ورود
نام کاربری:
رمز عبور:
وبلاگ
چطور به یکی تسلیت بگوییم
همونطور که همراهی تو مراسم شادی اطرافیان نشونه ادبه، عرض تسلیت هم نشونه ادب، همدردی و سهیم شدن تو غمه دیگرانه. عرض تسلیت و ابراز همدردی با کسی که عزیزی رو از دست داده، کار سختیه. حتی خوش صحبت ترین افرادهم موقع تسلیت گفتن زبونشون بسته میشه و نمیتونن راحت تسلیت بگن. هیچ وقت کلمات نمی تونن اون جور که باید احساسی که در وجود شما هست رو بیان کنن. با این حال ابراز هم دردی و عرض تسلیت میتونه باعث بشه که خانواده ایی که عزیزی رو از دست دادن روی شما حساب باز کنن، درواقع شما می تونید التیام بخش غمشون باشید. وقتی شخصی عذاداره روحیه خیلی حساسی داره، کلمات و جملاتی که شما برای عرض تسلیت میگین می تونه حمایت عمیق شما رو نسبت بهش نشون بده، پس باید خیلی دقت کنید که برای تسلیت گفتن چه جملاتی به کار میبرین و از گفتن بعضی چیزها جدا دوری کنیین. مثلا بعضی ها تا طرف رو میبینن که ناراحته و داره گریه میکنه فوری به آغوش میکشنش و میگن “درکت می کنم عزیزم” این یکی از اشتباه ترین جمله هاییه که برای تسلیت استفاده میشه. چون اون شخص مطمئنه که نمی تونید درکش کنید، چون اونکه عزیزی رو از دست داده نه شما. ما تو این مقاله قصد داریم بهتون بگیم که چه جوری با یه شخص داغدار که عزیزش رو از دست داده همدردی کنیم و برای تسلیت گفتن چه چیزهایی رو باید بگیم و چه چیزهایی رو نباید بگیم، پس با ما همراه باشید.
چگونه تسلیت بگوییم؟
«دلم براش تنگ شده»
«چه خاطره ها که با هم داشتیم»
کلا ما با تسلیت گفتن میخواییم که دلسوزی و دلتنگیمون رو نشون بدیم. می تونید بگید؛ “چه خاطرات خوبی با … داشتیم” ،”چقدر دلم براش تنگ شده”. این نکته خیلی مهمه که هیچ مکالمه ای مبنی بر احساس دل نگرانی و دلواپسی با شخص داغدار نباید داشته باشید. چون تو ذهن خودش یک عالمه نگرانی و دلواپسی داره لازم نیست شما یه بار دیگه براش تکرار کنید. همین که بهش این اطمینان رو میدید که شما ازش حمایت می کنید و میتونه به شما تکیه کنه وهر وقت که بخواد قابل دسترس هستید، کافیه. گفتن خاطرات برای بازماندگان متوفی خیلی آرامش بخشه پس اگر خاطراتی هم دارید بهتره که بازگو کنید.
« خیلی متاسفم »
اگر جمله های خیلی سنگین برای تسلیت به ذهنتون نرسید. یه اصطلاح کلیشه ایی، مختصر و مفید همیشه واسه تسلیت گفتن وجود داره که می تونید ازش استفاده کنید “بابت از دست دادن … خیلی متاسفم”
«به تو فکر می کنم»
اینکه شخص داغدار بدونه یکی تو این حال و هوای بدی که داره تو فکرشه و نگرانشه، بهش کمک می کنه که کمتر احساس تنهایی کنه.
«تحمل این شرایط خیلی سخته»
«… یه انسان خیلی شریف/پاک/بزرگوار و …بود»
اقرار کردن به درد و رنج میتونه باعث آرامش شخص داغدیده بشه. وقتی آدما عزیزی رو از دست میدن شدیدا احساس تنهایی میکنن. اینکه شما اعلام می کنید که شرایط سختی که داره رو می دونید، کمتراحساس تنهایی می کنه.
«دوست دارم»
این جمله همه جا معجزه می کنه. اگر به فردی که داغداره یاد آوری کنید که دوستش دارید، خیلی می تونه کمک کننده باشه. البته این رو هم بگم که از نظر نسبتی شما باید بهش اونقدرنزدیک باشید که بتونید این جمله رو بکار ببرید. جمله “دوست دارم” باعث میشه دلشون قرص تر بشه که یکی با دلشون یاره، احساس تنهایی نکنن و آرامش بیشتری داشته باشن.
«هر زمانی که می تونی، خلوت کنیم و یه خورده بیشتر در مورد … حرف بزنیم»
اگر شخصی که فوت شده رو خیلی نمی شناسید. اینکه به نزدیکانش پیشنهاد بدید در مورد عزیز از دست رفتشون صحبت کنن خیلی میتونه از لحاظ روحی کمکشون کنه. در واقع حس مورد توجه قرار گرفتن می تونه از فشاری که بهشون وارد میشه کم کنه و بهشون اطلاع میده که شما در کنارشون هستید و ازشون حمایت می کنید.
برای تسلیت چه نگوییم؟
قبلا هم گفتیم که شخصی که داغداره خیلی احساسه وروحیه حساسی داره، یک صحبت نادرست ممکنه خیلی اون رو ناراحت کنه و به قول معروف از کوره در بره. پس باید خیلی تو جملاتی که برای تسلیت می گین دقت کنید. شما باید از عشق و همدردی براش بگید و اعتراف کنید که این شرایط واقعا سخته.
به طور کلی سه قانون برای اینگه موقع تسلیت چه چیزایی نگیم وجود داره؛
۱. مرگ متوفی رو انکار نکنید. “باور نمی کنم مرده باشه” ، “اون نمرده” ، “اون میون ماست”
۲. انکار نکنید که فرد داغدیده شرایط سختی داره. “تو که خدارو شکر سن و سالی ازت گذشته من بچگیم بابام رو از دست دادم”
۳. این که این مرگ نمیتونه زندگی نزدیکانش رو تحت تاثیر قرار بده. “چیزی نیست، بلاخره همه میمیرن، باید با این مساله کنار بیای، چند وقت دیگه یادت میره”
«درک می کنم که چه احساسی داری»
اگر چه گفتن این جمله به نظر نهایت احساس همدردیه ولی درخیلی از موارد دقیقا نتیجه ی بر عکس داره. هر کسی وقتی عزیزی رو از دست میده حال و هوای خودش رو داره، شاید اصلا حسش و سبک عزاداریش متفاوت و مختص خودش باشه. شما باید تشوقیقش کنید که هر جور راحته عزاداری کنه یکی بلند بلند گریه می کنه، یکی حرفی نمی زنه و غیره. یه راه خوب برای همدردی هم اینه که بهش بگید؛ “اگر دوست داشتی، هر زمانی که حسش رو داری بیا با هم صحبت کنیم، هر وقت تو بگی من آماده شنیدن حرفات هستم”
«جای اون الان بهتره»
بجز موردهایی که با شناخت قبلی که دارید مطمئنید که شخصی که فوت شده به زندگی تو دنیای دیگه اعتقاد داشته، گفتن این جمله میتونه اهانت آمیز و ناراحت کننده باشه. حتی گاهی اوقات توهین به عقیادشون محسوب میشه.
«چطوری؟ حالت خوبه؟ چه خبر؟ چی کار میکنی؟»
برای همه اونهایی که که تجربه مرگ عزیزی رو دارن جواب این سوال ها “خوب نیستم”. شاید کسی که این سوال ها رو میپرسه فقط خواسته از حال داغدیده با خبر بشه، ولی جواب دادن به همین سوالات به ظاهر عادی می تونه براش سخت باشه و مجبور بشه از رو ناچاری جواب بده.
«دیگه میتونی به زندگیت برسی»
این جمله به خصوص زمانی که فرد فوت شده یه مدت طولانی تو بستر بیماری بوده و بیماری دردناکی رو تحمل می کرده به کار برده میشه. واقعا شنیدن این جور جملات برای کسی که عزیزش رو از دست داده خیلی ناراحت کننده است. باید با محیا کردن زمان و مکانی که برای عزاداری داره ازش حمایت کنیم.
«من نمی دونم اگر جای تو بودم و عزیزم مرده بود چیکار می کردم»
شاید این جمله درست باشه ولی مطرح کردنش تو این شرایط هیچ اثری برای آرامش شخص سوگوار نداره. با این جور صحبت ها بیشتر احساس تنهایی میکنه.چطور به یکی تسلیت بگوییم
«حداقل خودش عذاب نکشید»
«مرگش سریع و بدون درد بود»
«خوبه بالاخره یه فرصتی برای خداحافظی باهاش داشتید»
«راحت شد»
«همون بهتر که رفت»
مرگ عزیز خیلی سخته، فرقی نمیکنه که چجوری فوت شده باشه. هیچ وقت نمی تونید خودتون رو جای نزدیکانش بزارید. شاید شما بخواید نیمه پر لیوان و از نقطه مثبت این قضیه رو یاد آوری کنید، ولی شخص سوگوار تو شرایطی نیست که منطقی به این موضوع نگاه کنه و نیاز به زمان برای عزاداری داره.
«نگران نباش، خیلی زود حال تو هم بهتر میشه»
شما با این حرفتون قصد کمک به شخص داغدیده رو دارید در حالیکه اون نیاز به زمان برای گذروندن این مرحله داره. یادتون باشه به هیچ وجه نباید با این جور صحبت ها اون رو تحت فشار برای غلبه بر احساساتش قرار بدیم.
احمد انصاری – آموزش مذاکره و مهارتهای ارتباطی
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
کاشکی راجع صحبتهای مرسوم دیگه برای خوش آمدگویی به مهمان هم مینوشتید مثلا تو شادی ها شرکت کنید شادی ببرید شادی ببینید و دیگه غم نبینید به ترکی میگن شاادیخ آپاراسیز جوابش :شاد گولیز اولسین بهتره راجع به این اصطلاحات هم توضیح بدهید
درود بر شما ایده بسیار خوبیه احتمالا به زودی یک محتوای مستقل درباره موضوعی که شما گفتید در سایت قرار بگیره متشکرم بابت اینکه نظرتون رو اعلام کردید باز هم با نظراتتون ما رو برای ارائه محتوای بهتر کمک کنید موفق باشید
با سپاس از استاد احمد انصاری یک موضوع بسیار مهمی را در مورد تسلیت گفتن به کلی فراموش کردید که مطرح کنید و آن اینست که: کی به کی تسلیت میگه؟ مثلا فرزندان یک فرد متوفی باید به یکدیگر هم تسلیت بگویند؟ اگر بله، کدامیک اول باید به دیگری بگوید؟ مثلا اول باید فرزند کوچکتر به بزرگتر تسلیت بگوید؟ یا شرط سنی وجود ندارد؟ یا مثلا آیا داماد متوفی باید به پسر متوفی تسلیت بگوید؟ برعکس آن چطور؟ آیا پسر متوفی باید متقابلا به داماد متوفی تسلیت بگوید؟ یا مثلا برادرزاده متوفی اگر به پسر متوفی تسلیت گفت آیا باید متقابلا پسر متوفی هم به برادرزاده متوفی تسلیت بگوید؟ یا مثلا نوه متوفی باید به عمو و عمه خودش (پسر و دختر متوفی) تسلیت بگوید؟ برعکس آن چطور؟ آیا پسر متوفی باید به خواهرزاده یا برادرزاده خودش (نوه متوفی) تسلیت بگوید؟ اگر بله، کدامیک باید اول به دیگری تسلیت بگوید و کدامیک باید پس از شنیدن تسلیت، به طرف مقابل تسلیت بگوید؟ اصولا در چه مواردی، تسلیت گفتن دو طرفه است و هر دو طرف باید به یکدیگر تسلیت بگویند؟ اگر ممکن است این موضوع را به خوبی شرح دهید. با سپاس بسیار از شما ارادتمند سیامک علوی
فرزند به فرزند تسلیت بگه؟ یعنی برادر به برادر؟ خواهر به برادر؟… شوخی میکنید دیگه؟ مثل اینکه خانواده برای شما هیچ معنی نداره…
سلام و درود خدمت شما به صورت کلی باید بگم که تسلیت به عنوعی ابراز همدردی و تسکین غم فراق و دوریه پس همه میتونن و گاهی باید به هم تسلیت بگن و در اینطور شرایط تقدم و تاخر هم زیاد مهم نیست اگر از لحاظ آداب معاشرت میفرمایید بهتره ابتدا کوچکتر به بزرگتر تسلیت بگه که البته به نظر من در این مورد زیاد مهم نیت موفق باشید
با سلام و احترام واقعا ممنون که این مطلب رو داخل سایت گذاشتید از این دست مطالب خیلی کمیابه وبهتره که کامل تر بشه تا بتونیم از مطالب ارزنده شما بیشتر استفاده کنیم
سلام و درود امیدوارم حال و احوالتون عالی باشه از نظر لطف شما سپاسگزارم و خوشحالم که برای مفید بوده و چشم حتما در آینده مطالب کاملتری قرار خواهیم داد
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وب سایت
روانشناس
نوعدوستی و مهربانی از ویژگی‌های انکارناپذیر ما ایرانی‌هاست. شاید بنا به دلایلی نتوانیم از شادی همه کسانی که می‌شناسیم، شاد شویم اما تقریبا همیشه از ناراحتی اطرافیانمان، اندوهگین می‌شویم. بعضی مشکلات، مثل از دست دادن عزیزان به قدری شایع هستند که میتوان گفت همه ما به نوعی آن را تجربه می‌کنیم. این یعنی، اگر با خانواده داغداری روبرو شویم می‌توانیم علاوه بر همدلی، همدردی هم از خود نشان دهیم. همدلی یعنی سعی کنیم شرایط دیگران را درک کنیم و خودمان را جای آنها بگذاریم. البته آن‌طور که به نظر میرسد کار ساده‌ای نیست. در مقابل، همدردی یعنی ما مشکل مخاطب را تجربه کردیم و به معنای واقعی کلمه همدرد او هستیم. همدردی سطح بالاتری از همدلی است چون درک شرایط را ساده‌تر میکند.
معمولا همه تلاش میکنند به فرد داغدیده کمک کنند اما گاهی رفتار یا گفتار نسنجیده ما نه تنها کمکی نمیکند بلکه باعث آزار بیشتر او خواهد شد. هر کاری راهی دارد و در این مقاله سعی شده بایدها و نبایدهای مهم در این شرایط توضیح داده شود.
درمورد اتفاق یا مشکلی که باعث فوت شده سوال نپرسیمچطور به یکی تسلیت بگوییم
این سوال در مرگ‌های نابهنگام و غیرمنتظره رایج‌تر است. خانواده‌ها در این شرایط به دنبال واقعیت هستند و دوست دارند بدانند عزیزشان در چه شرایطی به آغوش مرگ رفته، مقصر احتمالی چه کسی است و لحظات آخر عزیز از دست رفته چگونه سپری شده است. اینکه مطمئن باشند مرگ بدون درد و احساسات ناخوشایند بوده کمی دردشان را تسکین میدهد. اما این واقعیت‌ها به این معنی نیست که از توضیح دادن اتفاقی که باعث از دست دادن متوفی شده احساس خوبی داشته باشند. مطمئن باشید خواه‌ناخواه متوجه این موضوع خواهید شد اما پرسیدن این سوال، آن هم در این شرایط، اندوه فرد را بیشتر خواهد کرد. قطعا شما منظور بدی ندارید اما کنار آمدن با این شوک ناگهانی، سخت‌تر از آن است که ظرف چند روز بتوان آن را پذیرفت و از آن حرف زد. اگر فرد داغدار قصد حرف زدن داشت گوش شنوای خوبی باشیمبا توجه به تفاوت‌های فردی آدم‌ها و شرایط متفاوتی که تجربه میکنند ممکن است بعضی از داغدیدگان دوست داشته باشند در این مورد صحبت کنند. بهتر است تصمیم‌گیری در این مورد را به خودشان بسپارید. اگر دوست داشتند حرف بزنند، فقط گوش کنید و اگر سوالی می‌پرسید، حتما سوالات باز باشد. سوال باز به پرسشی می‌گویند که جواب کوتاه و مشخصی ندارد. مثلا وقتی می‌پرسید “دوست داری حرف بزنی؟” فرد میتواند آزادنه هر چقدر که دوست دارد در مورد موضوع صحبت کند. شاید با یک جمله یا عبارت، موضوع را خاتمه دهد و این پیام را به شما بدهد که تمایلی به صحبت ندارد و شاید موضوع را با تمام جزییات تعریف کند. البته فراموش نکنید که شما نباید شروع کننده چنین صحبت‌هایی باشید.یکی از ویژگی‌های یک سنگ صبور خوب، توجه به صحبت‌ها، بدون قضاوت کردن است. میان کلمات مخاطب سعی کنید واکنش‌هایی نشان دهید که فرد متوجه شود با دقت به حرفهای او گوش می‌دهید. میتوانید سر تکان دهید یا از کلماتی مثل “درسته”، “حق با شماست” یا “متوجه هستم” استفاده کنید. گاهی از فرد سوال بپرسید تا مطمئن شوید منظور او را درست متوجه شده‌اید. تکرار بخش‌هایی از صحبت فرد نیز، باعث میشود احساس بهتری داشته باشد.
از سوگواری و گریه کردن فرد جلوگیری نکنیم
غم، هیجانی است که در این شرایط، گریزناپذیر است. اشک ریختن سیستم پاراسمپاتیک را فعال میکند و تعادل و آرامش را به بدن باز می‌گرداند. برخی معتقدند وقتی در معرض استرس و فشار روانی قرار داریم هورمون‌ها و ترکیباتی در بدن تولید میشود که توسط اشک میتواند دفع شود. دفع این ترکیبات استرس را کاهش میدهد. علاوه بر گریه، مجموعه رفتارهایی که فرد به عنوان سوگواری انجام میدهد نیز برای کنار آمدن با این اتفاق، مهم است. باید به فرد اجازه دهید این دوره را به صورتی که مایل است بگذراند.
مراقب جملاتی که به زبان می‌آوریم باشیم
هر حرف یا رفتاری که از دست دادن عزیز را برای داغدیدگان کوچک شمارد، برای آنها آزاردهنده است. فراموش نکنید که شما برای تسلی خاطر بازماندگان در مراسم حاضر می‌شوید. برای فردی که هنوز با از دست دادن عضو خانواده خود کنار نیامده، حتی جملات رایجی که در شرایط عادی ادای احترام محسوب میشود نیز میتواند باعث رنجش بیشتر فرد شود. اینکه “می‌توانست بدتر از این شود”، “زندگی ادامه دارد و می‌توانی همسر یا فرزند دیگری داشته باشی” و یا اشاره به بیماری یا کهولت سن عزیز از دست رفته در روزهای اول فوت، درست نیست. یکی از صحبتهای رایج در این شرایط، تعریف و صحبت کردن وقایع مشابه است. درست است که این اتفاق، وقایع مشابه را در ذهن شما تداعی میکند اما لطفا خویشتن‌دار باشید در حضور خانواده سوگوار از این موضوعات صحبت نکنید. به جای استفاده از جملاتی مثل “درکت میکنم” بگویید ” باید خیلی سخت باشد”. با این کار به جای وانمود کردن به درک شرایط سخت فرد، به اون نشان می‌دهید که دارید سعی میکنید او را درک کنید. در واقع مزیت جمله دوم این است که صادقانه و قابل‌باورتر از جمله اول است.
چه کمکی از ما ساخته است؟
بهترین کاری که میتوانید انجام دهید کمک به خانواده متوفی در انجام امور مربوط به مراسم و همچنین امور شخصی آنهاست. خانواده متوفی چنان شرایط سختی را تجربه میکنند که ممکن است حتی برای انجام امور شخصی مثل تهیه غذا یا شستن و اتو کردن لباس‌های خود نیز دچار مشکل شوند. از آنها بپرسید که به چه کمکی نیاز دارند. احتمالا کارهای زیادی وجود دارد که توان انجام آن را ندارند و اگر در انجام این امور به آنها کمک کنید، از رنجش و آشفتگی آنها تا حدی می‌کاهید. برای کارهایی مثل مرتب کردن منزل یا شست و شوی ظروف و لباس‌ها میتوانید خودتان دست به کار شوید و در اموری مثل استحمام، میتوانید آنها را ترغیب کنید. افسرده‌خویی و غمی که فرد تجربه میکند انگیزه کافی برای انجام امور شخصی را از این افراد می‌گیرد.
از چه چیزهایی حرف بزنیم؟
صحبت از خاطراتی که با مرحوم داشتید و هر چیزی که نشان دهد به یاد او هستید، اغلب برای خانواده متوفی خوشایند است. این خاطرات یعنی شما به یاد او هستید. معمولا خانواده نیز دوست دارند از خاطرات خود در مورد عزیز از دست رفته صحبت کنند.
برخی عقاید مذهبی که به مرگ معنا میدهد نیز مفیدند. هر چه تصور یا باوری که از مرگ داریم منفی‌تر و بدبینانه‌تر باشد، پذیرفتن مرگ برایمان دشوارتر است. خانواده داغدار دوست دارند باور کنند فرد متوفی به آرامش رسیده و در شرایط خوبی به سر می‌برد. باورهای مذهبی مختلف احادیث و روایات زیادی در این زمینه دارند و استفاده از آنها در مراسم سوگواری مفید است. البته جملات کلیشه‌ای مثل “دیشب خواب دیدم، لب رودخانه نشسته و لباس سفید پوشیده و …” را کنار بگذارید.
دلیل نگارش این مقاله مشاهده موارد متعددی از رفتارهای اشتباه و آسیب‌زننده، در مراسم سوگواری بود یا به روایت عزیزان داغدار بود که غالبا به دلیل ناآگاهی و با نیت کمک و همراهی صورت می‌گرفت. باید اشاره کنم که همه مواردی که اشاره شد، مبتنی بر پژوهش‌های صورت گرفته روی خانواده‌های داغدیده به ویژه در حوادث ناگهانی است. موارد ممکن است با توجه به تفاوت‌های فردی یا در زمان خاصی کارآمد نباشد و همیشه باید پیش از اقدام به هر کار یا صحبتی در مورد آن کمی فکر کنید و شرایط را بسنجید.
روانشناس
با ثبت نام در ویرگول به آرشیو بزرگی از مقالات مرتبط با این موضوع دسترسی خواهید داشت
از این پس او نمی‌تواند پروفایل کاربری و مطالب شما را ببیند.
چگونه تسلیت بگوییم!
رفتارهای فردی و اجتماعی ما، بخشی از آموخته هایمان از محیط و فرهنگ پیرامونمان است. در جوامع سازمان یافته بسیاری از این بدیهی ترین و ساده ترین مسایل و رفتارهای بین فردی، به روشهای گوناگون و از طرف نهادهای مختلف به شهروندان آموزش داده میشود. هرچند با رجوع به منطق، ادب و عقل خود میتوان بسیاری از این نکات ساده را تشخیص داد، با این حال در دست داشتن یک پروتکل و دستورالعمل ساده میتواند به بهبود رفتارهای بالغ و مثبت ما کمک کند. متن زیر خلاصه ای از مقاله ای انگلیسی است که بصورت اتفاقی با آن روبرو شدم.
چگونه با فرد عزادار همدردی کنیم: چه بگوییم و چه نگوییم!
فهرست زیر شامل نکاتی است که بهتر است هنگام تسلیت گفتن در نظر بگیریم.
*** چه چیزهایی بگوییم:
بطور کلی هدف از ابراز همدردی نشان دادن دلسوزی و نگرانی شما برای فرد عزادار است. میتوان بزبان آورد که شما چقدر دلتان برای فردی که از دنیا رفته تنگ میشود یا میتوانید برخی خاطرات خوب گذاشته با وی را در میان بگذارید. مهمترین نکته برای مکالمه در این خصوص این است که دلواپسی و نگرانی خود را برای فرد عزادار نشان دهید. ابراز اینکه ناراحتید و به عنوان یک حامی قابل دسترسی و اتکا هستید بسیار موثر خواهد بود.
– « بابت از دست دادن … بسیار متاسفم »
اگرچه این اصطلاح تبدیل به یک کلیشه شده است، همچنان میتواند به عنوان یک راه مکالمه ی ساده و مختصر برای ابراز همدردی بکار رود. اگر جملات زیادی به ذهنتان نمیرسد، گفتن «بسیار متاسفم» میتواند نشانگر ناراحتی و همدردی شما برای آن فرد باشد.چطور به یکی تسلیت بگوییم
– « تو در فکر من هستی / من به تو فکر میکنم. »
اینکه فرد عزادار بداند که به شرایط سخت روحی فرد آگاهید به او کمک میکند که کمتر احساس تنها بودن در آن شرایط سخت را تجربه کند و به او یادآوری میکند که شما به اندازه کافی برای او نگرانید که به او فکر میکنید.
– « او (فرد فوت کرده) یک انسان خارق العاده/بزرگ/شریف/… بود »
– « دلم برای او (فرد فوت کرده) تنگ خواهد شد »
– « میدانم که این شرایط برای شما بسیار سخت است »
اقرار به رنج و دردی که فرد عزادار احساس میکند میتواند تسلی بخش باشد. خیلی افراد که کسی را از دست میدهند خود را در تنهایی شدید و انزوا احساس میکنند و شما با اعلام آگاهی خود به سخت بودن شرایط موجود به فرد عزادار کمک میکنید که کمتر احساس تنهایی کند.
– « من عاشق تو هستم/ من دوستت دارم »
اگر به فرد سوگوار بسیار نزدیک هستند، یادآوری اینکه او را دوست دارید میتواند بسیار کمک کننده باشد. سوگواری میتواند منجر به حس تنها بودن شود، و با یادآور شدن اینکه شما آنها را دوست دارید و برای همدلی و یاری رساندن آماده اید میتواند به آنها حس آرامش دهد.
– « هر زمانی را که مناسب میدانی و آماده ای، دوست دارم با هم صحبت کنیم/خلوت کنیم و بیشتر راجع به فردی که از دنیا رفته صحبت کنیم تا بیشتر او را بشناسم »
اگر فرد متوفی را چندان نمیشناختید، پیشنهاد گوش کردن به صحبت های نزدیکان عزادار راجع به عزیز از دست رفته اشان، نه تنها به آنها حس مورد توجه قرارگرفتن میدهد بلکه حتی از میزان فشاری که فرد متحمل میشود نیز کم میکند. اطلاع دادن اینکه شما همیشه برای حمایت و کمک آماده اید میتواند یک دلداری موثر در شرایط پراسترس و ناراحت کننده موجود باشد.
– « یک خاطره مشترک خوب از فرد از دست رفته رو یادآور شوید »
*** چه چیزهایی نگوییم:
بسیاری افراد نگران گفتن جملات نادرست به فرد عزادار هستند. به این دلیل که فرد سوگوار اصولاً دچار احساسات جریحه دار شده است و بشدت حساس و احساساتی است و یک صحبت نادرست میتواند واکنشی شدید بهمراه داشته باشد. شما باید از موضع عشق و محبت و همدردی صبحت کنید و با صداقت کامل به شرایط سخت موجود اعتراف کنید. سه قانون کلی مناسب برای فهمیدن اینکه چه چیزی نگوییم عبارتند از:
1- مرگ فرد متوفی را انکار نکنید
2- اینکه فرد سوگوار در شرایط روحی و احساسی سختی است را انکار نکنید.
3- اینکه این مرگ میتواند زندگی تمام اطرافیان فرد را تغییر و تحت تاثیر قرار دهد را انکار نکنید.
– « من میدانم/میتوانم تصور کنم که شما چه احساسی دارید »
اگرچه این جمله یک ابراز همدردی به نظر میرسد، در خیلی موارد میتواند اثری برعکس بهمراه داشته باشد. هرکس سوگواری و از دست دادن عزیزش را به سبک متفاوت و مختص به خود تجربه میکند، و شما باید فرد سوگوار را تشویق کنید که به روش خاص خودش عزادار باشد. راه بهتر برای ابراز همدردی این است که بگویید » اگر مایلی راجع به اینکه چه حسی داری و چطور هستی صحبت کنیم، من همیشه آماده شنیدن هستم»
– « او الان در جای بهتری است »
بجز مواردی که شما مطمئنید که فرد متوفی و فرد عزادار هر دو به زندگی بعد از مرگ اعتقاد دارند، گفتن این جمله میتواند اهانت آمیز و ناراحت کننده باشد. بجای آن بهتر است که به رنج و ناراحتی که فرد سوگوار تحمل میکند اقرار کنید.
– « چطوری؟ خوبی؟ چه خبر؟ چی کار میکنی؟ »
برای اغلب افرادی که مرگ یک عزیز را تجربه کرده اند، پاسخ واقعی و درونی به این سوالات «خوب نیستم» است. هرچند قصد فرد سوال کننده جویا شدن از احوال فرد عزادار است، بدیهی بودن و خودمانی بودن بیش از حد این گونه سوالات باعث میشود که فرد عزادار مجبور به تعارف کردن یا احوال پرسی به سبکی که در عرف رایج است باشد و این خود میتواند حس سخت و دشواری برای فرد عزادار بهمراه داشته باشد.
– « دیگه میتونی به زندگی خودت برسی »
این جمله بخصوص در مواردی که فرد فوت شده دچار یک بیماری طولانی و دردناک بوده است میتواند بسیار ناراحت کننده باشد. هنوز فرد سوگوار نیاز به زمان و سپری کردن دوران عزاداری دارد. باید با دادن زمان و مکانی که وی برای عزاداری نیاز دارد از او حمایت کنید.
– « من نمیدونم چیکار میکردم اگر فلان عزیز من مرده بود »
در حالیکه این جمله میتواند کاملاً درست باشد، هیچ اثری در آرام کردن فرد سوگوار ندارد. درواقع میتواند منجر به این شود که فرد عزادار بیشتر احساس تنها ماندن و انزوا کند. بجای این جمله، عمق درد و رنجی که او متحمل شده است را بر زبان بیاورید و برای حمایت و همدلی اعلام آمادگی کنید.
– « حداقل مرگ سریع و بی درد بود / حداقل مرگ ناگهانی نبود و فرصت خداحافظی کردن داشتید / حداقل راحت شد (بخصوص وقتی فرد متوفی بصورت طولانی بیمار بوده است) »
مرگ یک عزیز فوق العاده سخت است، فرقی نمیکند چگونه اتفاق افتاده باشد. اگرچه شما سعی میکنید که به فرد عزادار نیمه پر لیوان یا نقطه مثبت قضیه را یادآور شوید، او همچنان نیاز به زمان برای عزاداری کردن دارد و در شرایط مناسبی برای نگاه کردن منطقی به این حادثه نیست.
– « نگران نباش، بزودی حالت بهتر میشه »
درحالیکه قصد کمک به فرد عزادار برای نگاه به آینده را دارید، توجه به این نکته بسیار مهم است که به او زمان لازم برای عبور از مرحله سوگواری داده شود. به هیچ عنوان وی را تحت فشار برای غلبه بر احساسات جریحه دار شده اش قرار ندهید.
****چه زمانی تسلیت بگوییم.
درک اینکه چه زمانی بهترین زمان برای تماس گرفتن و ابراز همدردی است مسلماً وابسته به نوع ارتباط و میزان نزدیکی شما با فرد عزادار یا متوفی است. به عنوان قانونی کلی: – اگر رابطه شما خیلی نزدیک است، هرچه زودتر باید تماس بگیرید. – اگر با فرد آشنایی دارید بهتر است تا زمان برگزاری مراسم خاکسپاری یا پس از آن صبر کنید. بخصوص در مورد همکاران و در روابط حرفه ای.
مرسی. یکی از چیزهای اضطراب آوره برای من تسلیت گفتن
لایکپسندیده شده توسط 1 نفر
ﺑﺮاﻱ ﺧﻴﻠﻴﻬﺎﺳﺖ 🙂
لایکلایک
دوستم پسرش فوت کرده الان بعد از سه روز هنوز نمیتونم بهش زنگ بزنم خیلی برام سخت نمیدونم باید چطوری بهش تسلیت بگم
لایکپسندیده شده توسط 1 نفر
متوجه هستم. خیلی سخته ولی شاید تماس نگرفتن شما بیشتر حس تنها شدن را به دوستتون بده. امیدوارم این مطلبی که جمع آوری کردم تونسته باشه کمکی کنه
لایکلایک
بازتاب: در جواب تسليت چه بگوييم | نیوتب
بازتاب: در جواب تسليت چه بگوييم | بلاگفا
بازتاب: در جواب تسليت چه بگوييم |
در پایین مشخصات خود را پر کنید یا برای ورود روی یکی از نمادها کلیک کنید:
شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری WordPress.com خود هستید.
( خروج /
تغییر حساب )
شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Google خود هستید.
( خروج /
تغییر حساب )
شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Twitter خود هستید.
( خروج /
تغییر حساب )
شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Facebook خود هستید.
( خروج /
تغییر حساب )
درحال اتصال به %s
دیدگاه‌های جدید را از طریق ایمیل به اطلاع من برسانید.
نوشته‌های جدید را از طریق ایمیل به اطلاع من برسانید.
چطور به یکی تسلیت بگوییم
چه بخواهیم چه نخواهیم مرگ حقیقت انکار ناپذیر زندگی است و البته تنها حقیقتی است که تمام افراد در مقابل آن برابر هستند. همه ی ما روزی با مرگ مواجه خواهیم شد و همچنین مرگ عزیزانمان را تجربه خواهیم کرد. خوشبختانه این قابلیت در انسان وجود دارد که به کمک نعمت فراموشی در بیشتر مواقع از غم و اندوه تسکین می یابد و به جریان عادی زندگی برمی گردد.
فرهنگ مردم ایران با دین اسلام آمیخته شده است و اغلب ما به وجود روح و زندگی پس از مرگ معتقد هستیم و بزرگان دینی ما مرگ را نوعی بیداری و رهایی از جسم مادی برشمرده اند و آن را زندگی دوباره دانسته اند. با این حال فقدان فرد متوفی برای اطرافیانش بسیار دشوار است و کنار آمدن با آن مدت زمان کافی را می طلبد. روزهای ابتدایی روزهای بسیار سختی هستند. بعضی از افراد داغ دیده در حالت شوک به سر می برند و واکنشی از خود نشان نمی دهند و باور مرگ فرد مورد نظر برای آنها غیرقابل درک است در حالی که بسیاری دیگر با گریه و زاری احساسات خود را نشان داده و بیشتر غم و اندوه خود را با دوستان و اطرافیانشان در میان می گذارند. بسیاری از روانشناسان روش برخورد گروه دوم را تایید می کنند و معتقدند افرادی که احساسات خود را نشان می دهند در طول زمان زودتر به زندگی عادی بر می گردند و راحت تر با موضوع کنار می آیند. همه ی ما به عنوان بستگان و اطرافیان تجربه ی مواجهه با این افراد را خصوصا در مراسم عزاداری داشته ایم و گاهی اوقات نتوانسته ایم آن طور که باید با آنها هم دردی کرده و رفتار مناسب و بالغانه ای را نشان دهیم. همین طور بعضی از ما کلمات مناسب را برای این منظور پیدا نکرده ایم. گاهی حتی دست و پایمان را گم کرده ایم و گفتن جملات ساده و تسلی بخش برایمان سخت بوده است. بعضی افراد عزادار به حدی شکننده و یا ناراحت و عصبی به نظر می رسند که شاید حتی نزدیک شدن به آنها دشوار به نظر برسد.
از آن جا که انسان موجودی اجتماعی است یادگیری مهارت های عاطفی و اجتماعی برای او امکان تعامل بهتر با هم نوعانش را برای او فراهم خواهد کرد. در بسیاری از جوامع پیشرفته بسیاری از رفتارهای بین فردی از طرق مختلف و از سوی سازمان های گوناگون به شهروندان آموزش داده می شود. هر چند بسیاری از مسائل با رجوع به عقل و منطق قابل تشخیص هستند با این حال چه قدر خوب است که ما هم در جامعه ی خودمان بتوانیم مرجعی برای انجام برخوردهای صحیح داشته باشیم و با داشتن یک دستورالعمل ساده رفتارهای مثبت و معقولانه ای را نشان دهیم. در ادامه با بعضی از نکات و باید و نباید هایی که در مواجهه با افراد عزادار باید رعایت کرد آشنا خواهیم شد.
هر چه شما صمیمیت بیشتری با فرد عزادار داشته باشید باید زودتر با او تماس بگیرید، بهتر است قبل از شروع مراسم اگر امکان دیدار حضوری برایتان فراهم نیست حتما با هم گفت و گوی تلفنی داشته باشید. در مورد همکاران و آشنایان می توانیم در زمان شرکت در مراسم خاکسپاری و عزاداری به آنها تسلیت بگوییم.
گاهی پیدا کردن جملات مناسب برای عرض تسلیت در شرایط خاص و حساس بسیار دشوار است. در ادامه برخی جملات و روش های ابراز همدردی با شخص عزادار را عنوان می کنیم.
اگر جملات زیادی به ذهن تان نمی رسد استفاده از این جمله ی کوتاه و کلیشه ای گزینه ی خوبی به نظر می رسد. چطور به یکی تسلیت بگوییم
بهتر است خیلی از مواقع به جای دلداری دادن، خاطره ای از فرد متوفی را بازگو کنید. با این کار هم یاد او را زنده کرده اید و هم باعث شده اید فرد عزادار با یاد و خاطره ی عزیزش تسکین پیدا کند. اما بهتر است این خاطره خنده دار نباشد، چون توقع زیادی است که بخواهید فرد عزادار غم خود را فراموش کند و با شما بخندد.
اقرار به درد و رنج می تواند باعث آرامش شخص عزادار بشود. وقتی افراد شخص عزیزی را از دست می دهند شدیدا احساس تنهایی می کنند و این که شما بگویید سختی شرایط را درک می کنید باعث تسکین آنها خواهد شد.
با این جمله باعث می شوید فرد داغ دیده شما را در غم خودش شریک بداند و راحت تر با شما صحبت کند.
اگر شخصی را که فوت شده خیلی نمیشناسید، این که به نزدیکانش پیشنهاد بدهید تا در مورد عزیز از دست رفته شان صحبت کنند خیلی از لحاظ روحی به آنها کمک خواهد کرد. در واقع حس مورد توجه قرار گرفتن باعث می شود فشاری که روی آنها هست را کم تر احساس کنند.
اگر با فرد عزادار صمیمیت و نزدیکی دارید با گفتن این جمله کمک زیادی را به او می کنید. با این جمله فرد احساس تنهایی کم تری کرده و آرامش بیشتری پیدا می کند.
اما گاهی به سبب نبود آگاهی در لحظه امکان دارد جملاتی را بیان کنیم که نه تنها از غم فرد نکاهد بلکه موجب دلسردی و غم بیشتر او شود و یا امیدواری او را برای ادامه زندگی بدون فرد از دست رفته کم کند.
شاید این جمله از لحاظ منطقی درست به نظر برسد، اما گفتنش کمکی به فرد عزادار نکرده و باعث می شود احساس تنهایی بیشتری بکند.
برای کسانی که عزیز را ازدست داده اند پاسخ به این سوال این است: “خوب نیستم . ” شاید شما این سوال ها را می پرسید تا از حال فرد عزادار مطلع شوید. ولی جواب دادن به همین سوال های به ظاهر عادی هم برای او سخت است و مجبور است از روی ناچاری جواب بدهد.
شاید با گفتن این جمله قصد کمک به فرد عزادار را داشته باشید ولی در حقیقت باید بدانید که او نیاز به گذراندن زمان برای گذراندن این مرحله را دارد. با این جمله او را تحت فشار قرار ندهید.
این جمله خصوصا در مورد زمانی که فرد متوفی مدت زمان زیادی در بستر بیماری بوده است استفاده می شود. اما برای فرد عزادار شنیدن این جمله خیلی سخت هست و احساس می کند شما درکی از شرایط او ندارید.
اگرچه این جمله نهایت احساس هم دردی را نشان می دهد، اما در خیلی از موارد نتیجه ی عکس دارد. هر کس وقتی عزیزی را از دست می دهد حال و هوای خودش را دارد و احساس و سبک عزاداریش مختص به خود او است. شما باید درک کنید که او با سبک خودش عزاداری خواهد کرد و ممکن است از مقایسه ی شما ناراحت بشود.
این جمله فقط وقتی خوب است که در مورد دیگران به کار رود. شما نباید احساسات فرد عزادار را نادیده بگیرید و به او بگویید به زودی احساس بهتری پیدا خواهد کرد و به چیز های مثبت فکر کند و غیره. گذشت زمان را در پذیرش مرگ نادیده نگیرید.
همچنین از گفتن جملاتی مثل “خوب شد راحت شد.” و “مرگش سریع و بدون درد بود.” به افرادی که عزیزانشان را پس از دوره ی طولانی بیماری از دست داده اند پرهیز کنید چون با این کار احساسات آن ها نسبت به عزیزانشان را نادیده گرفته اید.
اجازه دهید افراد عزاداری خود را انجام دهند و شما بسته به صمیمیتی که با فرد دارید و زمان و موقعیت آنها را تنها نگذارید و با انجام کارهایی هر چند کوچک و به ظاهر کم اهمیت به آنها در این موقعیت سخت کمک برسانید .
عروجیان تنها نماینده رسمی سازمان بهشت زهرای تهران برگزار کننده مجالس ترحیم و کنار مزار
آدرس: تهران.سازمان بهشت زهرا(س).ابتدای بلوار معراج جنب قطعه ۵
تلفن: +98 912 850 5154
پست الکترونیکی: contact@oroojian.com
ساعات کاری: 8 صبح تا 8 شب
© Copyright oroojian. All Rights Reserved
فرد داغدار کنترلی بر اعصاب و روان خود ندارد و باید او را آرام کنید. اما باید بدانید که در رفتار با فرد داغدار چه جملاتی را باید بگویید و چه جملاتی را نگویید. مثلا اینکه بگویید من تو را درک میکنم یا احساست را میفهمم کار درستی نیست. چون او مطمئن است کسی نمی تواند در این لحظه جای او باشد. چون او عزیزی را از دست داده نه فرد مقابل. در این بخش از مجله پزشکی آسان طب درباره رفتار با فرد داغدار اطلاعاتی را تقدیم می کنیم.
رفتارهای فردی و اجتماعی ما، بخشی از آموخته هایمان از محیط و فرهنگ پیرامونمان است. در جوامع سازمان یافته بسیاری از این بدیهی ترین و ساده ترین مسایل و رفتارهای بین فردی، به روشهای گوناگون و از طرف نهادهای مختلف به شهروندان آموزش داده می شود. هرچند با رجوع به منطق، ادب و عقل خود میتوان بسیاری از این نکات ساده را تشخیص داد، با این حال در دست داشتن یک پروتکل و دستورالعمل ساده میتواند به بهبود رفتارهای بالغ و مثبت ما کمک کند.
فهرست زیر شامل نکاتی است که بهتر است هنگام تسلیت گفتن در نظر بگیریم.
بطور کلی هدف از ابراز همدردی نشان دادن دلسوزی و نگرانی شما برای فرد داغدار است. میتوان بزبان آورد که شما چقدر دلتان برای فردی که از دنیا رفته تنگ میشود یا میتوانید برخی خاطرات خوب گذاشته با وی را در میان بگذارید. مهمترین نکته برای مکالمه در این خصوص این است که دلواپسی و نگرانی خود را برای فرد داغدار نشان دهید. ابراز اینکه ناراحتید و به عنوان یک حامی قابل دسترسی و اتکا هستید بسیار موثر خواهد بود.چطور به یکی تسلیت بگوییم
اگرچه این اصطلاح تبدیل به یک کلیشه شده است، همچنان میتواند به عنوان یک راه مکالمه ی ساده و مختصر برای ابراز همدردی بکار رود. اگر جملات زیادی به ذهنتان نمیرسد، گفتن «بسیار متاسفم» میتواند نشانگر ناراحتی و همدردی شما برای آن فرد باشد.
اینکه فرد داغدار بداند که به شرایط سخت روحی فرد آگاهید به او کمک میکند که کمتر احساس تنها بودن در آن شرایط سخت را تجربه کند و به او یادآوری میکند که شما به اندازه کافی برای او نگرانید که به او فکر میکنید.
– « او (فرد فوت کرده) یک انسان خارق العاده/بزرگ/شریف/… بود »
– « دلم برای او (فرد فوت کرده) تنگ خواهد شد »
– « میدانم که این شرایط برای شما بسیار سخت است »
اقرار به رنج و دردی که فرد داغدار احساس میکند میتواند تسلی بخش باشد. خیلی افراد که کسی را از دست میدهند خود را در تنهایی شدید و انزوا احساس میکنند و شما با اعلام آگاهی خود به سخت بودن شرایط موجود به فرد داغدار کمک میکنید که کمتر احساس تنهایی کند.
اگر به فرد سوگوار بسیار نزدیک هستند، یادآوری اینکه او را دوست دارید میتواند بسیار کمک کننده باشد. سوگواری میتواند منجر به حس تنها بودن شود، و با یادآور شدن اینکه شما آنها را دوست دارید و برای همدلی و یاری رساندن آماده اید میتواند به آنها حس آرامش دهد.
اگر فرد متوفی را چندان نمیشناختید، پیشنهاد گوش کردن به صحبت های نزدیکان عزادار راجع به عزیز از دست رفته اشان، نه تنها به آنها حس مورد توجه قرارگرفتن میدهد بلکه حتی از میزان فشاری که فرد متحمل میشود نیز کم میکند. اطلاع دادن اینکه شما همیشه برای حمایت و کمک آماده اید میتواند یک دلداری موثر در شرایط پراسترس و ناراحت کننده موجود باشد.
بسیاری افراد نگران گفتن جملات نادرست به فرد داغدار هستند. به این دلیل که فرد سوگوار اصولاً دچار احساسات جریحه دار شده است و بشدت حساس و احساساتی است و یک صحبت نادرست میتواند واکنشی شدید بهمراه داشته باشد. شما باید از موضع عشق و محبت و همدردی صبحت کنید و با صداقت کامل به شرایط سخت موجود اعتراف کنید. سه قانون کلی مناسب برای فهمیدن اینکه چه چیزی نگوییم عبارتند از:
۱- مرگ فرد متوفی را انکار نکنید.
۲- اینکه فرد سوگوار در شرایط روحی و احساسی سختی است را انکار نکنید.
۳- اینکه این مرگ میتواند زندگی تمام اطرافیان فرد را تغییر و تحت تاثیر قرار دهد را انکار نکنید.
اگرچه این جمله یک ابراز همدردی به نظر میرسد، در خیلی موارد میتواند اثری برعکس بهمراه داشته باشد. هرکس سوگواری و از دست دادن عزیزش را به سبک متفاوت و مختص به خود تجربه میکند، و شما باید فرد سوگوار را تشویق کنید که به روش خاص خودش عزادار باشد. راه بهتر برای ابراز همدردی این است که بگویید » اگر مایلی راجع به اینکه چه حسی داری و چطور هستی صحبت کنیم، من همیشه آماده شنیدن هستم»
Click here to preview your posts with PRO themes ››
بجز مواردی که شما مطمئنید که فرد متوفی و فرد داغدار هر دو به زندگی بعد از مرگ اعتقاد دارند، گفتن این جمله میتواند اهانت آمیز و ناراحت کننده باشد. بجای آن بهتر است که به رنج و ناراحتی که فرد سوگوار تحمل میکند اقرار کنید.
برای اغلب افرادی که مرگ یک عزیز را تجربه کرده اند، پاسخ واقعی و درونی به این سوالات «خوب نیستم» است. هرچند قصد فرد سوال کننده جویا شدن از احوال فرد داغدار است، بدیهی بودن و خودمانی بودن بیش از حد این گونه سوالات باعث میشود که فرد داغدار مجبور به تعارف کردن یا احوال پرسی به سبکی که در عرف رایج است باشد و این خود میتواند حس سخت و دشواری برای فرد داغدار بهمراه داشته باشد.
این جمله بخصوص در مواردی که فرد فوت شده دچار یک بیماری طولانی و دردناک بوده است میتواند بسیار ناراحت کننده باشد. هنوز فرد سوگوار نیاز به زمان و سپری کردن دوران عزاداری دارد. باید با دادن زمان و مکانی که وی برای عزاداری نیاز دارد از او حمایت کنید.
در حالیکه این جمله میتواند کاملاً درست باشد، هیچ اثری در آرام کردن فرد سوگوار ندارد. در واقع میتواند منجر به این شود که فرد داغدار بیشتر احساس تنها ماندن و انزوا کند. بجای این جمله، عمق درد و رنجی که او متحمل شده است را بر زبان بیاورید و برای حمایت و همدلی اعلام آمادگی کنید.
– « حداقل مرگ سریع و بی درد بود / حداقل مرگ ناگهانی نبود و فرصت خداحافظی کردن داشتید / حداقل راحت شد (بخصوص وقتی فرد متوفی بصورت طولانی بیمار بوده است) »
مرگ یک عزیز فوق العاده سخت است، فرقی نمیکند چگونه اتفاق افتاده باشد. اگرچه شما سعی میکنید که به فرد داغدار نیمه پر لیوان یا نقطه مثبت قضیه را یادآور شوید، او همچنان نیاز به زمان برای عزاداری کردن دارد و در شرایط مناسبی برای نگاه کردن منطقی به این حادثه نیست.
در حالیکه قصد کمک به فرد داغدار برای نگاه به آینده را دارید، توجه به این نکته بسیار مهم است که به او زمان لازم برای عبور از مرحله سوگواری داده شود. به هیچ عنوان وی را تحت فشار برای غلبه بر احساسات جریحه دار شده اش قرار ندهید.
درک اینکه چه زمانی بهترین زمان برای تماس گرفتن و ابراز همدردی است مسلماً وابسته به نوع ارتباط و میزان نزدیکی شما با فرد داغدار یا متوفی است. به عنوان قانونی کلی: – اگر رابطه شما خیلی نزدیک است، هرچه زودتر باید تماس بگیرید. – اگر با فرد آشنایی دارید بهتر است تا زمان برگزاری مراسم خاکسپاری یا پس از آن صبر کنید. بخصوص در مورد همکاران و در روابط حرفه ای.
بایدها و نبایدهای عرض تسلیت از زبان دکتر محمدعلی الستی (جامعه‌شناس ارتباطات و استاد دانشگاه)
انسان، موجودی اجتماعی است. یعنی بخش قابل ملاحظه‌ای از مشخصات و مختصاتش وابستگی متقابل با زیست‌گروهی او دارد. یعنی نمی‌توان گفت چون آن خواص یا خصلت‌ها موجود بوده، انسان زندگی جمعی را برگزیده یا چون آدمی در جمع می‌زیسته، آن ویژگی‌ها در وی پدیدار شده است…
مثلا زبان و توانایی‌های گسترده و عمیق گفت‌وگو از قابلیت‌های انحصاری نوع بشر است اما نمی‌توان تشخیص داد و تعیین کرد که چون انسان موجودی جمع‌گرا بوده، قدرت تکلم یافته یا به دلیل اینکه قادر به بیان بوده با همنوعان خود به زندگی گروهی روی آورده است. ویژگی‌هایی مانند ابراز شادمانی یا بیان غم‌ها نیز از این دسته‌اند که معلوم نیست چون آدمی برای تکمیل خوشی‌های خود نیازمند به اشتراک‌گذاشتن آنها با دیگران است (که همین انگیزه میتواند ریشه پیدایش بسیاری از جشن‌ها و پایکوبی‌های دسته‌جمعی به شمار رود) زیست اجتماعی را سازمان داده یا آنکه شادی‌ها و سرور جمعی انسان‌ها خود معلول اجتماعی‌بودن آنهاست و نیز پوشیده است که نیاز آدمی به وجود و حضور همدرد و غمخوار برای تحمل دردها و رنج‌های خود (که پایه و مایه ظهور سوگواری‌های گروهی محسوب میشود)، است که انگیزه حیات جمعی را فراهم آورده یا زیستار گروهی آدمیان باعث شده تا به تشریک آلام و اندوه خود با سایر همنوعان بپردازد.
به هر روی، همان‌گونه که همراهی و همگامی با شادمانی‌های آدمیان، از تبریک لفظی تا مشارکت در برگزاری جشن‌هایشان، اقدامی مبتنی بر نزاکت، تعاون و در یک کلام امری انسانی محسوب میشود، همدردی و سهیم‌شدن در تحمل مصائب انسان‌ها نیز از تسلیت شفاهی گرفته تا همکاری در برپایی مراسم سوگواری آنها، کردار و رفتاری نوع‌دوستانه و بغایت مطلوب به شمار می‌رود.
باید توجه داشت که همین غمخواری، اظهار همدردی و تلاش برای تسلای خاطر داغدیدگان، خود آدابی دارد که رعایت آنها میتواند ما را در رسیدن به اهداف انسانی و عاطفی‌مان یاری دهد و توجه‌نکردن به اصول این فرآیند و فقدان مهارتهای کافی در این زمینه میتواند خود مساله‌آفرین، مشکل‌زا و نقض غرض باشد. برای توجه بیشتر به موضوع، به صورتی خلاصه به ذکر چند قاعده کلی در این حوزه بسنده می‌کنیم.
Click here to preview your posts with PRO themes ››
اظهار همدردی و آرزوی خوب برای فرد داغدار نباید در بطن خود خواسته بدی را برای وی به دنبال داشته باشد. مثلا معنی دیگر عبارت‌هایی مانند «انشاا… غم آخرتان باشد» یا «انشاا… دیگر غم نبینید» آن است که انشاا… دفعه دیگه نوبت خودتان باشد یا هرچه سریع‌تر بمیرید تا غم دیگری را به چشم نبینید. به جای چنین مضامینی، عبارت‌هایی مانند خداوند به شما صبر دهد، خداوند به خاطر صبرتان به شما اجر دهد، یا خداوند به شما سلامت دهد یا آرزومند سلامت شما هستیم، می‌توانند مناسب‌تر باشند. به یاد داشته باشیم که دعا و آرزو برای طول عمر داغدیدگان، هرچند ممکن است تلویحا و غیرمستقیم به معنای ایجاد امکان تحمل مصیبت‌ها و تجربه داغ‌های دیگر باشد اما اثر مثبت آن بیشتر است.
در تلاش برای تسلای خاطر داغدیدگان نباید آنها را از ابراز احساساتی مانند گریه منع کرد. واکنش‌هایی مانند گریه، در تلطیف احساسات و تخفیف فشارهای روانی فرد داغدیده و سوگوار بسیار موثرند و فردی که برای تسلای سوگواران تلاش میکند نباید مانع چنین واکنش‌هایی شود بلکه در صورت بروز عکس‌العمل‌هایی مانند دادوفریاد و احیانا واردکردن آسیب به خود است که باید برای بازداشتن فرد هیجان‌زده اقدام کرد. در بسیاری از موارد حتی تشویق فرد مصیبت‌دیده و سوگوار، به ابراز احساسات و به‌خصوص گریه، میتواند نقش موثر و مثبتی در آرامش و تسلای خاطر وی ایفا کند.
به هیچ‌وجه نباید به زعم ایجاد آرامش در افراد داغدیده، به گونه‌ای از مرگ عزیزشان ابراز رضایت کرد. مثلا این عبارت که «راحت شد» یا «آنگونه زندگی به چه دردش می‌خورد» یا «با توجه به اتفاق‌هایی که قرار بود برایش بیفتد (مثلا مصیبت‌های زیادی ببیند)، همان بهتر که رفت». برای افراد مذهبی، تذکر این نکته‌ها که به هر حال اتفاق رخ‌داده به‌گونه‌ای خواست و تقدیر الهی بوده و کسی از حکمت آن مطلع نیست، آرامش‌بخش است زیرا ابراز رضایت مستقیم از مرگ بستگان یا دوستان نیست بلکه ابراز رضایت از اراده پروردگار است.
مطلقا نباید با قصد گرم‌کردن مجلس عزاداری، بر زخم داغداران نمک پاشید. عده‌ای می‌پندارند که بدین‌گونه اولا با به گریه‌انداختن عده زیادی بر همدردان صاحب عزا می‌افزایند و از این طریق به تسهیم تحمل غم و تسکین‌آلام وی کمک میکنند و از سوی دیگر با تشدید و تحریک احساسات سوگواران اصطلاحا به آنها در «خالی شدن از غم» و رسیدن به آرامش یاری می‌رسانند.
عوض کردن موضوع با قصد جلب توجه صاحبان عزا به موضوعات دیگر و ایجاد فراموشی، عملی نادرست که در بسیاری از موارد با ناکامی مواجه میشود و در پاره‌ای از موارد به واسطه کودک‌صفت پنداشته و فرض‌شدن سوگواران، تاثیر خوبی بر آنها ندارد و اگر در موارد کمی نیز با موفقیت انجام شود. در بازگشت خاطره سوگ، تاثیرات منفی شدیدتری در پی خواهد داشت.چطور به یکی تسلیت بگوییم
منطقی‌ترین روش هدایت فضای ارتباطی به کارگیری عناصر سازگار با شرایط زمانی و مکانی موجود و گرایش به ایجاد فضای مطلوب‌تر است. این به آن معناست که در پی مواجهه و رویارویی با صاحب عزا، پس از سلام، مستقیما مصیبت را به وی تسلیت گوییم. برای سوگواران آرزوی صبر و سلامت و برای درگذشته طلب رحمت و مغفرت کنیم و در صورت مناسب‌بودن شرایط برای ادامه گفت‌وگو، با ذکر خاطرات یا پرسش از خاطرات با فرد یا افراد از دست‌رفته، از تمرکز بر عزاداری بکاهیم و بر تاکید بر بزرگداشت فرد یا افراد فقید و پاسداشت و حفظ آثار، خاطرات، بستگان و آنچه که دوست می‌داشته‌اند، بیفزاییم.
بدین‌گونه ضمن برحذرماندن از 5 آسیب ذکرشده، یعنی اهانت غیرمستقیم و بدخواهی تلویحی برای مخاطب، سرکوب احساسات صاحب عزا، جریحه‌دارکردن عواطف داغدیدگان، بازی با احساسات عزاداران و توهین به شعور سوگواران، به شکلی منطقی و انسانی به ابراز همدردی و تسلی خاطر داغداران بپردازیم و در خاطر و به یاد داشته باشیم که هرگونه تصنع در چنین فرایندی مانند به کارگیری عبارت‌هایی نظیر «در مصیبت بزرگتان سهیم هستیم» که حکایت از آن دارد که در ایجاد مصیبت سهمی داشته‌ایم و اساسا جنایتی صورت گرفته و ما از شرکای جرم محسوب می‌شویم یا «ما را در غم خود شریک بدانید» که بیانگر آن است که فرضا با کسی که پدر یا مادر خود را از دست داده احساس مشترک داریم و می‌توانیم در تحمل این داغ عظیم با او شریک باشیم یا «درگذشت ناگهانی» که متضمن آن است که دیگران به‌تدریج می‌میرند یا «درگذشت نابهنگام» که حاکی از وجود هنگام خاصی برای مرگ است یا «جوان ناکام» که حاوی این معناست که در زندگی «کام» در پدیده خاصی نهفته است، ممکن و محتمل است که مضحک و تمسخرآمیز جلوه‌گر شود که در این صورت میتواند از وقار و معنویت آن بکاهد.
مقاله مرتبط:
مرگ عزیزان تلخ است ولی فراموش شدنیست
خیلی متاسفم خیلی ناراحت شدم، خدا خودش صبر بده بهتون، با اینکه نمیشناسمتون ولی خیلی ناراحت شدم، شما یه مادر هستین و ستون خانواده مادر هست، بقیه اعضای خانواده خیلی هوای هم رو باید داشته باشن چون هیچ کس جز اونا همدیگه رو به اون خوبی درک نمیکنند، مراقب سلامتیتون باشین، منم مادرم رو سه سال پیش از دست دادم منم احساس شما رو داشتم آرزوی مرگ میکردم ولی نمردم و مجبور بودم به زندگی ادامه بدم هنوزم اون روزها برام عین یک کابوس میمونه، زندگی همینه عزیزم همین قدررر بی رحم و اصلا معلوم نیس خودمون چقدر زنده میمونیم ولی بالاخره میریم پیششون، من به اون دنیا و دیدار مجدد باور دارم و به اون باور زنده ام.
سلام من چند روز پیش شاهد از دست دادن پدر یکی از دوستان بودم. دوست من به طور کامل تو شوکه. باور نمیکنه. من برای مراسم خاکسپاری پدرش رفتم و پیشش بودم اما حرفی نمیزد و همش طفره میرفت. منم پیگیر نشدم. الان من از سه روز پیش که این اتفاق افتاده دارم فقط شبا بهش پیام میدم و ابراز همدردی میکنم اما نمیدونم از راه دور چیکار کنم که از این بهت زدگی دربیاد…میشه کمکم کنید؟
سلام ۲۴ روز قبل پسر ۲۴ ساله ام فوت کرد. دلم میخواد بمیرم.دو تا فرزند دیگه دارم. نه میتونم راحت بمیرم بخاطر دو تا فرزندم. نه میتونم زندگی کنم بخاطر عزیز از دست رفته ام. موندم بین دو تا دنیا. غیر قابل تحمله. چطور میتونم کنار بیام؟ دلم بینهایت برای از دست رفته ام تنگ میشه و میسوزه. برای این دو تا هم نگرانم. قوی هستن ولی تا اندازه‌ای بهم وابسته هستن. میترسم قبل از مستقل شدنشون بمیرم و ضربه بخورن. از دنیا بیزار شدم. داغی که پسرم رو قلبمون گذاشت و رفت داره من و همسرم رو از پا درمیاره.
سلام من برادر دوست پسرم فوت کرده من برای اینکه از عذا درشون بیارم برای کل خانوادشون هدیه خریدم حالا میخوان تشکر کنن تلفنی اما من خجالت میکشم و اینکه نمیدونم چی بگم که بد نباشه
سلام من پسر 14 ساله هستم و یکی از همکلاسی هایم به تازگی مادرش را از دست داده است. با توجه به شرایطی که از مدرسه مان میدانم که بقیه سعی نمیکنند که با او خوب باشند، چطور میتوانم در احساساتش با او همدردی کنم و به او چه چیزی بگویم؟ لطفا کمکم کنید
سلام. آفرین به شما. باهاش دوست باش و بهش بگو بخاطر از دست دادن مادرش متاسف هستی و نگرانش هستی و اگه دلش خواست راجع به مادرش میتونه باهات حرف بزنه و درددل کنه.. بهش بگو میتونه با مشاوره تلفنی هم صحبت کنه اگه حرف زدن با دوستان و فامیل براش سخته.
سلام یکسال هست خانوم داداشم رو از دست دادیم به دلیل بیماری جنتیکی و یکدفعه ی قبل از این موضوع کلا با خانواده قطع ارتباط بودن به دلایلی که بیشتر موارد موضوع های کوچک خانوادگی و حرف های بی مورد دیگران در زندگیشان بود چون واقعا حساس بودن و این حساس بودن باعث اتفاق های نادر برایشون میشد بعداز گذشت یکسال برادرم با تمام افراد خانواده قطع ارتباط کرده و خیلی پرخاشگر شده و همش دنبال مقصر میگرده حتی اجازه حضور در مراسم دفن عزیز از دست رفته رو به خانواده نداد حال بعداز گذشت یکسال چگونه میشه بهش قوت قلب داد چون واقعآ براش نگرانم خیلی تو خودشه با هیچ کس ارتباط نداره فقط با چندتا تا از دوستانش ارتباط داره هر شب هم سر مزار عزیز از دست رفته میره چه باید کرد مرسی از راهنمایتون
سلام .چند وقت پیش داییم بخاطر یک سری مشکلات خودکشی کرد مادر بزرگم حال و روحیه خیلی خوبی نداره مادربزرگم نمیدونه داییم خودکشی کرده اما بابا بزرگم داییم و پیدا کرده و دیده و اصلا حالش خوب نیست لطفا یه راهنمایی کنید حالشون خیلی بده😭😭
سلام من با دوست دخترم ۶ساله دوست هستم و رابطه‌ی خیلی صمیمی‌ای داریم . دوست دخترم تک فرزنده و امروز ظهر مامانش فوت کرد . خودم به شدت ناراحتم که کسی که دوستش دارم الان مادر نداره و میدونم چقد تو دوران بیماری زحمت کشید و ایندفعه هم که از اول عید بستری شد همش میگفت من فقط میخوام مامانم بیاد خونه . الانم بخاطر اینکه قدرت مالی کافی ندارم ، هنوز ازدواج نکردیم و من شوهرش نیستم که بتونم کنارش باشم . نمیدونم چیکار کنم . امروز تو بیمارستان گریه و عجزشُ که دیدم دیوونه شدم . همش فکر میکنم الان باید کنارش میبودم و کمکش میکردم . همش فکر میکنم اون تک فرزنده و کاش میشد قبل فوت مادرش ازدواج میکردیم . خیلی درموندم . این شرایطی که براش پیش اومده داره دیوونم میکنه . اینکه دلم میخواد یه سره کنارش باشم ، اینکه دلم میخواد آرومش کنم . کاش از عمر من کم میشد و به عمر مادرش اضافه میشد
منم مث شما همچین اتفاقی برام افتاده و نمیدونم چجور میتونم آرومش کنم خیلی حالم بده
منم همین شرایط شما امروز برام پیش اومده دوست عزیز 5 ساله با همیم دقیقا جریان شما امروز مادرشون فوت کرده ده روز بود مادرش به خاطر کرونا بیمارستان بستری بود و نمیشد کنارش باشه امروز ک فوت کرد خیلی به هم ریخته از اینکه نتونسته کنارش باشه منم از راه دور کار خاصی نمیتونم بکنم ک حالش بهتر بشه و حق میدم بهش چون مرگ اینشکلی برای خانواد هش خیلی سخت و ناراحت کننده هست
درود و احترام همسرم پسر عمه اش را در کشتی سانچی از دست داده و بسیار پریشون متشنج هستن چون بسیار صمیمی و رفیق بودن از بچگی باهم بزرگ شدن کلی خاطرات درکنار هم داشتن حالا این داغ بزرگ رو نمیتونه نه خودش و خانوادش بپذیرند و از اینک کسی بهشون تسلیت میگن خشمگین میشن و واکنش نشان میدهند!حتی بطوری ک تو روابط من با همسرم تاثیر بدی گذاشته اصلا همدردی ودرکنارش بودن رو نمیپذیرد!حتی کمک کردن را از طرف من نمیپذیرد خیلی شرایط بدی رو میگذرونیم!نمیدونم دیگ چطور آرام کنم خیلی داغونم خواهش میکنم راهنماییم کنید
مرور زمان همه چیز رو درست میکنه فقط اجازه بده با خودش تنها باشه تا این ریکاوری ذهنش انجام بشه
با عرض سلام کاملا درسته، تشکر از پیام خوب شما
خیلی سخته از دست دادن عزیز دوست من عشقشو از دست داد قرار بود بعد ماه رمضون برا همیشه مال همدیگه باشن …ولی مرگ فرصت نداد …5 سال بود که عاشق هم بودن و چه ارزوهایی که برا اینده داشتن…ما بعنوان دوست هنوز باومون تنشده ونمیدونیم چجوری به دوستمون دلداری بدیم …. خدا صبر بده بهش
شقایق جان برای منم همچین اتفاقی افتاده به تازگی .واقعا نمیدونم چیکار کنم فقط از خدا کمک میخوام
سلام اینکه به فرد داغدار بگویم تو قوی هستی و میتونی این درد و بگذرونی درسته ؟
سلام اینهایی ک برای داغ عزیزان گفتید درست ولی من بازهم توجیه نشدم من5ماهه ک نامزدکردم ومتاسفانه خواهرنامزدم ک هم سن هم بودن 23سال وفوق العاده ب هم وابسته الان فوت کرده ونامزدم نسبت ب اینده وزندگیش کاملاامیدش راازدست داده و حرفهای من تاثیرآنچنانی روش نداره ومن دارم ناامیدمیشم ب مثل اول شدن این فرد اینم بگم ک نامزدم پدرش را4سال پیش ازدست داده واقعا دیگ نمدونم چیکارکنم ک خوب شه یاچقدرزمان میبره
البته باید این واقعیت کنار بیایید که منتظر گذشت زمان باشید ، این یک امر طبیعی است اگر این نبود میبایست نگران باشید ، ضمنا باید فکر همسرتان را مشغول کنید و او را به کاری مشغول کنید که کمتر غم ها بیادش آید . البته داشتن اعتقادات مذهبی درست تحمل این غصه ها را بسیار کم میکند.
دقیقا منم نمیدونم واقعا تنهاش بگذارم یا نه
عشقت رو بیشتر کن تاثیری که میذاره فوق العاده است
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وب سایت
تصویر امنیتی *
سایت آسان طب یک مجله پزشکی آنلاین است که همه روزه مقالات مرتبط با سلامت و تندرستی، بررسی علل و راه های درمان انواع بیماری ها، معرفی انواع داروهای گیاهی و شیمیایی و همچنین مقالات مربوط به سبک زندگی و مراقبت از حیوانات خانگی را برای بهتر زیستن ایرانیان سراسر دنیا ارائه می کند.
اگر چنانچه پیرامون بخش های مختلف سایت پزشکی آسان طب نقطه نظرات یا مقالاتی دارید، آسان طب با کمال میل آماده همکاری با شما عزیزان می باشد. از طریق بخش تماس با ما می توانید مشخصات، درخواست و تجارب خود را به همراه اطلاعات تماس برای ما ارسال فرمائید.
روز ایران:تولد و مرگ هر کدام اتفاقاتی هستند که در چرخه زندگی هر فردی رخ میدهند و در هر جامعه‌ای هم مراسم خاصی برای این دو رویداد مهم مرسوم است. در جامعه ما هم برای هر درگذشت و هم برای تولد آداب و رسومی خاص وجود دارد که ما در این مطلب در مورد تسلیت گفتن برای درگذشت عزیزانمان مطالبی را گردآوری و منتشر کرده ایم.
متن مناسب برای تسلیت بنا به موقعیت شما نسبت به متوفی متفاوت است و باید در انتخاب اس ام اس برای تسلیت هم دقت لازم را داشته باشید. شاید متن اداری تسلیت بنا به فوت همکار به کار شما بیاید و یا اگر تسلیت به اقوام و فامیل را مد نظر دارید بهتر است از پیام‌هایی استفاده کنید که نشان دهنده صمیمیت اوج ناراحتی شما برای آنها و فرد از دست رفته باشد. اگر هم تسلیت برای فوت جوان نیاز دارید باید از اشعار و متن‌هایی که سوزناک هستند بهره بگیرد. به هر حال عرض تسلیت یکی از مهمترین آداب در جامعه ما است که باید نسبت به آن حساسیت لازم را داشت.
چگونه همدردی خود را ابراز کنیم؟
متأسفانه تقریبا همه‌ی مردم در مراحلی از زندگیشان اندوه و ناراحتی را تجربه میکنند. این اندوه ممکن است ناشی از فقدان یک عزیز، فروپاشی نهاد خانواده یا پیشامد‌های ناگهانی دیگر در رویداد‌های زندگی باشد. هنگامی که شخصی گرفتار چنین شرایطی شود به حمایت خانواده و دوستان خود نیاز خواهد داشت و از شما هم انتظار می‌رود که با او همدردی کنید. شما میتوانید در این شرایط سخت، با حرف‌ها یا کارهایتان با او همدردی کنید و بدانید که توجه شما برای او قوت قلب خواهد بود.چطور به یکی تسلیت بگوییم
چگونه تسلیت بگوییم؟
«دلم براش تنگ شده»
«چه خاطره‌ها که با هم داشتیم»
کلا ما با تسلیت گفتن میخواهیم که دلسوزی و دلتنگیمون رو نشون بدیم. می‌تونید بگید؛ “چه خاطرات خوبی با … داشتیم”، ”چقدر دلم براش تنگ شده”. این نکته خیلی مهمه که هیچ مکالمه‌ای مبنی بر احساس دل نگرانی و دلواپسی با شخص داغدار نباید داشته باشید. چون تو ذهن خودش یک عالمه نگرانی و دلواپسی داره لازم نیست شما یه بار دیگه براش تکرار کنید. همین که بهش این اطمینان رو میدید که شما ازش حمایت میکنید و میتونه به شما تکیه کنه و هر وقت که بخواد قابل دسترس هستید، کافیه. گفتن خاطرات برای بازماندگان متوفی خیلی آرامش بخشه پس اگر خاطراتی هم دارید بهتره که بازگو کنید.
«خیلی متاسفم»
اگر جمله‌های خیلی سنگین برای تسلیت به ذهنتون نرسید. یه اصطلاح کلیشه ای، مختصر و مفید همیشه واسه تسلیت گفتن وجود داره که می‌تونید ازش استفاده کنید:
“بابت از دست دادن … خیلی متاسفم”
«به تو فکر میکنم»
اینکه شخص داغدار بدونه یکی تو این حال و هوای بدی که داره تو فکرشه و نگرانشه، بهش کمک میکنه که کمتر احساس تنهایی کنه.
«تحمل این شرایط خیلی سخته»
«… یه انسان خیلی شریف/پاک/بزرگوار و …بود»
اقرار کردن به درد و رنج میتونه باعث آرامش شخص داغدیده بشه. وقتی آدما عزیزی رو از دست میدن شدیدا احساس تنهایی میکنن. اینکه شما اعلام میکنید که شرایط سختی که داره رو می‌دونید، کمتراحساس تنهایی میکنه.
«دوست دارم»
این جمله همه جا معجزه میکنه. اگر به فردی که داغداره یاد آوری کنید که دوستش دارید، خیلی میتونه کمک کننده باشه. البته این رو هم بگم که از نظر نسبتی شما باید بهش اونقدرنزدیک باشید که بتونید این جمله رو بکار ببرید. جمله “دوست دارم” باعث میشه دلشون قرص‌تر بشه که یکی با دلشون یاره، احساس تنهایی نکنن و آرامش بیشتری داشته باشن.
«هر زمانی که میتونی، خلوت کنیم و یه خورده بیشتر در مورد … حرف بزنیم»
اگر شخصی که فوت شده رو خیلی نمیشناسید. اینکه به نزدیکانش پیشنهاد بدید در مورد عزیز از دست رفتشون صحبت کنن خیلی میتونه از لحاظ روحی کمکشون کنه. در واقع حس مورد توجه قرار گرفتن میتونه از فشاری که بهشون وارد میشه کم کنه و بهشون اطلاع میده که شما در کنارشون هستید و ازشون حمایت میکنید.
برای تسلیت چه نگوییم؟
قبلا هم گفتیم که شخصی که داغداره خیلی احساسه و روحیه حساسی داره، یک صحبت نادرست ممکنه خیلی اون رو ناراحت کنه و به قول معروف از کوره در بره. پس باید خیلی تو جملاتی که برای تسلیت میگین دقت کنید. شما باید از عشق و همدردی براش بگید و اعتراف کنید که این شرایط واقعا سخته.
به طور کلی سه قانون برای اینگه موقع تسلیت چه چیزایی نگیم وجود داره؛
۱. مرگ متوفی رو انکار نکنید. “باور نمی‌کنم مرده باشه”، “اون نمرده”، “اون میون ماست”
۲. انکار نکنید که فرد داغدیده شرایط سختی داره. “تو که خدارو شکر سن و سالی ازت گذشته من بچگیم بابام رو از دست دادم. ”
۳. این که این مرگ نمیتونه زندگی نزدیکانش رو تحت تاثیر قرار بده. “چیزی نیست، بالاخره همه میمیرن، باید با این مساله کنار بیای، چند وقت دیگه یادت میره”
«درک میکنم که چه احساسی داری»
اگر چه گفتن این جمله به نظر نهایت احساس همدردیه، ولی در خیلی از موارد دقیقا نتیجه‌ی بر عکس داره. هر کسی وقتی عزیزی رو از دست میده حال و هوای خودش رو داره، شاید اصلا حسش و سبک عزاداریش متفاوت و مختص خودش باشه. شما باید تشوقیقش کنید که هر جور راحته عزاداری کنه یکی بلند بلند گریه میکنه، یکی حرفی نمی‌زنه و غیره. یه راه خوب برای همدردی هم اینه که بهش بگید؛ اگر دوست داشتی، هر زمانی که حسش رو داری بیا با هم صحبت کنیم، هر وقت تو بگی من آماده شنیدن حرفات هستم.
«جای اون الان بهتره»
بجز موردهایی که با شناخت قبلی که دارید مطمئنید، شخصی که فوت شده به زندگی تو دنیای دیگه اعتقاد داشته، گفتن این جمله میتونه اهانت آمیز و ناراحت کننده باشه. حتی گاهی اوقات توهین به عقیادشون محسوب میشه.
«چطوری؟ حالت خوبه؟ چه خبر؟ چی کار میکنی؟»
برای همه اونهایی که که تجربه مرگ عزیزی رو دارن جواب این سوال‌ها “خوب نیستم”. شاید کسی که این سوال‌ها رو میپرسه فقط خواسته از حال داغدیده با خبر بشه، ولی جواب دادن به همین سوالات به ظاهر عادی میتونه براش سخت باشه و مجبور بشه از رو ناچاری جواب بده.
«دیگه میتونی به زندگیت برسی»
این جمله به خصوص زمانی که فرد فوت شده یه مدت طولانی تو بستر بیماری بوده و بیماری دردناکی رو تحمل می‌کرده به کار برده میشه. واقعا شنیدن این جور جملات برای کسی که عزیزش رو از دست داده خیلی ناراحت کننده است. باید با مهیا کردن زمان و مکانی که برای عزاداری داره ازش حمایت کنیم.
«من نمیدونم اگر جای تو بودم و عزیزم مرده بود چیکار میکردم»
شاید این جمله درست باشه، ولی مطرح کردنش تو این شرایط هیچ اثری برای آرامش شخص سوگوار نداره. با این جور صحبت‌ها بیشتر احساس تنهایی میکنه.چطور به یکی تسلیت بگوییم
«حداقل خودش عذاب نکشید»
«مرگش سریع و بدون درد بود»
«خوبه بالاخره یه فرصتی برای خداحافظی باهاش داشتید»
«راحت شد»
«همون بهتر که رفت»
مرگ عزیز خیلی سخته، فرقی نمیکنه که چه جوری فوت شده باشه. هیچ وقت نمی‌تونید خودتون رو جای نزدیکانش بگذارید. شاید شما بخواید نیمه پر لیوان و از نقطه مثبت این قضیه رو یاد آوری کنید، ولی شخص سوگوار تو شرایطی نیست که منطقی به این موضوع نگاه کنه و نیاز به زمان برای عزاداری داره.
«نگران نباش، خیلی زود حال تو هم بهتر میشه»
شما با این حرفتون قصد کمک به شخص داغدیده رو دارید، در حالی که اون نیاز به زمان برای گذروندن این مرحله داره. یادتون باشه به هیچ وجه نباید با این جور صحبت‌ها اون رو تحت فشار برای غلبه بر احساساتش قرار بدیم.
ابراز همدردی را ادامه بدهید
۱. هر هفته با او احوال‌پرسی کنید
برای همدردی با دوست تان او را به نوشیدن قهوه دعوت کنید.
وقتی کسی در شرایط سختی مانند فوت عزیزان یا از دست دادن شغلش قرار می‌گیرد معمولا به‌طور مقطعی از حمایت اطرافیان برخوردار میشود؛ به مرور زمان مردم مساله را فراموش میکنند و به زندگیشان ادامه میدهند و او را با حالی پریشان رها میکنند تا به تنهایی با مشکلات مواجه شود. شما باید هر هفته با شخص مورد نظرتان تماس بگیرید تا مطمئن شوید به‌خوبی در حال کنار آمدن با شرایط است.
* لازم نیست یکدیگر را در موقعیت‌های آزاردهنده قرار بدهید. میتوانید خیلی ساده او را به نوشیدن قهوه دعوت کنید و با سؤالاتی مانند «این هفته چی کار میکنی؟» جویای حالش شوید.
۲. شنونده‌ی خوبی باشید
شاید دوست‌تان نیاز داشته باشد درباره‌ی احساسی که دارد صحبت کند. به او نشان بدهید برای شنیدن حاضرید و توجه‌تان کاملا مختص اوست؛ گوشی موبایل و امثال آن را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و هر چیزی که حواس‌تان را پرت میکند، دور کنید. تماس چشمی برقرار کنید، سر تکان بدهید و با واژه‌هایی مانند عجب، که اینطور و … در موقعیت‌های مناسب نشان بدهید که در حال گوش دادن به حرف‌هایش هستید. قضاوت نکنید و درباره‌ی پاسخی که باید بدهید، یا کاری که فکر میکنید باید انجام می‌داد یا باید انجام بدهد فکر نکنید. اجازه بدهید صحبت کند و صحبتش را قطع نکنید.
* او را تحت فشار نگذارید. شاید برای صحبت کردن آماده نباشد، یا شاید برای بیان افکارش به زمان نیاز داشته باشد.
۳. قضاوت نکنید
مردم معمولا کسانی را که در مدت زمان معینی خودشان را از شرایط سختی مانند رابطه‌ی خشونت‌آمیز خارج نمیکنند یا با واقعه‌ی اندوه‌باری مانند فوت یکی از اعضای خانواده کنار نمی‌آیند به‌سختی قضاوت میکنند. به‌یاد داشته باشید مدت زمان مورد نیاز جهت کنار آمدن با مشکلات برای همه یکسان نیست و شما در جایگاهی نیستید که تصمیم بگیرید افراد کی و چگونه باید وارد مراحل بعدی زندگیشان شوند. در برابر کسی که با او همدردی میکنید دل‌سوز و مهربان باشید و درباره‌ی نحوه‌ی کنار آمدن او با شرایط، قضاوت را کنار بگذارید.
* منظور این نیست که باید از همه‌ی رفتارهای ناشایست او چشم‌پوشی کنید. هرگاه رابطه برایتان ناسالم شد، شما آزاد هستید ارتباط‌تان را قطع کنید.
۴. برای کمک در دسترس باشید
در کنار احوال‌پرسی‌های مداوم، باید به دوست‌تان نشان بدهید هرگاه نیاز داشت به کسی تکیه کند میتواند روی شما حساب کند. به تماس‌ها، پیام‌ها و ایمیل‌های او پاسخ بدهید و برای کمک کردن به او در کارهای سخت یا کارهای روزمره راغب باشید. اگر کار پُرزحمتی مانند تغییر دکوراسیون اتاق بعد از فوت همسر در پیش دارد، برای کمک کردن به او داوطلب شوید.
تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روز ایران است و استفاده از مطالب اختصاصی با ذکر منبع و لینک مطلب در سایت roozeiran.ir مجاز است.
مرگ، بخشی اجتناب ناپذیر از زندگی همه ما است و همه دیر یا زود در زندگی روزهای غم انگیزی را تجربه خواهیم کرد. ابراز همدردی برای تسلای خاطر داغدیدگان و شرکت در مراسم سوگواری و نوع رفتار در این مراسم آدابی دارد که دانستن این آداب و چگونگی رفتار با افراد سوگوار برای کمک به او بسیار مهم است و فقدان مهارت های کافی در این زمینه می تواند خود مساله آفرین، مشکل زا و نقض غرض باشد.
اگر هنگام حضور در مجلس ختم آشنایان و اقوام احساس عجز، ناتوانی و درماندگی می کنید و نمی توانید احساسات تان را به زبان بیاورید ، با این بخش از نمناک همراه شوید و شیوه صحیح برخورد و معاشرت با فرد داغ دیده را با دقت بخوانید.
به شیوه صحیح تسلیت بگویید
تسلیت گفتن به مصیبت زده از آدابی است که رعایت آن موجب تسلی خاطر داغ دیده و بالا بردن روحیه افراد و موجب تألیف قلوب آنها می شود. تسلیت گفتن رفتاری مبتنی بر نزاکت، تعاون و در یک کلام امری انسانی به حساب می آید.
پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلم) هرگاه تعزیه می گفت می فرمود:آجرکم الله و رحمکم، و هرگاه تهنیت می گفت:می فرمود:بارک الله لکم و بارک علیکم. (منتخب میزان الحکمه ومیزان الحکمه ج6ص308) چطور به یکی تسلیت بگوییم
به سوگواران نگویید غم آخرتان باشد
برای افراد داغدیده آرزوهای خوب کنید و هنگام روبرو شدن با آنها جمله ای مانند غم آخرتان باشد را نگویید و به جای آن جملاتی مانند خداوند به شما صبر دهد، خداوند به خاطر صبرتان به شما اجر دهد، یا خداوند به شما سلامت دهد یا آرزومند سلامت شما هستیم را برای اظهار همدردی به کار ببرید . دقت کنید که عبارت های بکار برده نباید در بطن خود خواسته بدی را برای وی به دنبال داشته باشد. برای اینکه اثر بیشتری روی افراد داغ دیده بگذاریم ، بهتر است دعا و آرزو برای طول عمر داغدیدگان کنیم.
به آنها نگویید گریه نکنید
برای اینکه فرد داغدیده کمی آرام شود واکنش هایی مانند گریه نشان می دهد تا از فشارهای روانی او کاسته شود . بنابراین بهتر است برای تسلای سوگواران آنها را از گریه منع نکنید . تنها بهتر است زمانی که داغدیده واکنش هایی مانند دادوفریاد و واردکردن آسیب به خود نشان داد ، او را از این کار منع نمایید . حتی تشویق فرد مصیبت دیده و سوگوار، به ابراز احساسات و گریه، می تواند تاثیر زیادی در آرام شدن او بگذارد .
نگویید زندگی آن جهان بهتر است
بهتر است هنگام روبرو شدن با فرد داغدیده به رنج و ناراحتی که او تحمل میکند اقرار کنید و جملاتی مانند او الان در جای بهتری است را نگویید زیرا ممکن است فرد متوفی و فرد داغدار به زندگی بعد از مرگ اعتقاد نداشته باشند.
نگویید از درد راحت شد و تو می توانی به زندگیت برسی
شما برای تسلای خاصر بازماندگان به مجلس سوگواری رفته اید ، پس از بیان این جمله خودداری کنید . شاید از نظر شما فوت فردی که دچار یک بیماری طولانی و دردناک بوده است میتواند سبب راحتی و بازگشت بازماندگان به زندگی عادی شود اما این فرد عزیز از دست رفته آنان بوده و مطمئنا آنها بودنش را به نبودنش ترجیح می دهند پس از ابراز همدردی به این شکل بپرهیزید.
نگویید غم ها هم به مرور از یاد می روند
اگر برای ابراز همدردی به بازماندگان بگویید که به زودی حالش بهتر خواهدشد و همه چیز مثل سابق می شود و بهتر است به مسائل مثبت فکر کند و… شما غم آنها را نادیده گرفته اید . این جمله را نگویید و اجازه بدهید افراد داغدار خودشان به این نتیجه برسند که دست از عزاداری بکشند.
ساکت نباشید
بدترین کاری که در برخورد با افراد سوگوار می توان انجام داد ، ساکت ماندن و هیچ نگفتن است . بسیاری از افراد داغدار، از دوستانی که سکوت می کنند و نمی توانند احساس خود را نشان دهند و حرف بجایی بزنند ، گله می کنند.
صحبت های بی ربط نکنید
اگر فرد داغدیده با شما از غم های خود سخن گفت ، با او هم دردی می کنید و صحبت های بی ربط نزنید و صحبت را عوض نکنید بلکه به او دل گرمی بدهید.
بیشترگوش دهید تا حرف بزنید
به صحبت های شخص سوگوار گوش دهید و اجازه دهید او بیش تر صحبت کند چون او احتیاج به حرف زدن دارد پس ابتدا به صحبت هایش گوش دهید و سپس با او همدردی کنید.
به بیان غم خودتان نپردازید
غم مشابهی را که داشته اید مختصرا باز گو کنید اما هیچ گاه درباره آن مفصل حرف نزنید زیرا گفتگو و بازگو کردن بیش از حد خاطراتتان بیشتر از آن که نشانگر هم دردی شما باشد نشان می دهد شما با تجارب فردی خودتان درگیر هستید.
درباره تصمیماتش برای آینده نپرسید
از پرسیدن سوالاتی مانند «حالا می خواهی چه کار کنی؟»،« تصمیمت برای آینده چیست؟!»،« برنامه ات چیست؟!» اجتناب کنید. مجلس ختم موقعیت مناسبی نیست تا از داغدیده تصمیماتی که برای آینده اش گرفته را بپرسید و او در شرایطی نیست که بتواند برای آینده اش تصمیم گیری کند پس سوال و جواب نکنید و همدردی نمایید.
