و ستون دوم آن محدوده‌ی شنوایی انسان در واحد دسی‌بل است. عددهای نوشته شده در جدول از ضعیف به قوی مرتب شده‌اند.
منبع صدا (فاصله یک متری)
فشار صوت به دسی‌بل
فشار صوت به پاسکال
ضعیف‌ترین صدای قابل‌شنیدن توسط انسان
0 dB SPL
0.00002 Pa
حرف زدن
60 dB SPL
0.02 Pa
موسیقی
80 dB SPL
0.2 Pa
شدیدترین صدای قبل شنیدن توسط انسان
120 dB SPL
20 Pa
محدوده‌ی شنوایی انسان از 0.00002 تا 200 پاسکال است. این اعداد برای محاسبه و استفاده اصلاً راحت نیستند. در عوض استفاده از مقیاس لگاریتمی دسی‌بل به ما اعداد بسیار بهتر و راحت‌تری را می‌دهد.
در ابتدا کمی گیج‌کننده به نظر میرسد. برای همین کافی است فقط یک چیز را در مورد dB SPL به یاد داشته باشید: اضافه کردن 6dB فشار صدا را دو برابر میکند و کم کردن 6dB فشار هوا را نصف می‌نماید.
با گذشت زمان، قلقش دستتان می‌آید. اگر این مدلی برای شما هم جدید است، کاملاً طبیعی است که فکر کنید درست متوجه موضوع نشده‌اید. اصلاً سخت نگیرید چون به‌مرورزمان این مشکل برطرف میشود.
اگر فقط یک چیز را بخواهیم به شما توصیه کنیم تا بتوانید در زمینه‌ی تولید صدا موفق شوید، یادگیری مبانی صوت است. اگر این را بلد شوید که هر چیزی چرا آن‌طور کار میکند که کار میکند، می‌توانید از هر چیز سر درآورید. واقعیت این است که هر روز قرار است با تجهیزات جدیدی در موقعیت‌های مختلف سروکار داشته باشید. یادگرفتن اصول و مبانی، به شما اجازه می‌دهد که در هر اتفاق و وضعیتی به هوشمندانه‌ترین شکل ممکن، واکنش نشان دهید.
متاسفانه موجودی این کالا به اتمام رسیده است.
لطفا مشخصات خود را ثبت نمایید تا هنگام موجود شدن این کالا با شما تماس بگیریم.
