دوات آنلاین-قلعه رودخان قلعه‌ای تاریخی در ارتفاعات فومن است که علاوه بر ارزش‌های تاریخی طبیعتی بسیار زیبا دارد اما برای اینکه با این منطقه بیشتر آشنا شوید و از شرایط سفر به آنجا بدانید این مطلب را بخوانید:
قلعه رودخان که به آن قلعه حسامی نیز گفته می‌شود در ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای رودخان قرار دارد و و وسعت آن 2.6 هکتارو طول دیوار آن ۱۵۰۰ متر است.
این قلعه در ۳۰ کیلومتری شهر فومن است.
چطور به قلعه رودخان برویم
فاصله قلعه رودخان تا تهران ۳۶۰ کیلومتر است.
بیشتر بخوانید: سفری بی‌نظیر؛ از قلعه رودخان تا ماسال
فاصله مستقیم قلعه تا شهر ماکلوان ۲۵ کیلومتر، تا ماسوله ۴۵ کیلومتر و تا شفت ۲۰ کیلومتر است. اما از مسیر اصلی و آسفالته مسافت قلعه تا فومن ۲۵ کیلومتر، تا ماکلوان تقریباً ۳۵ کیلومتر و تا ماسوله ۶۰ کیلومتر است.
نقشه رفتن به قلعه رودخان از شهر رشت را در بالا ببینید. نقطه یک قلعه رودخان و نقطه دو شهر رشت است.
قلعه رودخان که به آن قلعه هزار پله هم گفته می‌شود اتقافا بیش از هزار پله دارد. اگر تعداد دقیق را بخواهید این قلعه با 1620 پله ساخته شده است.
۴۰ برج دیده‌بانی دور تا دور قلعه را احاطه کرده که اتاق‌های هشت ضلعی آن با طاق‌های گنبدی پوشانده شده است.
دور تا دور دیوارها و برج‌ها روزنه‌هایی شیب‌دار دیده می‌شود که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی تعبیه شده‌اند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل سفر به چمخاله در استان گیلان
از وجوه جالب توجه در معماری قلعه رودخان، کاربرد طاق‌های جناغی و انواع مختلف آن و نیز طرح‌های آجرکاری و سنگ چینی است که نشان از دقت نظر سازندگان آن دارد.
لازم است ذکر شود که در طول تاریخ قلعه، هیچ‌گاه دشمنی به آن نفوذ نکرده و نتوانسته آن را فتح کند.
برخی از کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان دانسته‌اند. در دورهٔ سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه‌های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل سفر به نمک آبرود
روی کتیبه سردر ورودی قلعه که اکنون در موزهٔ گنجینهٔ رشت نگهداری می‌شود، درج شده که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام‌الدین تجدید بنا شده است. امیره حسام الدین دباج فومنی (مظفرالسلطان)، فرمانروای بیه‌پس اولین قدرت منطقه‌ای بود که از اطاعت از صفویان سرپیچی کرد، و قلعه رود خان را بازسازی کرد تا از آنجا به مقاومت بپردازد ولی موفقیتی به دست نیاورد و به دربند گریخت و نهایتاً دستگیر و در تبریز اعدام شد.
برای نخستین بار در سال 1830 میلادی الکساندر شودزکو «خچکو» محقق لهستانی‌الاصل هنگام تحقیق در گیلان متوجه این قلعه شد و در یادداشتهای خود موقعیت این بنا را ثبت کرده است.
وی درباره قلعه رودخان می‌نویسد: «دژی است بر بالای کوهی در قسمت علیای رودخانه‌ای به همین نام، بام آن سنگی است و طرفین ورودی دارای دو برج دفاعی مستحکم است و بر روی کتیبه سر در ورودی آن حک شده است که این قلعه برای نخستین بار در سال 918 تا 921 هـ . ق. برای سلطان حسام‌الدین امیر دباج بن امیر علاءالدین اسحقی تجدید بنا شد».
بخش‌های مختلف قلعه
قلعه رودخان همان طور که در نقشه بالا می‌بینید از سه بخش تشکیل شده است.
بخش غربی: این بخش در ارتفاعی بالاتر از دیگر بخش‌های قلعه بنا شده. در این قسمت و در ارتفاع پایین‌تر آب انبار و در منتهی الیه غربی شاه نشین قرار دارد.
بخش شرقی: این قسمت کوچکتر از بخش غربی قلعه است. با این حال احتمالا از دو قسمت دیگر مهم‌تر باشد. چرا که دارای دربی جدا گانه بوده که آن را از سایر بخش‌ها جدا می‌کند. به غیر از این درب اضطراری برای فرار ساکنین نیز در این قسمت قرار دارد.چطور به قلعه رودخان برویم
بخش شاه نشین: بخش شاه‌نشین که معمولا مهم‌ترین بخش قلعه است در قسمت غربی و در انتهای آن است. به این دلیل که این ناحیه از دیگر نواحی قلعه ارتفاع بیشتری دارد.
با توجه به اینکه کاربرد قلعه نظامی بوده، نمی‌توان گفت که این قلعه دارای شاه‌نشین باشد. اما به دلیل کاربرد نظامی قلعه رودخان، می‌توان گفت که قسمت مهم قلعه و محل اسکان فرماندهان، قسمت شرقی آن است.
در یک تقسیم بندی دیگر می توان گفت قلعه رودخان از دو بخش ارگ (محل زندگی حاکم و حرم‌سرای وی) و قورخانه (محل فعالیت‌های نظامی و زندگی سربازان) تشکیل شده است.
ارگ در قسمت غربی این بنا در دو طبقه واقع شده و جنس آن از آجر است.
قراول‌خانه‌ها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌های متعدد بر اطراف مسلط است.
چشمه‌ای نیز میان قلعه و گودترین محل آن وجود دارد.
بخش شرقی قلعه شامل دوازده ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه است.
بخش غربی دوازده ورودی دارد، چشمه، حوض، آب‌انبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه شاه‌نشین و چند واحد مسکونی که با برج و بارو محصور شده‌اند، دیگر بناهای این بخش را تشکیل میدهند.
شرایط آب و هوای فومن و قلعه رودخان به گونه‌ای است که در تمام فصول سال می‌توان به این منطقه رفت البته بهار و تابستان فصل‌های مناسب‌تری هستند.
قلعه رودخان هوایی خنک و مرطوب دارد. دمای هوای فومن در تابستان به طور میانگین ۲۲ درجه است.
توجه داشته باشید در فصول سرد سال بسیاری از دکه‌های در مسیر تا قلعه حضور ندارند. ممکن است زمین لیز باشد و از سرسبزی درخت‌ها خبری نیست. اما از طرفی به خاطر ریزش برگ‌ها افق دید شما بیشتر می‌شود. هرچند جذابیت بهار و تابستان را ندارد.
این قلعه کوهستانی در فاصله ی 23 کیلومتری جنوب غربی شهر فومن، در بخش مرکزی و دهستان گوراب پس قرار دارد. این بنا در 49 درجه و 14 دقیقه و 19 ثانیه طول شرقی و 37 درجه و 03 دقیقه و 51 ثانیه عرض شمالی واقع شده است.
نحوۀ دسترسی به قلعه از طریق شهر فومن و پس از گذشتن از روستاهای «گشت، کرد محله، گشت رودخان، سیاه کش، گوراب پس، ملسکام، سعیدآباد (سید آباد)» و رسیدن به روستای قلعه رودخان است که پس از عبور از حیدرآلات و طی سه کیلومتر جاده خاکی به روستای قلعه دنه (قلعه دهنه) رسیده، سپس وارد اراضی پارک جنگلی قلعه رودخان شده و بایستی مسیر یک و نیم کیلومتری صعود تا محل قلعه را از طریق پله‌های احداث شده طی نمود.
در نیمه اول سال ساعات بازدید از قلعه از 8 صبح تا شش و حتی هفت بعد از ظهر است. زمستان ها قلعه فقط تا ساعت چهار بعد از ظهر باز است.
چون این قلعهٔ تاریخی در کنار رودخانه‌ای بنا شده، معادل باستانی «دژ رودگان» یا «روگان» (دژی که در کنار رود قرار دارد) یاتغییر یافته آن به نام قلعهٔ رودخان خوانده می‌شود.
این قلعه به زبان اهالی آن منطقه که تالش هستند قله رخون نامیده می‌شود. سپس به مرور زمان به «قلعه رودخان» تبدیل شده است.
این قلعه در دوران‌های تاریخی به نام‌های «قلعهٔ هزارپله»، «حسامی»، «سکسار»، «سگسار» و «سگسال» نیز خوانده شده است.
قلعه رودخان از نظر زمین‌شناسی در منطقه‌ای بنا شده که در تقسیم‌بندی زمین‌شناسی به مجموعه گشت شهرت دارد و طبق بررسی‌های اشتوکلین شامل دو فاز دگرگونی است.
اولی مربوط به پرکامبرین-پالئوزوئیک با شدت دگرگونی بالا است و دیگری به زمان مزوزوئیک و با شدت دگرگونی پایین مطلق است.
با توجه به گزارش‌های زمین‌شناسی، احتمال وجود ذخایر آهن در این منطقه بالا است. شواهدی برای فعالیت معدن کاری باستانی در این منطقه گزارش شده است. از جملهٔ آنها پس‌مانده‌های ذوب در این منطقه است.
منبع: تریپ یار
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
گلونی – در پایگاه خبری گلونی از گردشگری تا محیط زیست از موسیقی تا سینما و از خرم آباد تا لرستان مطلب بخوانید.
قبل از رفتن به قلعه رودخان بخوانید
پایگاه خبری گلونی، رضا ساکی: مسیر قلعه رودخان فومن در گیلان یکی از زیباترین مسیرهای گردشگری ایران است.
قبل از رفتن به قلعه رودخان این مطلب را تا آخر بخوانید.
چطور به قلعه رودخان برویم
راه رفتن در میان جنگلهای هیرکانی همراه با صدای رودخانه و آواز پرندگان برای همه لذت‌بخش است اما این مسیر خطر هم دارد. خطری که کمتر کسی آنها را می‌شناسد.
برای رفتن به قلعه مخوف و عجیب رودخان، باید به فومن بروید و به راحتی رد تابلوها را دنبال کنید تا بعد از گذشتن از چند روستا و رانندگی از میان شالیزارها و چای‌باغ‌ها به پارکینگ برسید و هشت هزارتومان ورودی بدهید و ماشین را پارک کنید.
بعد از پارکینگ یک راسته مغازه و مسافرخانه وجود دارد که بعد گذشتن از آنها پله‌ها شروع می‌شوند و شما راه قلعه رودخان را پیش می‌گیرید. راهی که اگر با آن آشنا نباشید خطرناک است.
مسیر رسیدن به قلعه رودخان یک مسیر بسیار سخت است اما نه در ورودی مسیر، نه هنگام رسیدن به بنا و نه در اغلب سایت‌های گردشگری درباره کمیت و کیفیت این مسیر چیزی به مسافران نمی‌گویند.
شاید از رهگذارن چیزی درباره بیش از هزارپله تا رسیدن به قلعه بشنوید اما کسی آمار دقیق زمانی از مسیر به شما نمی‌دهد.
فقط در یک جای مسیر تابلویی وجود دارد که نوشته است تا قلعه ۸۰۰ متر باقی مانده است اما این مسافت، برای بسیاری از مردم حتی در جاده صاف هم مفهوم نیست چه برسد در جنگل.
ده دقیقه بعد از شروع پله‌نوردی
بعد از ده دقیقه پله‌نوردی به سمت قلعه رودخان سوال‌‌‌‌‌ها از مردمی که از بالا برمیگردند شروع می‌شود.
آنها که از بالا برمیگردند در پاسخ به آنها که به سمت بالا می‌روند چیزهایی می‌گویند اما آنها که به سمت قلعه می‌روند حرف آنان را اغراق حساب می‌کنند و راه را ادامه میدهند تا زمانی که سرشان گیج برود و بیفتند.
اگر ورزشکار و سرحال باشید از پارکینگ تا قلعه را میتوانید در کمتر از یک ساعت بروید. اگر کوهنورد باشید میتوانید زیر ۴۰ دقیقه و یا حتی ۳۰ دقیقه مسیر را طی کنید اما اگر اضافه وزن دارید و یا اهل فعالیت بدنی نیستید دست‌کم یک ساعت و نیم طول می‌کشد تا خسته و کوفته به قلعه برسید.
حتی نی‌ها و چوب‌هایی که در ورودی مسیر می‌فروشند نمی‌تواند زیاد به شما کمک کند. اگر خواستید نی بخرید، نی‌ها را هزارتومان بیشتر نخرید.
این مسیر را برخی با کفش پاشنه‌بلند و یا مجلسی طی می‌کنند که باعث می‌شود کفش‌شان پاره بشود و کمردرد بگیرند.
همچنین آنها که بدن آماده‌ای ندارند طاقت ضربان قلب زیاد را ندارند و نفس‌تنگی می‌‌‌گیرند. در طول مسیر بسیاری را می‌بینید که بی‌خیال ادامه دادن شده‌اند و در چایخانه‌های مسیر استراحت می‌کنند تا برگردند.
اگر برای سفر نوروزی یا چند روزه به گیلان می‌روید و بدن‌تان آماده نیست مواظب باشید که رفتن و برگشتن به قلعه رودخان می‌تواند دو سه روز پادرد، زانودرد و کمردرد شدید و کوفتگی بدن به شما هدیه بدهد. طوری که از بقیه سفر هم بیفتید.
هنگام مه و باران سطح پله‌های مسیر لغزنده است و زمان بیشتری را باید طی کنید و بیشتر مواظب باشید. در فصل گرما و شرجی ممکن است حتی در این مسیر دچار گرمازدگی بشوید.
این مسیر با پله‌های زیادش نیازمند آمادگی بدنی و کفش مناسب است. این مطلب را جدی بگیرید و حتما از بردن بچه‌ها و افراد مسن به قلعه رودخان خودداری کنید.
امیدوارم که هشدارهایی درباره این مسیر طولانی در ابتدای راه نوشته بشود تا مسافران سردرگم نشوند.
فراموش نکنید با آمادگی بدنی و کفش و وسایل مناسب می‌ارزد که این بنای شگفت‌انگیز را از نزدیک ببینید. برای ورود به قلعه باید ۲۵۰۰ هزارتومان بلیت بخرید و آنجا چون موبایل آنتن ندارد پس کارت‌خوان هم در دسترس نیست. البته این پیام را به کرات در طول مسیر می‌بینید.
امیدوارم که از رفتن به قلعه رودخان خاطره خوشی برای شما رقم بخورد.
تاریخچه
دژ رودخان یا قلعه حسامی نام قلعه‌ای تاریخی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. برخی از کارشناسان، ساخت قلعه را در دوران ساسانیان و مقارن با حمله عرب‌ها به ایران دانسته‌اند. در دورهٔ سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه‌های مبارزاتی اسماعیلیان الموت بوده است.
این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده و در کنار آن رودخانه‌ای با همین نام جاری است.
این دژ با ارزش تاریخی که دارد بنابر ساختار، معماری و ویژگی‌های استراتژیکی و رزمی، در ۳۰ امرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در سیاههٔ یادمان‌های دیرین ایران (فهرست آثار تاریخی و ملی) ماندگار شد.
پایان پیام
کد خبر : 87189 ساعت خبر : ۱۰:۵۲ ب٫ظ
پاسخ نمکی به منتقدان واکسن روسی: اول به خودمان تزریق می‌کنیم
موزه هگمتانه همدان واقع در تپه تاریخی هگمتانه
درخصوص تائید و تهیه واکسن روسی نگران هستیم
آبشار پیرغار در منطقه‌ای تاریخی و چشم نواز
قلعه رودخان واقعا جای قشنگیه ولی افراد باید با آمادگی بدنی کامل بروند و از بردن اطفال و افراد مسن باید خودداری بشه.
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
چطور به قلعه رودخان برویم
اطلاعات من را ذخیره کن تا در آینده نیازی به ورود اطلاعات نداشته باشم
آخرین ویدئو ها
زمان پخش شام ایرانی تغییر کرد
پاپاراتزی محسن فراهانی در مکتب خانه طنز بررسی شد
تاکسی نوشت ناصر غیاثی در جلسه ۸۵ مکتب خانه
اسطوره و گیاهان در ایران و جهان
آژیر خطر در تهران و همه واکنش‌ها به آن
گُلوَنی نام سربند باستانی زنان لرستان است. این پایگاه خبری با مجوز رسمی از هیئت نظارت بر مطبوعات فعالیت می‌کند و خبرهای آن فرهنگی، هنری، گردشگری و محیط زیستی است. اینجا اخبار را به سبک گلونی می‌خوانید و می‌آموزید. موسسه میراث کهن گلونی، مدرسه گلونی و سایت گلونی جایی برای دانستن است. هر چه بیشتر بدانیم زندگی بهتری خواهیم داشت. با مجموعه گلونی بیشتر آشنا شوید. ادامه …
سلام! به اکانت کاربری خود وارد شوید
بازیابی پسورد
پسورد شما به ایمیل شما ارسال خواهد شد
کاربران گرامی,این مقاله از سایت حذف گردیده.
مروری بر دیگر مطالب ”
قلعه رودخان قلعه‌ای است تاریخی که در دل جنگلهای هیرکانی شمال مخفی شده. دژی که به قول دکتر منوچهر ستوده یکی از عجایب هفتگانه گیلان است. قلعه‌ای که حتی از زلزله سال ۶۹ گیلان جان سالم به در برد. در کشور ما تا به حال قلعه‌های زیادی شناسایی شده‌اند. بیشتر آنها در نواحی خشک کشور واقع شده‌اند. اما از میان آنها قلعه رودخان با قرار گرفتن در دل جنگل موقعیت ویژه‌ای دارد. با ما همراه باشید تا قبل از سفر به قلعه رودخان شما را با این مکان تاریخی آشنا کنیم.
تذکر: قبل از همه چیز، دقت کنید که این قلعه و طبیعت اطرافش جزئی از ثروت ملی ماست، ثروتمان را بر باد ندهیم.
موقعیت جغرافیایی: استان گیلان، ۲۳ کیلومتری شهر فومن، دهستان گورابفاصله قلعه رودخان تا تهران: ۳۶۰ کیلومتر (۴ ساعت و ۴۰ دقیقه)ارتفاع از سطح دریا: بین ۶۸۰ تا ۷۸۰ مترمختصات: ۴۹ درجه و ۱۴ دقیقه و ۱۹ ثانیه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۰۳ دقیقه و ۵۱ ثانیه عرض شمالیمساحت: ۲۲ هزار متر مربعطول دیواره‌ها: ۱۲۶۰ مترجنس دیواره‌ها: آجر، لاشه سنگ، ملات ساروج و چوبتاریخ بنا: بدون نتیجه‌گیری قطعی
هزینه بازدید: ۲۵۰۰ تومان برای هر نفر، برای هر ماشین ۸ هزار تومان
چطور به قلعه رودخان برویم
قلعه رودخان در کنار رودخانه‌ای با همین نام قرار دارد. نام تالشی این قلعه، قله رخون است که فارسی آن می‌شود قلعه رودخان. در بین محلی‌ها این قلعه به قلعه رودخان یا قلعه هزار پله معروف است. نام قلعه رودخان از مکان جغرافیایی قلعه گرفته شده و نام هزار پله هم احتمالا به دلیل وجود ۹۳۵ پله‌ای باشد که کاوش‌های باستان شناسی در اطراف قلعه از زیر خاک بیرون کشیده. به قلعه رودخان قلعه سگسال نیز گفته می‌شود. احتمال می‌رود که نام سگسال اشاره داشته باشد به سال ساخت قلعه. یعنی ساخته شده در سال سگ. البته این نظریه حدسی بیشتر نیست.
قلعه رودخان نام دیگری هم دارد که در متون تاریخی به آن اشاره شده: قلعه حسامی. این نام به خاطر حسام الدین دباج اسحقی، یکی از حاکمان اسحاقوند بر روی آن گذاشته شده. کسی که بر اساس کتیبه‌ای که دکتر ستوده آن را دیده سال ۹۱۸ هجری آن را مجددا تجدید بنا کرده است.
قلعه رودخان اولین بار در سال ۱۸۳۰ توسط یک محقق روسی دیده شده. این دژ سنگی آجری در ۲۳ کیلومتر شهر فومن استان گیلان بنا شده، به قول دکتر منوچهر ستوده یکی از عجایب هفتگانه گیلان است. کاوش‌های باستان شناسی می‌گویند که قلعه رودخان تاریخ پر فراز و نشیبی داشته و بارها مورد بازسازی قرار گرفته. دلیل اینکه می‌گویند این قلعه بارها بازسازی شده این است که آزمایش‌ها نشان داده که قدمت سر در اصلی به ۵۸۰ قبل می‌رسد. اما مثلا قدمت یکی از قسمت‌های شرقی قلعه قدمتی ۳۸۰ ساله دارد.
با اینکه نام قلعه تا قبل از قرن دهم هجری نام قلعه در نیامده اما برخی معتقدند که ممکن است زمان ساخت آن به زمان ساسانیان برسد. برخی دیگر هم گفته‌اند که ممکن است سازندگان این قلعه اسماعیلیان باشند. اما به این دلیل که این بنا شباهتی با دیگر قلعه‌های اسماعیلی ندارد، می‌شود امکان ساخت آن توسط اسماعیلیان رد کرد.
تا قبل از سال ۷۵ این مکان به حال خود رها شده و بارها مورد دستبرد قاچاقچیان قرار گرفته بود. این عامل باعث تخریب بسیاری از بخش‌های آن شده بود. اما از سال ۷۵ بازسازی قلعه شروع شد. کاوش‌های باستان شناسی در قلعه رودخان از سال ۷۹ تا ۸۳ در چهار مرحله انجام شده و تنها چند سفال و کاشی شکسته در آن پیدا شده. در این کاوش‌ها هیچگونه اشیا فلزی پیدا نشده است.
سفال‌ها و کاشی‌های پیدا شده شباهت زیادی به هم دارند و احتمالا به این دلیل بوده که قلعه کاربرد دفاعی داشته و ساکنان آن از جای دیگری ظرف وارد نمی‌کرده‌اند. بررسی نشان داده که به احتمال خیلی زیاد این سفال‌ها در اطراف قلعه و در دامنه شمالی آن ساخته می‌شده‌اند.
در قلعه رودخان کاشی هم پیدا شده که تعدادشان زیاد نیست. فقط چند کاشی از انواع زیر به دست آمده است.
کاشی های ساده شامل:
کاشی های منقوش که دارای لعاب آبی تیره و نقوش ختایی و نقش های معروف به گل های شاه عباسی بوده که مربوط به دوران صفویه هستند.
عکس از حسین رونقی
قلعه رودخان حقیقتا قلعه بزرگی است. یک قلعه با مساحت بیش از ۲ هکتار که ۴۴ برج و بارو و ۱۲۶۰ متر دیوار آن را احاطه کرده است. ساختار قلعه به گونه‌ای است که از پستی و بلندی‌های کوه تبعیت می‌کند. یعنی برای ساختش کوه را صاف نکرده‌اند. بلکه هر جا کوه سربالایی یا سرازیری داشته دیوارها و برج‌ها را هم بر اساس موقعیت کوه ساخته‌اند.
آب مورد نیاز قلعه از آب انباری که در قلعه وجود داشته تامین می‌شده. این آب به وسیله ظروف سفالی از ییلاق زردخونی در ارتفاعات غربی قلعه به آب انبار منتقل می‌شده. امروزه آب انباری جدید تاسیس شده و آب به وسیله لوله و پمپ از همان مکان به داخل آن منتقل می‌شود.
در ساخت قلعه رودخان از مصالح مختلفی استفاده شده. مصالحی که از هر کدام در ساخت قسمت خاصی از قلعه به کار برده شده است.
آجر: از آجر در بنای اتاق روی برج ها، قسمت های فوقانی دیوار قلعه، آب انبار و برخی پله ها استفاده شده. احتمال می‌رود این آجر در جایی در نزدیکی قلعه رودخان ساخته شده باشد.
لاشه سنگ: از لاشه سنگ ها جهت زیر ساخت بیش تر سازه ها از جمله دیوار قلعه،برج ها و هم چنین پله ها استفاده شده.
ساروج: ساروج ملات اصلی در ساخت قلعه است. احتمال می‌رود آهک مورد نیاز برای ساخت ساروج را هم از دره‌های جنوبی قلعه استخراج و به کوره آجر پزی در قسمت شرقی منتقل می‌کرده‌اند.
چوب: به خاطر پوشش جنگلی اطراف قلعه، از چوب در ساختمان بنا و همچنین سوخت استفاده می‌شده است.
بخش میانی: این قسمت شامل دروازه ورودی اصلی و چند برج است. در بخش میانی قلعه یک گودی می‌بینید. این گودی به خاطر این است که سنگ‌های مورد استفاده در بنا را از این قسمت استخراج می‌کرده‌اند.
بخش غربی: این بخش در ارتفاعی بالاتر از دیگر بخش‌های قلعه بنا شده. در این قسمت و در ارتفاع پایین‌تر آب انبار و در منتهی الیه غربی شاه نشین قرار دارد.
بخش شرقی: این قسمت کوچکتر از بخش غربی قلعه است. با این حال احتمالا از دو قسمت دیگر مهم‌تر باشد. چرا که دارای دربی جدا گانه بوده که آن را از سایر بخش‌ها جدا می‌کند. به غیر از این درب اضطراری برای فرار ساکنین نیز در این قسمت قرار دارد.
بخش شاه نشین: دکتر ستوده بخش شاه‌نشین که معمولا مهم‌ترین بخش قلعه است را در قسمت غربی و در انتهای آن معرفی می‌کند. به این دلیل که این ناحیه از دیگر نواحی قلعه ارتفاع بیشتری دارد.
با توجه به اینکه کاربرد قلعه نظامی بوده، نمی‌توان گفت که این قلعه دارای شاه‌نشین باشد. اما به دلیل کاربرد نظامی قلعه رودخان، می‌توان گفت که قسمت مهم قلعه و محل اسکان فرماندهان، قسمت شرقی آن است. آن هم به چند دلیل:
اول اینکه قسمت غربی به راحتی قابل دسترس است. در حالی که قسمت شرقی روی صخره‌‌ای مشرف بر پرتگاه‌های عمیق ساخته شده.
دلیل دوم بر اهمیت قسمت شرقی این است که این قسمت با دروازه‌ای شبیه به دروازه اصلی اما کوچکتر از بخش‌های دیگر جدا شده طوری که انگار قلعه دیگری در این قسمت ساخته شده است.
سومین دلیل این است که در این قسمت یک درب وجود دارد که امروزه به آن “دزد در” می‌گویند. این در در مواقع اضطراری و فرار مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
چهارمین دلیل این است که معماری قسمت شرقی از نظر زیبایی و پیچیدگی قابل مقایسه با قسمت غربی نیست.
دلیل پنجم هم این است که اگر دقت کنید در قسمت شمال شرقی و در کنار دیوار ناحیه‌ای فرش شده از آجر می‌بینید که در قسمت غربی دیده نمی‌شود.
دلیل ششم این است که تقریبا تمام کاشی‌های منقوش از قسمت شرقی به دست آمده که نشان از اهمیت این قسمت دارد.
باروی قلعه: دیوار قلعه رودخان از پستی و بلندی‌های خط الراس کوه تبعیت می‌کند. این دیوار ۱۲۶۰ متر طول داشته و ارتفاعش در جاهای مختلف بین ۵ تا ۱۲ متر است. در جاهایی که نفوذپذیری بیشتر است ارتفاع دیوارها هم بیشتر است.
اگر دقت کنید قسمت‌های زیری دیوار از سنگ و قسمت‌های بالایی بیشتر از آجر ساخته شده. در بعضی قسمت‌ها هم راهروهایی به عرض ۱ تا ۵/۱ متر برای عبور و مرور وجود دارد.چطور به قلعه رودخان برویم
ساخت دیوار به این صورت است که ابتدا دو ردیف آجر و سپس ملات ساروج و خرده آجر و دوباره دو ردیف آجر چیده‌اند. به این ترتیب ضخامت دیوار به طور متوسط ۷۰ سانتیمتر است.
پله‌های قلعه: دور تا دور قلعه پله‌هایی عمدتا ساخته شده از لاشه سنگ با روکش ساروج احداث شده است. ابعاد پله‌ها در جاهای مختلف متفاوت است.
قلعه رودخان در ارتفاعات و در دل جنگلهای شمال ساخته شده. جنگلی که به جنگلهای هیرکانی نیز معروف هستند. در این جنگل‌ها درختانی می‌رویند که در اروپا جزء گیاهان منقرض شده به حساب می‌آیند. درختانی مثل “بلند مازو” و “انجیلی”.
به یاد داشته باشید که این جنگل‌ها ذخیره‌گاه انواع گونه‌های گیاهی و جانوری هستند. پس هر کاری از دستتان بر می‌آید بکنید تا این جنگل‌ها آسیب نبینند و زیباییشان حفظ شود.
در جنگلهای اطراف قلعه رودخان جانوران زیادی مثل شغال، روباه، گراز و خرس قهوه‌ای زندگی می‌کنند. در این بین خرس قهوه‌ای بزرگترین پستاندار استان گیلان است. طولش به ۲ متر و وزن آن به ۴۰۰ کیلوگرم می‌رسد. این جانور که در کلیه نقاط استان گیلان وجود دارد، غذای خود را از قسمت سبز گیاهان، میوه ها، حشرات و مهره داران کوچک تأمین می کند. با اینکه عموما برای انسان خطر ندارد، اما مورد تنفر جنگل نشینان است. آن هم به این خاطر که خرس قهوه‌ای شاخه‌های درختان را می‌شکند و محصولات کشاورزی را خراب می‌کند. تنها خطر این جانور برای انسان زمانی است که زخمی شوند یا به طور ناگهانی با انسان مواجه شوند.
آخرین زمانی که این قلعه مورد استفاده بوده، زمان کریم خان زند و حکمرانی هدایت الله خان حاکم فومن است. بعد از آن به صورت متروک درآمده و به دلیل عدم آگاهی مردم نسبت به اهمیت تاریخی و فرهنگی قلعه، از آن محافظتی به عمل نیامده است. در طول زمان عوامل طبیعی کم کم آن را تخریب کرده است. از جمله این عوامل قرار گرفتن در آب و هوایی است که برای رشد انواع گیاهان و درختان مناسب است. همچنین بارش باران و فرسایش چند ساله نیز دیگر عامل تخریب قلعه است.
در زمان مرمت این قلعه در زمان حاضر، مجوز قطع درختان داخل قلعه صادر شده است. تعداد درختان قطع شده ۱۳۲ اصله است که ارتفاع برخی به ۲۰ متر هم می‌رسیده.
مسیر قلعه رودخانه به این صورت است: از اتوبان تهران – کرج خود را برسانید کرج. از آنجا بیندازید داخل آزادراه کرج – قزوین. آزادراه قزوین – رشت را در پیش بگیرید از منجیل و رودبار رد شوید تا برسید به تقاطع آزادراه رشت با جاده فومن. وارد رشت نشوید و بپچید به طرف فومن. نیازی نیست وارد فومن شوید. قبل از فومن جاده شفت را در پیش بگیرید. از شفت مسیر نصیر محله را انتخاب کنید. از نصیر محله بروید سمت خسرو آباد. در خسرو آباد سراغ مسیر قلعه رودخان را بگیرید. مسیر را ادامه دهید تا بعد از طی ۵ کیلومتر برسید به قلعه رودخان. بعد از قلعه رودخان روستای حیدرآلات است. بعد از ۳ کیلومتر جاده خاکی می‌رسید به روستای قلعه دنه. بعد از آن از پارک جنگلی قلعه رودخان رد شوید و مسیر پلکانی صعود را طی کنید تا برسید به خود قلعه. مطابق نقشه:
اگر وارد فومن شدید (مثلا برای اقامت یا از جای دیگری به جز تهران به قلعه رودخان سفر میکنید) مسیر قلعه به صورت زیر است:
کافیست خود را به رشت و بعد شهر فومن برسانید. بقیه‌اش مسیر سرراست است. از روستاهای ” گشت، کرد محله، گشت رودخان، سیاه کش، گوراب پس، ملسکام، سعیدآباد (سید آباد)” عبور کنید تا به روستای قلعه رودخان برسید.از روستای حیدرآلات که رد شوید سه کیلومتر جاده خاکی است. بعد از این جاده خاکی می‌رسید به روستای قلعه دنه (قلعه دهنه) رسیده. بعد از آن وارد اراضی پارک جنگلی قلعه رودخان شده و مسیر ۵/۱ کیلومتری صعود تا محل قلعه را طی کنید.
عکس از مشرق
ماسوله و قلعه رودخان هر دو در نزدیکی هم و در استان گیلان قرار دارند. برای همین می‌توان در یک سفر دو روزه از این دو جای دیدنی استان گیلان بازدید کرد. در نقشه زیر میتوانید موقعیت نسبی قلعه رودخان و ماسوله را نسبت به هم و نسبت به شهر فومن ببینید.
در اطراف قلعه رودخان ویلاها و اقامتگاه‌های محلی برای گذران شب وجود دارد. با این حال شما میتوانید از هتل‌ها و مسافرخانه‌های فومن هم استفاده کنید. قیمت اجاره ویلا در قلعه رودخان و نواحی اطراف آن بین شبی ۲۰۰ هزار تومان تا ۱ میلیون تومان متغیر است.
قلعه به خاطر موقعیتش در جنگلهای گیلان در بسیاری از فصول سال در معرض بارندگی قرار دارد. به همین خاطر به خاطر لیز بودن معابر توصیه می‌شود زمانی بروید که بارندگی نباشد. سفر در اواخر بهار و فصل تابستان بهتر از سفر در فصل زمستان است. در زمستان دکه‌های اطراف قلعه به دلیل سرمای هوای خدماتی ارائه نمی‌کنند.
بیشتر بخوانید: دشت لار؛ شقایق‌هایی بر دامان دماوند
لطفا به وقت طبیعت‌گردی، حتما نکات زیر را رعایت کنید:
−
7
=
صفر
.hide-if-no-js {
display: none !important;
}
آقای دبیری خیلی ممنونیم از شما که تذکرات لازم رو به خوانندگان خود میدید. تذکراتی از قبیل نکات آخر مقاله و بخش های میانی و خاص منطقه مانند:
؛ قبل از همه چیز، دقت کنید که این قلعه و طبیعت اطرافش جزئی از ثروت ملی ماست، ثروتمان را بر باد ندهیم.؛
؛به یاد داشته باشید که این جنگل‌ها ذخیره‌گاه انواع گونه‌های گیاهی و جانوری هستند. پس هر کاری از دستتان بر می‌آید بکنید تا این جنگل‌ها آسیب نبینند و زیباییشان حفظ شود.؛
عالی .مخصوصا نکات اخرش .بلکه با اینجور کارا یکم وضعیتمون بهتر شه.
قلعه رودخان گیلان
استان گیلان، شهرستان فومن، روستای قلعه رودخان
4
از 5 امتیاز
میانگین نظرات 50 کاربر
چطور به قلعه رودخان برویم
نمایش همه امکانات
گالری تصاویر
مدت پیشنهادی بازدید
4 تا 8 ساعت
ساعت دسترسی
هزینه
هزینه ورودی محوطه به ازای هر ماشین
همه چیز درباره قلعه رودخان گیلان
چرا بازدید کنیم؟
کجاست؟
مردم چی گفتن؟
سوالی دارید؟
نقد و بررسی کارناوال
نویسنده ارشد کارناوال
انتشار
17 اسفند 1398
به روز رسانی
17 اسفند 1398
قلعه رودخان گیلان، جایی است که به شما فرصت تجربه هم‌زمان تاریخ‌گردی و طبیعت‌گردی را می‌دهد؛ قلعه‌ای تاریخی در قلب طبیعت که سرد و گرم روزگار را چشیده و همچنان استوار ایستاده است. شاید اگر تعداد پله های قلعه رودخان را به شما بگوییم، برای بازدید از این بنای تماشایی مردد شوید؛ اما کافیست نگاهی به عکس های قلعه رودخان بیندازید تا بالا رفتن از این پلکان طولانی را به جان بخرید و بیش از 1000 پله را بپیمایید. کارناوال شما را با خود از این پله‌ها بالا می‌برد و از قصه این جاذبه برای‌تان می‌گوید. با ما همراه باشید و این بنای دیدنی را بشناسید.
چرا قلعه رودخان؟
مناسب برای
عموم افراد
نامناسب برای
سالمندان و افراد دارای مشکلات زانو
ناتوانان جسمی و حرکتی
بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن، بنایی تاریخی در میان درختان سر به فلک کشیده خودنمایی می‌کند. این جاذبه دیدنی با نام قلعه رودخان، دژ رودخان یا قلعه حسامی در پارک جنگلی قلعه رودخان قرار دارد و عنوان بزرگترین قلعه آجری ایران را به خود اختصاص داده است.
این قلعه متعلق به دوره سلجوقیان است و برای دیدنش، ناگزیر به پیاده‌روی نیمه سنگین می‌شوید؛ باید به دل جنگل بزنید و یک مسیر سنگ فرش شده و پلکانی با چیزی در حدود 1000 پله را پشت سر بگذارید. در این مسیر، رودخانه‌ای هم از شمال به جنوب جریان دارد كه از ارتفاعات سرچشمه می‌گیرد و زیبایی این جنگل را دوچندان می‌کند.
دکتر منوچهر ستوده در کتابی با نام “آستارا تا استرآباد” از این قلعه با نام سومین بنا از عجایب هفتگانه گیلان یاد می‌کند و می‌گوید که تاکنون دژی به عظمت و استحکام قلعه رودخان ندیده است.
قلعه رودخان ترکیبی از هوشمندی در معماری، ساختار دفاعی و ویژگی‌های استراتژیکی و رزمی است و به همین سبب از تاریخ 30 مرداد سال 1354 با شماره ۱۵۴۹/3 در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
همان‌گونه که گفتیم قلعه رودخان تنها یک بنای تاریخی نیست و قرارگیری در دل جنگل، باعث شده که گشت‌وگذار شما تنها به بازدید از یک جاذبه تاریخی محدود نشود.
پیمودن مسیر قلعه رودخان: بعد از رسیدن به پارکینگ قلعه رودخان، باید از ماشین‌ها پیاده شوید و قدم زنان خودتان را به نقطه آغاز جنگل انبوه برسانید. در ابتدای مسیر، از یک گذرگاه سنگ‌فرش شده عبور میکنید که دو طرف آن رستوران‌های محلی، مغازه‌های فروش سوغات و… شما را به خود فرامی‌خوانند. بعد از عبور از این قسمت، کم‌کم سختی راه شروع می‌شود که باید از هزار پله بالا بروید.
رستوران‌های محلی: قبل از آنکه پله‌های مسیر آغاز شوند، به رستوران‌های متنوعی برخورد میکنید که هر کدام‌شان می‌توانند با غذاهای محلی میزبان شما باشند. پیشنهاد ما به شما این است که حتما یک وعده غذای شمالی را در یکی از این رستوران‌ها امتحان کنید.
آتلیه با لباس‌های سنتی: در کنار رستوران‌ها میتوانید از آتلیه عکاسی هم استفاده کنید.
ورود به قلعه رودخان از طریق دروازه اصلی انجام می‌شود که در ضلع شمالی قرار دارد و به سبب قرارگیری در شیب تند تپه و دو برج عظیم در دو طرف خود، کمتر در دسترس دشمنان قرار داشته است.
در دو طرف دروازه ورودی، دو سکو به ارتفاع 1.5 متر وجود دارد تا به عنوان محلی برای استقرار محافظین مورد استفاده قرار گیرند. این ورودی با بیش از 3 متر ارتفاع، افراد را به یک راهرو هدایت می‌کند که در دو طرف آن، سکوهایی قرار دارد و به همین سبب می‌توان به آن نقش بارانداز (محلی برای استراحت) را داد. پس از عبور از این راهرو محوطه قلعه نمایان می‌شود و از آنجا با پشت سر گذاشتن چند پله سنگی می‌توان به سمت پشت بام بالای دروازه رفت. این مسیر شما را به داخل برج‌های دروازه نیز می‌رساند.چطور به قلعه رودخان برویم
در دو سوی دروازه، برج های بزرگی دیده می‌شوند که روزنه یا پنجره‌هایی برای نور و حفاظت از قلعه دارند. این برج‌ها از بیرون به شکل استوانه به نظر می‌رسند؛ اما اتاق‌هایی هشت‌ضلعی درون آنها وجود دارد. اندازه قطر و شکل این برج‌ها کمی با هم متفاوت هستند؛ اما نقشه داخلی آنها به یک صورت است.
همه برج‌های قلعه دارای سقف هستند و قادر بوده‌اند تا نگهبانان را از باد و باران و برف در امان نگه دارند. با ورود به برج‌ها متوجه وجود اجاق و دودکش در درون آنها می‌شوید که به منظور گرم شدن نگهبانان در سرمای زمستان تعبیه شده بودند.
مهم‌ترین بنای قلعه در قسمت غربی، شاه‌نشین است که محل استقرار حکمران بوده و در فاصله 200 متری از دروازه ورودی و بر بلندترین نقطه قلعه واقع شده است. این بنا از نظر شکل و ابعاد، متفاوت از سایر سازه‌های قلعه به نظر می‌رسد و دو بخش پایینی و بالایی و یک تراس، قسمت‌های مختلف آن را تشکیل میدهند. تراس این بنا محل خوبی برای نشستن و تماشای قلعه به شمار می‌رود و در آن می‌شود از مناظر اطراف نیز لذت برد.
امروزه بقایای زیادی از این بنا به چشم نمی‌خورد؛ اما بر اساس مطالعات در طبقه همکف آن دو اتاق و یک ایوان وجود داشته و ایوان مرکزی با راه‌پله‌ای به طبقه بالا راه می‌یافته است. اتاق فوقانی از درون به شکل یک هشت‌ضلعی بوده و از خارج به صورت نیم‌استوانه به نظر می‌رسیده است.
بخش شرقی به عنوان پایگاه نظامی قلعه به شمار می‌رود و دروازه ورودی و یک خروج اضطراری در بخش جنوب شرقی، زندان، حمام، آبریزگاه، محل اسکان افسران ارشد و تعدادی واحد مسکونی و قراول‌خانه را در خود جای داده است. قراول‌خانه‌ها دو طبقه هستند و نورگیرها و روزنه‌های متعدد آنها امکان تسلط بر محیط پیرامون را فراهم می‌کنند.
وجود یک دروازه بزرگ، قراول‌خانه‌های متعدد، تاسیسات معماری و خروج اضطراری در این بخش نشان می‌دهد که بخش شرقی اهمیت ویژه‌ای در گذشته داشته و احتمالا محل نگهداری تسلیحات، مواد غذایی و مصالح ساختمانی بوده است.
قلعه رودخان از قسمت جنوب به کوهی منتهی می‌شود که غاری را در خود دارد. به گفته افراد محلی، در زمان‌های گذشته این غار به عنوان محل نگهبانی سربازها استفاده می‌شده است. آنها در صورت وقوع حمله با علامت‌های مخصوص، ساکنان قلعه را آگاه می‌کردند.
متاسفانه تصویری از این قسمت در دست نیست. اگر عکسی از این بخش دارید آن را برای ما ارسال کنید تا با نام خودتان در کارناوال منتشر شود. عکس را در اینجا آپلود کنید
آب‌انباری در میان قلعه و در گودترین محل آن قرار دارد. در قدیم آب مورد نیاز قلعه به وسیله تنبوشه‌ها (لوله‌های سفالی) از ییلاق زردخونی واقع در ارتفاعات غربی به حوض وسط این آب‌انبار هدایت می‌شده است. این آب انبار در بخش غربی قرار دارد و مساحت تقریبی آن 130 مترمربع است. به دلیل اهمیت حفاظت از آب‌انبار و نقش حیاتی آن در قلعه، دو ردیف برج دیده‌بانی در بالای بام و در دو طبقه احداث شده تا نگهبانان بتوانند به آن تسلط داشته باشند.
پس از زلزله سال 1369 گیلان، دیگر آبی به این آب انبار نیامد؛ اما در سال‌های بعد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گیلان نسبت به احیای آن اقدام کرد. امروزه آب مورد نیاز قلعه و بازدیدکنندگان را از همان مكان و مسیر با لوله‌های پلا‌ستیكی به قلعه انتقال میدهند و در یک آب انبار جدیدالا‌حداث ذخیره می‌کنند.
پیش از رسیدن به پله‌ها
در محوطه قلعه
این نکته را در نظر داشته باشید که برای پرداخت هزینه بازدید از قلعه که بعد از پیمودن 1000 پله و در ورودی قلعه از شما دریافت می‌شود، حتما باید پول نقد به همراه داشته باشید. در داخل قلعه رودخان، دستگاه کارت خوان وجود ندارد.
در سفر به قلعه رودخان گزینه‌های زیر برای اقامت پیش روی شما قرار دارند:
بهترین زمان برای بازدید از قلعه رودخان، بهار و تابستان است که طبیعت بسیار زیبا به نظر می‌رسد.
بهار و تابستان: سرسبزی درختان در این دو فصل جلوه خاصی به مسیر رسیدن به قلعه و خود آن می‌دهد.
پاییز: برگ‌های رنگارنگ تمام مسیر را می‌پوشانند و عریان شدن درختان باعث می‌شود تا دید بهتری داشته باشید؛ اما در صورت بارش باران باید مسیر فوق‌العاده لیزی را بپیمایید.
زمستان: درست است که زمستان هم زیبایی خاص خودش را دارد؛ اما خطرناک و لغزنده بودن مسیر باعث می‌شود تا کمتر کسی به قلعه رودخان برود. با کاهش دما و سرمای هوا بسیاری از دکه‌های غذای محلی نیز دیگر خدماتی را ارایه نمی‌کنند.
نکات مهم
در این سفر کفش شما نقشی حیاتی را بازی می‌کند پس مناسب‌ترین و راحت‌ترین نوع آن را انتخاب کنید تا قدرت پیمودن 1000 پله را داشته باشید.
از پای کوه تا قلعه حدود 2 ساعت پله‌نوردی در پیش دارید و برای بازدید از قسمت‌های مختلف قلعه حدود یک 1 تا 2 ساعت زمان لازم است پس مایحتاج خود اعم از آب و میان‌وعده را در یک کوله سبک قرار هید و با خود ببرید.
اگر باتوم دارید حتما با خودتان ببرید تا از فشار بر روی زانوهای‌تان بکاهید؛ البته در ابتدای مسیر میتوانید چوب‌دستی‌هایی که توسط محلی‌ها تهیه شده‌اند را نیز بخرید. این چوب‌دستی‌ها قیمت نسبتا پایینی دارند.
آدرس: استان گیلان، 25 کیلومتری جنوب غربی شهر فومن
برای رسیدن به قلعه رودخان، به شهر فومن بروید و از آنجا مسیر خود را به سمت جاده قلعه رودخان ادامه دهید. پس از عبور از روستاهای گشت، کرد محله، گشت رودخان، سیاه کش، گوراب پس، ملسکام، سعیدآباد (سید آباد) به روستای قلعه رودخان می‌رسید. در این منطقه راه را ادامه دهید تا پس از عبور از حیدرآلات به محل پارک ماشین برسید. در این مکان از ماشین پیاده شده و پس از عبور از کنار مغازه‌های متعدد در مسیر شن‌ریزی شده به پای کوه برسید. از اینجا پس از طی مسیر 1.5 کیلومتری و پیمودن حدود 1000 پله، ورودی قلعه رودخان را خواهید دید.
ساعت بازدید: همه روزه از 7:30 تا 17:00
هزینه ورودی: 4000 تومان برای گردشگران داخلی و 30000 تومان برای گردشگران خارجی
هزینه ورود به محوطه: به ازای هر ماشین 10000 تومان
این نکته را در نظر داشته باشید که برای پرداخت هزینه بازدید از قلعه که بعد از پیمودن 1000 پله و در ورودی قلعه از شما دریافت می‌شود، حتما باید پول نقد به همراه داشته باشید. در داخل قلعه رودخان، دستگاه کارت‌خوان وجود ندارد.
برای آنکه بیشتر با تاریخچه و اهمیت قلعه رودخان آشنا شویم باید نگاهی به تاریخ بیندازیم و از وضعیت گیلان در زمان‌های دور مطلع شویم. گیلان در گذشته به دو منطقه «بی یه پس» یا گیلان غربی و «بی یه پیش» تقسیم و فومن تا سال 951 خورشیدی به عنوان مرکز گیلان غربی شناخته می‌شد. عنوان مرکز گیلان غربی برای فومن کافی بود تا حکمرانانِ آن زمان به فکر احداث قلعه مستحکمی جهت دفاع از حوزه استحفاظی خود بیفتند تا هم محلی برای استقرار اهل حکومت باشد و هم به عنوان پایگاهی نظامی مورد استفاده قرار گیرد.
قلعه رودخان، برای مدت‌ها تحت سلطنت و مرکز حکمرانی حکام گیلانی بیه پس بوده و در متون تاریخی و جغرافیایی گیلان تا قبل از قرن دهم هجری، نامی از آن دیده نمی‌شود. با این حال بسیاری از کارشناسان، بر اساس برخی شواهد تاریخی دیگر معتقدند که این قلعه در دوران ساسانیان و در زمان حمله اعراب به ایران ساخته شده و در دوره سلجوقیان مورد مرمت قرار گرفته است. نتایج سالیابی انجام شده توسط پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی، تاریخی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور نیز قدمت این قلعه را، دوره سلجوقی تخمین می‌زند.
بر روی کتیبه سردر ورودی قلعه که در موزه گنجینه رشت قرار دارد، نوشته شده که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین، تجدید بنا شده است. امیره حسام الدین دباج فومنی (مظفرالسلطان)، فرمانروای بیه پس بود که به عنوان اولین قدرت منطقه‌ای که از دستورات صفویان سرپیچی کرد، از وی یاد می‌شود. او به بازسازی قلعه رودخان پرداخت تا در آنجا دست به مقاومت بزند؛ اما موفق نشد و پس از گریختن به سمت دربند -که در روسیه امروزی است- ، دستگیر و در تبریز اعدام شد.
سلاطین اسحاقوند از سال 550 تا 1002 هجری قمری، حاکم قسمت اعظمی از این مناطق بوده اند و خود را منسوب به اشکانیان می‌دانستند. آنها برای مدتی قلعه رودخان را با توجه به موقعیت دفاعی ممتاز و استراتژیک آن، به عنوان مقر فرمانروایی خود در نظر گرفتند و با تجدید بنا و مرمت آن تمام تلاش خود را در حفظ آن کردند.
هدایت خان، حاکم فومن، نیز در سال 1175 هجری قمری، در زمان قیامش علیه کریم خان زند، تمام تلاش خود را در راستای تعمیر قلعه به کار گرفت و آن را به توپ‌های جنگی تجهیز کرد تا برای دفاع آماده شود. در جریان کاوش‌ها آثاری همچون سفال‌های دست ساز و چرخ ساز در دونوع لعابدار و بدون لعاب و چندین نوع کاشی به دست آمده است که متعلق به دوره صفویه هستند.
در طول تاریخ این قلعه، گروه‌های مبارزاتی مختلفی را به خود دیده که از جمله آنها می‌توان به اسماعیلیان اشاره کرد و یا بر اساس برخی احتمالات آن را پایگاهی برای میرزا کوچک خان جنگلی به مدت سه سال دانست.
در سال ۱۸۳۰ میلادی (حدود 1245 قمری)، یک پژوهشگر لهستانی به نام آلكساندر شودزكو خچكو به هنگام انجام تحقیقات در گیلان، برای نخستین بار قلعه رودخان را دید و در یادداشتهای خود موقعیت آن را به ثبت رساند.
عظمت خاص این قلعه ناشی از انتخاب مکان مناسب، بهره‌گیری از مصالح مقاوم، به کارگیری شیوه‌های مختلف معماری و ایجاد اشکال هندسی متنوع است که در مجموع، هیبتی منحصربه‌فرد را به آن بخشیده اند. کاربرد انواع طاق‌های جناغی و استفاده از طرح‌های آجرکاری و سنگ‌چینی از دیگر وجوه قابل توجه قلعه رودخان است که دقت سازندگان را به تصویر می‌کشد.
به چند دلیل می‌توان این مکان را مناسب‌ترین نقطه برای احداث یک قلعه تدافعی دانست:
جریان رودخانه در کنار قلعه: دکتر منوچهر ستوده در جلد یک کتاب “از آستارا تا استرآباد” درباره آن چنین می‌نویسد:
ارتفاع قلعه از شهر رشت 680 متر است، در جهت شمالی قلعه، رودخانه ای به نام قلعه رودخان وجود دارد که با اندک باران، آب آن دو برابر می شود؛ به طوری که آب نسبتا زیاد این رودخانه در گذشته مانع حرکت سربازانی بوده که به طرف این قلعه می رفته اند.
وجود جنگل های انبوه قدیمی: این جنگل‌ها با درختان کهن و سر به فلک کشیده مانعی برای دشمنان به حساب می‌آمدند و به همین خاطر این دژ کمتر از سایر همتایان خود مورد حمله متجاوزان قرار گرفته است.
ارتفاع: قلعه رودخان مانند سایر قلعه‌های کوهستانی در بالاترین نقطه کوه واقع شده است. نمونه‌هایی دیگر از این قلعه‌ها در نقاط دیگر ایران نیز وجود دارند که از میان آنها می‌توان به قلعه بابک در کلیبر آذربایجان شرقی، قلعه حسن صباح در الموت قزوین، قلعه یزدگرد در ریجاب کرمانشاه و… اشاره کرد. در اطراف دیوارهای قلعه‌های کوهستانی، شیب تندی وجود دارد تا حمله به قلعه را سخت یا ناممکن کند و جلوی نفوذ دشمن را بگیرد. بیشتر قلعه‌های کوهستانی به سبب فتح توسط افراد مختلف و عوامل طبیعی تا حدی از بین رفته‌اند؛ اما در میان آنها قلعه رودخان یکی از سالم‌ترین‌هاست که همچنان زیبایی خاص خودش را دارد و در طول تاریخ، هیچ‌گاه مورد نفوذ و فتح دشمنان قرار نگرفته است.
به جز عوامل طبیعی که این مکان را ایمن کرده‌اند، در نقاط حساس و نفوذپذیر قلعه، دیوارها و برج‌ها با قطر و ارتفاع بیشتری ساخته شده‌اند. دورتادور دیوارها و برج‌ها روزنه‌هایی شیب‌دار تعبیه شده تا برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی مورد استفاده قرار گیرند.
میلیون‌ها قطعه سنگ در ابعاد مختلف از صخره‌های اطراف کنده شده تا در ساخت پی‌ها، دیوارها و تقریبا نیمی از ارتفاع برج‌ها و باروها و تاسیسات ساختمانی به کار رود. در طبقات بالایی برج‌ها و باروها و پوشش سقف‌ها و کف‌ها استفاده از آجر مشهود است و وجود آثار کوره آجر پزی و تکه‌های آجر در حدود 300 متری قلعه و در محوطه‌ای وسیع و هموار و عاری از درخت نیز این موضوع را تایید می‌کند.
چوب یکی دیگر از مصالح به کار رفته در این قلعه است که در درب‌ها، پوشش داخلی سقف طبقات اول، برج‌ها و واحدهای مسکونی و پنجره‌ها دیده می‌شود. با توجه به رطوبت بالای هوا در این منطقه استفاده از ملات گچ، ساروج و آهک همراه با خاکستر بهترین گزینه به نظر می‌رسد و نشان از هوشمندی سازندگان دارد.
به سبب قرارگیری این قلعه در کنار رودخانه نام‌های باستانی دژ رودگان یا روگان را به آن اختصاص داده‌اند که در گذر زمان به قلعه رودخان تغییر یافته است. کلمه رودخان مخفف رودخانه است و قلعه رودخان به معنای قلعه‌ای است که در نزدیکی رودخانه قرار دارد. این قلعه در زبان تالشی قله رخون نامیده می‌شود که تغییر یافته قلعه رودخان است. علاوه بر این نام‌ها، در دوران تاریخی مختلف، اسامی دیگری همچون هزارپله، حسامی، سکسار، سگسار و سگسال نیز به آن اطلاق شده است.
عنوان قلعه حسامی، به حسام الدین دباج اسحقی و مرمت و تجدید بنای قلعه توسط وی اشاره دارد. عنوان هزارپله نیز بر اساس تعداد پله‌های منتهی به قلعه به آن اختصاص داده شده است. در طی کاوش‌های باستان‌شناسی نیز تعداد 935 پله در امتداد دیوارها و برج‌ها از زیر خاک بیرون کشیده شد که این باور را تایید می‌کند. نام سگسال نیز از دو بخش سگ و سال تشکیل شده که احتمالا اشاره به این دارد که قلعه در سال سگ ساخته شده است.
دغدغه های کارناوالی
رطوبت بیش از حد و رویش گیاهان بر دیواره این قلعه بسیاری از قسمت‌های آن را در معرض نابودی قرار داده است و تلاش کمی در رابطه با حفظ و نگهداری آن صورت می گیرد. این اثر با ارزش نیازمند توجه بیشتری است تا بتواند گردشگر بیشتری را به خود جذب کند.
سختی انتقال مصالح، نداشتن برق در منطقه، هزینه‌های سرسام آور انتقال برق از جمله مشکلات مرمت این بنا است که سازمان میراث فرهنگی و کارشناسان با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند و نیاز است که فکری به حال آنها شود.
سخن آخر
قلعه رودخان از آن دست جاذبه‌هایی ست که با دیدن آن یک تیر به چند نشان می‌زنید؛ هم از طبیعت لذت می‌برید، هم در طبیعت گشت می‌زنید و هم فرصت هم‌صحبتی با مردم محلی را پیدا میکنید.
آیا تا به حال این جاذبه را از نزدیک دیده‌اید؟
چه جاذبه‌های دیگری را در گیلان می‌شناسید؟
منتظر دیدگاه‌ها و تجربه‌های شما عزیزان هستیم…
نتیجه نقد و بررسی کارناوال
4.8
بررسی شده توسط بهاره فلاح
نقاط قوت
نقاط ضعف
نقد و بررسی کاربران
میانگین امتیاز کاربران
از مجموع 50 رای
4.0
دوستان
3
زوج
2
خانواده
6
انفرادی
2
قلعه رودخان گیلان را دیده‌اید؟
تجربه و نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید
سوالی دارید؟
از کارشناسان و کاربران کارناوال بپرسید
5
پیشنهاد میکنم لذت استفاده از طبیعت بکر و زیبا و یه قلعه بسیار زیبای آجری رو از دست ندید و حتما تجربه کنید . هم صحبتی با اهالی محل به اضافه سرو غذاهای محلی بسیار خوشمزه از دیگر لذت هایی هست که میشه با سفر به قلعه رودخان میشه تجربه کرد .
انتشار: 07 بهمن 1398
4.7
بنای خیلی زیبایی داره اونم وسط یه منطقه خیلی زیبا . غذاهای محلی هم که اونجا میفروشن واقعا عالی و خوشمزه بود .
انتشار: 07 بهمن 1398
2
قیمت خوراکی هاش واقعا بالا بود و از لحاظ بهداشتی خیلی بد .
انتشار: 07 بهمن 1398
پرسش و پاسخ
پرسش جدید
غذاهای محلی که در قلعه رودخان می فروشند چیه و کدومش خوشمزه تر و پرطرفدارتره؟!
با سلام
به دلیل شیوع کرونا فعالیت مجموعه تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق در آمده است.
انتشار: 08 مهر 1399
انتشار: 06 مهر 1399
سلام با نامردم میخوایم بریم قلعه رودخان چطور میتونیم بریم روی سقف قلعه وایسیم و عکس یادگاری بگیریم؟ آیا پله داره؟ یا اگه راهی داره بگین ممنون میشم
سلام
فعلا به دلیل شیوع کرونا، امکان بازدید از قلعه رودخان وجود ندارد.
انتشار: 07 مهر 1399
انتشار: 06 مهر 1399
سلام ، وقت بخیر ، با توجه به بیماری کرونا امکان بازدید وجود دارد ؟
سلام همراه گرامی
در کل به دلیل شیوع ویروس کرونا سفر های غیر ضروری را توصیه نمی کنیم اما طبق بخش نامه های سازمان میراث اماکن طبیعی باز هستند و امکان بازدید از آن ها وجود دارد اما ممکن است مجموعه قلعه رودخان در روز هایی خاص اجازه ورود گردشگران به منطقه را ندهد که پیگیری آن از توان مجموعه خارج است.
پیروز باشید.
انتشار: 29 شهریور 1399
انتشار: 26 شهریور 1399
سوالات متداول
چطور به قلعه رودخان برویم؟
برای اینکه با مسیر دقیق رسیدن به قلعه رودخان آشنا شوید و در سریع ترین زمان ممکن خود را به این جاذبه تماشایی گیلان برسانید، تنها کافی ست سری به صفحه نقد و بررسی قلعه رودخان بزنید و به منوی مسیر و هزینه بروید.
در سفر به فومن بهترین گزینه برای اقامت کجاست؟
اگر در سفر به فومن به دنبال گزینه ای مناسب برای اقامت هستید، می توانید روی پیشنهادهای متنوع کارناوال حساب باز کنید و با کلیک روی صفحه اقامت در فومن، اقامتگاه مورد علاقه تان را به صورت آنلاین با بهترین شرایط رزرو کنید.
با قلعه های تاریخی ایران آشنا شوید.
ایران سرزمین قلعه و ارگ های تاریخی ست و در هر گوشه و کنار آن می توانید گوشه ای از هنر معماری ایرانیان را در قالب قلعه ها و ارگ های باشکوه ببینید. پس همراه مان شوید و برای آشنایی با این قلعه های تاریخی ایران روی این لینک کلیک کنید.
با نصب اپلیکیشن کارناوال، کنترل سفر را این بار شما به دست بگیرید. در این اپلیکیشن شما دنیایی از امکانات و خدمات را همیشه و همه جا در جیب خود دارید؛ آشنایی با جاذبه ها و فرهنگ شهرها و کشورهای مختلف، رزرو آنلاین بلیت هواپیما و یا حتی رزرو انواع اقامت بسته به سلیقه و بودجه ای که دارید. اپلیکیشن کارناوال یعنی کنترل سفر در دست شما.
Android
iOS
هدف اصلی کارناوال این است که بهترین خدمات گردشگری را به صورت آنلاین به کاربران خود ارائه دهد. هر آن چیزی که برای سفر خود نیاز دارید را از کارناوال بخواهید؛ از آشنایی با جاذبه ها، سوغات و غذاهای محلی تا رزرو آنلاین بلیت هواپیما و انواع اقامتگاه. در هر جا و در هر ساعت از شبانه روز، می توانید به صورت آنلاین خدمات سفر خود را رزرو کنید و یا هر سوالی دارید از ما بپرسید. کارناوال کنترل سفر شماست!
کلیه حقوق مادی و معنوی کارناوال برای شرکت کاروان سفر های هیرمان محفوظ است. استفاده از محتوای سایت تنها در صورت پذیرش شرایط و ضوابط امکان پذیر است.
کنترل سفر دست شماست
توجه : آماده شدن تصویر ممکن است چندین دقیقه طول بکشد.
اگر برای اولین بار از سایت بهراه استفاده میکنید حتما راهنمای استفاده را مطالعه بفرمایید.
اگر قصد مسافرت دارید، پاسخ تمام نیازهای خود را میتوانید در این صفحه بیابید.
اگر در زمینه گردشگری و خدمات به مسافرین فعالیت میکنید، ما آماده‌ایم بهترین مکان تبلیغات را در اختیار شما قرار دهیم.
قلعه رودخان که به قلعه هزار پله نیز مشهور است، بزرگترین قلعه آجری ایران و یکی از دیدنی‌ترین بناهای تاریخی شمال کشور است. این قلعه در استان گیلان و شهر فومن واقع شده و به خاطر چشم‌اندازهای بسیار زیبا و معماری حیرت‌انگیز، یکی از توریستی‌ترین جاذبه‌های شمال کشور محسوب می‌شود.
اگر قصد سفر به گیلان را دارید و می‌خواهید با یکی از محبوب‌ترین جاذبه های استان آشنا شوید، تا پایان این مقاله همراه کایت باشید. برای مشاهده لیست تورها و قیمت تور قلعه رودخانُ وارد صفحه “تور قلعه رودخان” شوید.
قلعه رودخان که اسامی گوناگونی از جمله «دژ رودخان» و «قلعه حسامی» نیز دارد، در ارتفاعات روستای رودخان در 30 کیلومتری شهرستان فومن واقع شده و با شهرهایی مثل شفت و ماسوله، به ترتیب 20 و 45 کیلومتر فاصله دارد. این دژ مستحکم با مساحتی 2.6 هکتاری، دیواری به طول 1500 متر داشته و در آن می‌توان بیش از 60 برج و بارو را پیدا کرد. نام امروزی این قلعه از واژه‌های گیلکی و تالشی آن گرفته شده است. همچنین از آنجایی که قلعه رودخان در کنار یک رودخانه بزرگ بنا شده، از این نام برای آن استفاده می‌کنند.
برخی کارشناسان می‌گویند این قلعه در زمان ساسانیان ساخته و در دوره سلجوقیان بازسازی شده است. از طرفی، بر روی کتیبه مربوط به سردر قلعه رودخان که هم‌اکنون در موزه گنجینه شهر رشت قرار دارد، نوشته شده که قلعه رودخان در سال‌های 918 تا 921 هجری قمری بازسازی شده است. در دوره‌های مختلف، سلاطین و فرمانروایان مختلفی در این قلعه حضور داشته‌اند که ذکر نام تک‌تک آنها مقاله‌ای جداگانه را می‌طلبد. اما نکته جالب، برخی گمانه‌زنی‌ها در مورد پناه گرفتن میرزا کوچک خان جنگلی در این قلعه به مدت سه سال بوده است. چطور به قلعه رودخان برویم
نام قلعه رودخان در مرداد 1354 در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران ثبت شد. جالب است بدانید این قلعه هزار پله در سال 1830 میلادی توسط یک لهستانی کشف شده است.
این سوالی است که بسیاری از افراد با شنیدن نام قلعه رودخان از خود می‌پرسند. بررسی‌های تاریخی انجام‌شده نشان می‌دهد که این قلعه در حقیقت 935 پله داشته است.
هرچند، تعدادی پله برای دسترسی راحت‌تر به بخش‌های مختلف قلعه ساخته شده است که اگر آنها را نیز حساب کنید، تعداد پله های قلعه رودخان از مرز هزار پله نیز خواهد گذشت.
مسیر رفت و برگشت آسان نیست و حدود 4 ساعت طول می‌کشد. سعی کنید برای بالا رفتن، وسایل لازم همچون آب معدنی، کفش مناسب و ترجیحا یک نی (که با قیمتی پایین در ابتدای مسیر به فروش می‌رسد) را به همراه داشته باشید. پله‌های بخش‌های بالایی نیز علی‌رغم ترمیم‌های صورت‌گرفته، کمی تخریب شده‌اند. اگر در هوای بارانی یا برفی به این قلعه بیایید، شاهد بارندگی و لیز شدن پله‌ها خواهید بود. با توجه به قرارگیری قلعه در ارتفاع 665 تا 715 متری از سطح دریا، لاجرم یک پیاده‌روی نسبتا سنگین را در این منطقه تجربه خواهید کرد.
مسیر صعود به قلعه رودخان با چشم‌اندازهای بی‌نظیر هم همراه است. درختان سبز و بزرگ، رودهای خروشان و آبشارهای حیرت‌انگیز، همه دلایلی برای بازدید از این بنای تاریخی هستند.
خوشبختانه، قرار نیست از هزار پله بدون هیچگونه امکانات رفاهی بالا بروید! در طول مسیر، رستوران‌ها، کافه‌ها، نمازخانه‌ها و سرویس‌های بهداشتی متعددی وجود دارد که گردشگران می‌توانند استفاده کنند. به علاوه، فروشندگان محلی نیز در بخش‌های مختلف در حال فروش اجناس متنوع و زیبا هستند.
در نزدیکی قلعه نیز دکه‌های متعددی بنا شده تا گردشگران بتوانند خوراکی‌های خوشمزه و لوازم ضروری را خریداری کنند. عکاسی با لباس‌های محلی هم از دیگر تفریحات موجود در مسیر قلعه رودخان است.
از آنجایی که با یک قلعه یا به عبارتی یک پایگاه نظامی روبه‌رو هستیم، قلعه رودخان بخش‌های مهمی در خود دارد:
دروازه اصلی قلعه در ضلع شمالی آن واقع شده و به خاطر داشتن شیبی تند و برج‌های بزرگی که اطراف آن بنا شده، کمتر در دید دشمنان بوده است.
پس از عبور از دروازه 3.5 متری، ورود به قلعه و بالا رفتن از چند پله سنگی می‌توان به سایر بخش‌ها از جمله برج‌ها و پشت بام دسترسی پیدا کرد.
قلعه رودخان برج‌های سنگی بسیار بزرگی دارد که با طراحی منحصربه‌فرد خود می‌توانستند بهترین حالت دفاع در برابر حملات را به ارمغان آورند. این برج‌ها کاملا مسقف هستند و بر خلاف برخی برج‌ها، از نگهبانان در برابر برف و باران محافظت می‌کرده‌اند.
به جذاب‌ترین و شاید مهم‌ترین بخش از قلعه رودخان می‌رسیم: شاه نشین. اینجا محل استقرار حکمران بوده و در فاصله 200 متری از دروازه اصلی در منطقه غربی و بالاترین نقطه قلعه با ارتفاع 775 متری از سطح دریا قرار گرفته است تا امنیت آن به حداکثر رسد. متاسفانه، امروزه بسیاری از بخش‌های قسمت شاه نشین تخریب شده است.
بنا بر شواهد موجود، ظاهرا بخش شرقی قلعه هزار پله گیلان به پایگاه نظامی اختصاص داده شده است. این بنا از نظر معماری، کمی متفاوت‌تر از بخش‌های دیگر قلعه رودخان به نظر می‌رسد.
یکی دیگر از نکات جالب در طراحی قلعه رودخان، وجود غاری در بخش جنوبی آن است. اهالی می‌گویند در گذشته، نگهبانان در این غار بزرگ استقرار داشته‌اند و در صورت مشاهده خطرات احتمالی، اهالی قلعه را با علامت‌های مخصوص باخبر می‌کردند.
در قسمت مرکزی و گودترین بخش از قلعه رودخان، یک آب انبار بزرگ وجود دارد که محل نگهداری آب مورد نیاز ساکنان قلعه بوده است. به واسطه اهمیت بالای این انبار، دو ردیف برج دیده‌بانی در کنار این مخزن ساخته شده است.
از زمان ساخت قلعه رودخان، این بنای بزرگ چندین مرتبه توسط حاکمان مختلف ترمیم شد که از جمله آنها می‌توان به بازسازی قلعه رودخان در سال 921 هجری قمری برای سلطان حسام الدین گیلانی و در سال 1175 هجری قمری برای هدایت خان (حاکم فومن) اشاره کرد.
قلعه رودخان در منطقه‌ای با آب و هوای بارانی بنا شده؛ این یعنی اگر نیمه دوم سال اینجا بیایید، شاهد برف و باران شدید خواهید بود.
توصیه ما، سفر به فومن در نیمه نخست سال و بازدید از قلعه هزار پله گیلان از اوایل بهار تا اواخر تابستان است.
قلعه رودخان در 25 کیلومتری جنوب غربی فومن واقع شده است. به همین جهت باید ابتدا خودتان را به این شهر برسانید؛ سپس مسیر خود را به طرف جاده رودخان ادامه دهید. بعد از عبور از روستاهای مختلف و طی کردن مسافتی 1.5 کیلومتری با پای پیاده، به ابتدای هزار پله می‌رسید.
کایت همواره برنامه‌های ویژه‌ای برای طبیعت‌گردی در مناطق مختلف دارد و قلعه رودخان نیز از این قاعده مستثنی نیست. با تور یک روزه قلعه رودخان که همین حالا به سه روش حضوری، تلفنی و اینترنتی قابل رزرو است، می‌توان سفری به‌یادماندنی را در استان گیلان تجربه کرد. لیدرهای کایت تجربه بالایی برای صعود از قلعه هزار پله گیلان دارند و قطعا سفری خاطره‌انگیز را برای شما رقم خواهند زد.
کلیه حقوق این وبگاه متعلق به سایت کایت است.
