چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

تولید مدل حیوانی جدید برای مطالعه باززایی عضلاتضایعات عضلات اسکلتی یکی از معمول‌‌‌‌ترین عوارض جسمانی در سراسر جهان است که هزینه درمانی قابل توجهی را به نظام سلامت تحمیل می‌‌‌‌کند. این مسئله که نوزایی (regeneration) عضله رویکرد مناسبی برای ترمیم ضایعات عضلانی و درمان مبتلایان است، به‌طور گسترده مورد پذیرش پژوهشگران و متخصصان این حوزه قرار گرفته؛ با این وجود، سازو کار ترمیم ضایعات عضلانی چندان شناخته شده نیست. ساختار عضله و  ژن‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌های‌مرتبط با عضلات بین انسان و گورخر ماهی شباهت بسیار دارند، بنابراین می‌‌توان از گورخر‌ماهی به عنوان حیوان مدل آزمایشگاهی برای مطالعه سازوکار باززایی عضلات استفاده کرد. با توجه به نگهداری آسان و کم‌هزینه، مطالعه آسان و دوره زندگی کوتاه، استفاده از گورخر ماهی می‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند مطالعه برروی باززایی عضلات را تسهیل و تسریع کند. به منظور ایجاد یک مدل آزمایشگاهی مناسب ضایعات عضلات اسکلتی از گورخر ماهی، دکتر حسین پور قدم یاری، دکتر یاسر تهمتنی، دکتر علی ایپاکچی عظیمی، دکتر شهرام عیسی بیگی و همکارانشان در دانشگاه کرمان، پژوهشگاه رویان، دانشگاه آزاد اسلامی بابل و دانشگاه علوم پزشکی ویسکانسین آمریکا، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن از ترانسپوزون  Tol استفاده شد تا پروتئینی ادغام کننده متشکل از یک پروتئین فلورسانت سیان و نیتروداکتاز تحت کنترل آغازگر  mylpfa، در بدن ماهی‌ها تولید شود. ترانسپوزن قطعه‌ای از DNA است که می‌‌‌‌تواند محل خود را در طول ژنوم تغییر دهد و از آن برای ایجاد جهش یا اصلاح آن در ماده ژنتیک استفاده می‌‌‌‌شود.نتایج این پژوهش که در مجله بین‌‌‌‌المللی Molecular Biology Research Communications به چاپ رسیده است نشان داد، استفاده از مترونیدازول در لارو گورخر‌ماهی‌‌‌‌های دستکاری شده با ترانسپوزون یادشده موجب ایجاد آسیب عضلانی می‌‌‌‌شود. همچنین نشان داده شد، توان ترمیمی لارو‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دستکاری ژنتیکی شده، سه روز پس از توقف استفاده از مترونیدازول، آسیب ایجاد شده را ترمیم می‌‌‌‌کند.روی هم رفته، نتایج این پژوهش نشان داد گورخرماهی‌‌‌‌های دستکاری شده به کمک ترانسپوزون Tol می‌‌‌‌توانند مدل مناسبی برای مطالعه آسیب و ترمیم در عضلات اسکلتی باشند.

باز‌برنامه‌‌‌‌ریزی اپی‌‌‌‌ژنتیکی سلول‌‌‌‌های سرطان پانکراس تومورزایی آنان را کاهش می‌‌‌‌دهدسرطان سلول‌‌‌‌های مجاری پانکراس (Pancreatic ductal adenocarcinoma) بر اثر انباشت تغییرات چندگانه ژنتیکی در سلول‌‌‌‌ها ایجاد می‌‌‌‌شود. با این وجود، بروز سرطان در سلول‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به تغییرات اپی‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ژنتیکی نیز وابسته است. به بیان ساده، اپی‌‌‌‌ژنتیک تنظیماتی است بر سطح ماده ژنتیک که بیان یا عدم‌بیان ژن‌‌‌‌ها را تنظیم می‌‌‌‌کند. به‌منظور شناخت قطعی تغییرات اپی‌‌‌‌ژنتیکی که منجر به تومورزایی در سلول‌‌‌‌های سرطانی می‌‌‌‌شود، دکتر مرضیه ابراهیمی، ریحانه خوش‌‌‌‌چهره، دکتر الکساندرا آیچر و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، مرکز تحقیقات ملی سرطان اسپانیا و دانشگاه سیدنی استرالیا، طی پژوهشی از تکنولوژی بازبرنامه‌‌‌‌ریزی سلول‌‌‌‌ها برای معکوس کردن تغییرات اپی‌‌‌‌ژنتیکی استفاده کردند. در این پژوهش از سه روش برای باز‌برنامه‌ریزی سلول‌‌‌‌های سرطانی مجاری پانکراس در شرایط آزمایشگاهی استفاده شد؛ 1. انتقال عوامل یاماناکا به سلول‌‌‌‌ها با کمک ویروس، 2. انتقال عوامل پرتوانی در سطح ژن یا به کمک میکروRNA‌ها یا 3. استفاده از انتقال دهنده‌‌‌‌های اپی‌‌‌‌زومال به عنوان روشی مطمئن‌‌‌‌تر بدون اختلاط با ماده ژنتیکی سلول. صحت باز برنامه‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی به وسیله رنگ آمیزی ایمنی، رنگ آمیزی با آلکالین فسفاتاز و سنجش ژن (Real Time PCR) ارزیابی گردید.نتایج این پژوهش که در مجله بین‌‌‌‌المللی oncogene به چاپ رسیده است، نشان داد، القا به‌وسیله انتقال‌دهنده‌‌‌‌های اپی‌‌‌‌زومال موثرترین روش برای باز‌برنامه‌‌‌‌ریزی سلول‌‌‌‌های سرطانی مجاری پانکراس و سلول‌‌‌‌های فیبروبلاستی (به عنوان گروه کنترل) است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، سلول‌‌‌‌های حاصل از باز‌برنامه‌ریزی از نظر عملکرد کاملا با سلول‌‌‌‌های والد خود متفاوتند و سرطان‌زایی آنها، چه در شرایط آزمایشگاهی و چه در بدن حیوان مدل، به شدت کاهش یافته است. از آنجا که تغییرات اپی‌‌‌‌ژنتیک درست کم‌علت بخشی از تومورزایی و تهاجمی بودن سلول‌‌‌‌های سرطان پانکراس است، یافته‌‌‌‌های این پژوهش نشان می‌‌‌‌دهد استفاده از تعدیل کننده‌‌‌‌های اپی‌‌‌‌ژنتیکی می‌‌‌‌تواند وضعیت خطیر مبتلایان به سرطان پانکراس را کاهش دهد.

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

استفاده هم‌‌‌‌زمان از تزریق سلول‌‌‌‌های بنیادی عصبی و لیتیم‌کلراید برای درمان ضایعات نخاعی در حیوان مدل آزمایشگاهیروش‌‌های درمانی متعددی برای بهبود ضایعات نخاعی مورد استفاده قرار گرفته و از آن میان، استفاده از سلول‌‌‌‌های بنیادی امیدوار کننده‌‌‌‌تر بوده است. برای پاسخ به این سوال که آیا استفاده از سلول‌‌‌‌های بنیادی عصبی در کنار لیتیم کلراید می‌‌‌‌تواند زنده‌‌‌‌مانی، تقسیم و تمایز سلول‌‌‌‌ها را در حیوان مدل آسیب نخاعی تسهیل کند یا خیر، دکتر سحر کیانی، آتیه محمد شیرازی، هدی صدرالسادات، زهرا نقد آبادی و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن نخست آسیب نخاعی در حیوانات مدل آزمایشگاهی ایجاد شد و به دنبال آن سه گروه آزمایشی شامل: گروه کنترل (بدون دریافت درمان)، گروه دریافت کننده لیتیم کلراید و گروه دریافت کننده لیتیم کلراید و سلول‌‌‌‌های بنیادی، در نظر گرفته شد. در تمام گروه‌‌‌‌ها توان حرکتی حیوانات مدل ارزیابی گردید تا از میزان بهبود حرکتی در کنار ارزیابی‌‌‌‌های بافت شناسی برای محاسبه میزان موثر بودن درمان، استفاده شود. نتایج این پژوهش که در مجله بین‌‌‌‌المللی Cellular Physiology به چاپ رسیده است، نشان داد، در گروه دریافت‌کننده سلول‌‌‌‌های بنیادی و لیتیم‌کلراید و همچنین در گروه دریافت کننده لیتیم‌کلراید به تنهایی، بهبود توان حرکتی به شکل معنی‌‌‌‌داری روی داده بود. علاوه بر این، بررسی‌‌‌‌های بافت‌شناسی نشان داد، سلول‌‌‌‌های بنیادی پیوند‌شده به نخاع، قادر به تمایز و مهاجرت در طول نخاع هستند. همچنین ارزیابی‌‌‌‌ها نشان داد، سلول‌‌‌‌های بیان‌کننده نستین در گروه دریافت‌کننده لیتیم‌کلراید به تنهایی، به شکل معنی‌داری بیشتر از دو گروه دیگر تقسیم شده بودند. نتایج این پژوهش نشان داد، استفاده  هم‌زمان از سلول‌‌‌‌های بنیادی عصبی و لیتیم‌کلراید، یا لیتیم‌کلراید به تنهایی می‌‌‌‌تواند باعث بهبود در آسیب نخاعی شود.

دریافت فایل

بُنْیانا اولین گوساله تاگ‌سازی شده در ایران است. تولید این گوساله شبیه‌سازی شده به دنبال یک رشته تحقیقات دامنه‌دار از سال 1382 و با حصول موفقیت‌های چشمگیر در تولید انواع حیوانات مزرعه‌‌ای حاصل از آی.وی.اف (لقاح خارج از رحم)، کلونینگ (شبیه‌سازی) و مهندسی ژنتیک حاصل شده که اولین آنها بره رویانا و آخرین آنها بزغاله حنا بود.

این موفقیت حاصل تلاش بی‌وقفه محققان پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی و انجام حدود 50 آزمایش مقدماتی، 200 آزمایش اصلی، تولید بیش از دوهزار جنین شبیه‌سازی شده و انتقال 300 جنین به 100 گاو گیرنده در طول دو سال تحقیق بوده است.

علی‌رغم میزان بسیار بالای آبستنی اولیه طی روند انتقال جنین، تعداد بسیار زیادی از این آبستنی‌ها در مرحله بسیار حساس گذر از ماه سوم حاملگی سقط شدند و از سوی دیگر، تعداد سه مورد آبستنی از پنج مورد ادامه یافته در ماه ششم آبستنی، عوارض اولیه بیماری حاد هیدروآلانتوئیس یا آب‌آوردگی شدید کیسه جنینی را بروز دادند که شایع‌ترین علت سقط آبستنی‌های شبیه‌سازی‌شده گاو به حساب می‌آید.

اما در نهایت گوساله بنیانا بعدازظهر دیروز و پس‌از طی 9 ماه دوران جنینی، به سلامت متولد شد.

در انتظار تامینا

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

صبح امروز و درحالی‌که نزدیک به 20 ساعت از تولد بنیانا می‌گذشت، دکتر نصر اصفهانی با اعلام سلامت کامل گوساله بنیانا افزود: «گوساله دیگری نیز که کاملا شبیه به بنیانا است، هفته آینده متولد می‌شود».

9 ماه پیش، پژوهشگران با شبیه‌سازی یک گاو نر، 2 جنین کاملا همسان را به دو گاو ماده انتقال دادند. یکی از این دو که بنیانا نام گرفت، دیروز پس از عمل سزارین در مجتمع دامپروری نصر به دنیا آمد و جنین دیگر که تامینا نام دارد، هفته آینده متولد می‌شود. این دو گوساله‌ از یک منشا سلولی هستند و به عبارت دیگر، گوساله متولد نشده، کپی بنیانا است.

به علت اینکه «تامینا» در مجتمع دامپروری فوکا وابسته به تامین اجتماعی متولد می‌شود، ‌این نام بر روی این گوساله شبیه‌سازی گذاشته شده است.

ایران در کلاس جهانی

دکتر نصر اصفهانی هم‌چنین با اشاره به موقعیت علمی ایران در زیست‌فناوری گفت: «میزان کارآمدی حاصل در تولید.[۱][۲]

[۳]

«گزارش تصویری/ تولد “بنیاناً نخستین گوساله شبیه‌سازی‌شده خاورمیانه». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۱۲ جولای ۲۰۰۹..mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:”””””””‘””‘”}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url(“//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png”)no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url(“//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png”)no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url(“//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png”)no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}[پیوند مرده]



درباره حیوانات شبیه سازی شده ایران چه می دانید؟ آیا می دانید ما در فهرست کشورهای صاحب فناوری در سلول های بنیادی و شبیه سازی حیوانات در حال انقراض جهان هستیم که بازتاب جهانی پیدا کرده است؟

گزارش امروز روزیاتو شما را با مطالب خیلی جذاب از دنیای شبیه سازی حیوانات در کشورمان آشنا می کند. با ما به دنیای مارال، آبگین، آبگینه، حنا، تامینا، رویانا، بُنْیانا ، شنگول و منگول بیایید.

نهضت محرومیت زدایی و رویکرد جهادی به سازندگی در ایران که از بهمن ۵۷ آغاز شد، در برخی از حوزه ها، آن چنان موثر بود که حیرت جهانیان را برانگیخت. گل سر سبد بسیاری از پیشرفت های ۳ دهه اخیر کشور را می توان در جایی به نام جهاد دانشگاهی دانست که یکی از قطب های توانمند سازی ایران در عصر مدرن به شمار می رود.

جهاد دانشگاهی، یکی از مهم ترین دستاورهای علمی و اجتماعی ایران پس از انقلاب بود که توانست، انقلابی در انقلاب ایجاد کند و کشور را در بسیاری از عرصه های علم و فناوری، در فهرست کشور های صاحب نام قرار دهد. موسسه رویان جهاد دانشگاهی را باید یکی از این دستاوردهای شگرف در تاریخ معاصر کشور قلمداد کرد.

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

جایی که در عرصه سلول های بنیادی و به خصوص شبیه سازی حیوانات (animal cloning)، کارهایی انجام داد که حیرت محافل علمی شرق و غرب عالم را برانگیخت و هزاران بار مقالات و یافته های پژوهشگران آن، رفرنس معتبر ترین مقالات علمی جهان در دو دهه اخیر گردید.

خبر احتمال شبیه سازی یوزپلنگ ایرانی در رحم شیر توسط رویان، بازتاب جهانی پیدا کرد

 پژوهشگاه رویان هشتم خرداد ماه سال ۱۳۷۰ به عنوان مرکز جراحی محدود با هدف ارائه خدمات درمانی به زوج‏های نابارور و پژوهش و آموزش در زمینه علوم باروری و ناباروری توسط زنده یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی و گروهی از پژوهشگران و همکارانش در جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران تاسیس شد.

این مرکز تحقیقاتی در سال‏های ۱۳۷۷ و ۱۳۸۷ به ترتیب مجوز مراکز تحقیقات علوم سلولی و مرکز تحقیقات پزشکی تولید مثل را از شورای گسترش دانشگاه‏های علوم پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دریافت کرد.

دستاوردهای فوق العاده رویان در ربع قرن اخیر به طور اجمال عبارتند از:

باروری آزمایشگاهی در انسان، شبیه سازی تولید مثل در حیوانات اهلی از گوسفند تا قوچ و بز، انجماد سلول جنسی و جنین انسان، تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی، مهندسی بافت، تولید پروتئین ‌های نوترکیب، تولید و جداسازی انواع سلول‌ های بنیادی جنینی بزرگسالان و بندناف، تولید بزهای تراریخته ، تولید جنین ‌های دامی، طب پیوند با استفاده از سلول درمانی،  بانک‌های خصوصی و عمومی سلول‌های بنیادی بند ناف، بانک سلول ‌های بنیادی جنینی و پرتوان القایی؛ گفتنی است برخی از این دستاوردها بازتاب رسانه ای بین المللی پیدا کرده.

واحد علوم حیوانات موسسه رویان در این نشانی اینترنتی قرار دارد که اطلاعات خوبی درباره فعالیت های تخصصی این مرکز درحوزه شبیه سازی حیوانات به شما ارائه می دهد. پرتال رویان را نیز در این لینک دنبال کنید.

تصویر حنا، نخستین بز شبیه سازی شده ایران-لحظاتی پس از تولد در اصفهان

موسسه رویان و مجموعه های همکار، در ۲ دهه اخیر در علوم حیوانات، به دستاوردهای بزرگ و شگرفی دست یافتند و سبب شده اند کشورمان در این عرصه میان ۱۰ سرزمین برتر و صاحب فناوری مربوطه قرار گیرد. تولید گوساله و بزغاله های شبیه سازی شده و حتی ترا ریخته در در دهه هشتاد شمسی منجر شد تا ایران به سمت تحقیق بر روی حیوانات در حال انقراض بومی برود که در صدر آن ها، یوز ایرانی قرار دارد.

اگر درباره شبیه سازی و سلول های بنیادی چیزی نمی دانید باید به زبان ساده از قول دکتر صارمی در کتاب شبیه سازی نقل کنیم. ایشان معتقدند که سلول بنیادی در پستانداران به سلولی گفته می شود که قابلیت تقسیم شدن و تبدیل به سلول های تخصص یافته و تمایز یافته را دارا باشد.

تخمک لقاح یافته این توانایی را در حد بالایی داراست، زیرا بالقوه میتواند تقسیم شود و به صورت یک موجود زنده کامل، رشد و نمو پیدا کند. تخمک لقاح یافته چند ظرفیتی است، بدین معنی که از هر نظر توانایی رشد و تکامل را دارد.

این توانایی پس از تقسیم شدن تخمک به یک یا حتی چهار سلول به قوت خود باقی بوده به گونه ای که هر کدام از سلولها پس از جدا شدن قادر به رشد و تبدیل به یک جنین کامل هستند، از راه این فرآیند دو قلوها و چند قلوها بوجود می آیند.

این چند قلوها موجودات شبیه سازی شده طبیعی هستند که دارای ساختار ژنتیک و سیتوپلاسمی یکسانند. بنابراین وقتی از موضوع شبیه سازی صحبت می کنیم، از موضوعی باور کردنی و ممکن و در دسترس سخن به میان آورده ایم و نه معجزه و کار خارق العاده تصادفی.

پدیده شبیه سازی پدیده ای نو و باورنکردنی نیست و از آغاز حیات در سیاره زمین رخ داده است. سلول های بنیادی یا stem cell در کودکان و بزرگسالان وجود دارند. سلولهای بنیادی در مغز استخوان و به تعداد کمتری در جریان خون هر کودک و بزرگسال یافت می شوند.

تصویر اهدای قوچ وحشی شبیه سازی شده قمیشلو به مردم اصفهان که از رحم گوسفند متولد شد

 فرآیند شبیه سازی با در نظر گرفتن اصول اخلاقی و استانداردهای علمی مصوب و مورد قبول مجامع علمی جهان، فواید زیادی را برای انسان امروزی و آینده و حتی کره زمین خواهد داشت. از جنبه های اقتصادی شبیه سازی، می توان به شبیه سازی و اصلاح نژاد حیوانات اهلی اشاره کرد.

مثلا اسبی با بدن تنومند و ژن خوب را با تکنیک های شبیه سازی تکثیر کر . یا مثلا گوسفند، بز یا گوساله ای تولید کرد که در شیر آن، آلبومین یا انسولین انسانی وجود داشته باشد. یا برای حفظ و نجات گونه های در حال انقراض در طبیعت مانند همان یوز ایرانی و حتی شیر ایرانی، فعالیت های گسترده ای انجام داد.

هم چنین می توان گونه های تراریخته به وجود آورد. به این معنی که یک گونه حامل ژنهایی از گونه های دیگر باشد، مثلا گاوها ،گوسفندان و بزها می توانند به این طریق تولید کننده مواد لبنی دارویی باشند. یا در مثالی دیگر آنها می توانند شیرهایی با ویژگی های خاص تولید کنند. شیرهایی مانند:

با پیشرفت چشمگیری که در مورد سلول های بنیادی رویان انسان حاصل شده است میتوان با کشت این سلول ها بافت ها یا اعضای مصدوم را ترمیم یا جایگزین نمود، می توان پوست برای قربانیان سوختگی و سلولهای مغزی و طناب نخاعی برای افرادی که از گردن به پایین فلج شده اند پدید آورد و در یک کلام اقدامات خیلی مهمی را انجام داد که به خصوص برای جانبازان و افرادی که با مشکلات جسمی و حرکتی مواجه هستند، از اهمیت خاصی برخوردار است.

اکنون با این مقدمه شما را با چندین حیوان شبیه سازی شده ایران آشنا می کنیم.

تصویر لحظه تاریخی تولد رویانا، بره شکلاتی رنگ ایرانی تبار که نارس بود

رویانا دومین گوسفند همتاسازی‌شده در ایران است. این گوسفند در تاریخ ۸ مهر ۱۳۸۵ از طریق عمل سزارین بدنیا آمد و به دلیل آن که زودتر از زمان مقرر متولد شد، نارس بود. نامی که برای این گوسفند انتخاب شد، از نام  پژوهشگاه رویان گرفته شده بود.

نام علمی رویانا: ROYANA-SHA-C است. این گوسفند شبیه سازی شده، در تاریخ ۳ اسفند همان سال از بین رفت و گفته می شود که دلیل مرگش، نارسایی مزمن کبدی است. جسد رویانا نخستین حیوان شبیه سازی شده در خاورمیانه، پس از تاکسیدرمی، در موسسه رویان نگهداری می شود تا نماد توانمندی ایران در دانش زیست فناوری باشد.

رویانا در روزهای اول تولد

رویانا در مدت حیات، تحت محافظت ها و آزمایش های مختلف قرار داشت و تولد او را باید نقطه عطفی در فعالیت های شبیه سازی حیوانات در موسسه رویان دانست.

رویانا در مکان تولد در موسسه رویان

(شنگول و منگول، اولین بزغاله‌های تراریخته «ترنس ژن» ایران)

 شنگول اولین بز تاگ سازی شده تراریخته حاو  ژن فاکتور ۹ انعقادی است که در صبح روز شنبه ۱۹ دی ۱۳۸۸  پژوهشکده رویان اصفهان متولد شد. این بزغاله‌های تراریخته شده، حامل ژن تولید پروتئین انسانی با ترکیبی جدید هستند که می‌تواند در درمان مبتلایان هموفیلی نوع «ب» موثر باشد.

منگول اولین بز تاگ سازی شده تراریخته حاوی ژن فاکتور ۹ انعقادی است که در صبح روز ۱۹ دی ۱۳۸۸ در رویان اصفهان متولد شد.

تراریخته یا ترانس ژن، به جاندارانی که از نظر ژنتیکی دستکاری شده باشند، اطلاق می ‌شود. در این فناوری یک یا چند ژن به ژنوم طبیعی جاندار اضافه می شود. جانداران تراریخته کاربردهای بسیاری در پژشکی و زیست فناوری چون تولید انسولین، فاکتور۸ و ۹ انعقاد خون و هورمونهای رشد دارند.

تصویری جالب از لحظه تولد شنگول و منگول در موسسه رویان ایران

علاوه بر شنگول و منگول، دو حیوان دیگر به نام آبگون و آبگینه نیز وجود دارد که گوساله های شبیه سازی شده کشور هستند.

تصویری از آبگینه، نخستین گوساله های شبیه سازی شده رویان

آبگون و آبگینه اولین گوساله های حاصل از انجماد جنین‌های آزمایشگاهی هستند که در ۱۷ بهمن ۸۹ در شرکت کشت و دامداری فکا وابسته به سازمان تامین اجتماعی توسط پایگاه تحقیقاتی پژوهشکده رویان اصفهان متولد شدند.

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

تصویری از محل نگهداری آبگون و آبگینه در موسسه رویان

تولد آبگون و آبگینه فصلی نوین در صنعت اصلاح نژاد دام شیری کشور است. تولد این گوساله‌ها که هر دو ماده و از عیار ژنتیکی بالایی برخوردارند، به دنبال تحقیقات دامنه دار پژوهشگران کشور در بکارگیری تکنولوژی‌های نوین آزمایشگاهی در تولید انواع دام‌های اهلی از طریق لقاح آزمایشگاهی، شبیه سازی و مهندسی ژنتیک صورت گرفته است.

همگی این موارد در نوع خود در منطقه خاورمیانه بی نظیراند، به گونه‌ای که تولد این دو گوساله آخرین حلقه توانمندی تحقیقات کشور در دانش بیوتکنولوژی تولید مثل حیوانات اهلی محسوب می شود.

در طی ۳۰ سال گذشته در جهاد کشاورزی گام‌های مهمی در راستای بهبود پتانسیل ژنتیکی دام‌های کشور برداشته شده است، اما به زعم همه محققین، تولید جنین‌های منجمد سریع‌ترین و بهینه‌ترین روش ارتقاء پتانسیل ژنتیکی دام‌های یک کشور است.

نام های آبگون و آبگینه برگرفته از ماهیت تکنیک انجماد شیشه ای است که در طی آن جنین درون یک قطره شفاف انجمادی قرار می گیرد. به صورتی که هم‌اکنون تکنیک انتقال جنین‌های منجد در راس برنامه‌های اصلاح نژادی کشور‌های پیشرفته قرار دارد.

اگرچه تاکنون کشور ما از وارد کنندگان این تکنولوژی بوده؛ اما تولد آبگون و آبگینه توسط محققین پژوهشگاه رویان نماد توانمندی کامل کشور در جهت رفع وابستگی در قلمرو دانش بیوتکنولوژی تولید مثل است.

رویانا اولین گوسفند شبیه سازی شده در ایران بود که در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۵ به دنیا آمد ولی دقایقی بعد از تولد مرد.

اولین بز شبیه سازی شده کشور ساعت ۱:۳۰ بامداد ۲۶ فروردین ۱۳۸۸ در پایگاه تحقیقاتی علوم سلولی اصفهان پژوهشکده رویان پس از عمل سزارین در سلامت کامل متولد شد. این بز زیبای حنایی – سفید دو‌رگه که به‌ واسطه شکل ظاهری با دیگر بزهای گله متمایز بوده است، دوران آبستنی ۱۴۷ روزه خود را در رحم مادر رضاعی سیاه رنگ بختیاری خود به سلامت طی کرد.

تصویری از لحظه تولد حنا در رویان اصفهان

تولد این بز شبیه سازی شده به دنبال سلسله تحقیقات موفق پژوهشگران پژوهشکده رویان و پس از تولد اولین گوسفند شبیه سازی شده «رویانا» که از آرزوهای دیرینه مرحوم دکتر سعید کاظمی آشتیانی بود به تحقق پیوست. هدف نهایی این تحقیقات دامنه دار دستیابی به توانمندی داخلی در تولید داروهای نوترکیب است.

تصویر لحظه تولد حنا، نخستین بز شبیه سازی شده ایران

براساس اطلاعات موجود، تاکنون فقط در چند کشور معدود از جمله آمریکا، انگلستان، کانادا و چین شبیه سازی بز انجام شده است و پژوهشگران جهاد دانشگاهی در پژوهشکده رویان امیدوارند که با سعی و تلاش و نیز حمایت مسئولان امر، پروژه تولید داروهای نوترکیب نیز از این طریق به ثمر برسد.

بُنْیانا اولین گوساله تاگ‌سازی شده در ایران است. تولد این گوساله که بنیانا به مفهوم بنیادین و پایه‌ای نام گرفته، اولین تولد موفق گوساله همانندسازی شده در خاورمیانه محسوب می‌شود، تولد گوساله بنیانا در ساعت ۱۵:۳۰ روز شنبه ۲۰ تیر ۱۳۸۸ و پس از گذراندن ۲۷۰ روز کامل حاملگی با انجام عمل سزارین در مجتمع دامپروری نصر در پژوهشکده رویان اصفهان تحقق یافت.

تولد اولین گوساله شبیه سازی شده در موسسه رویان ایران به عنوان اولین گوساله شبیه سازی شده خاورمیانه با وجود همزمانی با روزهای تعطیلی آخر هفته مطبوعات در کشورهای خارجی، بازتاب گسترده ای در سطح جهان داشت.

تصویری از لحظه تولد بنیانا، نخستین گوساله شبیه سازی شده ایران

ایران پس از شبیه سازی بز و گوسفند، اکنون موفق به شبیه سازی یک گوساله شده است. کشورمان با دستیابی به این موفقیت اولین سرزمین در خاورمیانه خواهد بود که توانایی انجام موفقیت آمیز این نوع شبیه سازی را داشته است. خبرگزاری آسوشییتد پرس به نقل از محمد حسین نصر اصفهانی با اعلام این خبر اضافه کرد که بنیانا، گوساله شبیه سازی شده در مرکزی علمی در مرکز اصفهان متولد شد.

این خبرگزاری در ادامه آورده بود این دستاورد بخشی از برنامه تحقیقات سلولهای بنیادین ایرانیان به شمار می رود. تهران که در سال ۲۰۰۶ موفق به شبیه سازی گوسفند و بز شده بود هدف معینی را برای تبدیل شدن به قدرت علمی و فناوری خاورمیانه تا سال ۲۰۲۵ برای خود تعیین کرده که برنامه های فضایی و هسته ای نیز بخشی از این هدف به شمار می روند.

مقامات ایرانی برخلاف مقامات بسیاری از کشورها که مجوز فعالیت در این زمینه علمی را برای دانشمندان خود صادر نکرده اند، اجازه شبیه سازی حیوانات و تحقیق بر روی سلولهای بنیادین را برای مجامع علمی خود صادر نموده اند.

تامینا دومین گوساله تاگ‌سازی‌ شده در ایران است که از منشا سلولی مشابه اولین گوساله تاگ‌ سازی‌ شده یعنی بنیانا به دست آمده. این گوساله پس از ۲۸۰ روز حاملگی در ۶ تیر ۱۳۸۸ با انجام عمل سزارین و با وزن ۷۰ کیلوگرم در در مجتمع دامپروری فوکا وابسته به تامین اجتماعی متولد شد ولی چند ساعت بعد به دلیل وقوع تب حاد و مواج درگذشت. تامینا در هنگام تولد عوارض ملایم بعضی ناهنجاری‌های آناتومیکی را نشان می‌داد.

مرگ «بنیانا» و «تامینا» به فاصله چند روز با توجه به تلاش‌های گسترده و سرمایه‌گذاری و وقت زیادی که صرف آن شده بود، اتفاق ناخوشایندی برای محققان رویان بود. گورابی، رییس پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی چند هفته بعد از تلف شدن «بنیانا» و «تامینا» در حالی که هنوز از این واقعه ناراحت بود به نکته‌ای اشاره کرد که شاید کمتر به آن توجه شده بود. اشاره‌ای تلویحی به مشکلات و تنگناهای مالی‌ ای که علیرغم همه تاکیدات و تبلیغات صورت گرفته در خصوص حمایت از تحقیقات و فناوری های پیشرفته در کشور، حتی یکی از پیشروترین و پرافتخارترین مراکز تحقیقاتی ایران در عرصه ملی و بین‌المللی را هم در پیشبرد برنامه‌هایش با موانع جدی‌ مواجه کرده است.

تصویری از لحظه تولد تامینا که مدت کوتاهی پس از تولد تلف شد

بووانا اولین گوساله حاصل از انتقال جنین‌های لقاح آزمایشگاهی است که در ساعت ۲ بامداد یکشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۸۷ در پایگاه تحقیقاتی پژوهشکده رویان اصفهان با وزن ۴۳ کیلوگرم و به صورت طبیعی متولد شد.

۱۳ مرداد ۱۳۹۴ بود که خبری در ایران منتشر شد مبنی بر آن که از رحم یک گوسفند، قوچ وحشی متولد گشت. این قوچ وحشی قمیشلو که مارال نامیده شد، بعد ها به مردم اصفهان هدیه گردید.  قوچ وحشی قمیش‌لو یکی از گونه‌های در خطر ایرانی است.  ناحیه قمیش‌لو در نزدیکی اصفهان قرار دارد و در این منطقه گونه ای قوچ وحشی زندگی می کند که از گونه‌های در حال انقراض به شمار می رود. به تازگی پژوهشگران این مرکز تحقیقاتی موفق شدند قوچ وحشی قمیش‌لو را شبیه‌سازی کنند و امید به بقای اینگونه به مراتب بیشتر شده است.

گوسفندی که قوچ وحشی مورد بحث را به دنیا آورد.

نوزاد حاصل از این شبیه‌سازی هم اکنون در سلامت کامل است ودر مزرعه پژوهشگاه رویان نگهداری می‌شود. یکی از دست اندرکاران در همین راستا به نحوه شبیه سازی این گونه در حال انقراض اشاره کرده و گفته است: در حالت عادی یک جانور از ترکیب دو سلول جنسی نر (اسپرم) و ماده (تخمک) ایجاد می‌شود.

ترکیب این دو سلول منجر به ایجاد سلول تخم خواهد شد و تمام سلول‌های جانور مورد نظر حاصل تقسیم همین سلول تخم خواهند بود، ولی اگر والدینی وجود نداشته باشند که ترکیب سلول‌های آنها منجر به شکل‌گیری موجود جدیدی شود با در دست داشتن یک سری کامل از ژن موجود مورد نظر (هسته سلول) و با استفاده از فناوری شبیه سازی امکان بازآفرینی آن جانور وجود دارد.

مطلب برای شما مفید بود؟

به مطلب امتیاز دهید

میانگین امتیازها 2 / 5. تعداد رای: 1

تاکنون رأی داده نشده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می‌دهد.

ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.

خدای من
اینا خیلی جذابن
فوق العاده بود این گزارش
افرین به رویان وًشما ??❤️❤️❤️??

جوووووووووون 🙂
خیلی خوشگلن اینا
اینا کجا بودن ما خبر نداشتیم؟
واقعن عالی بود این گزارشتون
خیلی مرسی

افتخار میکنیم به رویان
از دوستان برای ارسال لینک ممنونم

من عاشق رویانا شدم 🙂
i love uuuuuuuuu

ممنون از مقاله خوبتون اما چند جا تناقض زمانی توی مقاله وجود داره که لطفاً اصلاح کنید

به به
مرسی از این پست جذاب.
روایت خیلی قشنگی بود.
بک گراند موبایل کردم عکس شنگول و منگووووووول رو
جون

سپاس
لذت بردم از گزارش جامع ??

حاجی محشر بود
دمت گرم

چه اسم های جینگولی خوشگلی براشون گذاشتن
مرسی شهاب از این لینک

جالب بود ولی خب مال سال‌ها پیشه که همه میدونن ولی نه با این جزییات چون کنجکاو شدم و تا آخرش خوندم.
ممنون

خوشحالیم برای شما جذاب بود 🙂

۱۳۹۸. تمامی حقوق برای وبسایت Rooziato (روزیاتو) محفوظ
است.

در تاریخ پنجم جولای سال 1996 میلادی، گوسفندی به نام دالی (Dolly) به دنیاد آمد که نخستین پستاندار شبیه سازی شده از روی یک سلول بالغ به شمار می رفت و با ورودش به این جهان، عصری تازه را رقم زد.

اما دانشمندان نگران بودند که مبادا این اتفاق سرانجام خوبی نداشته باشد؛ آزمایشات ژنتیکی صورت گرفته روی این گوسفند نشان می داد که DNA آن در سن تنها یک سالگی علائمی از پیری را در خود دارد و در سن پنج سالگی هم به تشخیص پزشکان معلوم شد که دالی به آرتروز مبتلاست. البته این را اضافه نماییم که در آن برهه، مشخص نبود آیا این بیماری و مشکلات به وجود آمده برای دالی به خاطر شبیه سازی آن رخ داده یا خیر.

در هر صورت در سال 2003 میلادی، دالی در حالی که تنها شش سال داشت به خاطر دریافت نوعی ویروس و ابتلا به بیماری جان داد که این رقم تقریبا نصف سن و سال مورد انتظار از گوسفندان همنژادش بود.

David Gardner از محققان مشارکت کننده در پرورش دالی در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی در این باره گفت: ما به نوعی، با یک لوح سفید روبرو بودیم. قصدمان این بود که فیزیولوژی این حیوانات را بررسی کنیم تا مشخص شود که آیا اساسا نرمال هستند یا خیر.

آنطور که از شواهد امر بر می آید، دالی به سرنوشت بدی دچار شده بود. پژوهشگران در دانشگاه ناتینگهام روز سه شنبه هفته گذشته اعلام کردند چهار نمونه شبیه سازی شده از روی سلول های دالی که حالا 9 سال دارند، زنده و کاملا سالم هستند.

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

این چهار گوسفند که در موسسه رزالین نگهداری می شدند، «دالی های ناتینگهام» نام گرفته بودند و تنها بازماندگان گروه 10 تایی نمونه های شبیه سازی شده دالی هستند که در سال 2007 به دنیا آمدند.

این حیوانات در کنار 9 گوسفند شبیه سازی شده و معمولی دیگر رشد و پرورش پیدا کردند و هدف دانشمندان هم از این ادغام آن بود که متابولیسم بدن، سلامت قلبی و عروقی و همچنین عضلانی آنها را اندازه بگیرد. اما علیرغم سالخوردگی فاحشی که در مفاصل دالی ها مشاهده می شد، تنها یکی از آنها که دِبی نام داشت به آرتروز خفیف دچار شده بود.

ساندرا کور (دام پزشک و از مشارکت کنندگان در این طرح) در مصاحبه با نشریات خبری اظهار داشت: به لحاظ متابولیسمی و قلب و عروقی، این گوسفندها از دیگر نمونه های هم سن و سال و طبیعی، قابل تشخیص نبودند. در واقع ما دریافتیم که تعداد زیادی از گوسفندها واقعا نسبت به سن شان سالم بودند.

اما این فرضیه که 5 گوسفند شبیه سازی شده هر یک به طریقی ممکن است دچار آرتروز شوند و در سنین مختلفی به این بیماری ابتلا پیدا کنند، نشان می دهد که اپی ژنتیک یا فاکتورهای تاثیر گذار روی نحوه نمود یافتن ژن ها می توانند بر زندگی یک اندامک تاثیر بگذارند.

آن گوسفندها همگی با روشی به نام انتقال هسته ای سوماتیک سلولی شبیه سازی شده بودند؛ در این فرایند دانشمندان DNA موجود در هسته سلول یک حیوان معمولی را بر می دارند (در این مورد خاص از روی غده پستانی)  و سپس آن را به درون هسته یک سلول تخمک انتقال می دهند.

در مرحله بعد، دانشمندان این سلول تخمک جدید را اندکی تحریک می کنند (در مورد دالی ها، با استفاده از کافئین). با این کار، سلول شروع به تقسیم شدن می کند تا زمانی که به یک یاخته کاربردی بدل می شود.

سلول ها همزمان با بالغ شدن، از یکدیگر متمایز می گردند. برای مثال، یک سلول پوستی از سلول مربوط به ریه متفاوت است. اما علت اهمیت بالای تولد موفق دالی تا حدودی این بود که دانشمندان توانستند آن سلول های متمایز شده از هم را به سلول های همسان یا به عبارتی غیرمتمایز بدل کنند و به همین خاطر بود که سلول ها موفق شدند در ادامه به یک بره جدید بدل شوند.

براساس گفته کوین سینکِلِر، از پژوهشگران ارشد این تحقیق و از محققان دانشگاه ناتینگهام، این را می توان دقیق ترین تحقیق در مورد سلامت حیوانات شبیه سازی شده در تمام طول حیاتشان دانست.

اضافه نماییم که سلامت بالای این گوسفندها تا حدود زیادی هم مدیون سبک زندگی خاص شان است که شاید از نظر اغلب گوسفندان معمولی درون مزارع لوکس به نظر بیاید.

سینکلر در این باره گفت: اینکه شبیه سازی باعث سرعت یافتن پروسه سالخوردگی گوسفندها شده یا خیر، مساله ایست که لااقل در این گروه بعید به نظر می رسد.

برای گفتگو با کاربران، وارد حساب کاربری خود شوید.

تمامی حقوق برای وبسایت دیجیاتو محفوظ است.

---

(Cloning) شبیه سازی

گردآورنده : جعفر اصغری مهرآباد‍‍

چکیده (abstract)

شبيه سازي (cloning) يكي از پيشرفته ترين دست يافته هاي بشر در زمينه علم پزشكي و مهندسي ژنتيك است. مراد از كلون سازى به وجود آوردن موجوداتى است كه از نظر ژنتيكى مشابه يكديگرند. از دو طريق ايجاد چنين نمونه اى امكان پذير است: شبیه سازی رویانی و شبیه سازی تولید مثلی. البته نوع دیگری از شبیه سازی با نام شبيه سازي درمانی نیز وجود دارد که در آن در مراحل اول روياني كه جنين حاوي چند سلول است، تعدادي از اين سلول ها را جدا و در محيط هاي كشت اختصاصي سلول، بافت یا اندام مورد نظر را توليد ميکنند. علاوه بر شانس موفقیت كم در شبیه سازی، بررسیها نشان داده اند که در حیوانات همانندسازی شده غالبا” عملكرد ایمنی مختل شده و میزان ابتلا به انواع عفونت، سرطان و سایر اختلالات بیشتر  است. به عقیده دانشمندان تغییراتی در فعالیت طبیعی ژنها و یا بروز یك سری ژنهای خاص، علت این اشكالات هستند.

تاریخچه

چگونه یک حیوان را شبیه سازی میکنند

نخستین مهره دار کلون شده یک دوزیست بوده است. در سال 1952روبرت بريگز و توماس كينگ، اولين عمل همانند سازي حيوانات را در قورباغه‌ها انجام دادند. در دهه های 70 و 80 میلادی انتقال مواد هسته سلولی در پستانداران آغاز و در سال 1996 منجر به کلون سازی اولین پستاندار شد. این موفقیت توسط دانشمندی اسکاتلندی در موسسه روسلین در ادینبورگ اسکاتلند انجام شد. یان ویلموت 277 سلول غیر جنسی گوسفند را در 277 تخمک تخلیه شده از هسته، قرار داد آنگاه این تخمکها را در رحم گوسفندان دیگری کاشت، در نتیجه این تعداد تخمک کاشته شده در رحم تنها 13 مورد حاملگی حاصل شد و از 13 مورد حاملگی، 12 مورد سقط شدند و تنها یک مورد، مراحل حاملگی را با موفقیت به پایان رسانید.

 Dolly در سال 2002 هنگامی که شش ساله بود از دنیا رفت، علت مرگ او ناراحتی و بیماری در ناحیه ریه اعلام شد. دانشمندان هنوز نمی دانند که بیماری او ناشی از متفاوت بودن نوع تولد او است و یا اینکه یک بیماری عادی بود که ممکن است گریبانگیر هر جانداری شود.

شبیه سازی (cloning) چیست؟                                               .        شبيه سازي (cloning) يكي از پيشرفته ترين دست يافته هاي بشر در زمينه علم پزشكي و مهندسي ژنتيك است كه هر مرحله پيشرفت آن جنجال هاي بسيار زيادي را به همراه دارد. صرف نظر از پيامدهاي اخلاقي شبيه سازي كه در اين مجال مورد بحث ما نيست، در اين مقاله سعي شده است بيشتر به خود شبيه سازي و روش هاي آن پرداخته شود. روش هايي كه شبيه سازي انسان فقط بخشي از آنهاست و حوزه بسيار گسترده اي را شامل مي شود.

مراد از كلون سازى به وجود آوردن موجوداتى است كه از نظر ژنتيكى مشابه يكديگرند. از دو طريق ايجاد چنين نمونه اى امكان پذير است: شبیه سازی رویانی و شبیه سازی تولید مثلی.

در شبیه سازی رویانی، جنين در مراحل اوليه رشد خود به دو يا بيش از دو قسمت تقسيم شده و هر قسمت تبديل به يك موجود مستقل مى شود. هر تكه از جنين قابليت آن را دارد كه به يك بلاستوسيست و از آن طريق به يك جنين كامل تبديل شود.

 شبيه سازي توليد مثلي (Reproductive cloning)در اين روش هدف توليد موجودات كامل با استفاده از سلول هاي بدني است كه مي تواند منجر به توليد موجودات همسان به تعداد دلخواه گردد. این همان روشي است كه پژوهشگران اسكاتلندي در سال1997 براي اولين بار در موسسه روسلين در ادينبورگ اسكاتلند به كار گرفته و موفق به تولد (دالي ) شدند. اين تجربه در حيواناتي مانند: بز، گاو، موش و ميمون تكرار شد كه به توليد بچه هايي تقریبا” شبيه صاحب هسته سلول والد انجاميد.

البته نوع دیگری از شبیه سازی با نام شبيه سازي درمانی (Therapeutic cloning) نیز وجود دارد که در آن در مراحل اول روياني، كه جنين تنها چند سلول دارد، تعدادي از سلول ها جدا و در محيط هاي كشت اختصاصي سلول، بافت یا اندام مورد نظر توليد مي شود. هدف از اين روش توليد بافت يا عضوي است كه فرد از دست داده است مثل پوست، كليه، كبد، مغز، استخوان، قلب و سلول هاي عصبي يا عضلاني، بديهي است پيوند بافت يا اعضاي توليد شده به خود شخص به دليل شباهت ژنتيك به مراتب موفقيت آميزتر است. با اين روش، تهيه بافت و اندام محدوديتي ندارد. پس لازم نیست براي تهيه يك عضو مدت طولاني در انتظار اهدا كننده بمانيم. بعد از انجام پيوند ضرورتي ندارد گيرنده بافت يا اندام از داروهاي زيان بخش به منظور جلوگيري از دفع پيوند به مدت طولانياستفاده نمايد، چون خطر دفع پيوند وجود ندارد.

شبيه سازي باز توليدي (تولید مثلی)                                         .                         شبيه سازي بازتوليدي فناوري است براي توليد يك حيوان كه از همان هسته DNA بهره مي برد كه حيواني ديگر در همان زمان يا پيش از آن، آن هسته DNA را داشته يا دارد. دالي گوسفند معروف اسكاتلندي ها با همين روش شبيه سازي شده بود. در اين پروسه كه انتقال هسته سلول تكثير شونده نام دارد، دانشمندان مواد ژنتيك هسته يك سلول بالغ اهدا كننده را به يك تخم كه هسته و همين طور مواد ژنتيك آن جدا شده اند منتقل مي كنند. اين تخم كه DNA يك سلول اهدا كننده را در خود دارد بايد با جريان هاي شيميايي يا الكتريكي مراقبت می شود تا براي تقسيمات سلولي تحريك شود. هنگامي كه جنين شبيه سازي شده به سطح مناسبي از پيشرفت   مي رسد به رحم يك ميزبان منتقل مي شود جايي كه تا تولد به پيشرفت خود ادامه مي دهد. موجودي كه با روش انتقال هسته توليد مي شود، نمونه شبيه سازي شده واقعي حيوان اهدا كننده نيست و فقط DNA كروموزومي و هسته اي آن همانند حيوان اهدا كننده است.                          در اين زمينه موفقيت پروژه دالي بسيار چشمگير است چرا كه اثبات كرد مواد ژنتيك يك سلول بالغ مي توانند براي توليد يك ارگانيزم جديد كامل مورد استفاده قرار گيرند. پيش از اين دانشمندان بالاتفاق تصور مي كردند هنگامي كه سلولي به كبد، قلب، استخوان يا هر نوع ديگري از بافت هاي بدن تخصيص داده مي شود، ديگر استفاده از آنها در بافت هاي ديگر امكان ندارد و ديگر ژن هايي كه در سلول بودند و نيازي به آنها نبود غيرفعال مي شوند. برخي محققين براين باورند كه اشتباه يا كامل انجام ندادن پروسه باز برنامه ريزي، سبب مرگ، نقص عضو و معلوليت حيوانات شبيه سازي شده می شود.

شبیه سازی درمانی                                                             .       اين شبيه سازي كه به شبيه سازي جنيني یا Therapeutic Cloning  معروف است در واقع توليد جنين هاي انساني براي استفاده در تحقيقات است. هدف از انجام اين شبيه سازي توليد انسان هاي شبيه سازي شده نيست، بلكه هدف كشت سلول هايي است كه مي توانند در تحقيقات پيشبردي انسان و همچنين درمان بيماري ها مورد استفاده قرار گيرند. اين سلول ها براي محققان بيومكانيك بسيار با اهميت هستند براي اين كه مي توان از آن ها براي توليد هر نوع سلولي كه در بدن انسان وجود دارد استفاده كرد. اهمیت این موضوع در آن نیست که یک انسان، مشابه فرد مورد نظر ساخته شود بلکه هدف آن است که با بررسی و آزمایش روی جنین شبیه سازی شده بتوان نارسایی ها و بیماری های مربوط به انسان را تحلیل کرده و در حد امکان به روشهایی برای جلوگیری از بروز آنها قبل از تولد دست یافت.                                         در این روش پس از گذشت حدود پنج روز از شکل گیری نطفه، سلولهای خاصی از آن – که سلولهای بنیادی یا Stem Cells نام دارد – برای شبیه سازی یا آزمایش برداشته می شود که با این عمل به جنین صدماتی وارد خواهد شد. این سلولها تقریبا” توانایی تولید هر نوع سلولی در بدن انسان را دارند و دانشمندان با استفاده از این سلولهای خاص امیدوار هستند که روزی بتوانند درمان قطعی بیماری های قلبی، انواع سرطان، آلزایمر و … را پیدا کنند..                              

 

                              در نوامبر سال 2001 یک دانشمند از مرکز تحقیقات پیشرفته سلولی                          (Advanced Cell Technologies)  در ماساچوست اعلام کرد که توانسته است اولین جنین انسان را به منظور انجام تحقیقات در باره بیماری های انسان، شبیه سازی کند. آزمایش های این دانشمند بر روی هشت سلول انجام گرفت که از میان آنها فقط سه عدد شروع به تقسیم شدن نمودند و در نهایت یکی از آنها توانست فقط به شش تقسیم شود. بنابر این همانگونه که مشاهده می کنید هنوز راه درازی برای شبیه سازی یک انسان وجود دارد.                               .         از آشنايي جزيي با روش هاي مختلف شبيه سازي، اين سؤال مطرح مي شود كه اصلاً چرا انسان بايد شبيه سازي شود؟ و يا اين كه آيا تا به حال هيچ انساني شبيه سازي شده است؟ در مورد شبيه سازي انسان بايد گفت كه تا به حال هيچ انساني از كشت سلول هاي يك انسان ديگر توليد نشده است. اما در مورد اين كه چرا انسان بايد شبيه سازي شود، اين گروه از دانشمندان موارد ذيل را ذكر مي كنند. يكي از كاربردهاي شبيه سازي مي تواند براي زوج ناباروري اتفاق بيفتد كه تمايل بسيار زيادي به بچه دارند. اين بچه كه از يكي از والدين شبيه سازي مي شود، مسلماً در دوران كودكي فشارهاي فيزيولوژيكي بسيار زيادي را متحمل خواهد شد. كاربرد ديگر شبيه سازي       مي تواند شبيه سازي استعدادهاي بشري براي چند نسل باشد. مثلاً مي توان با استفاده از DNA اينشتين، وي را شبيه سازي كرد، اما هيچ تضميني نيست كه اينشتين جديد همانند آلبرت با هوش ما همان راهي را برگزيند كه اينشتين به خاطر آن به شهرت رسيده است. يكي ديگر از موارد شبيه سازي، توليد جنين هاي تحقيقاتي است كه پيش تر بدان اشاره شد.                      . با همه علاقه اي كه بشر به شبيه سازي دارد، اين پديده داراي خطرات و ايراداتي است كه به صورت مختصر به آنها اشاره خواهد شد. شبيه سازي باز توليدي بسيار گران است و اميد انجام مطلوب آن بسيار كم است. نزديك به 90 درصد اقدام هاي شبيه سازي در اين زمينه به نتيجه       نمي رسند و براي انجام يك شبيه سازي موفق، بايد نزديك به 100 بار انتقال هسته اي صورت گيرد و در همين يك مورد موفق هم، حيوان شبيه سازي شده نسبت به عفونت ها بسيار غيرمقاوم است. نمونه آن هم دالي بود كه بر اثر عفونت ريه مرد. علاوه برآن رشد تومورها در آن به سرعت انجام مي شود و كوچكترين بيماري براي اين نوع حيوانات، مي تواند منجر به مرگ شود. اكثر اين حيوانات رشد غيرطبيعي دارند و گاه به دلايل نامشخص به يك باره مي ميرند. از ميان حيواناتي كه تاكنون شبيه سازي شده اند، مي توان به گوسفند ها، موش ها، گاو ها و حيوانات خانگي از قبيل گربه اشاره كرد. اما يكي از وسوسه انگيزترين شبيه سازي ها، شبيه سازي حيوانات ما قبل تاريخ مانند دايناسورها است، بدين ترتيب كه با استفاده از DNA بازمانده از آنها در سنگواره ها، آن ها را شبيه سازي كرد. هنگامي كه اين فرضيه مطرح شد، موافقت ها و مخالفت هاي زيادي با آن شد، اما اين التهابات به زودي فروكش كرد، چون اين موجودات بيش از 65 ميليون سال پيش از بين رفته اند و اين در حالي است كه DNA ، فقط 10 هزار سال عمر مي كند. نظريه بعدي شبيه سازي ماموت ها بود كه كمتر از 10 هزار سال پيش زندگي مي كرده اند. با اين حال پيدا كردن DNA مناسب ماموت ها غيرممكن به نظر مي رسد. با اين تفاسير شبيه سازي موجودات منقرض شده فعلاً امكان ناپذير است. البته شايد روزي فرزندان شبيه سازي شده دانشمندان امروزي بتوانند دايناسورها را هم اهلي كنند.

آیا همسانه سازی انسان غیر ممکن است؟

همسانه سازی انسان به دلیل یک پدیده ای بنام Imprinting غیر ممکن به نظر می رسد. اما واقعیت چیز دیگری است. اگر بتوان اگوی ایمییرینتینگ سلولهای زایا را دقیقا کیی کرد، همسانه سازی انسان امکان یذیر خواهد بود.                                                                  .دانشمندان در آمریکا می گویند که صدها بار تلاش آنها برای همسانه سازی میمون به شکست انجامیده است.دانشمندان گمان می کنند که ساختار بیولوژیکی تخمک پستانداران عالی (primates) از جمله انسان، همسانه سازی آنها را غیرممکن می کند. همسانه سازی چندین نوع از پستانداران از جمله گوسفند، گاو و موش موفقیت آمیز بوده است اما شواهد روزافزونی وجود دارد دایر براین که این شیوه در مورد برخی گونه ها عملی نیست. این تحقیقات که نتایج آن در نشریه ساینس (Science) چاپ شده است، ادعای برخی گروه ها دایر بر همسانه سازی انسان را زیر سوال می برد.شرکت کلوناید، ادعا می کند تاکنون چند انسان را همسانه سازی کرده است، اما تاکنون هیچ مدرکی برای تایید ادعاهای خود ارائه نکرده است.                              .در همین حال، پاناییوتیس زاووس متخصص جنجال آفرین تولید مثل، عکسی منتشر کرده است که ادعا می کند متعلق به “نخستین جنین همسانه سازی شده انسان است که برای مقاصد تولید مثل به کار گرفته می شود.                                                  .    اکثر دانشمندان اتفاق نظر دارند که تلاش برای همسانه سازی انسان خطرناک و غیراخلاقی است. بسیاری از حیوانات همسانه سازی شده، بیمار یا ناقص متولد شده اند و تعداد تولدهای سالم نادر است. پژوهشگران در دانشکده پزشکی دانشگاه پیتسبورگ در ایالت پنسیلوانیا آمریکا سعی کردند با استفاده همان شیوه ای که برای خلق دالی گوسفند به کار گرفته شد یک نوع میمون آزمایشگاهی (rhesus macaque monkeys) را همسانه سازی کنند. آنها علی رغم صدهابار تلاش حتی در دستیابی به یک مورد باروری نیز ناکام ماندند. تلاش سایر گروه ها نیز برای همسانه سازی میمون ناکام مانده است.                                               .به نظر می رسد اشکال کار، در شیوه تقسیم مواد ژنتیکی در جریان رشد جنین باشد. میزان DNA پدید آمده در سلول های تقسیم شده یا خیلی کم است یا خیلی زیاد، به طوری که سلول دوام نمی آورد.این تجارب نشان می دهد که همسانه سازی سایر پستانداران عالی نظیر انسان نیز احتمالا محکوم به شکست است. دکتر جرالد شاتن، رهبر گروه محققان به نشریه ساینس گفت: “این مطالعه ثابت می کند که آنهایی که ادعا می کنند انسان را همسانه سازی کرده اند، هرگز سلول یا زیست شناسی مربوط به رشد را درک نکرده اند.”

نكته مهمی كه دانشمندان به آن اشاره میكنند، این است كه دالی یا هر موجود دیگری كه با استفاده از تكنولوژی انتقال هسته ای تولید شده، ۱۰۰ درصد مشابه موجود اولیه نیست. این شباهت چیزی در حد ۹۹/۷ درصد است، زیرا در این تكنولوژی تنها هسته سلول دهنده وارد تخمك بدون هسته میشود، حال آنكه مقداری از مواد ژنتیكی مهم در خارج از هسته و داخل میتوكندریها وجود دارند. میتوكندریها قسمتی از سلول هستند كه خارج از هسته و داخل سیتوپلاسم یك سلول قرار دارند و به عنوان منابع تولید قدرت، انرژی و متابولیزم سلولی عمل میكنند. میتوكندریها دارای قطعات كوچكی از DNA هستند و برخی از مواد ژنتیكی در فرآیند شبیه سازی از میتوكندریهای سیتوپلاسم میآیند. اینكه این موضوع به چه مقدار تغییرات در یك موجود شبیه سازی شده منجر میشود، در حال بررسی است.

شبیه سازی چه خطراتی دارد؟

شبیهسازی تولید مثلی موجودات زنده در حال حاضر یك عمل گران و غیرموثر است. بیش از ۹۵ درصد تلاشهای شبیه سازی برای تولید یك موجود زنده شكست میخورند و ممكن است بیش از ۱۰۰ فرآیند انتقال هسته ای برای تولید یك موجود شبیه سازی شده، لازم باشند. دالی پس از ۲۷۶ مرتبه تلاش برای عوض كردن هسته تخمك، به دنیا آمد. این ۲۷۶ تخمك در مجموع ۲۹ رویان تولید كردند و از میان آنها تنها دالی زنده ماند                                                    .  علاوه بر این، تنها ۷۰ گوساله پس از ۹هزار مرتبه تلاش برای همانندسازی به دنیا آمدند. یك سوم از این گوساله ها طی مدت كوتاهی جان خود را از دست دادند و بسیاری از آنها در هنگام مرگ به طور غیرعادی بزرگ بودند. بد نیست بدانید كه اولین اسب شبیه سازی شده یعنی پرومته پس از ۳۲۸ بار تلاش به دنیا آمد.علاوه بر شانس موفقیت كم، بررسیها نشان داده اند حیوانات همانندسازی شده غالبا عملكرد ایمنی مختل شده بیشتر و میزان بالاتری از ابتلا به انواع عفونت، سرطان و سایر اختلالات را دارند                                          . برخی دانشمندان علت مرگ اولین پستاندار شبیه سازی شده (دالی) را پیری زودرس ناشی از شبیه سازی میدانند ولی دكتر یان ویلموت معتقد است كه مرگ زودرس دالی ارتباطی با شبیه سازی نداشته و به دلیل یك عفونت تنفسی شایع در میان گوسفندها بوده است. یك مشكل اصلی در شناخت عواقب شبیه سازی آن است كه متاسفانه بسیاری از حیوانات شبیه سازی شده به اندازه كافی زنده نمانده اند. این موضوع باعث شده است تا دانشمندان اطلاعات كافی در مورد اینكه حیوانات شبیه سازی شده چگونه زندگی كرده و پیر میشوند، به دست بیاورند.سالم به نظر رسیدن در سن كم به تنهایی یك نشانه خوب برای بقای طولانی مدت موجودات شبیه سازی تلقی

 نمی شود. در حقیقت این حیوانات به دلیل مردن اسرارآمیزشان شهرت دارند. به عنوان مثال، نخستین گوسفند شبیه سازی شده استرالیایی پیش از مرگ كاملا سالم و سرحال به نظر میرسید و نتایج كالبدشكافیها نتوانستند علت مرگش را مشخص كنند.در سال ۲۰۰۲، پژوهشگران موسسه وایتهد در ماساچوست آمریكا اعلام كردند كه رگهای موشهای همانندسازی شده دارای اشكالاتی هستند. آنها در تجزیه و تحلیل بیش از ۱۰/۰۰۰ سلول كبد و جفت موشهای همانندسازی شده، متوجه شدند كه در حدود ۴ درصد از عملكرد ژنها غیرعادی بوده است. به عقیده دانشمندان تغییراتی در فعالیت طبیعی آنها و یا بروز یك سری ژنهای خاص علت بروز این اشكالات هستند. یك مشكل دیگر به ویژه در مورد همانندسازی گونه های منقرض شده آن است كه در این موارد به طور طبیعی نمونه منفرد شبیه سازی شده به تنهایی قادر به خلق یك جمعیت بارور كننده دیگر نخواهد بود. علاوه بر این، حتی در صورتی كه هر دو جنس مذكر و مونث آن موجود زنده وجود داشته باشند، معلوم نیست كه آیا آنها در غیاب والدینی كه بایستی به آنها رفتار طبیعیشان را بیاموزند قادر به زندگی خواهند بود یا خیر. غیر از موارد فوق، ممكن است همانندسازی برخی از حیوانات منقرض شده نظیر دایناسورها در آینده دور خطرات بالقوه زیادی را برای انسانها داشته باشند.

شبیه سازی حیوانات منقرض شده

كسانی كه كتاب پارك ژوراسیك را خوانده و یا فیلم آن را دیدهاند بیشتر از سایرین با این مورد استفاده شبیه سازی آشنایی دارند. بازسازی مواد ژنتیكی گونه های منقرض شده از مدتها قبل مدنظر دانشمندان بوده است. یكی از مواردی كه اخیرا دانشمندان در حال كار بر روی آن هستند، یك نوع ماموت پشمالو است. متاسفانه تلاشها برای گرفتن مواد ژنتیكی از ماموتهای یخ زده تاكنون موفقیت آمیز نبودهاند. مشكل اصلی این است كه در این گونه موارد سلول تخمك و رحمی كه قرار است سلول همانندسازی شده در آن كاشته شوند از گونه های متفاوتی هستند. این موضوع امكان موفقیت عمل شبیه سازی را بسیار مشكل ساخته است. علاوه بر این، برای همانندسازی گونه های منقرض شده باید یك DNA سالم و كامل وجود داشته باشد. با این وجود درحال حاضر یك تیم روسی ـ ژاپنی در حال بررسی و كار بر روی همانندسازی ماموتها هستند.

دلایل مرگ سریع حیوانات شبیه سازی شده

علاوه بر شانس موفقیت كم در شبیه سازی، بررسیها نشان داده اند در حیوانات همانندسازی شده غالبا” عملكرد ایمنی مختل شده و میزان بالاتری از ابتلا به انواع عفونت، سرطان و سایر اختلالات را دارند. برخی دانشمندان علت مرگ اولین پستاندارد شبیه سازی شده (دالی) را پیری زودرس ناشی از شبیه سازی میدانند ولی دكتر یان ویلموت معتقد است كه مرگ زودرس دالی ارتباطی با شبیه سازی نداشته و به دلیل یك عفونت تنفسی شایع در میان گوسفندها بوده است. یك مشكل اصلی در شناخت عواقب شبیه سازی آن است كه متاسفانه بسیاری از حیوانات شبیه سازی شده به اندازه كافی زنده نمانده اند. این موضوع باعث شده است تا دانشمندان اطلاعات كافی در مورد اینكه حیوانات شبیه سازی شده چگونه زندگی كرده و پیر میشوند، به دست بیاورند. سالم به نظر رسیدن در سن كم به تنهایی یك نشانه خوب برای بقای طولانی مدت موجودات شبیه سازی تلقی نمیشود. در حقیقت این حیوانات به دلیل مردن اسرارآمیزشان شهرت دارند. در سال ۲۰۰۲، پژوهشگران موسسه وایتهد در ماساچوست آمریكا اعلام كردند كه رگهای موشهای همانندسازی شده دارای اشكالاتی هستند. آنها در تجزیه و تحلیل بیش از ۱۰/۰۰۰ سلول كبد و جفت موشهای همانندسازی شده، متوجه شدند كه در حدود ۴ درصد از عملكرد ژنها غیرعادی بوده است. به عقیده دانشمندان تغییراتی در فعالیت طبیعی آنها و یا بروز یك سری ژنهای خاص علت بروز این اشكالات هستند.

 

1)Francis Fukuyama.Our Post human Future. Consequences of the

Biotechnology Revolution.

2) Dorff, R.E.N., Human Cloning: A Jewish Perspective, Testimony before the National Bioethics Advisory Commission, March 14, 1997.

3) McCormick, R.A., Should we clone humans?, The Christian Century, Nov. 17-24, 1993, 1148-1149.

4) Akaka, A.K., Cloning: A Native American Hawaiian Comment, Personal letter, April 5, 1997.

5) Cohen, C.B., The moral hazards of human cloning, Episcopalian Life, June 1997, 24.

0