روشهای خودکشی (به انگلیسی: Suicide methods) مجموعه روشهایی هستند که شخصی خودکش برای پایان دادن به زندگی‌اش از آنها استفاده می‌کند. خودکشی در تاریخ زندگی انسان همواره وجود داشته و روشهای گوناگونی برای پایان دادن به زندگی به‌طور عمد به وجود آمده‌است. اما در بسیاری از موارد تلاش افراد برای خودکشی منجر به شکستگی استخوان ها یا صدمات سنگین به اندام‌های حیاتی بدن، همچون مغز می‌شود.[۱] این صدمات می‌توانند تاثیرات بلند مدتی بر روی سلامت فرد داشته باشند.[۱] در ایالات متحده آمریکا تنها ۸ درصد از تلاش برای خودکشی منجر به مرگ می‌شود.[۲]
یکی از روشهای خودکشی، خودکشی با اسلحهٔ گرم است. فرد اغلب سر، داخل دهان، زیر چانه یا قفسهٔ سینه را با سلاح نشانه می‌رود و ماشه را می‌چکاند. خودکشی شکست خورده در این روش ممکن است منجر به درد شدید مزمن برای بیمار و همچنین کاهش توانایی‌های شناختی و عملکرد حرکتی وی شود. در این روش خودکشی محیط بسیار آلوده می‌شود و بخش‌های بدن تا چندین متر پخش می‌شوند. حتی خودکشی با انواعی از گلوله‌های توخالی می‌تواند به انفجار سر منتهی شود.[۴]
به واسطه خارج کردن مقدار زیادی انرژی به وسیله سوخت آتش‌گیر انجام می‌گیرد؛
مانند انفجار بشکه بنزین یا آتش زدن کپسول پر از گاز مایع
خودکشی با برق می‌تواند با استفاده از شوک الکتریکی کُشنده صورت پذیرد. این کار با نامنظم کردن کار بافت گرهی قلب انجام می‌پذیرد. بدین معنی که حفره‌های قلب بین ضربان خود به‌طور ناهماهنگ منقبض شود و موجب توقف جریان خون شود. بسته به میزان جریان برق حتی سوختگی اندام‌ها متصور است.
شواهد نشان میدهد که برق گرفتگی بسیار دردناک و رنج‌بار است.[۵]
چطور خود خودکشی کنیم
پریدن از ارتفاع می‌تواند به‌طور مثال از پنجره، بالکن، پشت‌بام یک ساختمان بلند، صخره، سد یا پل صورت می‌پذیرد. این روش در اکثر موارد در صورتی که به مرگ نینجامد منجر به عوارض شدیدی همچون فلج شدن و شکستگی استخوان می‌شود.[۶] پریدن از ارتفاع یکی از غیر رایج‌ترین روشهای خودکشی (کمتر از ۲٪ خودکشی‌های گزارش شده، در آمریکا در سال ۲۰۰۵) بوده‌است.[۷]
این روش در یک سوم موارد به مرگ نمی‌انجامد و در باقی موارد به‌طور متوسط ۲۰ دقیقه پس از برخورد با اتومبیل طول می‌کشد.[۸]
در این روش مرگ به‌طور متوسط ۱۸ دقیقه پس از برخورد با قطار به طول می‌انجامد.[۸]
خودکشی از راه خفگی با جلوگیری از نفس کشیدن یا محدود کردن جذب اکسیژن در هنگام تنفس، که باعث کمبود اکسیژن و در نهایت خفگی می‌شود انجام می‌پذیرد. این روش خفگی با گاز نجیب نام دارد و ممکن است با کیسه خودکشی که بر سر ثابت شده باشد یا حبس در یک فضای سربسته بدون اکسیژن انجام شود. این کار همراه با داروهای بی‌حال‌کننده انجام می‌شود تا اجازه دهد فرد مرحلهٔ کمبود شدید اکسیژن را با راحتی طی کند و دچار وحشت و تکاپوی بی‌اختیار و غریزی برای خروج از آن فضا نشود. غیرممکن است که کسی بتواند برای خودکشی تنها با نگه داشتن نفس خود تا جایی که میزان اکسیژن در خون به اندازهٔ لازم کاهش یابد موفق به خودکشی شود، زیرا مغز ناخواسته و به‌طور غیرارادی دستور عکس‌العمل می‌فرستد و فرد با انقباض ماهیچه‌های اندام تنفسی‌اش نفس خواهد کشید. حتی اگر فرد بتواند واکنش خود را برای نفس کشیدن چندان کنترل کند که از هوش برود، در آن حال دیگر امکان کنترل نفس کشیدن نخواهد بود و ریتم تنفس دوباره برقرار می‌گردد.
به این دلیل، خودکشی با تنفس گازهای سمی به جای جلوگیری از نفس کشیدن ممکن‌تر می‌نماید. هلیوم، آرگون، نیتروژن و مونواکسید کربن معمولاً در خودکشی با شیوهٔ خفگی استفاده می‌شوند. تنفس گازِ بی‌اثر به سرعت و بدون درد فرد را بیهوش می‌کند و می‌تواند در عرض چند دقیقه منجر به مرگ شود. برای نمونه مصرف چند قرص خواب اور در شب و مسدودسازی راه لولهٔ بخاری و ورود گاز کربن مونواکسید و کربن دی‌اکسید موجب مرگ بدون درد و خون‌ریزی خواهد شد. این روش خودکشی همان مرگ خاموش است.[۹]
در این روش فرد بیش از تمامی روشهای خودکشی درد را تجربه می‌کند، به‌طوری‌که در مقیاس ۰ تا ۱۰۰، درد این روش ۹۵ خواهد بود.[۸]
این خودکشی در واقع مأمور کردن شخص دیگر برای انجام عمل خودکشی می‌باشد که شخص عامل در ازای پولی مشخص و گاه بدون پول این کار را آنگونه که شخص مقتول می‌خواهد انجام میدهد.
در اغلب موارد هم شخص مقتول می‌خواهد این کار به‌طوری‌که او می‌خواهد انجام دهد.
شواهد فراوانی از خودکشی غیرمستقیم به وسیله مجازات اعدام در میان زندانیان مستعمره‌نشین استرالیا وجود دارد. زندانیانی که می‌خواستند از شرایط مشقت‌بار خود فرار کنند، فرد دیگری را به قتل می رساندند. این امر به دلیل تابو مذهبی خودکشی مستقیم است. این باور وجود داشت که کسی که مرتکب خودکشی می‌شود به جهنم می‌رود، در حالی که کسی که مرتکب قتل می شود می‌تواند قبل از اعدام گناهان خود را پاک کند. [۱۰]
اوج این روش در گروه‌هایی از زندانیان جزیره نورفک دیده شده است که لاتاری (قرعه کشی) خودکشی انجام می‌دادند. زندانیان با روش کشیدن نی، زندانی دیگری که باید بکشند را انتخاب می‌کردند. بازماندگان شاهد عملیات بودند و ممکن بود به سیدنی فرستاده شوند زیرا در جزیره نورفک محاکمات بزرگ انجام نمی‌شود. بدین ترتیب بازماندگان نیز از زندان جزیره مرخصی پیدا می‌کردند. درباره تعداد قرعه کشی‌های خودکشی اطلاعات دقیقی در دست نیست. بازماندگانی که زنده مانده‌اند مدعی هستند که این کار خیلی رواج داشت، اما احتمالاً چنین ادعاهایی اغراق آمیز است.[۱۰]
خودکشی از طریق خون‌کِشی عبارت است از کاهش حجم و فشار خون تا حد بحرانی. این کار معمولاً در نتیجهٔ صدمه زدن به شریان است، به‌طوری‌که حجم خون در بدن به‌اندازه‌ای پایین می‌آید که سیستم بدن متوقف می‌شود و مرگ رخ میدهد.[۱۱]
بریدن مچ دست گاهی با هدف آسیب رساندن به خود انجام می‌شود و نه خودکشی. با این حال، اگر خون‌ریزی به مدت طولانی ادامه یابد و مراقبتی صورت نگیرد، با نامنظم کار کردن قلب، و پس از کاهش شدید حجم خون، شوک، توقف گردش خون یا ایست قلبی و مرگ می‌تواند رخ دهد. در اقدام به خودکشی شکست خورده، شخص ممکن است آسیب تاندون و عصب‌ها که کنترل عضلات دست را به‌عهده دارند تجربه کند، که می‌تواند به کاهش موقت یا دائم لامسهٔ قربانی یا درد مزمن یا درد نامنظم منجر شود.[۱۲] به‌طور متوسط ۰٫۶٪ از خودکشی‌ها در این روش به مرگ منجر شده‌است.[۸]
آویختن خود از ناحیهٔ گردن با طناب از یک جای ثابت و محکم یکی دیگر از روشهای خودکشی است. بسته به ضخامت و اندازه و شرایط حلقهٔ دار فرد دچار خفگی یا شکستن گردن خواهد شد. در صورتی که خودکشی موفقیت‌آمیز انجام شود، علت مرگ فرد به مقدار ارتفاعی که از آن به پایین افتاده‌است بستگی خواهد داشت. اگر از ارتفاع کمی افتاده باشد مرگ در اثر خفگی خواهد بود و فرد کمبود اکسیژن، سوزن سوزن شدن پوست، سرگیجه، محدود شدن دید، تشنج، شوک و پر شدن خون از دی‌اکسید کربن را تجربه خواهد کرد. یک یا هر دو شاهرگ نیز ممکن است فشرده و بسته شوند تا آنجا که خون کافی به مغز نرسد و نهایتاً به مرگ منجر شود. درافتادن از ارتفاع زیاد فرد احتمالاً دچار یک یا چند شکستگی مهره گردن بین مهرهٔ دوم و پنجم می‌شود، که ممکن است باعث فلج شدن یا مرگ شود. درافتادن از ارتفاع بسیار زیاد ممکن است مرگ همراه با جدایی سر از بدن اتفاق افتد. دار زدن یکی از روشهای خودکشی در جوامع پیش از دوران صنعتی شدن و بیشتر متعلق به مناطق حومه‌نشین است تا شهری. همچنین یکی از روشهای خودکشی در زندان است، زمانی که روش‌ها یا وسایل دیگر در دسترس نباشند.[۱۳]
خودکشی از روش قرارگیری در سرما یک مرگ تدریجی است که چندین مرحله دارد. ابتدا با نشانه‌های خفیف آغاز می‌شود و در نهایت به مرگ ختم می‌شود. این روش شامل لرز، هذیان، توهم، احساس گرما و سرانجام مرگ می‌شود. در صورتی‌که اندام فرد هنوز از کار نیفتاده باشند، کماکان امکان مرگ مغزی وجود خواهد داشت. این روش یکی از دردآورترین روش‌هاست.[۱۴][۱۵]
مصرف مقدار ۰/۰۵ گرم سیانور نیز باعث جلوگیری از کارکرد تنفسی بدن و در نتیجه موجب مرگ می‌شود. این ماده به صورت قرص و به نام قرص خودکشی شناخته می‌شود.[۱۶][نیازمند منبع معتبر]
در کتاب خروج نهایی، درک همفری مثال‌هایی که مرگ سریع بوده و همچنین مثال‌هایی که مرگ خشن و دردناک بوده‌است را نقل قول کرده‌است. سپس هامفری نتیجه می‌گیرد که بهتر است از این روش استفاده نشود. پتاسیم سدیم (تزریقی) نیز گفته می‌شود بالقوه مرگ‌آور است؛ و البته روش قابل دسترس تری است. با این حال تعیین دوز کشندهٔ حداقلی کمی پیچیده‌است.[۱۷]
نوعی روش خودکشی توسط سامورایی‌ها در گذشته که توسط شمشیر صورت می‌گرفت. در این روش شمشیر یا جسم تیز را روی قفسه سینه و قلب قرارداده و با فشار شمشیر را وارد قلب میکنند
گفته می‌شود این روش بسیار دردناک بوده و درد ان مثل ریختن اب جوش روی سینه است.
خودکشی با روش غرق شدن با فرورفتن در آب یا مایع‌های دیگر برای جلوگیری از تنفس و رسیدن اکسیژن به مغز انجام می‌شود. با توجه به عکس‌العمل طبیعی بدن برای خروج از آب، معمولاً از بستن یک جسم سنگین به خود برای مقابله با این رفلکس استفاده می‌شود. سیستم عصبی مرکزی فرد ناخواسته به ماهیچه‌های سیستم تنفسی فرد پیام انقباض می‌فرستد و فرد در آب نفس می‌کشد. مرگ معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که سطح اکسیژن به اندازه‌ای کاهش یابد که حفظ سلول‌های مغز ناممکن شود. این یکی از کمترین روشهای انتخاب شده برای خودکشی در میان روشهای معمول خودکشی و برای کمتر از ۲٪ از خودکشی‌های گزارش شده در ایالات متحده است.[۱۸] مرگ در غرق شدن در دریاچه، استخر یا دریا به‌طور متوسط ۱۸ دقیقه به طول می‌انجامد و درد تجربه شده در مقیاس ۰ تا ۱۰۰، در این روش ۸۰ است.[۸]
مرگ براثر کمبود آب بدن می‌تواند طی چند روز تا چند هفته رخ دهد. این به این معنی است که برخلاف بسیاری از روشهای خودکشی، این روش نمی‌تواند به سرعت و بدون تفکر کافی انجام شود. افرادی که بر اثر کم آبی می‌میرند معمولا قبل از مرگ دچار بیهوشی می‌شوند و ممکن است مواردی مانند روان‌آشفتگی و برهم خوردن تعادل سدیم را تجربه کنند.[۱۹]
یک اعتصاب غذا می‌تواند نهایتاً منجر به مرگ شود. در هند دو روش خودکشی با گرسنگی به نامهای سانثارا و پرایوپاوسا وجود دارد
نوشیدن بیش از حد آب شخص را در معرض خطر مسمومیت با آب قرار میدهد.[۲۰] نوشیدن بیش از ۴ لیتر آب در مدت کمتر از ۲ ساعت یا ۱۴ لیتر آب در ۱۲ ساعت، با شستن نمک و املاح ضروری و حیاتی بدن می‌تواند به مرگ فرد منجر شود.[۲۱][۲۲]
سم قرص برنج سمی است که بر روی سلول‌های بدن تأثیر بدی دارد و تنفس سلولی را از بین می‌برد و باعث آسیب جدی به اعضا و ارگان‌های حساس بدن مانند کلیه‌ها و قلب می‌شود. مرگ بر اثر مصرف قرص برنج مرگی دردناک است. فرد عطش زیادی دارد و تا زنده است، هوشیار و بیدار بوده و سوزش شدیدی در بدن خود احساس می‌کند.
یکی از عجیب‌ترین شیوه‌های خودکشی، خودکشی با گچ ساختمانی‌ست که اخیراً در استان لرستان، در شهرهای خرم‌آباد، پلدختر و نورآباد روی داده‌است. در بررسی دفاتر آماری بیماران بستری شده در بیمارستان شهدای عشایر در شهر خرم‌آباد، از تاریخ ۱ مهر ۱۳۷۴ تا ۳۰ مهر ۱۳۷۹ جمعاً نام ۴۸ مورد بیمار خودکشی‌کرده با گچ ثبت شده‌است. این افراد برای خودکشی، گچ را در لیوان آب حل و به صورت محلول مصرف کرده‌اند. گچ در مسیر دستگاه گوارش به جسمی سخت تبدیل گردیده و موجب انسداد مسیر می‌شود. اگر اقدام کنندگان به خودکشی در ساعات اولیه مصرف گچ محلول به بیمارستان نرسند، به کار گرفتن دستگاه سنگ‌شکن و عمل جراحی ضروریست و تأخیر در این کار به مرگ فرد منتهی می‌شود.[۲۸][۲۹]
خوردن دو تا سه قاشق چایخوری تریاک به تنهایی یا به صورت محلول در الکل می‌تواند به مرگ فرد منجر شود.[۳۰] مصرف بیش از ۷۵ تا ۳۷۵ میلی‌گرم هروئین برای فردی با وزن ۷۵ کیلوگرم، در نیمی از جمعیت، احتمال منجر شدن به مرگ را داراست.[۳۱]
رومش معمول شامل تنفس مقدار زیادی از کربن مونوکسید است. مرگ معمولا از طریق هیپوکسی رخ میدهد. در اغلب موارد، کربن مونوکسید، به این دلیل برای روشی برای خودکشی استفاده می‌شود، چراکه این ماده به آسانی می‌تواند توسط یک احتراق ناقص تولید شود. یک تلاش ناموفق در این مسیر می‌تواند منجر به از دست رفتن حافظه و سایر علائم شود.[۳۲][۳۳][۳۴]
خوردن بسیار کم یا بسیار زیاد نمک خوراکی در رژیم روزانه می‌تواند به گرفتگی عضلات، سرگیجه یا نامتعادل شدن الکترولیت یا رسانایی در بدن شود که می‌تواند مشکلات عصب‌شناختی یا مرگ به همراه داشته باشد.[۳۵] نوشیدن بیش از حد آب در حالی‌که فرد نمک کافی مصرف نکند شخص را در معرض خطر مسمومیت با آب قرار میدهد.[۲۰] مصرف آب‌نمک بسیار غلیظ به حدی که ۱ گرم نمک خوراکی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خورده شود می‌تواند در مدت کوتاهی به مرگ فرد منجر شود. این روش فشار خون را به شدت بالا می‌برد و استفراغ و اسپاسم ایجاد می‌کند.[۳۶][۳۷]
خوردن ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم سیانید به مرگ فرد منجر می‌شود.[۳۸] مرگ در این روش حتمی است و ۲ دقیقه به طول می‌انجامد.[۸] همچنین خوردن ۱۰ گرم مرگ موش سیاه رنگ در عرض نیم ساعت موجب مرگ فرد می‌شود.
امروزه برخی کتاب ها همچون کتابچه راهنمای داروی آرام و خروج نهایی موجود هستند که به خودکشی کمک می کنند و از روش هایی برای رسیدن به اتانازی صحبت میکنند.[۳۹] این چنین کتابهایی در برخی از کشورها جز کتابهای ممنوعه هستند.
علاوه‌بر این، مکان‌هایی در برخی از کشورها وجود دارند که به‌عنوان مکان‌هایی برای خودکشی شناخته می‌شوند. از جمله این مکان‌ها، پل‌ها هستند که پل گلدن گیت یکی از آنها است. در مجموع و تا سال ۲۰۱۲، تعداد ۱۵۵۸ نفر روی این پل اقدام به خودکشی کرده‌اند که از این میان، تنها ۳۳ نفر نجات یافته‌اند.[۴۰]
“U.S.A. Suicide: 2000 Official Final Data”
پیشگیری از خودکشی به هر تلاشی از سوی سازمان‌ها، دولت‌ها، مراکز بهداشت روانی، اتحادیه‌ها، متخصص، شهروندان و هر شخصی برای کاهش میزان خودکشی گفته می‌شود. از جمله روشهای نامستقیم پیشگیری از خودکشی می‌توان به این موارد اشاره نمود: الف- درمان نشانه‌های روانی و روانی-جسمی افسردگی. ب- بهبود روشهای مقابله با بحران در افرادی که به شدت در فکر خودکشی به سر می‌برند. پ- کاهش شیوع کاراهایی که منجر به برانگیختن افکار خودکشی در فرد می‌شوند. ت- امید دادن به افراد مبنی بر اینکه پس از مشکلاتی که پشت سر گذاشته‌اند یا در حال حاضر با آنها دست و پنجه نرم میکنند، زندگی بهتر خواهد شد.
این تلاش‌ها می‌بایستی هم در زمینه روان‌شناختی و هم دارویی در کنار آگاهی‌دهی عمومی و ارتقاء سطح بهداشت روانی عمومی صورت پذیرند. در واقع می‌بایست کاراهایی که باعث حفاظت فرد از خودکشی می‌شوند همچون حمایت اجتماعی و عاطفی را افزایش و کاراهایی که این خطر را برای فرد ایجاد میکنند همچون دسترسی به ابزار خودکشی را کاهش دهیم. خودکشی را نباید تنها یک مشکل پزشکی یا روانپزشکی در نظر گرفت؛ چراکه این مسئله ابعاد گوناگون زیادی دارد.[۱][۲]
برای درک بهتر اینکه چرا نیاز به یک دید جامع نسبت به پیشگیری از خودکشی داریم، راهکارهای گوناگونی در دهه‌های اخیر به وجود آمده‌اند.
در سال ۲۰۰۱ بخش بهداشت و خدمات انسانی دولت آمریکا راهبردی به جهت پیشگیری از خودکشی منتشر نمود که نحوه برخورد با خودکشی و مبارزه با عوامل خطرآفرین آن در آمریکا را شامل می‌شود. در این نوشته از مردم خواسته می‌شود که به خودکشی به عنوان یک مسئله بهداشت عمومی توجه نشان دهند و به عوامل و نشانه‌های رفتاری خودکشی افراد خودکش با یک دید جمعی‌نگر آگاه شوند. (بر خلاف توجه صرف به اینکه فرد در گذشته چه مشکلاتی داشته که منجر به پدید آمدن افکار خودکشی در وی شده‌است). در این سند همچنین به ۱۱ راهبرد برای مبارزه با خودکشی و پیشگیری از آن اشاره شده که در زیر آورده می‌شوند:
از دیگر راهکارهای ویژه پیشگیری از خودکشی می‌توان بدین موارد اشاره نمود:
چطور خود خودکشی کنیم
همچنین گفته می‌شود که رسانه‌های خبری با توانایی خود در نشان دادن روی منفی خودکشی همچون دردهای مزمن و آسیب‌هایی که در صورت خودکشی ناموفق ممکن است برای فرد ایجاد شود و نیز مشکلاتی که برای اقوام فرد خودکش ایجاد می‌کند، قادرند فرد را وادار کنند تا به جای پایان دادن به زندگی خود، راه حلی برای مشکلاتش بیابد. رسانه‌ها همچنین می‌بایست با این کار از همه‌گیری خودکشی و تبدیل اعضای جامعه و مسوولین به مدافعان حق مردن جلوگیری کنند.[۳]
بیشتر روشهای مداخله درمانی برای این به وجود آمده‌اند تا پیش از اقدام به خودکشی، عملیاتی شوند. از جمله این روش‌ها می‌توان بدین موارد اشاره کرد: گفتگوی مستقیم، پایش خطر، و کاهش دسترسی به ابزار خودکشی.
سازمان بهداشت جهانی اظهار می‌دارد که بهترین روش برای پی بردن به اینکه فردی به خودکشی می‌اندیشد و قصد انجام آن را دارد یا نه، این است که با او به صورت مستقیم در این باره گفتگو شود و از او دربارهٔ افسردگی یا اینکه چگونه و چه زمان قصد انجام خودکشی دارد پرسش به عمل آید.[۴] بر خلاف باور عمومی، صحبت با فرد دربارهٔ خودکشی سبب نمی‌شود که ایده انجام خودکشی در ذهن فرد ایجاد شود.[۴] با این حال پرسش‌هایی از این دست بایستی با ملاحظه و احتیاط پرسیده شوند.[۴] این راه‌کار برای این است که غم و اندوه فرد کاهش پیدا کند و فرد را به این نتیجه برساند که او برای دیگران مهم است و به او توجه می‌شود. به گفته سازمان بهداشت جهانی نمی‌بایست به فرد گفته شود که همه چیز درست می‌شود یا اینکه مشکلات فرد بیش از اندازه بزرگ‌نمایی شوند یا اینکه امید واهی به وی داده شود.[۴] برخی افراد که پیش از انجام خودکشی در این رابطه با کسی گفتگو کرده بودند سرانجام این کار را به انجام رسانده بودند؛ بنابراین می‌بایست زمانی با فرد گفتگو کرد که خود او تمایل داشته باشد و با این کار راحت باشد.[۴]
طبق نظر اتحادیه جراحان آمریکا پایش خطر از طریق ارزیابی خطر خودکشی یکی از بهترین روشهای پیشگیری خودکشی در میان نوجوانان و جوانان است.[۵]
ابزارهای گوناگون خودگزارشی همچون آزمون اضطراب بک و آزمون ناامیدی بک هستند که آثار مثبتشان در تشخیص تمایلات خودکشی در جوانان و نوجوانان به اثبات رسیده.[۶] اما مشکل این گونه پایش در این است که نخست فرد بیمار می‌بایست حتماً انگیزه لازم برای ادامه دادن دوره روان‌درمانی را دارا باشد و اینکه بیشتر این افراد به‌طور عمد به پرسش‌ها پاسخ‌هایی می‌دهند که بیماری یا هر گونه اختلال روانی را در خود مخفی کنند. به زبان ساده آنها تمایل راست‌گویی در رابطه با موقعیت روانی‌شان را ندارند.[۷] ضمن اینکه از آن‌جایی که این پرسش‌نامه‌ها اغلب به‌طور علمی و آماری اعتبارسنجی نشده‌اند، نمیتوان به‌طور قطع به یقین اظهار کرد که فردی که با یکی از این پرسش‌نامه‌ها مشکوک به اندیشه‌های خودکشی شناخته شد به‌طور واقعی به دنبال انجام عمل خودکشی باشد.[۸] اما نکته مثبت در این است که پرسش در رابطه با این که آیا فرد میل به انجام خودکشی دارد یا خیر، هیچ گونه افزایشی در میزان تمایل فرد برای انجام این عمل را نشان نداده‌است.[۹]
۷۵٪ خودکش‌ها دست کم ۱ بار در سالی که اقدام به خودکشی نموده بودند، به پزشک مراجعه کرده بودند که از این تعداد حتی ۴۵٪ تا ۶۶٪ آنها در یک ماه منتهی به خودکشی به پزشک مراجعه داشته بودند. همچنین ۳۳٪ تا ۴۱٪ خودکش‌ها در طول یک سال پیش از خودکشیشان با یک متخصص روان‌درمانی تماس گرفته بودند که از آن میان ۲۰ درصدشان در طول یک ماه منتهی به مرگشان این کار را کرده بودند. این گونه پژوهش‌ها خود نشانگر اهمیت ویژه پایش خطر خودکشی هستند.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴] پژوهش‌ها حاکی از آنند که بیشتر ابزارهای سنجش خطر خودکشی به درستی ارزیابی و امتحان نشده‌اند و تمامی سه عامل مهم در خودکشی یعنی رفتار فرد، ادراک او و اثر خودکشی دیگران بر او را شامل نمی‌شوند.[۱۵]
می‌توان گفت یکی از مهمترین و پرفایده‌ترین راه‌های پیشگیری از خودکشی کاهش دسترسی افراد به ابزاری است که خودکشی با آنها به‌طور قطع منجر به مرگ فرد خودکش می‌شود.[۱۶]
برای مدت‌ها پژوهشگران بر این باور بوده‌اند که چنانچه شخص افسرده از زمان تشخیص این اختلال تا درمان آن به ابزارهای خودکشی دسترسی کم‌تری داشته باشد، خطر انجام خودکشی در وی پایین آمده و در نتیجه میزان خودکشی نیز در جامعه کاهش می‌یابد.[۱۷] دلایل محکمی هست که ثابت می‌کند قرارگیری فرد در مکان‌های خطرآفرین همچون پل‌ها یا ساختمان‌های بلند چنانچه دارای حفاظ خودکشی باشند، خطر خودکشی نسبت به زمانی که تنها علائم مبارزه با خودکشی در این مکان‌ها باشد، کمتر است.[۱۸] یکی از مشهورترین مدل‌های تاریخی کاهش دسترسی به ابزار خطرآفرین مورد گاز زغال سنگ در کشور انگلیس است. تا دهه ۱۹۵۰ مسمومیت با این گاز از جمله پرطرف‌دارترین روش خودکشی بود. در ۱۹۵۸ گاز طبیعی بدون مونوکسید کربن در خانه‌های این کشور ارائه شد و یک دهه طول کشید تا این گاز در ۵۰٪ خانه‌های انگلیس جای گاز زغال سنگ را بگیرد. این خود یکی از کاراهای کاهش خودکشی با گاز مونوکسید کربن به حساب آمد.[۱۹][۲۰]
طی پژوهش‌هایی در ایالات متحده آمریکا مشخص شد که بهره‌گیری از اسلحه گرم در این کشور با میزان خودکشی‌های موفق رابطه مستقیم دارد.[۲۱] میزان موفقیت خودکشی به روش بهره‌گیری از سلاح گرم ۸۵٪ است که این خود نشان میدهد این روش کشنده تر از دیگر روش‌هاست و احتمال مرگ فرد خودکش با این روش بسیار بیشتر است. بیشتر روشهای خودکشی میزان موفقیتشان کمتر از ۵٪ است.[۲۲][۲۳]
روشهای درمانی همچون دارودرمانی[۲۴][۲۵] و گفتاردرمانی[۲۶] که حتی می‌شود از راه تلفن انجام گیرد، برای پیشگیری از خودکشی پدید آمده‌اند.[۲۷] بر پایه پژوهش‌های تصادفی و کنترل شده از جمله نتایج این گونه روش‌ها می‌توان به کاهش افسردگی و میزان تفکر خودکشی نام برد که در واقع از نظر اهمیت جزء دسته دوم محسوب می‌شوند. چراکه مهمترین مسئله که همانا خودکشی است تنها با بهره‌گیری از داروی لیتیوم به میزان قابل توجهی کاهش یافته‌است. از آن‌جایی که خودکشی یک واقعه نادر است، چه در گروه کنترل و چه در گروه آزمایشی موارد بسیار اندک اگر نگوییم هیچ موردی از آن وجود دارد. از همین رو نمیتوان به آسانی پی برد که این روش‌ها تا چه میزان مؤثرند.
با یک تخمین محافظه‌کارانه می‌توان گفت که ۱۰٪ افراد با اختلال روانی ممکن است نشانه‌هایی از اختلال داشته باشند که توسط درمانگر تشخیص داده نشده باشند و به‌طور مستقیم مربوط به خودکشی باشند[۲۸] یا ۵۰٪ آنان دچار نشانه‌هایی باشند که به این مسئله دامن می‌زنند.[۲۹][۳۰] همچنین باید در نظر داشت که بهره‌گیری از داروهایی غیرقانونی و بی‌نسخه پزشک ممکن است اختلال روانی فرد را بسیار افزایش دهد.[۳۱] تشخیص درست و معاینات عصبی-تصوری[۳۲] که وجود هر گونه ردپا از افسردگی که در ۹۰٪ تا ۹۵٪ موارد خودکشی خود را نشان میدهد می‌تواند سبب کاهش گسترده اقدام به خودکشی یا تفکر در رابطه با آن شود.[۳۳]
پژوهش‌های تازه نشانگر آنند که تأثیر داروی لیتیم در پایین آوردن خطر خودکشی در افراد با اختلال دو قطبی (افسردگی-شیدایی) به تقریب به سان اشخاص معمولی است.[۳۴] این دارو همچنین تأثیر خود را در پایین آوردن خطر خودکشی در اشخاص تک قطبی (یعنی کسانی که تنها افسردگی و نه شیدایی دارند) به خوبی نشان داده‌است.[۳۵]
روشهای گوناگون گفتار درمانی همچون رفتاردرمانی دیالکتیک وجود دارد که از نظر علم روانشناسی فایده‌شان در کاهش تفکرات خودکشی به اثبات رسیده‌است. از این روش علاوه بر کاهش افکار خودکشی همچنین می‌توان برای کاهش خودآزاری نیز بهره برد.[۳۶][۳۷] درمان شناختی-رفتاری برای کاهش خودکشی نیز برای افرادی که به‌طور مکرر اقدام به خودکشی نموده‌اند به وجود آمده‌است.[۳۸]
در یک آزمایش تصادفی و کنترل شده با بهره‌گیری از یک نرم‌افزار تلفن همراه توانستند میزان افسردگی و در نتیجه تفکر خودکشی را کاهش و سطح فعالیت اجتماعی را افزایش دهند اما موفق نشدند از این راه میزان بهره‌گیری از مواد مخدر و خودآزاری را کاهش دهند.[۳۹]
سازمان بهداشت جهانی می‌گوید: «در سراسر جهان خودکشی جزء ۵ عامل نخست مرگ و میر در میان نوجوانان ۱۵ تا ۱۹ سال است و این در حالی است که در بیشتر کشورها خودکشی نخستین یا دومین کارای مرگ و میر در میان دختران و پسران جوان است.» این سازمان توصیه می‌کند: «بیماری روانی می‌بایستی انگ‌زدایی شود» و «عزت نفس دانش‌آموزان تقویت شود» تا از «کودکان و نوجوانان در برابر بیماری روانی و وابستگی حفاظت شود» تا آنها قادر شوند «با موقعیت‌های سخت و استرس‌زای زندگی رودررو شوند.» همچنین این سازمان اظهار می‌کند که «می‌بایستی در نظام آموزشی مهارت‌هایی برای پیشگیری و مقابله با خشونت در مدرسه و محیط‌های تحصیلی در نظر گرفته شود تا محیطی با میزان تحمل بالا در افراد پدید آید».[۴۰]
سازمان‌های ناسودبر بی‌شماری برای یاری‌رسانی بودوباش دارند که از میان آنها می‌توان به بنیاد آمریکایی پیشگیری از خودکشی در کشور ایالات متحده آمریکا اشاره نمود. این سازمان یک شماره تلفن فوریتی بحران به منظور پیشگیری از خودکشی راه‌اندازی نموده و از کمپین‌های جمع‌سپاری بهره برده‌است.[۴۱] به علاوه گروه‌هایی همچون To Write Love on Her Arms به وجود آمده‌اند که از رسانه‌های اجتماعی برای آگاهی‌دهی بیشتر در این زمینه بهره می‌برند.
فهرست بهترین کارها شامل بهترین روشهای مقابله با خودکشی است که توسط مجمع آمریکایی پیشگیری از خودکشی ایجاد شده‌است. این فهرست به چندین بخش تقسیم شده‌است. از جمله بخش نخست با عنوان برنامه‌های مبتنی بر دلایل علمی، یعنی برنامه‌های پیشگیرانه‌ای که با مستندات علمی اثبات شده‌اند یا بخش سوم که به برنامه‌هایی اشاره دارد که هنوز دلایل علمی مفید بودنشان ارائه نشده باشد.[۴۲][۴۳]
سازمان‌های فعال در زمینه پیشگیری از خودکشی
سازمان‌ها و نهادها
نشریه‌های پژوهشی در زمینه پیشگیری از خودکشی
“Preventing Suicide – A Resource for Primary Health Care Workers”
«Suicide Prevention Resource Center – Lethal Means»
پیشگیری از خودکشی:تاثیر و توسعه
این ۷ زیررده در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۷ زیررده است.
این ۳۰ صفحه در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۳۰ صفحه است.
افکار خودکشی یک اصطلاح پزشکی است که در رابطه با اشتغال ذهنی شدید فرد در حول و حوش خودکشی به کار برده می‌شود. این افکار و تصورات انواع گوناگونی را شامل می‌شوند. برخی از این افکار ممکن است در حد تصور و خیال پردازی بوده و آن چنان جدی نباشد که از آن جمله می‌توان به طرح و نقشه خودکشی با جزئیات، بازی نقش و تفکر دربارهٔ خودکشی ناموفق و نیمه خودکشی به گونه‌ای که افراد دیگر از رنج روحی فرد باخبر بشوند، اشاره کرد. اما برخی دیگر ممکن است کاملاً جدی و به قصد نابودی فرد در ذهن وی جریان داشته باشند. از آمارها چنین برمی آید که درست است که همه افرادی که به نوعی به خودکشی فکر میکنند یا قبلاً فکر کرده‌اند، اقدام به خودکشی نمی‌کنند، اما بیشترشان در نهایت این کار را به انجام خواهند رساند. مهمترین عاملی که می‌تواند در تفکرات و خیال پردازی‌های فرد درباره خودکشی نقش ایفا کند، افسردگی است. اما عوامل دیگری نیز همچون برخی بیماری‌های روانی، حوادث غیرقابل پیش‌بینی و اتفاقات درون خانواده می‌توانند سبب ساز شکل‌گیری افکار و خیالات خودکشی در فرد بشوند. تکرار افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی می‌تواند یکی از نشانه‌های بارز اختلال شخصیت مرزی باشد. یک تحقیق نشان داد که ۷۳٪ از اشخاص مبتلا به این اختلال اقدام به خودکشی کرده‌اند و متوسط اقدام به خودکشی در هر فرد مبتلا ۳ تا ۴ بار ذکر شده‌است. در حال حاضر راه‌های درمانی و داروهای خاصی برای درمان افرادی که اشتغال ذهنی شدیدی به خودکشی دارند، موجود است.
کپسول سیانید پتاسیم (که به عنوان یک قرص کشنده شناخته می‌شود) به شکل‌های قرص، کپسول یا آمپول حاوی محلول کشندهٔ سیانید پتاسیم[۱] است که فرد به منظور پایان بخشیدن به زندگی خود عمداً آن را قورت میدهد.
خوردن ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم سیانید پتاسیم به مرگ فرد منجر می‌شود.[۱]
خودکشی به این روش می‌تواند به منظور اجتناب از مرگ به مراتب ناخوشایندتر (مانند شکنجه) یا اطمینان از عدم نشت اطلاعات مهم از طریق بازجویی انجام پذیرد. در نتیجه، قرص کشنده از نظر روانی میزان خطر مأموریت و بازجویی را به مأمور گوشزد می‌کند.[۲]
سازمان سیا طی دهه ۱۹۵۰ از قرص saxitoxin که یک سم عصبی (به انگلیسی: neurotoxin) بسیار قوی است، استفاده می‌کرد.
بنا به گفته ویلیام کولبی مدیر سیا، فرانسیس گری پاورز، خلبان آمریکایی یو۲ هنگام پرواز بر فراز اتحاد جماهیر شوروی در ماه مه سال ۱۹۶۰ سیانور همراه داشت.[۳]
بنابر یک باور عمومی فضانوردان نیز با خود از این قرص به همراه می‌برند تا هنگامی که از بازگشت به زمین نومید شدند از آن استفاده کنند.[۴]
اقدام به گرفتن جان خود، خودکشی نام دارد. علائم هشداردهنده ای وجود دارند که نشان می دهد ممکن است فرد دست به خودکشی بزند.
نمیتوان به احساس درونی دیگران پی برد بنابراین وقتی کسی فکر خودکشی دارد، همیشه به سادگی قابل تشخیص نیست اما در ادامه چند علامت بیرونی و هشدار دهنده آمده که ممکن است کسی که به خودکشی فکر می کند دست به انجام آن ها بزند:
شاید ترسناک به نظر برسد اما دست به عمل زدن و کمک رسانی به کسی که نیازمند آن است به پیشگیری از تلاش برای خودکشی یا مرگ کمک می کند.
اگر شک دارید که ممکن است یکی از دوستان یا اعضای خانواده به خودکشی فکر کند، درباره نگرانی هایتان با او صحبت کنید. می توانید با پرسیدن سوالاتی که فرد را متهم نمی کند یا او را مورد قضاوت قرار نمی دهد، سر صحبت را باز کنید
.رک و راست حرف بزنید و از پرسیدن سوالات مستقیم مثل «آیا به خودکشی فکر میکنی؟» نترسید.
حین مکالمه از موارد زیر مطمئن شوید:
مشکلاتشان را کوچک نشان ندهید یا سعی نکنید با شرمنده کردن فرد نظرش را عوض کنید. شنیدن و نشان دادن حمایت بهترین راه برای کمک است. همچنین می توانید فرد را به درخواست کمک از متخصص تشویق کنید.
پیشنهاد دهید تا برای پیدا کردن متخصص به او کمک کنید، برایش نوبت بگیرید یا همراه او در اولین جلسه حاضر شوید.
چطور خود خودکشی کنیم
اگر کسی که برایتان مهم است علائم خودکشی از خود نشان دهد، می تواند برایتان ترسناک به نظر برسد اما اگر کمکی از دستتان برمی آید، حتما باید اقدام کنید. باز کردن سر صحبت بمنظور تلاش برای کمک به نجات جان فرد ریسکی است که ارزش اقدام را دارد.
اگر نگران هستید و نمی دانید باید چه کار کنید، میتوانید از خطوط مخصوص شرایط بحرانی یا جلوگیری از خودکشی کمک بگیرید.
به صحبت درمورد خودکشی یا دست زدن به اقداماتی برای پایان دادن به زندگی، رفتار متمایل به خودکشی گفته می شود. به این افکار و رفتار متمایل به خودکشی به چشم وضعیت اضطراری روانپزشکی نگاه می شود.
اگر شما یا اطرافیانتان هر یک از این موارد را از خود نشان می دهد، باید فورا از یک کارشناس روانشناسی یا متخصص روانپزشکی درخواست کمک کنید.
به گفته اتحادیه ملی سلامت روان (NAMI)، اگر در کسی متوجه این علائم زیر شدید، باید فورا تحت مراقبت قرار گیرد:
معمولا هیچکس فقط بخاطر یک دلیل تصمیم نمی گیرد خودش را بکشد. چند عامل باعث افزایش خطر خودکشی می شود. مانند مبتلا بودن به اختلال سلامت روان.
اما بیش از نیمی از افرادی که در اثر خودکشی جان خود را از دست می دهند، اختلال روانی در آنها هنگام مرگ تشخیص داده نشده است.
افسردگی اولین عامل خطرناک روانی است اما اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلال اضطراب و اختلال شخصیت هم از دیگر عوامل است. علائم افسردگی در زنان را اینجا بخوانید.
به غیر از اختلالات روانی، عوامل دیگری که خطر خودکشی را بالا می برد عبارت است از:
تحقیقات نشان داده افراد زیر بیشتر در معرض خطر خودکشی قرار دارند:
مشاور روانشناس یا متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک می تواند براساس علائم، سابقه شخصی و خانوادگی تشخیص دهد آیا خطر اقدام به خودکشی در فرد بالاست یا خیر.
او زمان شروع علائم و تناوب آن را از فرد می پرسد. همینطور درمورد هرگونه بیماری فعلی یا قبلی و شرایط خاص خانوادگی از فرد سوال می کند.
بدین ترتیب، توضیح احتمالی برای علائم را به دست می آورد و تشخیص می دهد یا آزمایش یا متخصص دیگری را پیشنهاد دهد. پزشک احتمالا موارد زیر را معاینه می کند:
روش درمان به علت زمینه ای فکر به خودکشی بستگی دارد اما در بسیاری از موارد از صحبت درمانی و دارو استفاده می شود.
صحبت درمانی، که تحت عنوان روان درمانی هم شناخته می شود، یکی از روش های احتمالی درمان برای پایین آمدن خطر اقدام به خودکشی است. درمان رفتاری-شناختی نوعی صحبت درمانی است که اغلب درمورد کسانی که به خودکشی فکر می کنند به کار می رود.
هدف از این روش آموزش کنار آمدن با رخداد های استرس آور زندگی و عواطفی است که در بروز افکار و رفتار متمایل به خودکشی نقش دارد. درمان رفتاری-شناختی به فرد کمک می کند افکار مثبت را جای افکار منفی بنشاند و دوباره در زندگی احساس رضایت و کنترل داشته باشد.
درمان رفتاری دیالکتیکی هم روش مشابهی است که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
اگر صحبت درمانی برای پایین آوردن خطر کافی نباشد، برای تسکین علائمی مانند افسردگی و اضطراب دارو تجویز می شود. درمان این علائم به کاهش یا از بین بردن فکر به خودکشی کمک می کند.
از یک یا چند نمونه از داروهای زیر استفاده می شود:
گاهی می توان با انجام عادت های سالم در کنار دارو و صحبت درمانی خطر خودکشی را پایین آورد. در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:
اگر احساس یا فکر به خودکشی دارید، خجالت نکشید و آن را مخفی نکنید. اگرچه بعضی از افراد به خودکشی فکر می کنند ولی قصد ندارند آن را عملی کنند، باز هم کمک رسانی مهم است.
شما می توانید برای جلوگیری از تکرار شدن این افکار از چند روش استفاده کنید.
هرگز نباید تمایل به خودکشی را به تنهایی کنترل کنید. دریافت کمک از فرد متخصص و حمایت عزیزان باعث می شود راحت تر بتوانید بر چالش هایی که علت بروز این عواطف است غلبه کنید.
موسسات و گروه های حمایتی زیادی می توانند در کنار آمدن با فکر به خودکشی و درک این نکته که خودکشی بهترین راه حل برای مواجه شدن با رخداد های تنش زا در زندگی نیست به شما کمک کنند.
هیچوقت نباید دوز دارو را عوض کنید یا مصرف آن را قطع کنید مگر اینکه به پیشنهاد متخصص باشد. امکان عود تمایل به خودکشی و تجربه علائم ترک درصورت قطع ناگهانی دارو وجود دارد.
اگر از مصرف دارو های فعلی دچار عوارض نا خواسته شده اید، با درمانگر درمورد تغییر دارو صحبت کنید.
حضور در جلسات تراپی بسیار مهم است. بهترین راه حل برای رفع میل به خودکشی این است که برنامه درمان را دنبال کنید.
برای تشخیص عواملی که میل به خودکشی را در شما برمی انگیزاند، با تراپیست همکاری کنید. بدین ترتیب، زودتر از موعد متوجه علائم خطرناک می شوید و تصمیم می گیرید که چه انتخابی را لحاظ کنید.
چطور خود خودکشی کنیم
همچنین بهتر است علائم هشدار دهنده را با اعضای خانواده و دوستان درمیان بگذارید تا بدانند چه زمانی به کمک نیاز دارید.
اگر نگران هستید که ممکن است اقدام به خودکشی کنید، هرگونه اسلحه، چاقو و دارو های جدی را دور بریزید.
امروزه، افراد و تشکیلات زیادی برای پیشگیری از خودکشی تلاش می کنند و بیشتر از قبل راه حل و تصمیماتی برای جلوگیری اتخاذ شده است. هیچکس نباید به تنهایی با فکر به خودکشی روبه رو شود.
اگر شما یا عزیزتان از فکر به خودکشی رنج می برید، کمک در دسترس است. ساکت نمانید- شاید بتوانید به نجات جان یک نفر کمک کنید.
با کمک بهترین مشاورین تهران افسردگی، اضطراب و وسواس را درمان کنید.
سلام من یه دختر ۱۶ سالم که تو این سنه کم خیلی دردا دارم از بچگیم دارم قرصای ضد استرس و ضد اضطراب میخورم اونقدر شدید بود که شبی هفتا قرص میخوردم الان اصلا از زندگیم راضی نیستم هروز تو خونه با پدرو مادرم جنگ دارم کسی منو نمیفهمه همه بم زور میگن هیچ دوستیم ندارم و تنهایه تنهام مامانم خیلی بی منطقه و هیچ کدوم از حرفاش منطقی نیس فقط یه مشت چرتو پرت که تو ذهنش میگذرونه خیلی افکاراشون قدیمه و منو خسته کرده هروز دارم گریه میکنم نمیزارن هیچکاری کنم خیلی به خودکشی فکر میکنم هروز از روز قبل بیشتر ناامید میشم خیلی زودم خودکشیمو عملی میکنم فقط میخام بگم پدر مادرا یکم بیشتر با بچه هاشون بسازن همین 🙂
سلام من قبلا چندبار خودکشی کردم وموفق نشدم تنها راه حلم هم فقط مرگه زندگیم خراب شد داغون شدم بچه م آواره شده دشمنام شاد شدن دیگه امیدی برا زندگی ندارم به شدت عصبی شدم باهمه دعوا دارم حتی مادرم که همیشه برام گریه میکنه امشبم به شدت به فکر خودکشیم قبلا قرص خوردم گاز باز کردم فایده نداشته اما الان فهمیدم خوردن متادون زیاد حتما آدمو میکشه فردا برم بگیرم
هیچ کسی لایق درد و رنج هیچ بیماری‌ای نیست. مسیر طولانی و سخت دستیابی به سلامتی، نیازمند یار قابل اعتمادی است.
یاری مثل درمانکده که در جستجو و مشاوره آنلاین و حضوری پزشک و روانشناس، تست آنلاین هوشمند و آزمایش در محل کرونا، تلاشی کوچک برای کم کردن موانع راه سلامت، انجام میدهد.
منبع تصویر، Getty Images
‘یک دیوانگی کردم، به خیر گذشت ‘. این بخشی از نامهای است که صادق هدایت پس از اولین اقدام به خودکشی برای برادرش نوشت. او در سال ۱۳۰۷ تلاش می‌کند خودش را در رودخانه‌ای در پاریس غرق کند قایقی از راه می‌رسد و نجاتش میدهد. او هرگز درباره دلایل این کارش حرفی نزد اما عده‌ای دلایل آن را مشکلات عاطفی، دوری از وطن و… ذکر کرده‌اند.
این ماجرا بعدها الهام‌بخش داستان “زنده به گور” او می‌شود و می‌نویسد: “همه از مرگ می‌ترسند و من از زندگی سمج خودم. چقدر هولناک است وقتی که مرگ آدم را نمی‌خواهد و پس می‌زند! نه کسی تصمیم به خودکشی نمی‌گیرد، خودکشی با بعضی‌ها هست. در خمیره و سرشت آنهاس،نمی‌توانند از دستش بگریزند.”
اما آیا آن‌طور که هدایت و بسیاری از مردم به مانند او باور دارند، خودکشی همراه و همزاد برخی و در “خمیره و سرشت” آنهاست؟ آیا واقعا از آن گریزی نیست؟ به طور خلاصه پاسخ این سوالات مشخصا خیر است..
هیچ شواهد علمی که نشان دهد “خودکشی در خمیره و سرشت کسی است” وجود ندارد و هر کسی که دچار چنین وضعیتی شده هم می‌تواند از این افکار نجات یابد.
چطور خود خودکشی کنیم
اگرچه طبق برخی آمارها از هر ۱۰۰ هزار نفر تنها ۱۲ نفر دچار چنین افکاری می‌شوند اما آگاهی از برخی دلایل بروز خودکشی، علایم هشدار آن و نکاتی درباره نحوه مواجهه با فردی که دچار چنین افکاری شده وظیفه‌ای همگانی است.
آیا خودکشی تنها در افراد دچار مشکلات روان اتفاق می‌افتد؟
بیش از ۹۰ درصد کسانی که دست به خودکشی می‌زنند دچار نوعی از اختلالات روانند، از جمله افسردگی شدید، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی،اختلال شخصیت، اعتیاد شدید به مواد مخدر یا الکل و… با این حال تمامی کسانی که دست به کار می‌زنند دچار مشکل روان نیستند.
در واقع فردی که تصمیم به خودکشی می‌گیرد اغلب خود و مشکلات یا شرایط زندگی‌اش را در وضعیتی می‌بیند که قابل تحمل یا حل شدنی نیست و دچار نوعی استیصال، درماندگی و ناامیدی مطلق می‌شود و برای “رهایی” دست به این عمل می‌زند.
ممکن است بپرسید رهایی از چه؟ این رهایی می‌تواند رهایی از احساس شرم، گناه یا سربار دیگری بودن (که دلایل بروزشان در هر کسی می‌تواند متفاوت باشد) رهایی از احساس قربانی بودن، رهایی از احساس تنهایی، طرد شدن و یا فقدان (از دست دادن شخص یا چیزی ارزشمند) باشد. در چنین وضعیتی وجود مشکلات روان می‌تواند بروز و جدیت این افکار را شدت ببخشد.
منبع تصویر، SPL
برای چنین فردی وقوع یک اتفاق ناگوار یا قرار گرفتن در وضعیتی دشوار که در آن حس کند از مواجهه، تحمل و یا حل آن عاجز و ناتوان است می‌تواند منجر به اقدام به خودکشی بشود، مثلا: ضربه و شوک روانی (مثلا مرگ عزیزان، فردی مشهور و مورد علاقه یا…) جراحات و یا بیماری‌های جسمی سخت (سرطان و…) از دست دادن شغل یا موقعیت اجتماعی و مشکلات شدید مالی سالمندی و احساس بیهودگی بیشترین میزان خودکشی در کشورهای پیشرفته در سالمندان است.
اما آیا نشانه‌های هشدارآمیزی برای خودکشی وجود دارد؟ بررسی‌ها نشان داده (اغلب و نه همیشه) افراد قبل از اقدام به خودکشی علایم مشخصی را نشان می‌دهند از جمله:
ـ صحبت درباره مرگ و یا خودکشی (میخوام خودمو بکشم و…)
ـ صحبت مداوم درباره ناامیدی، بیهودگی و احساس گناه (همه‌اش تقصیر من بود که… بعد اون اتفاق دیگه زندگی برام بیهوده‌ست… اصلا واسه چی زنده‌ام؟ و ….
ـ صحبت از درد تحمل‌ناپذیری که دارد (دیگه طاقت این درد و رنج رو ندارم، این درد رو تمومش میکنم)
ـ انجام رفتارهایی که به خود آسیب می‌رساند (مصرف بیش از حد معمول الکل، موادمخدر)
– انجام رفتارهای بی‌محابا (تلاش برای رفتن به مکان‌های مرتفع و انجام کارهای خطرناک در آنجا)
ـ انجام کارهایی که می‌تواند به منزله جستجو و آمادگی برای اقدام به خودکشی باشد (خرید تعداد زیادی قرص، سم، طناب، گوگل کردن راه‌های خودکشی)
ـ دیدار و تماس ناگهانی برای خداحافظی از خانواده و دوستان و یا بخشیدن متعلقات شخصی ارزشمند به دیگران، خیریه به بهانه این که “قراره کاری انجام بدم” یا “شاید-باید به زودی برم”.
ـ تغییر شدید و ناگهانی رفتارها (آرامش ناگهانی پس از یک اضطراب و آشفتگی شدید، خشونت بیش از حد)
ـ انزوا و کناره‌گیری غیرمعمول از جمع‌های خانوادگی و دوستانه
ـ از دست دادن علاقه به انجام کارها یا چیزهایی که قبلا و همیشه به آنها علاقه‌مند بوده
منبع تصویر، Getty Images
در صورت مشاهده علایم هشدار خودکشی یا روبرو شدن با فردی که می‌گوید می‌خواهد دست خودکشی بزند باید چه کار کنیم؟
اولین کار حفظ آرامش است. مسلما قرار گرفتن در چنین موقعیتی خوشایند نیست و می‌تواند باعث خشم، ناراحتی و اضطراب شدید ما بشود.
این کاملا طبیعی‌ست و نمی‌توانیم جلوی بروز این افکار و احساسات را بگیریم و کنترلش کنیم ولی می‌توانیم آنچه که خواهیم گفت یا انجام خواهیم داد را کنترل کنیم؛ چرا که در چنین موقعیتی این قبیل افکار و احساسات هیچ کمکی به آن فرد یا به ما نمی‌کند.
بنابراین در قدم اول باید به هر شکلی که می‌توانیم این هیجانات را کنترل کرده و خونسردی خود را حفظ کنیم.
سپس لازم است با آن شخص بدون ترس و تعارف و کاملا رک و مستقیم درباره فکر یا تصمیم به خودکشی صحبت کنیم (برخلاف این باور غلط رایج که می‌گوید مستقیما حرف نزنید) و این سوالات را بپرسیم:
۱. اونقدر حالت بده که “واقعا” داری به خودکشی فکر میکنی؟ (اگر پاسخ بله بود):
۲. به نحوه انجامش هم فکر کردی؟ (اگر پاسخ بله بود):
۳. برای انجامش کاری که باید بکنی یا چیزی که باید تهیه بکنی رو آماده کردی؟ (اگر پاسخ بله بود):
۴. به این هم فکر کردی که کِی میخوای انجامش بدی؟
پرسش این چهار سوال ضروریست؛ چرا که قصد انجام خودکشی/شیوه انجامش/داشتن آنچه برای انجامش نیاز دارد و زمان در نظر گرفته شده برای انجامش را نشان میدهد.
هر اندازه فرد طرح و برنامه دقیق‌تری برای انجامش داشته باشد خطر بزرگتر است و اگر پاسخ تمام سوالات مثبت باشد (خصوصا زمان و شیوه انجامش) خطر بسیار جدی و فوری است و لازم است سریعا برای دریافت کمک با اورژانس‌های خودکشی تماس بگیرید.
اگر آن فرد در موقعیتی است که حس می‌کنید ممکن است جان دیگران را هم به خطر بیاندازد (خلبان، راننده وسائط نقلیه مسافربری، یک نظامی که به سلاح دسترسی دارد و…) لازم است تا ملاحظه و تعارف را کنار بگذارید و با آرامش و مهربانی اما جدیت و به هر شکلی که صلاح میدانید مطمئن شوید که فرد قبل از دریافت کمک فوری در آن موقعیت حضور نخواهد داشت.
چه در وضعیت اورژانسی و چه در صورتی که فرد تنها حرف از خودکشی زده (و هنوز تصمیم به انجامش نگرفته) لازم است از نظر روانی-عاطفی او را درست حمایت کنیم. برای این منظور رعایت نکات زیر لازم است:
اگر شرایط به گونه‌ای است که گمان می‌کنید آن فرد ممکن است هر لحظه دست به خودکشی بزند او را ترک نکنید و در کنارش باشید.
صحبت از خودکشی را همیشه جدی بگیرید.
تا آنجا که میتوانید شنونده باشید و نه گوینده. به هیچ وجه با او جر و بحث و دعوا نکنید و خصوصا راه حل ارایه ندهید. مطمئن باشید در چنین موقعیتی سکوت و شنیدن حرفهای آن فرد از گفتن هر حرف و سخنی موثرتر است.
چطور خود خودکشی کنیم
او را قضاوت نکنید. فکر نکنید او صرفا ژست خودکشی گرفته، ادای آن کار را در می‌آورد یا صرفا درصدد جلب توجه است.
در چنین وضعیتی فرد تنها درصدد دریافت توجهی از جنس همدلی و کمک است چرا که خود از کمک کردن به خود کاملا عاجز و درمانده است و نیاز به کمک شما دارد.
موارد خودکشی در ملاعام هم چنین است، این افراد در تردید بین مرگ و زندگی‌اند و از طرفی آرزو میکنند بمی‌رند اما همزمان هم آرزو میکنند که نجات یابند. تصمیم و اقدام به خودکشی در بطن خود فریاد کمک خواهی است و نیازمند درک و همدلی ما.
به او نگویید: چقدر ضعیفی! چقدر ترسویی! عرضه‌اش رو نداری! خجالت بکش! قوی باش! و… گفتن این حرفها باعث شرم و آزردگی فرد می‌شود. از سویی منطقی هم نیست، هرچند اقدام به خودکشی هرگز به معنای شجاعت نیست اما غلبه بر ترس از مرگ به معنای ضعف و ترس هم نیست. بدتر از همه اینکه نتیجه احتمالی چنین حرفهایی مصمم‌تر شدن فرد برای خودکشی است.
به او نگویید: چقدر خودخواهی! فقط خودتو می‌بینی و هیچ کس برات مهم نیست! بسیاری از کسانی که تصمیم به خودکشی گرفته‌اند واقعا فکر میکنند که سربار خانواده‌اند و این تا وقتی زنده هستند ادامه خواهد داشت. در نتیجه در اوج روان‌رنجوری خود و زمانی که تصمیم به خودکشی گرفته‌اند شنیدن این حرفها تنها باعث می‌شود که جدیتر دست به آن کار بزنند چرا که واقعا (و به اشتباه) فکر میکنند با این کار باری از دوش عزیزانشان بر می‌دارند.
در هر حال گفتن این حرفها هیچ کمکی به بهبود اوضاع نمی‌کند. بهتر است در عوض بگویید: تو هیچ وقت سربار من/خانواده نبودی و نیستی٬می‌خواهیم تو در کنار ما/خانواده باشی و ما را هیچ وقت تنها نگذاری چون دوستت داریم می‌خواهم کمکت کنم و تنهایت نمی‌گذارم.
به او احساس گناه ندهید: میدونی اگر این کار رو بکنی پدرت/مادرت/همسرت/بچه‌ات چی میکشه؟ چرا میخوای من/اونها رو با این کارت زجر بدی؟ و… آن فرد خود در حال تجربه کردن وضعیت روانی سخت و وحشتناکی است و وعذاب وجدان دادن به او هیچ کمکی به بهتر شدن حالش و یا درک بهتر شرایط نمی‌کند.
در عوض میتوانید درباره کارهای موردعلاقه افراد خانواده‌اش (به طور کلی) و یا خاطرات خوب و شیرینی که باهم داشته‌اید حرف بزنید. همینطور میتوانید به او بگویید: خانواده‌ات دوستت دارند تو برایشان مهمی، هر کاری که بتونند برای تو میکنند.
از مقایسه کردن او با سایرین خودداری کنید: فلانی رو ببین وضعیتش/دردش/زندگی‌اش از تو بدتره ولی این کار رو نکرده. خیلی از مردم چیزهایی که تو داری رو ندارن ولی این کارو نمی‌کنن و… چنین حرفهایی شاید به نظرتان درست باشد اما یادتان باشد اغلب افراد پیش از اقدام به خودکشی خودشان به این چیزها فکر کرده‌اند و آخر به این تصمیم رسیده‌اند.
هر شخصی شرایط خاص خودش را دارد و ما از آن مطلع نیستیم. گفتن این حرفها باعث می‌شود آن فرد خود را با کسانی مقایسه کند که یا هرگز فکر خودکشی به سرشان نزده یا احیانا بهتر از او توانسته‌اند با شرایط روانی بدشان مواجه بشوند یا… هر کدام اینها در هر صورت حال او را بدتر می‌کند. نهایتا آن فرد حس می‌کند شما چندان درکش نمی‌کنید و در نتیجه شاید با شما درباره افکار و حالش دیگر صحبت نکند.
پای خدا و مذهب را به میان نکشید. نگویید: این کار گناهه. اعتقاداتت ضعیف است. حتما ایمانت کم است که میخواهی این کار را بکنی. وقتی بمیری هم بعدش می‌ری جهنم و… ما از اعتقادات قلبی دیگران بی‌اطلاعیم و شاید آن فرد اصلا به خدا و جهنم معتقد نباشد. اگر هم اعتقادات مذهبی دارد شاید با خود می‌اندیشد “خدا خودش می‌داند که دیگر تحمل این وضعیت و رنجی که بهم داده را ندارم و نهایتا این کارم را می‌بخشد” و یا… در هر حال این حرفها تغییری در تصمیم او ایجاد نمی‌کند و تنها حالش را بدتر می‌کند. در عوض این حرفها می‌توان به او گفت: میدونم داری به خودکشی فکر میکنی٬ولی میخوام بدونی من هر کاری که بتونم انجام میدم تا بهت اون‌طوری که باید کمک کنم.
نهایتا باید بدانیم فردی که به خودکشی فکر می‌کند تصمیم به انجامش گرفته یا انجامش داده و زنده مانده نیازمند دریافت کمک جدی فوری و تخصصی روانی است.
در بسیاری موارد ممکن است نیازمند بستری شدن در کلینیک/بیمارستان روان و احیانا مصرف دارو برای متعادل کردن وضعیت زیست-شیمیایی مغزشان (که بهم ریخته) باشند.
همینطور، هفته‌ها جلسات روان‌درمانی. اینها همه بخشی از فرآیند درمان و بهبودی است و بهتر است در طول این مدت شما یا کسی از نزدیکانش در کنار فرد باشند تا این دوره به خوبی بگذرد.
بررسی‌ها نشان داده از هر ده نفری که اقدام به خودکشی کرده و نجات یافته‌اند نه نفر آنها در آینده دیگر دست به این کار نمی‌زنند و سراغ انجام دوباره‌اش نمی‌روند حتا اگر قبلا از روشهایی مانند انداختن خود در مقابل قطار در حال حرکت استفاده کرده باشند.
این بدان معناست که همه ما حتا در سخت‌ترین و تاریک‌ترین لحظات زندگی درست وقتی فکر می‌کنیم که زندگی‌مان واقعا به آخر خط رسیده و تنها راه باقی‌مانده خودکشی است “در اشتباهیم” و “هنوز راهی هست” حتا اگر در آن لحظات نتوانیم یا نخواهیم بدانیم. اینکه در صورت دریافت کمک و درمان لازم حال ما قطعا بهتر خواهد شد و بعد از آن هم احتمالا دیگر سراغ انجام دوباره چنان کاری نخواهیم رفت.
درک و حمایت کسی که در چنین وضعیتی گرفتار آمده و همدلی و کمک به او کار ساده‌ای نیست چرا که آگاهی بر رنج، رنج آگاهی را افزون می‌کند. اما بدون هیچ شک و تردیدی در چنین موقعیتی این مهربانانه‌تری، ٬نجیبانه‌ترین و انسانی‌ترین کاری است که می‌توانیم برای آنها انجام دهیم.
شماره‌های تماس در ایران برای کمک به افرادی که دچار افکار جدی خودکشی شده‌اند:
اورژانس اجتماعی: ۱۲۳
اورژانس شهری: ۱۱۵
صدای مشاور: ۱۴۸۰
اورژانس روانپزشکی تهران: ۴۴۵۰۸۲۰۰
© 2021 بی بی سی. بی بی سی مسئول محتوای سایت های دیگر نیست. سیاست ما درباره لینک دادن به سایت های دیگر.
چرا برخی افراد دست به خودکشی می زنند؟ چه نشانه هایی می گوید که شما یا دیگری در فکر خودکشی هستید؟ چطور می توان کسی را از خودکشی منصرف کرد ؟ و چندین سوال مهم دیگر در مورد خودکشی که پاسخ کارشناسانه ی آنها را در این بخش مهم از سلامت روان در نمناک خواهید خواند.
به نظر دورکیم جامعه شناس بزرگ کلاسیک قرن نوزدهم خودکشی عبارت است از هر نوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار مثبت یا منفی خود قربانی است که به نتیجه آن آگاه بوده است. خودکشی رفتار پیچیده ای است که در برگیرنده تمایل و فکر خودکشی تا اقدام به خودکشی منجر به مرگ می باشد.
خودکشی یکی از تصمیمات انفرادی در زندگی انسان است که ناشی از علت های مختلفی می باشد . در این بخش از نمناک درباره علت های خودکشی و طرز برخورد با افرادی که تمایل به خودکشی دارند ، صحبت خواهیم کرد.
خودکشی یکی از معضلات اجتماعی است که طبعا ابعاد مختلفی را داراست و به عنوان بخشی از انحرافات اجتماعی شناخته می شود. خودکشی یک عمل ارادی است که طی آن شخص خود را به وسیله ای مثل اسلحه، قرص، آتش، حلق آویز کردن، گاز و… از بین می برد.
خودکشی در جامعه در حال افزایش است و در اغلب کشورها خودکشی در بین ١٠ علت اول مرگ در تمام سال های زندگی قرار دارد.هنگامی که مشکلی در تعداد وسیعی از مردم تأثیر دارد باید به ماورای افراد، ساختار اجتماعی، الگوهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه بیاندیشیم . بنابراین ملاک مسأله بودن پدیده ای در جامعه آزاردهنده بودن آن برای شمار زیادی از مردم است.
چطور خود خودکشی کنیم
خودکشی معضلی است که انسجام جامعه را مختل می کند و می تواند سامان اجتماعی ما را به خطر بیندازد. خودکشی همچنین باعث می شود که فرد نتواند وظیفه خود را به خوبی انجام دهد. خودکشی علل و اسباب متعدد و متفاوتی دارد که بسیاری از مردم در کشورهای مختلف جهان، در شرایط خاصی، آن را انتخاب می کنند .
چنانچه در نمناک اشاره شده است خودکشی در بعضی از نقاط جهان، نوعی ابزار خشونت علیه وضع سخت زندگی در یک جامعه یا در دنیا است و انگیزه اعتراض به شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی موجود در جامعه می باشد.
خودکشی یک فرد ضایعه ای بزرگ برای او و خانواده اش و ضایعه ای بزرگ تر برای جامعه است. اما خودکشی یک موضوع ساده اجتماعی نیست بنابراین باید به ریشه ها و علل آن توجه شود زیرا این عوامل می توانند موجبات تبعات سنگین تری را برای جامعه فراهم کنند.
خودکشی نشانه ای از بی سازمانی شخصیتی است؛ به این معنی که در شرایطی که تعادل شخصیتی فرد دگرگون می شود خودکشی را به دنبال می آورد . خودکشی علاوه بر آزردگی خاطر افراد اجتماع، فشاری را روی بازماندگان و اطرافیان می آورد که ممکن است حتی آنان را تشویق به خودکشی کند بنابراین شناخت ریشه ها و دلایل خودکشی ضرورت دارد.
خودکشی از عوامل شایع مرگ و میر در بین جوانان است . افرادی که دست به خودکشی می زنند، نسبت به این کار و کشتن خود تردید دارند و فقط به این علت تمایل به خود کشی دارند که به احساسات طاقت فرسا مانند ترس، ناامیدی، ناتوانی، سردرگمی و افسردگی یا شرایط تحمل ناپذیر خود پایان بدهند و از رنجی که گرفتار آن هستند، رهایی یابند، در این شرایط آنها خودکشی را تنها راه نجات خود می دانند نه این که واقعا قصد خودکشی داشته باشند.
افکار مربوط به خودکشی به ذهن بسیاری از افراد خطور کند و بسیاری از مردم در لحظه هایی از زندگی خود ممکن است به خودکشی فکر کنند . میزان خودکشی همچنان هشداردهنده و درحال افزایش هستند.
خودکشی برای برخی افراد پیامد دوران افسردگی است اما برای برخی دیگر عملی تدافعی در برابر تجربه ای تلخ، مانند از دست دادن یکی از اطرافیان یا حتی حادثه ای نسبتا بی اهمیت است. در زیر افکار و رویدادهایی که می توانند حس خودکشی را در افراد
ایجاد کنند ، آورده ایم:
تنهایی :
برخی از افراد به این دلیل تمایل به خود کشی دارند چون احساس تنهایی فراوانی می کنند و می پندارند کسی را ندارند و هیچ کس به زنده بودن یا مردن او اهمیت نمی دهد، او به شدت احساس تنهایی و انزوا می کند.
ناامیدی و بی پناهی :
فرد در این شرایط احساس می کند که شرایطش بهتر نخواهد شد و کسی به او نمی تواند کمک کند.
حس بی ارزش بودن:
افرادی که چنین حسی دارند از عزت نفسی پایین برخوردارند و تشویق ها و تمجیدهای دیگران را نمی پذیرند و احساس بیهودگی می کنند. آنها هرگونه توجه، علاقه و تشویق دیگران ناموجه و برمبنای یک فرض اشتباه می گذارند.
افسردگی:
افراد افسرده برداشتی منفی از خود، دیگران یا شرایط موجود دارند و آنها این احساسات را کاملا درست و منطقی می پندارند .
شکست در اجرای طرح ها:
برخی از افراد به دلیل ناموفق بودن مثلا ناموفق بودن در دانشگاه، پایان یافتن یک رابطه مهم یا دست نیافتن به اهداف تحصیلی احساس شکست، شرمندگی یا بی کفایتی می کنند و تصور می کنند که دیگران او را دوست ندارند.
استرس :
افرادی که از سطح بالایی از استرس برخوردارند انتظاراتی بالا و غیرواقع بینانه از لحاظ شخصی و تحصیلی از خود دارند که این انتظارات بالا می تواند در آنها استرس ایجاد کندو گاهی اوقات به سطحی تحمل ناپذیر می رسد.
این افراد تصور می کنند موفقیت های تحصیلی در تعیین هویت شخصی آنها نقش بسیار مهمی دارد و در صورت به خطر افتادن و نادیده گرفته شدن این موفقیت ها، هویت آنها نیز در معرض خطر قرارمی گیرد بنابراین دست نیافتن به «رتبه نخست» حقارتی محض و تحمل ناپذیربرای آنها به شمار می رود.
خشم :
برخی از افراد در مواقعی که به شدت خشمگین اند اقدام به خود کشی می کنند یا پس از پایان یافتن یک رابطه دوستی از خودکشی برای انتقام گرفتن استفاده می کنند .
استفاده از موادمخدر و مشروبات الکلی:
برخی مواقع افراد به دلیل مصرف موادمخدر یا مشروبات الکلی دست به خودکشی می زنند. در این حالت خطرات کاری را که انجام می دهند را دست کم می گیرند و در مقابل احساساتی که گرفتار آنها می شوند، آسیب پذیرترند.
بیماری های جسمی و روحی :
هنگامی که فرد در یک زمان مشخص دچار مشکلاتی متعدد مانند مشکلات تحصیلی، خانوادگی و همزمان با آنها پایان یافتن یک رابطه می شود احساس درد و غم وی را درمانده و ناتوان می سازد.
مشکلات میان فردی موجب می شود برخی دانشجویان دست به خودکشی بزنند. از عوامل مهم اقدام به خودکشی در میان دانشجویان نگرانی های مالی و استرس ناشی از فشارهای تحصیلی و مسائلی که در پی بروز برخی مشکلات تحصیلی، میان دانشجو و والدین او پیش می آید، است.
دلیل خودکشی هرچه باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد زیرا کسانی که به دفعات متعدد اقدام به خودکشی می کنند به احتمال بسیار زیاد در نهایت، تصادفا یا از روی عمد، مرگ خود را موجب می شوند.
بسیاری از افراد در شرایط عادی در واکنش به مشکلات زندگی دچار افسردگی، غم یا احساس درماندگی می شوند اما افرادی که در واکنش به این مشکلات، خودکشی را انتخاب می کنند، بیش از دیگران در معرض آسیب ها و ناکامی هایی قرار گرفته اند که به آنها توجهی نشده است .
به نشانه های هشداردهنده زیر دقت کنید:
برخی از افراد می پندارند کسانی که نیت خود را برای خودکشی به زبان می آورند، واقعا دست به این کار نمی زنند اما این گفته صحیح نیست . بهتر است شرایط را از دیدگاه فردی در معرض خطر قرار دارد ، بسنجید، حتی اگر به نظر شما غیرواقع بینانه باشند. پیش از برقراری ارتباط با فردی که قصد خودکشی دارد، توصیه های زیر را بخوانید شاید کمک کننده باشند:
چطور خود خودکشی کنیم
احساسات و دیدگاه های خود را بررسی کنید:
اگر نمی توانید در رویارویی با فردی که قصد خودکشی دارد ، از بکارگیری عباراتی با لحنی تحقیرآمیز استفاده نکنید و پس از چند دقیقه از کوره درمی روید و او را سرزنش خواهید کرد پیش از صحبت ، احساسات و دیدگاه های خود را بررسی کنید و از شخص دیگری که مناسب این کار است بخواهید به این فرد کمک کند.
سوال کنید:
سوال کردن درباره خودکشی، نه تنها فکر خودکشی را به ذهن فرد القا نمی کند بلکه کمک می کند که فرد بتواند درخصوص مشکلاتش صحبت کند.
به سخنان او گوش دهید:
با فردی که می خواهد خود کشی کند صحبت کنید و او را جدی بگیرید و شرایط او را به خوبی درک کنید. در این حالت فرد می تواند درباره نیازهای خود و این که چه کسانی می توانند به او کمک کنند، با شما صحبت کند.
با او بحث کنید:
با فرد مورد نظر بحث و گفت وگو تلاش کنید اما حرف های خود را براو تحمیل نکنید و اینگونه راه حل های بیاندیشید که می توانند شرایط را تغییر دهند.
راه حل هایی عملی برای حل مشکل ارایه دهید:
روانشناس در بخش سلامت روان نمناک توصیه می کند که برای حل مشکل فرد خودکشی کننده راه حل عملی پیدا کنید مثلا اگر دانشجو است و اگر ضرب الاجل های تحصیلی برایش تعیین شده است، آنها را از سر راه او بردارید.
هرگز از محدوده زمان و توانایی های خود فراتر نروید:
به صحبت هایی که می کنید ، عمل کنید و هرگز حرفی نزنید که نتوانید به آن عمل کنید و سبب نا امیدی این فرد گردید چرا که فرد خودکشی گرا بیش از این مستحق ناامیدی نیست.
به افرادی که می توانند به شما کمک کنند، مراجعه کنید:
اگر نمی توانید به تنهایی به فرد خودکشی گرا کمک کنید ، مسئولیت شرایط موجود را به تنهایی بر دوش نکشید و از کمک دیگران نیز استفاده کنید، حتی اگر به معنای کاهش اعتماد آن فرد به شما باشد.
در شرایط اضطراری …
اگر دانشجویی که دست به خودکشی زده است، در معرض خطر جدی قرار دارد، با اورژانس و سایر مسئولان دانشگاه مانند مرکز مشاوره دانشجویی تماس بگیرید.
تا زمان رسیدن نیروهای امداد در کنار فرد بمانید.
اشیاء خطرناک را از دسترس او دور کنید.
اگر فرد برای خودکشی مقدار زیادی دارو استفاده نموده، نیروهای امدادی را از ماهیت کار او مثلا نوع دارویی که استفاده کرده است، مطلع کنید.
اگر می خواهید خودتان فرد را به بیمارستان منتقل کنید مطمئن شوید این کار سریع تر انجام می شود و خطرات زیادی برای فرد ندارد و با اطلاع دیگران این کار را انجام دهید.
برای کمک به فردی که دست به خودکشی زده است به مرکز مشاوره مراجعه کنید و مشاوران را مطلع کنید.
خودکشی ( لاتین suicidium ، از ریشه sui caedere ، “کشتن خود”) عملی عمدی است که باعث مرگ فرد شود. خودکشی اغلب به علت یأس صورت می گیرد که علت آن اغلب به اختلال روانی نظیر افسردگی ، اختلال دوقطبی ، اسکیزوفرنی ، شکست عشقی٬ اعتیاد به الکل، یا سوء مصرف دارو نسبت داده می شود. اغلب، عوامل استرس زا مانند مشکلات مالی و یا مشکلات ارتباط بین فردی در این میان نقش دارند. سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که هر سال حدود یک میلیون نفر در جهان به دلیل اقدام به خودکشی، می میرند. متخصصان می گویند خودکشی می تواند یک اتفاق مسری باشد اما آن ها معتقدند که اگر نشانه های خودکشی را بشناسید، می توانید قبل از آنکه یکی از عزیزانتان قربانی این موج شود، با هدیه دادن امید، او را به زندگی برگردانید.
زمانی که یکی از اطرافیانتان در حرف از خودکشی و مرگ می‌زند، ممکن است شوکه شوید و ترس تمام وجودتان را فرا بگیرد. شاید در آن لحظه نتوانید رفتار مناسبی در مقابل این مسئله نشان دهید. نحوه برخورد، رفتار و صحبت‌های شما می‌تواند نقش چشمگیری در اقدام به خودکشی یا برعکس نجات جان یک انسان داشته باشد. اغلب کسانی که اقدام به خودکشی میکنند پیش از خودکشی یا درباره خودکشی حرف می‌زنند و یا علائم خودکشی را از خود نشان می‌دهند. حال سوال این است اگر متوجه خطر خودکشی یکی از عزیزانتان شدید چطور باید رفتار کنید؟ افزایش آگاهی در زمینه نشانه‌های افسردگی و افکار خودکشی به شما کمک می‌کند تا عزیزان خود را بهتر درک کرده و از بروز آسیب برای آنها جلوگیری کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه علائم خودکشی کلیک کنید.
زمانی که فردی خودکشی می‌کند دوستان و خانواده او اظهار میکنند که «فکر می‌کردیم یک دوره گذراست و اصلا تصور نمی‌کردیم که او اقدام به خودکشی کند». پیش از خودکشی معمولا تغییرات بارزی در عملکرد فرد می‌بینید و متوجه می‌شوید او مثل همیشه نیست، بی حال است و بدون دلیل منطقی گریه می‌کند. ممکن است نشانه‌های افسردگی داشته باشد. اما در مواردی درباره خودکشی صحبت هم می‌کند. صحبت درباره مرگ و جهان آخرت آن هم زمانی که نه مریضی و نه خطری وجود دارد، از نشانه‌های وجود افکار خودکشی است. برای کسب اطلاعات بیشتر از افسردگی و علائم افسردگی کلیک کنید.
زمانی که فردی با شما در مورد اینکه قصد خودکشی دارد، صحبت می‌کند، در درجه اول خونسردی خودتان را حفظ کنید و هیجان شدید و منفی نشان ندهید. اجازه دهید با شما احساس راحتی کند. از او بخواهید احساساتش را با شما در میان بگذارد. بدون گوش دادن و همدلی نمی‌توانید به احساسات و افکار واقعی او پی ببرید. مهارت گوش دادن نیز به شما کمک می‌کند تا بهتر از پس از وظیفه برآیید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت گوش دادن کلیک کنید.
چطور خود خودکشی کنیم
وقتی فردی درباره قصدش از خودکشی صحبت می‌کند، در واقع نیاز دارد کسی به او اهمیت بدهد و دلیل ناراحتی‌اش را جویا شود. او را به حال خودش نگذارید و به او اطمینان دهید که در این مسیر همراه او هستید. پس از او بپرسید چرا به خودکشی فکر می‌کند و به او بگویید متاسفم که انقدر حالت بد است، من چطور می‌توانم کمک کنم؟ آیا اتفاقی افتاده که این احساس را داری؟
در مورد او پیش داوری و قضاوت نکنید و از جملاتی مثل احمقانه است، فیلم بازی نکن، داری بزرگش میکنی، هیچ چیزی ارزش خودکشی ندارد، خودکشی هیج کمکی بهت نمی‌کند، تو فقط میخواهی جلب توجه کنی، تو خودکشی نمی‌کنی؛ بپرهیزید. همچنین از جملاتی مانند: «آره زندگی بی معناست» یا «دنیا پر از بی عدالتی است» استفاده نکنید، چون فردی که قصد خودکشی دارد از لحاظ ذهنی در حالت طبیعی نیست و این حرف شما را به عنوان تائیدی برای خودکشی در نظر می‌گیرد.
اگر فکر می‌کنید تصمیم او برای خودکشی جدی است در کنار او بمانید، تا زمانی که شخص دیگری که مورد اعتماد اوست بتواند پیش او باشد. با توجه به شناختی که از او دارید حدس بزنید چه چیزی او را آرام می‌کند، اگر می‌بینید حضور شما باعث آرامش او شده است، دستان او را بگیرید، به او گوش دهید و به صحبت کردن با او ادامه دهید. به او بگویید چقدر برای شما ارزشمند است و تمام خاطرات خوبی که با او داشتید را مرور کنید.
زمانی را باید به فردی که قصد خودکشی دارد اختصاص دهید، تا از ناراحتی‌ها و دغدغه‌هایش صحبت کند، احساسات خود را بیان کند و تا حدی برای تخلیه هیجانی فرصت داشته باشد. پس این زمان را با پرداختن به داستان زندگی خودتان و بیان مصیبت‌های خود از بین نبرید.
در صحبت هایتان از کلمه «باید» استفاده نکنید چون در این صورت، خودتان را در مقام مرجع قدرت قرار دادید و او را از خود دور کرده‌اید. به عنوان مثال به جای اینکه به او بگویید «تو باید برای درمان اقدام کنی» جمله «من الان به یک کلینیک زنگ می‌زنم و یک نوبت برای جلسه مشاوره برایت می‌گیرم» به کار ببرید.
ممکن است شخصی که قصد خودکشی دارد از شما در خواست کند این موضوع را با کسی مطرح نکنید. اما این موضوعی نیست که به تنهایی بتوانید آن را مدیریت کنید. پس میتوانید به او بگویید «قسم میخورم به هر کسی که نمی‌خواهی از این موضوع با خبر شود چیزی نگویم ولی من برای اینکه بتوانم به خوبی از تو حمایت کنم به کمک تخصصی نیاز دارم چون به تنهایی از عهده آن بر نمی‌آیم».
برای آگاهی بیشتر لازم است از خدمات مشاوره و روان درمانی بهره بگیرید، چرا که فردی که قصد خودکشی دارد اغلب از افسردگی رنج می‌برد و بدون بهره‌مندی از روشهای روان درمانی نمیتوان به او کمک کرد. همچنین فردی که قصد خودکشی دارد می‌تواند با یک فرد متخصص مشکلات خود را مطرح کند. پس او را تشویق کنید تا برای درمان اقدام کند. به او اطمینان خاطر بدهید که شرایط بهتر می‌شود و با کمک گرفتن می‌تواند راه حل‌های دیگری برای مشکل خود پیدا کند. مشاوره افسردگی نیز در این شرایط ضرورت بیشتری پیدا می‌کند.
برای پیشگیری از خودکشی محیط خانه را امن نگاه دارید، اگر داروهایی دارید که می‌تواند به وسیله آنها به خودش آسیب برساند، محفظه حاوی بسته‌های دارو را قفل کنید، حواستان باشد اسلحه‌ای در خانه نباشد و تا حد امکان تنهایش نگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه علل خودکشی و راه‌های پیشگیری از آن کلیک کنید.
در برخی موارد مشکلات و افکار خودکشی به حدی جدی است که نیاز به استفاده از دارو حس می‌شود. در این شرایط پزشک داروهایی را جهت کنترل وضعیت خلق و تثبیت مکانیزم‌های مغز تجویز می‌کند که خانواده باید مراقب باشند تا فرزندشان حتما آنها را مصرف کند. در کنار دارو درمانی لازم است یک روانشناس و مشاور وضعیت سلامت روان فرد را تحت نظر داشته‌باشد.
خیلی وقت‌ها افراد حوصله و رغبتی برای حرف زدن از مشکلاتشان را ندارند به همین خاطر همیشه وانمود میکنند که خوب هستند. به آنها نزدیک شوید و توجه خود را به آنها نشان دهید. می‌توان توانایی‌های سازگاری و مهارت‌های حل مسئله را به افرادی که قصد خودکشی دارند و از زندگی ناامید هستند به کمک یک متخصص آموزش داد. فرد باید یاد بگیرد در شرایط بحرانی به جای خودکشی راه حل‌های بهتری را انتخاب کند و با دیدگاه بهتر و وسیع‌تری به موضوعات بنگرد.
یکی دیگر از نکات مهم در درمان افرادی که حرف از خودکشی می‌زنند کمک به آنها برای برقراری ارتباط سالم با دیگران و داشتن دوستانی است که به او اهمیت بدهند و دلسوز و فداکارش باشند. داشتن ارتباطات صمیمانه و عاشقانه با دیگران امید به زندگی و داشتن هدف را در افراد به وجود می‌آورد. لازم است صحبت‌های فرد افسرده را در مورد ناامیدی‌ها و بی‌انگیزگی‌هایش جدی بگیرید و به او کمک کنید تا دوباره هدف‌هایش را دنبال کند. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله درمان افسردگی را مطالعه کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه با کسی که حرف از خودکشی می زند چطور باید برخورد کرد؟ می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
هنر زندگی اولین سامانه مشاوره روانشناسی تخصصی کشور با مجرب ترین مشاوران روانشناسی پاسخگوی سوالات و مشکلات شما در زمینه های مشاوره خانواده ، ازدواج ، طلاق ، تربیت کودک ، جوانان ، مهارت های ارتباطی ، ترک اعتیاد ، مشاوره روانشناسی ، روان درمانی و … می باشد. به امید زندگی شاد و سالم برای یکایک مردم ایران…
با عضویت در خبرنامه، از جدیدترین و بهترین کتاب ها و مقالات روانشناسی اطلاع پیدا کنید…
© کلیه حقوق برای حامی هنر زندگی محفوظ می باشد. انتشار مقالات با ذکر منبع بلامانع می باشد.
مشاوره روانشناسی به صورت ویدیو کال
تهیه اینترنتی بلیط اتوبوسVIPبه قیمت ارزان
خودکشی، نوعی اختلال و آسیب چند بعدی رفتاری است
چطور خود خودکشی کنیم
وقتی کسی خودکشی می کند، از خود می پرسید چرا من متوجه نشدم او چنین خیالاتی را در سر می پرواند. چرا نتوانستم کمکش کنم؟ چرا نتوانستم درمان درد او باشم تا سهم ناچیزم را در زندگی او ادعا کنم. آیا درد اوچنان بی درمان بوده است که تصمیم گرفته در این سن کم به زندگی اش خاتمه دهد.
سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که هر سال حدود یک میلیون نفر در جهان به دلیل اقدام به خودکشی، می میرند. متخصصان می گویند خودکشی می تواند یک اتفاق مسری باشد اما آن ها معتقدند که اگر نشانه های خودکشی را بشناسید، می توانید قبل از آنکه یکی از عزیزانتان قربانی این موج شود، با هدیه دادن امید، او را به زندگی برگردانید.
خودکشی، نوعی اختلال و آسیب چند بعدی رفتاری است که عوامل متعددی از جمله عوامل روانی- عاطفی مانند افسردگی، ناامیدی، بیکاری، اعتیاد، فقر، مشکل های اقتصادی، احساس گناه و حتی در برخی از جوامع مانند جوامع غربی، مشکل های سیاسی هم در بروز آن دخیل هستند. درواقع، رسیدن به بن بست فکری، روانی و انگیزشی انسان باعث ایجاد فکر خودکشی در او می شود و این مساله به قطع امید وی از آینده بر می گردد. آنچه در ذیل می آید فهرستی از افکار و رویدادهایی است که می توانند به ایجاد حس خودکشی در افراد کمک کنند:
1- تنهایی، این حالت به تدریج این احساس را در شخص ایجاد می کند که کسی را ندارد و هیچ کس حقیقتا به زنده بودن یا مردن او اهمیت نمی دهد. فرد خودکشی گرا ممکن است به شدت احساس تنهایی و انزوا کند.
2- حس ناامیدی و بی پناهی، در این شرایط فرد احساس می کند که شرایط از آنچه هست بهتر نخواهد شد و کسی نیز نمی تواند به وی کمک کند.
3- حس بی ارزش بودن، در این حالت فرد احساس بیهودگی می کند؛ به همین دلیل هرگز قادر به پذیرش چیزی نیست و از نظر وی هرگونه توجه، علاقه و تشویق دیگران ناموجه و برمبنای یک فرض اشتباه است.
4- افسردگی، کسانی که افسرده اند، معمولا از خود، دیگران یا شرایط موجود برداشتی منفی دارند. نه تنها بسیاری از احساسات ذکر شده در بالا در میان افراد افسرده شایع است بلکه از نظر آنها این احساسات کاملا درست و منطقی است.
6- داشتن استرس در سطح بالا و نامناسب، این وضع در کسانی مشاهده می شود که به لحاظ شخصی و تحصیلی انتظاراتی بالا و غیرواقع بینانه از خود دارند. انتظارات بالای تحصیلی از دانشجویان می تواند در آنها استرس ایجاد کند.
7- خشم، گاهی اوقات خودکشی در افرادی مشاهده می شود که به شدت خشمگین اند یا از خودکشی برای انتقام گرفتن استفاده می کنند.
10- احساس درماندگی، وقتی فرد در برهه ای از زمان گرفتار مشکلاتی متعدد می شود- به عنوان مثال مشکلات تحصیلی، خانوادگی و همزمان با آنها پایان یافتن یک رابطه – در این حالت احساس درد و غم وی را درمانده و ناتوان می سازد.
به عقیده روان پزشکان، خودکشی کننده ها در روزهای آخر زندگی شان این نشانه ها را در رفتارهای خود ابراز می کنند:
– مدام صحبت کردن یا فکر کردن در مورد مرگ
– ابتلا به افسردگی بالینی که خود را با اندوه عمیق، از دست دادن علاقه و اختلال در الگوی خواب و تغذیه نشان میدهد.
– آرزوی مرگ کردن
– از دست دادن علاقه نسبت به چیزهایی که قبلا به آنها علاقه داشته
– بیان مداوم حرف های ناشی از ناامیدی، درماندگی یا بی ارزشی
– بیان مداوم جملاتی مثل «کاش به دنیا نیامده بودم»، «اگر من اینجا نبودم، بهتر بود» یا «با مدرنم همه راحت می شوند»
– از خودبیزاری، احساسات برآمده از بی ارزشی، گناه، شرم و نفرت از خود
– روی آوردن به رفتارهای مخرب مثل مصرف الکل یا مواد مخدر، رانندگی بی پروا و…
– چرخش ناگهانی خلق و خو و ناگهانی تبدیل شدن به آدم خوشحال و آرام
– فاصله گرفتن ناگهانی از آدم ها و منزوی شدن
نوجوان شما در خطر است؟
اقدام به خودکشی در سال های نوجوانی، اتفاقی شایع است. نوجوانانی که اعتماد به نفس پایینی دارند، به خود شک دارند و با احساس بی ارزشی درگیر هستند، بعید نیست که قصد جان خود را بکنند. دیگر عوامل خطر برای خودکشی نوجوان عبارتند از:
چطور خود خودکشی کنیم
– مورد سوءاستفاده قرار گرفتن در سال های کودکی
– رویدادی که اخیرا به او آسیب زده باشد
– برخوردار نبودن از شبکه حمایتی
– در دسترس قرار گرفتن ابزارهای خودشکی
– محیط اجتماعی یا تحصیلی خصمانه
– قرار گرفتن در معرض خودکشی نوجوان دیگر
نوجوانانی که می خواهند خودشکی کنند، اغلب این نشانه ها را در رفتارهایشان ابراز می کنند:
– تغییر قابل توجه در الگوی غذاخوردن و خواب
– فاصله گرفتن از دوستان، خانواده و قطع یک باره فعالیت های همیشگی
– ابراز رفتارهای خشونت آمیز، سرکشی یا فرار از خانه
– سوءمصرف مواد مخدر
– نرسیدن به ظاهر و کنار گذاشتن علایق شخصی
– خستگی مداوم، ناتوانی در تمرکز یا کاهش فعالیت های مرتبط با مدرسه
– شکایات مکرر در مورد علائم آزاردهنده جسمی که اغلب به صورت دل درد، سردرد، خستگی و… خود را نشان می دهد
– ناتوانی در تحمل ستایش یا انتقاد دیگران
جدی گرفتن نشانه های خودکشی، اولین و مهمترین قدم در پیشگیری از این اتفاق است
مهمترین گام ها برای پیشگیری
جدی گرفتن نشانه هایی که گفتیم، اولین و مهمترین قدم در پیشگیری از این اتفاق است. اگر نشانه های گفته شده را در یکی از اطرافیانتان دیدید یا می خواهید با کسی که قصد خودکشی کردن را دارد، حرف بزنید، به این نکته ها توجه کنید:
نه چهره یک نصیحت کننده را به خودبگیرید و نه نگاه عاقل اندر سفیه یک ناجی را به او داشته باشید. شما در این موقعیت برای او فقط یک همراه محسوب می شوید، همین! اگر شما نشانه های گفته شده را در فردی می بینید، چاره ای جز حرف زدن با او برایتان باقی نمی ماند.
گوش کنید
به جای اینکه به دنبال نصیحت کردن باشید، حرف هایش را بشنوید و بگذارید غم ها، ترس ها و نگرانی هایش را هرچقدر که می خواهد، بیرون بریزد.
همدلی کنید
بدون آنکه بخواهید، او را قضاوت کنید و حرف هایش را بی معنی و پوچ بخوانید، با او همدلی کنید. می توانید با گفتن این جملات حس بهتری را در او ایجاد کنید: « تو در این روزهای سخت تنها نیستی. من اینجا کنارت هستم.»
امید بدهید
ناامیدی از بهبود شرایط احتمال خودکشی را چندبرابر می کند. شما در میانه گفت و گو می توانید با چنین جملاتی به فرد مقابلتان امید تزریق کنید: «شاید حالا که در این روزهای سخت هستی باور نکنی، اما ما واقعا می توانیم این شرایط را تغییر دهیم! کمی صبوری کن تا با هم به چنین روزی برسیم.»
کمک بگیرید
همیشه به تنهایی نمی توانید این کار سخت را انجام دهید و چنین فردی را از تصمیمی که گرفته، منصرف کنید. اگر احساس کردید ناامیدی بیشتر از آنچه انتظار داشتید در وجود او خانه کرده، حتما از یک روان پزشک کمک بگیرید و همراه با او به مطب یک متخصص بروید.
اگر در فکر خودکشی هستید، بدانید که…
روان شناسان معتقدند خودکشی با ضعف اعتماد به نفس و احساس پوچی در انسان مرتبط است. در این میان، امیان و اعقتاد به پروردگار می تواند در پیشگیری از خودکشی بسیار موثر باشد. این ایمان و اعتقاد، روح کمال و موثر بودن را در انسان می دمد و باعث می شود به این نتیجه برسد که برترین مخلوق آفرینش است که می تواند به بالاترین مقام ها برسد؛ تا جایی که در مقام جانشینی خدا در زمین باشد. در این صورت، فکر از بین بردن نفس هم کمتر به ذهن چنین انسانی خطور می کند.
توکل به خداوند یعنی اعتماد و تکیه کردن به قادر مطلقی که همه اختیارات و امکانات در ید قدرت اوست و مهربان ترین مهربان ها نسبت به انسان هاست. به تعبیر قرآن کریم، هر کجا که باشیم، او با ماست و هرگاه که اراده کنیم، می توانیم او را بخوانیم و بدون هیچ تشریفات و تکلفی با خدای خود رابطه برقرار کنیم.
خودکشی یک راه حل نیست و برای هر مشکلی راه حلی وجود دارد و این یک شعار نیست اما متاسفانه چون فردی که در فکر خودکشی است دچار دید تونلی می شود و نمی تواند این راه ها را ببیند، اما دید تونلی چیست؟ وقتی که بچه بودیم از توی یک لوله بیرون را نگاه می کردیم. دایره دیدمان خیلی کم و اطرافش تاریک بود. این دید را تونلی می گویند. اگر من این لوله را کنار بگذارم می بینم چقدر این دید وسیع است. افسردگی دید را تنگ و تاریک و فرد را نزدیک بین روانی می کند. به همین دلیل به افرادی که دچار این حالت می شوند می گویند به روان پزشک مراجعه کنند نه برای نصیحت شدن که برای کنار زدن این لوله!
منبع: تبیان
مطالب بیشتر برای زندگی بهتر
دیگه لازم نیست از دندانپزشکی بترسید؟
چنین کیکی روفقط تواین یخچال میتونی جابدی
تو جلسه خواستگاری چی بپرسیم!؟
ماشین لباسشویی با آبکشی شرعی
انواع جراحی زیبایی سینه
زبان انگلیسی رو کاربردی یادبگیر!
بازسازی پیوند عاطفی زن و شوهر
سریعترین وارزانترین راه سفربه نقاط مختلف
رزروبلیط وهتل درسراسرایران بابیشترین تخفیف
حس می کنی دچار کم شنوایی شدی؟
آکادمی تخصصی زبان| مبتدی تا پیشرفته
چگونه نزد همسر بیشتر دوست داشته شویم؟
چنددقیقه ای بدون دردسر ماست سالم بساز!
رویایی بابحران نگران کننده روابط زناشویی
Makan Inc.| All Rights Reserved – © 2013 – 2021
چند روز از خودکشی دردناک دو دانش‌آموز دختر دبیرستانی در اصفهان و یک دانشجوی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی می‌گذرد. فیلم لحظات منتهی به خودکشی دو دختر نوجوان نیز در موبایل‌ها دست به دست می‌شود. احتمالا باز هم خودکشی رخ خواهد داد؛ خودکشی‌هایی که شاید از آنها با خبر شویم، شاید نه.
هیچ کدام از شهرهای بزرگ ایران، خط تماس اضطراری برای خودکشی ندارند، حق ویزیت روانشناسان و مشاوران آنقدر گران است که قرارهای ملاقات با آنان را به طبقات خاصی از جامعه محدود می‌کند و در حالی که خیلی‌ها تمایل دارند بگویند مقصر افزایش اخبار خودکشی، رسانه‌هایی هستند که اخبار این حوادث را پوشش می‌دهند، نباید فراموش کرد که خودکشی هم مثل هر مساله دیگری، ریشه‌های متعددی دارد و یک‌شبه و بدون مقدمه اتفاق نمی‌افتد.
اما چه کنیم اگر فهمیدیم که یکی از دوستان یا آشنایان و نزدیکانمان به خودکشی فکر می‌کند؟ قبل از هر چیز فراموش نکنید که این نوشته مشهور آندره مارلو که می‌گوید: «آدم‌هایی که در مورد خودکشی حرف می‌زنند معمولا خودکشی نمی‌کنند»، ریشه‌ای در واقعیت ندارد. نشانه‌ها و کلماتی که می‌شنوید را جدی بگیرید. مفتخر باشید که آدمی که می‌خواهد خودکشی کند، شما را انتخاب کرده است تا در مورد تصمیمش حرف بزند. معنی‌اش این است که به شما اعتماد کرده و برای رابطه‌اش با شما ارزش قائل شده است. به کسی که در مورد مسائل سلامت روانش با شما صحبت می‌کند، به چشم مزاحم نگاه نکنید. متوجه باشید که افسردگی و افکار خودکشی، ناشی از ضعف، تنبلی یا ناتوانی نیست. مشکلات سلامت روان مثل باقی مشکلات سلامتی در سایر اندام‌های بدن، ناشی از عملکرد یکی از دستگاه‌های بدن است، نه ناتوانی فردی یا علاقه‌مندی به جلب توجه و برچسب‌های ناخوش‌آیند دیگر. با راه‌های زیر، ممکن است بتوانید جان یک آدم دیگر را نجات دهید که به اندازه نجات کل آدم‌های دنیا مهم است:
۱. چیزی که می‌شنوید را جدی بگیرید، آدم‌ها را جدی بگیرید و بگذارید آنها بدانند که برای شما مهم هستند
شنیدن اینکه حال آدمی اینقدر بد است که به خودکشی فکر می‌کند، حتما ترسناک و ناراحت‌کننده است و می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بحران واقعی در آدم‌ها باشد اما خیلی وقت‌ها، آدم‌هایی که در مورد خودکشی حرف می‌زنند نیاز دارند که کسی به حرف آنها گوش کند. پس به آنها توجه کنید، از آنها بخواهید که حرف بزنند، به دوستتان بگویید که زندگی و سلامتی‌اش برای شما مهم است، اگر به اندازه کافی به او نزدیک هستید برایش از یک متخصص وقت بگیرید، او را تا مطب دکتر برسانید و صبر کنید تا ملاقاتش تمام شود و اگر از متخصص راضی نبود به او اطمینان بدهید که میتوانید کس دیگری را پیدا کنید که بتواند با او ارتباط برقرار کند.
چطور خود خودکشی کنیم
۲. سعی کنید تشخیص دهید که چه زمانی موقعیت «بحرانی» است
اگر دوستتان در خانه تنهاست و تلفن را جواب نمی‌دهد، اگر به جایی رفته است که می‌ترسید بتواند آسیبی به خودش بزند، اگر شما را در جریان قصدش برای خودکشی قرار داده است و میدانید که برای این کار برنامه‌ریزی می‌کند، میتوانید با ۱۱۰ تماس بگیرید. از اینکه این تماس شاید برای شما یا دوستتان یا خانواده‌ها مشکلی به وجود بیاورد، اصلا نترسید. مددکاران اجتماعی پلیس می‌توانند شما را راهنمایی کنند که چه کاری در این شرایط بهتر است. اگر وضعیت واقعا خطرناک باشد، ماموران پلیس می‌توانند به نجات جان دوستتان کمک کنند. پس روی پلیس حساب کنید.
۳. دلسوز باشید
کسی که با شما در مورد افکار خودکشی یا روزهای بدش حرف می‌زند، شجاعت زیادی به خرج داده است، برای شما ارزش و احترام زیادی قائل بوده و روی شما حساب کرده است. ارزش طرف صحبت قرارگرفتن را داشته باشید، دلسوزی نشان بدهید، دوستتان را قضاوت نکنید، به او نگویید که تنبل یا ضعیف است یا ارزش زندگی‌کردن را نمی‌داند. سعی کنید خودتان را به جای او قرار دهید و مساله را از نگاه او بررسی کنید. مهربان باشید و نشان بدهید که ارزش این اعتمادی که به شما شده است را دارید. دوستتان را تشویق کند که کمک حرفهای بگیرد و به او اطمینان بدهید که در کنارش می‌مانید.
۴. به دوستی که میدانید در حال مبارزه با افسردگی یا اضطراب است، نزدیک شوید و با او حرف بزنید
تصور نکنید که حرف‌زدن با دوستتان در مورد مسائلش، مساله شما نیست. به این فکر نکنید که حرف‌زدن در مورد اضطراب یا افسردگی می‌تواند حال فعلی شما را عوض کند. با دوستتان حرف بزنید. حرف‌زدن به شما و دوستتان کمک خواهد کرد. بنیاد ملی پیشگیری از خودکشی در آمریکا پیشنهاد داده است که حرف‌زدن را قدم به قدم بر اساس گام‌های زیر آغاز کنید:
– از دوستتان بخواهید که اگر می‌تواند و می‌خواهد با شما به صورت خصوصی حرف بزند
– با سوال کردن سر حرف را باز کنید. شما بازجو نیستید اما اگر به اندازه کافی دلسوزانه سوال کنید میتوانید به دوستتان کمک کنید که راحت‌تر حرف بزند، مثلا میتوانید بگویید «به نظرم رو به راه نیستی. چیزی شده؟»
– به داستان دوستتان گوش کنید و نشان بدهید که شنیدن آن چیزی که می‌گوید برای شما مهم است
– از دوستتان بپرسید که آیا به این فکر کرده است که می‌خواهد به خودش آسیب برساند یا احتمالا زندگی‌اش را تمام کند؟
– دوستتان را تشویق کنید که به سراغ متخصص برود، کمک حرفهای و پزشکی بگیرد و به او اطمینان بدهید که در کنارش هستید
۵. همه حرفها را نباید گفت
سعی نکنید به دوستتان بگویید که مشکلش اهمیت ندارد یا کم‌اهمیت است. سعی نکنید به او بگویید که «چیزی نیست». سعی نکنید بحثی در مورد ارزش و اهمیت زندگی یا معنای آن شروع کنید. به دوستتان نگویید که شما میتوانید وضعیت او را تغییر دهید یا میتوانید مشکلات او را حل کنید. به دوستتان نگویید که «حالت بهتر می‌شود». سعی نکنید او را قانع کنید که «مشکلی وجود ندارد». چانه نزنید. نگویید «زمان مساله را حل می‌کند و حالت بهتر می‌شود». درست همان طوری که زخم معده هفته آینده درمان نمی‌شود، این طور مشکلات هم تنها با «گذشت زمان» حل نمی‌شود. همان طوری اظهار نظر کنید که وقتی کسی از شما می‌پرسد با درد کلیه‌اش چه کاری باید بکند، به او پاسخ می‌دهید. پرسیدن اینکه «اگر خودکشی کنی چه بلایی به سر اعضای خانواده‌ات می‌آید؟» بی‌فایده است و کمکی به دوستتان نمی‌کند. آدم‌هایی که به خودکشی فکر میکنند، احتمالا فشار زیادی از طرف اعضای خانواده‌شان احساس میکنند. درک کنید که آنها از اینکه مسئول باشند خسته هستند.
۶. رفتارهای آدم‌ها مهم هستند
آدم‌ها با زبان‌های مختلفی سعی میکنند دیگران را در مورد مشکلاتشان آگاه کنند. طبق بررسی‌های بنیاد ملی پیشگیری از خودکشی در آمریکا، اغلب کسانی که خودکشی میکنند در هفته‌ها یا ماه‌های پیش از خودکشی در مورد خودکشی حرف زده‌اند.
صحبت‌کردن از خودکشی، صحبت‌کردن از اینکه دلیلی برای زندگی وجود ندارد، صحبت‌کردن از این احساس که «مزاحم دیگران هستم»، احساس گیر افتادن یا درد غیر قابل توضیح و غیرقابل تحمل، همه اینها آدم‌ها را در خطر بالای آسیب‌پذیری و تمایل به خودکشی قرار میدهد. جمله‌هایی مثل «اگر بمیرم هم مهم نیست» یا «دلم می‌خواست کاش از خواب بیدار نمی‌شدم»، می‌تواند و باید زنگ خطر را برای شما به صدا در بیاورد.
شاید بیشتر کسانی که از خودکشی حرف می‌زنند واقعا اقدام به خودکشی نکنند اما حرف‌زدن از خودکشی نشانه جدی افسردگی است. بنیاد ملی پیشگیری از خودکشی در آمریکا می‌گوید: «پرسیدن در مورد تمایلات به خودکشی نیست که ایده خودکشی را در مغز دیگران قرار میدهد اما سوال‌کردن در این مورد می‌تواند به دیگران کمک کند که در مورد مسائلشان حرف بزنند».
۷. به آدم‌ها کمک کنید که کمک حرفهای بگیرند
کمک حرفهای را دست کم نگیرید. اگر تا اینجای کار با دوستتان همراه بوده‌اید، کمک زیادی به او کرده‌اید اما مشکل حل نشده است. کمک حرفهای و تخصصی برای افرادی که با مسائل سلامت روان درگیر هستند ضروری است. روانشناسان، روانپزشکان یا روان‌درمانگران، می‌توانند افراد مناسبی برای مراجعه و کمک‌گرفتن باشند. متاسفانه در ایران، هنوز کمک‌های حرفهای اورژانسی آنلاین به زبان فارسی در دسترس نیست اما سعی کنید به دوستتان کمک کنید روانشناس مناسبی پیدا کند. به او اطمینان بدهید که در کنار او هستید، مسائل خصوصی را بین خودتان نگه می‌دارید و حمایتش می‌کنید تا حالش بهتر شود.
۸. از عوامل خطرآفرین آگاه باشید
برخی شرایط خاص روانی می‌تواند خطر تمایل به خودکشی را بیشتر کند. افسردگی، اختلال دو قطبی، شیزوفرنی، تیپ‌های شخصیتی مستعد، اختلال‌های اضطرابی، سوء مصرف مواد مخدر و برخی داروها، از جمله چیزهایی است که باید نگرانشان باشید. عوامل دیگری هم هستند که می‌توانند شانس حرکت به سمت خودکشی را در افراد بیشتر کنند. سابقه خودکشی‌های ناموفق قبلی، سابقه خودکشی موفق یا ناموفق اعضای خانواده، درگیری با یک بیماری مزمن و درگیری طولانی‌مدت با استرس، به گفته مرکز ملی پیشگیری از خودکشی آمریکا می‌توانند نگران‌کننده باشند. دسترسی به ابزارهای خودکشی هم می‌تواند خطرناک باشد. اگر کسی به شما گفته است که قصد دارد خودکشی کند، از او بپرسید که برنامه دارد چطور این کار را انجام دهد و سعی کنید دسترسی‌اش به وسایلی که می‌تواند برایش خطرآفرین باشد را محدود کنید. در مورد داروها، مخدرها و سم‌ها حساس باشید.
۹. علائم هشداردهنده را بشناسید
چیزهایی که دوستتان می‌گوید، رفتارهایی که انجام میدهد، تغییر حال و هوا و چیزهایی از این دست می‌تواند هشداردهنده باشد. هرچه تعداد چیزهایی که مشاهده می‌کنید بیشتر باشد، خطر نزدیک‌تر است. کمک کنید دوستتان تغییر حال و هوا بدهد، به‌خصوص زمانی که مساله ناشی از ارتباط با یک اتفاق دردناک، از دست دادن یا مرگ یکی از عزیزان و نزدیکان است. افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر و حتی بعضی داروها، جست‌وجو در مورد راه‌های خودکشی در وب، بی‌احتیاطی‌های عجیب و غریب، رفتار تهاجمی، بی‌خوابی یا پرخوابی، خداحافظی با دوستان و آشنایان و بخشیدن اموال با ارزش به دیگران، از دست دادن علاقه به چیزهایی که قبلا جذاب بودند، تحریک‌پذیری، اضطراب و مانند آنها می‌تواند نشانه‌های خطر باشد.
۱۰. به دوستتان کمک کنید برنامه‌ای برای حفظ امنیتش بنویسد
اگر نگران دوستتان هستید به او کمک کنید که برنامه‌ای برای حفظ امنیتش بنویسد. اگر می‌خواهید به او کمک کنید، اسم شما باید در لیست افرادی که می‌توانند به او کمک کنند باشد. برنامه حفظ امنیت شخصی شامل موارد زیر است که در پاسخ به هر کدام از پرسش‌ها باید حداقل سه گزینه مختلف ذکر شود:
– نشانه‌هایی که می‌گوید شرایط در حال بد شدن است چیست؟ افکار، تصاویر ذهنی، حال و هوا، شرایط یا رفتارهایی که باعث می‌شود به خودکشی فکر کنید چه چیزهایی هستند؟
– چه کار می‌توانم بکنم که با شرایط مقابله کنم؟ چه کار باید انجام بدهم تا بدون دخالت دادن دیگران، حال و هوایم تغییر کند؟ چیزهایی مانند تمرین تمرکز، مدیتیشن، ورزش و …
– افراد یا جاهایی که می‌توانند حالم را عوض کنند چه کسانی یا چه جاهایی هستند؟
– کسانی که می‌توانم به آنها زنگ بزنم تا به کمک من بیایند کدام‌ها هستند؟
– متخصص‌هایی که می‌توانند کمک کنند چه کسانی هستند؟
– چه کاری می‌توانم انجام بدهم که شرایطم امن و آرام بشود؟
ایسنا – فاطمه کریمخان
انتهای پیام
قطعا برای جمع اوری این مطالب که ارزشمند هم هست از منایعی استفاده کردید..درستش اینه که برخی از اونها دست کم اشاره بشه در پایان کار…چون حتی اگر نوشتار جمع بندی مال شما باشه بازم چون شما روانشناس نیستید از منابعی بهره بردید..از ایسنا بیشتر در این زمینه انتظار میره
در متن چندین مورد اشاره شده که منبع این توصیه ها انجمن ملی پیشگیری از خودکشی در آمریکا است
چطور خود خودکشی کنیم
ممنون
سلام ضمن تشکر از گردآوری مطالب کاربردی.
بنظر من از این نظر مطرح میشه که رسانه ها نباید خودکشی را ارایه بدهند چون اطلاع رسانی این مورد خود به نوعی آموزش محسوب میشه و تااونجایی که من میدونم کشورهای دیگه هم سعی میکنن این اخبار را پوشش ندهند. تندرست باشید
اولا از کجا میدانید روانشناس نیستند در ثانی این یک ژورنال نیست بلکه یک اطلاع رسانی است
یعنی واقعا اینچنین مقالاتی باعث افتخاره موفق باشید
