چگونه دل سنگ شویم

 چون خدا خواهد که غفّاری کندمیل بنده جانب زاری کند

از نشانه های بسیار مهمّی که کتاب خدا برای مؤمنان با معرفت بیان می کند، « وَ إِذا سَمِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَی الرَّسُولِ تَری أَعْینَهُمْ تَفیضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ یقُولُونَ رَبَّنا آمَنَّا فَاکتُبْنا مَعَ الشَّاهِدینَ »[9] می فرماید: آن مقداری که از حق شناختند همان باعث می شود که چشمشان فیضان اشک باشد.

و امّا علامت دوم، این نشانة دوم خیلی قابل تأمّل است.«، وَ لَا ینْتَفِضُ «3» مِنْهَا مَا ینْتَفَعُ بِهِ»[10] امام عسکری علیه السلام می فرمایند: دلی که مانند سنگ است از صاحب آن دل چیزی که قابل سود بردن از آن باشد، نخواهد جوشید. افرادی هستند که آدم از علمشان، از محبّتشان، از رفتارشان، از برخوردشان، از کردارشان، از نگاهشان، از خنده شان، گریه شان، از خوابشان، از بیداریشان، از سکوتشان، از حرف زدنشان، استفاده می کند. شیطان را یک نفر بیرون مسجد دید، دید می خواهد بیاید تو، انگار اضطراب دارد. این آدم اهل دلی بود، چشمش باز بود. به شیطان گفت چه شده؟ گفت یک نفر در مسجد دارد نماز می خواند، می خواهم بروم وسوسه اش کنم و او را از حال نماز دربیاورم. پیوندش را با خدا قیچی کنم. ولی می ترسم بروم. گفت: از چی می ترسی؟ گفت گوشة مسجد یک عالم الهی خواب است، از او می ترسم. گفت مگر نمی گویی خواب است؟ گفت: چرا از خوابش هم می ترسم. اگر بیدار بود که من اصلاً این جا نمی آمدم. چون خواب است

آمدم و دودلم که وارد مسجد شوم. از عالم ربّانی که خواب است می ترسم. یعنی یک عالمی که خواب است خوابش هم برای عابد سودمند است. خوابش هم مانع از حملة شیطان است. اگر در شهرهایتان عالم ربانی دارید واقعاً قدرش را بدانید. شما اواخر سورة مبارکة اعراف را بخوانید. من سند قرآنی به شما می دهم.«إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَکرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ»[11] قرآن صریحا می گوید شیاطین به بندگان واقعی خدا راه ندارند. این که شیطان می گوید از عالمی که خواب است می ترسم، درست می گوید. اگر عالم ربانی دارید خیلی قدردانی کنید. چون عالم ربانی، عالم واجد الشرائط، دافعة قوی نسبت به شیطان دارد. یک کسی آمد خدمت حضرت امام مجتبی علیه السلام، راهش هم دور بود، گلایه کرد از منطقة خودشان، عرض کرد یا بن رسول الله یک وسوسه گر آمده آن جا، دارد ضربة دینی به مردم می زند. فرمودند: چیزی یادت می دهم که بروی وسوسة او را دفع کنی. عالم از خدمت حضرت امام مجتبی علیه السلام رفت. سال دیگر آمد، خیلی خوشحال بود. گفت یا بن رسول الله فلانی با حرف ها و شنیدن حرف های من در رفت. امام فرمودند: وقتی او را فراری دادی، ارواح همة پیامبران، جدّم، مادرم، پدرم و ارواح همة مؤمنین و مؤمنات در عالم برزخ تو را دعا کردند. یعنی فراری دادن شیطان اینقدر با ارزش است که امام مجتبی علیه السلام فرمودند باعث دعای همة انبیا، امامان، حضرت زهرا و مؤمنین و مؤمنات به عالم ربانی است.

امام عسکری علیه السلام می فرمایند:«، وَ لَا ینْتَفِضُ مِنْهَا مَا ینْتَفَعُ بِهِ»[12] از وجودش چیزی که قابل استفاده باشد، نمی جوشد. پس چیست؟ یک حیوان. ممکن است بفرمایید که حیوان یک چیزهای با منفعت دارد، شاخش، پوستش، روده اش، سیرابی اش، کلیه اش، جگرش، پشمش، چطور این آدم هیچ چیز سودمندی ندارد؟ خدای متعال می فرماید:« بَلْ هُمْ أَضَلُّ »[13] خیلی از حیوان پرت و پلاتر است.«أَی أَنَّکمْ لَا حَقَّ اللَّهِ تَعَالَی تُؤَدُّونَ»[14] امام عسکری علیه السلام به سنگدلان می فرمایند: شما کسانی هستید که حقّی از حقوق خدا را ادا نمی کنید. رحم ندارید. به خودشان رحم ندارند، به انبیاء خدا رحم ندارند. به پروردگار عالم محبّت ندارند. حسابگر نیستند که صد و بیست و چهار هزار پیامبر چه رنجی را بردند تا حقوق خدا را بیان کردند. دوازده امام علیهم السلام چه مشکلاتی را تحمّل کردند تا حقوق خدا را بیان کردند. ولی امام عسکری علیه السلام می فرمایند:«لَا حَقَّ اللَّهِ تَعَالَی تُؤَدُّونَ»[15] یک حق از حقوق خدا را ادا نمی کنند. یک روزه نمی گیرند، یک حق از نعمت الهی را به جا نمی آورند، هر روز شکم از صبحانه پر می کنند، ظهر هم از غذا پر می کنند، شب از غذا پر می کنند، میوه های رنگارنگ را می خورند، لباس های رنگارنگ را می پوشند، بهترین خانه را برای خودشان فراهم کردند، این ها همه نعمت های پروردگار است، حق یک نعمت را ادا نمی کنند.

«أَی أَنَّکمْ لَا حَقَّ اللَّهِ تَعَالَی تُؤَدُّونَ »[16] شما به خاطر سنگدلیتان، هیچ حقی را از خدا ادا نمی کنید. پس چه کاری می کنند؟ چه می کنند در دورة عمرشان؟ این ها روز اوّل، مگر در رحم مادر، به صورت یک نطفه نبودند، آنها از آن زمان در فعل و انفعالات تا الآن که هفتاد، هشتاد ساله شدند، با حرکاتشان فقط در این نطفة نجس اولیه دمیدند، نطفه را با دمیدن، با خوراندن باد کردند، یک روزی اینها نطفة یک دهم گرمی بودند، حالا همان نطفة نجس نود کیلویی هستند. کار دیگری در دورة عمرشان نکردند، باد کردن نطفه با خوردن، با مصرف کردن نعمت های پاک خدا که آن نعمت های پاک تبدیل به بادشدن این نطفه نجس شد.

کار اینها در این صحنة با عظمت هستی که هر چیزی دارد بهترین محصول را تولید می کند، مثلاً زمین تولید گندم می کند، تولید گل می کند، تولید باغ می کند، تولید خوش رنگترین و خوشمزه ترین میوه را می کند، خورشید تولید انرژی می کند، ماه تولید جزر و مد می کند، در این صحنة آفرینش که هر موجودی دارد زیباترین محصولات را تولید می کند می گوید اینها در طول هفتاد، نود سال عمرشان فقط کود مستراح تولید می کنند. کار دیگری ندارد. یک بار به یتیم خانه ای، بیمارستانی، مسجدی، مجلسی، محل ذکری، محل خدمتی، محل عبادتی، نرفتند. از اوّل کارشان درآوردن نعمت های پاک، خوردن و تبدیل به کود مستراح بوده تا وقتی که مردند. که اگر قیامت هم از آنها بپرسند شما در نود سال عمرتان چه کار کردید، خودشان بلد نباشند جواب بدهند، ملائکه به آنها می گویند: کارتان کود سازی بوده است.«وَ لَا [مِنْ ] أَمْوَالِکمْ وَ لَا مِنْ مَوَاشِیهَا تَتَصَدَّقُونَ»[17] شما از مالی که خدا به شما داد چیزی در راه خدا صدقه ندادید. نه خمسی، نه زکاتی، نه انفاقی، نه هزینه ای، هیچ. من یادم هست سی سال پیش در مسجد یکی از شهرها منبر می رفتم، مسجد نویی بود، گوشة مسجد قناس بود. همان شب اول از روی منبر که مسجد را می دیدم، می دیدم واقعاً درمعماری و مهندسی سنگ تمام گذاشته اند ولی گوشة مسجد برای این ترکیب یک عیب خیلی بزرگ بود. بعد از منبر به مدیران مسجد گفتم شما که اینقدر خرج کردید چرا این قناسی را برطرف نکردید؟ گفتند: کل این مسجد چهارصد متر است. گفتند یک روزی در این مسجد، سید علی صاحب کتاب با عظمت فقهی ریاض نماز می خواند. گفتند وقتی می خواستیم این مسجد را بسازیم پشت این مسجد چهار صد متری یک خانة شش هزار متری بود. یک زن و شوهر در این خانه زندگی می کردند بچه هم نداشتند. پنج متر از یک گوشة این حیاط شش هزار متر را که آن زمان می گفتند در شهر ما متری دویست تا تک تومان بود، رفتیم به متری دوهزار تومان حاضر شدیم بخریم، صاحب خانه یک پیرمرد هشتاد ساله بود، گفت من یک سانتی متر زمینم را به میلیون تومان نمی فروشم و مخصوصاً خوشم نمی آید جزء مسجد شود. این را آن جا دیدم. چهار ماه پیش رفته بودم دهی، شصت خانه وار بیشتر نداشت، این جور که خودشان می گفتند، یک مسجد هم داشتند وسط ده گفتند آقا شما هر چند شبی که این جا هستید بیایید این جا نماز جماعت بخوانید. گفتم عیبی ندارد. می رفتم نماز جماعت. کل خانم ها و آقایان روی هم پانزده نفر نمی شدند. گفتم، یک پیشنهاد به شما بدهم؟ گفتند بله. گفتم بیایید جمع شوید من هم یکی از شما یک منزل هفتاد، هشتاد متری خوب کنار این مسجد برای عالم بسازید من هم دعوت می کنم یک عالمی بیاید، مخارج سالش را من می دهم، شما فقط بیایید پشت سرش نماز بخوانید، احکام یاد بگیرید. گفتند ما حرفی نداریم. از مسجد که آمدیم بیرون یکی از کارگردانهای مسجد گفت آقا این چهار دیوار را می بینید یک شیربانی کهنه رویش است. این حدود هفتاد متر است. ما رفتیم پیش صاحب این هفتاد متر که وصل به این مسجد است. صاحب این هفتاد متر بیش از صد هکتار زمین کشاورزی در دو منطقه دارد که قیمت زمین از متری هزار تومان رسیده به چهل هزار تومان خودش هم در آستانة مرگ است. گفتیم این هفتاد متر را بده برای مسجد. گفت نمی دهم. آن روزی که می خواستیم بخریم قیمت این هفتاد متر هفتاد هزار تومان بود. آن روز حاضر شدیم شش میلیون ما دهاتی ها به او بدهیم این هفتاد متر را برای خدا بدهد. گفت: تا نفس دارم نمی دهم. این است دلِ مانند سنگ.«وَ لَا [مِنْ ] أَمْوَالِکمْ وَ لَا مِنْ مَوَاشِیهَا تَتَصَدَّقُونَ»[18] از مالتان و مواشیحتان هیچ صدقه ای در راه خدا نمی دهید.

امام عسکری علیه السلام در جملة بعدی می فرمایند:«وَ لَا بِالْمَعْرُوفِ تَتَکرَّمُونَ وَ تَجُودُونَ»[19] در دورة عمرتان یک کار خیر، از وجودتان نمی بخشید. یک وجب زمین، یک دینار پول، یک حرف خوب، یک نگاه به درد بخور. اما نشانة دیگر از سنگدلان،«وَ لَا الضَّیفَ تُقْرُونَ»[20] برای یک بار دربِ خانه تان را به روی یک مهمان باز کنید. یک آقایی پیش من آمد به حال گریه گفت: سی سال است ازدواج کرده ام مهمان اگر بخواهم دعوت کنم باید خودم باشم، ببرمشان بیرون توی چلوکبابی و کافه. خانمم سی سال است اجازة آمدن یک مهمان که خرجش را من می دهم نداده. اینقدر بی رحم است. در خانه پذیرایی نمی کنید. در پایان گفتارشان امام عسکری علیه السلام آخرین نشانة سنگدلان را که می فرمایند:«، وَ لَا بِشَی ءٍ مِنَ الْإِنْسَانِیةِ تُعَاشِرُونَ وَ تُعَامِلُونَ»[21] با ذرّه ای انسانیّت با مردم معاشرت و معامله نمی کنید. همة معاشرت و معاملاتتان جنبة حیوانی دارد. یا به مردم نیش می زنید، یا به مردم ظلم می کنید، یا اگر باب معاشرت را باز می کنید سود خودتان را در نظر دارید. گرچه به ضرر طرف مقابلتان تمام بشود. کسانی که دچار این علائم و نشانه های سنگدلی هستند از تمام فیوضات خدا در دنیا و آخرت  تا در این حیثیت هستند  محرومند.

حجه الاسلام و المسلمین انصاریان

پی نوشت:

[1]. بقره: 74

[2]. شعراء: 88

[3]. انعام: 164

[4]. شعراء: 89

. [5] تفسیرمنسوب به إمام حسن عسکری علیه السلامص: 283

فَهِی کالْحِجارَةِ الْیابِسَةِ لَا تَرْشَحُ بِرُطُوبَةٍ، وَ لَا ینْتَفِضُ «3» مِنْهَا مَا ینْتَفَعُ بِهِ، أَی أَنَّکمْ لَا حَقَّ اللَّهِ تَعَالَی تُؤَدُّونَ، وَ لَا [مِنْ ] أَمْوَالِکمْ وَ لَا مِنْ مَوَاشِیهَا تَتَصَدَّقُونَ، وَ لَا بِالْمَعْرُوفِ تَتَکرَّمُونَ وَ تَجُودُونَ، وَ لَا الضَّیفَ تُقْرُونَ، وَ لَا مَکرُوباً تُغِیثُونَ، وَ لَا بِشَی ءٍ مِنَ الْإِنْسَانِیةِ تُعَاشِرُونَ وَ تُعَامِلُونَ.

[6]. الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص: 112

کالْقُنْفُذِ فَأَحْجَمَ عَنْهُمْ فَوَقَفُوا بِإِزَائِهِ وَ خَرَجَتْ أُخْتُهُ زَینَبُ إِلَی بَابِ الْفُسْطَاطِ فَنَادَتْ عُمَرَ بْنَ سَعْدِ بْنِ أَبِی وَقَّاصٍ وَیحَک یا عُمَرُ أَ یقْتَلُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ وَ أَنْتَ تَنْظُرُ إِلَیهِ فَلَمْ یجِبْهَا عُمَرُ بِشَی ءٍ فَنَادَتْ وَیحَکمْ أَ مَا فِیکمْ مُسْلِمٌ فَلَمْ یجِبْهَا أَحَدٌ بِشَی ءٍ وَ نَادَی شِمْرُ بْنُ ذِی الْجَوْشَنِ الْفُرْسَانَ وَ الرَّجَّالَةَ فَقَالَ وَیحَکمْ مَا تَنْتَظِرُونَ بِالرَّجُلِ ثَکلَتْکمْ أُمَّهَاتُکمْ فَحُمِلَ عَلَیهِ مِنْ کلِّ جَانِبٍ فَضَرَبَهُ زُرْعَةُ بْنُ شَرِیک عَلَی کفِّهِ الْیسْرَی فَقَطَعَهَا وَ ضَرَبَهُ آخَرُ مِنْهُمْ عَلَی عَاتِقِهِ فَکبَا مِنْهَا لِوَجْهِهِ وَ طَعَنَهُ سِنَانُ بْنُ أَنَسٍ بِالرُّمْحِ فَصَرَعَهُ وَ بَدَرَ إِلَیهِ خَوَلِی بْنُ یزِیدَ الْأَصْبَحِی لَعَنَهُ اللَّهُ فَنَزَلَ لِیحْتَزَّ رَأْسَهُ فَأُرْعِدَ فَقَالَ لَهُ شِمْرٌ فَتَّ اللَّهُ فِی عَضُدِک مَا لَک تُرْعَدُ.

[7]. بقره: 74

. [8] تفسیرمنسوب به إمام حسن عسکری علیه السلام/ ص: 283

. [9] مائده: 83

. [10] تفسیرمنسوب به إمام حسن عسکری علیه السلام/ ص: 283

. [11] اعراف: 201

[12]. تفسیرمنسوب به إمام حسن عسکری علیه السلام/ ص: 283

. [13] الأعراف: 179

وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کثیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا یفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْینٌ لا یبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یسْمَعُونَ بِها أُولئِک کالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِک هُمُ الْغافِلُونَ

[14]. تفسیرمنسوب به إمام حسن عسکری علیه السلام/ ص: 283

[15]. همان

[16]. همان

[17]. همان

[18]. همان

[19]. همان

چگونه دل سنگ شویم

[20]. همان

[21]. همان

آیت الله مجتهدی(ره) در درس اخلاقشان فرمود:

بهترین وسیلۀ رسیدن به خـدا، اهـل بـیت(ع) هستند. چهل سال پیش، من گرفتاری داشتم. یکی از اولیای خدا در «کربلا» به من فرمودند: بـه حضرت نرجس خاتون…

مرحوم حاج میرزا علی محدث زاده ( متوفای محرم 1396 ه. ق)، فرزند مرحوم محدث عالی مقام حاج شیخ عباس قمی رضوان الله تعالی علیها، از وعاظ وخطبای مشهور تهران بودند. ایشان می فرمود: یکسال به بیماری وناراحتی ح…

اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا بِنْتَ الْحُسَیْنِ الشَّهیدِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الصِّدّیقَةُ الشَّهیدَةِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الرَّضِیَّةُ الْمَرْضِیَّةُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا…

حسد، از رذایل اخلاقی، گناهان کبیره و به معنای آرزویِ زوال نعمت ها و داشته های دیگران می باشد. حسادت، آتشی شیطانی است که وقتی بر جان آدمی می افتد، چاره ای در برابرش نیست، می سوزاند و هم تن خاکی را به غ…

کلمه «حرص» در لغت به معنای میل شدید است. در اصطلاح، وقتی انسان با نهایت طلب و خواهش به دنبال چیزی می رود به این حالت حرص گفته می شود. در باور عموم مردم، حرص معنای منفی دارد، اما در حقیقت منفی بودن آن …

توبه در لغت به معنای دست کشیدن از گناه و بازگشتن به راه حق است و به تعبیر دیگر، بازگشت به پشیمانی از گناه است. در قرآن کریم هم «توبه عبد» مطرح است و هم «توبه خدا». توبه عبد به معنی برگشتن عبد به سوی خ…

آدمیزاد است و مشکلاتش.

فکر میکنم مادامی که نفس میکشیم، باید انتظار وجود مشکلات و بروفق‌مرادنبودن احتمالی دنیا را هم داشته باشیم.

در این نوشته میخواهم در مورد شرایطی حرف بزنم که این مشکلات، نه برای ما، بلکه برای فردی از عزیزان‌مان رخ میدهد.

سوالی که میخواهم به آن بپردازم این است که “در چنین شرایطی باید چه کاری انجام دهیم؟“

چگونه دل سنگ شویم

یادم نیست کجای کتابِ تئوری انتخابِ گلاسر، اما جایی در همان کتاب بود که باعث شد نگاه من به سوال بالا به شیوه‌ای باشد که در ادامه این نوشته بیان میکنم.

اولین سوالی که در این شرایط از خودم میپرسم این است:

“من” چه کمکی میتوانم به او بکنم؟

فکر میکنم باید همه تلاشمان را بکنیم تا جواب این سوال را بیابیم.

بهترین کاری که میتوانیم برای او انجام دهیم چیست؟

کاری که بهترین تاثیر را بر زندگی او در بلندمدت داشته باشد چه کاری است؟

طبیعتا آن کار را انجام خواهیم داد.

اما اگر جوابی برای سوالهای بالا نیافتیم چه؟

اگر در حال حاضر هیچ کاری از دست ما (برای آن مشکلِ عزیزمان) برنمی‌آمد باید چه واکنشی نشان دهیم؟

فکر میکنم در چنین مواردی بهترین کاری که میتوانیم در حق او انجام دهیم این است که تا میتوانیم خودمان را درگیر غصه خوردن برای مشکلِ او نکنیم. نگذارم آن مشکلی که برای عزیزمان پیش آمده بر روند زندگی من تاثیر بگذارد.

طبیعتا در پاره‌ای اوقات قرار نیست ما کار ویژه‌ای برای عزیزان‌مان انجام دهیم و تنها لازم است در کنار آنها باشیم و حس همدلی را به آنها منتقل کنیم.

مقصود من از این نوشته، کتمان کردنِ اهمیت این فعالیت بسیار مهم نیست. اتفاقا برخلاف لغت سنگدلی، که در عنوان این نوشته از آن استفاده کردم، منظورم این نیست که در روابطمان سنگدل باشیم. بلکه میگویم مادامی که کاری از دست ما برنمی‌آید، نگذاریم انرژی‌مان را صرفا با غصه خوردن و فرسوده کردن خودمان هدر دهیم.

این سنگدلی ظاهری در بلندمدت به نفع “ما” خواهد بود. مشغول شدن من به فعالیت‌های خودم بهترین کمکی است که میتوانیم در درازمدت به آن عزیزم بکنم.

وقتی در خانواده‌ای بحرانی وجود دارد و از دست فردی از اعضای آن خانواده، در راستای بهتر کردن اوضاع، کاری برنمی‌آید، غصه خوردن و مستهلک کردن آن فرد توسط خودش چه کمکی به اوضاع میکند؟

آیا جز این است که تلاشِ فردی آن عضو از خانواده و دستاوردهای ناشی از آن تلاش و رضایتی که در پی آن بوجود خواهد آمد منجر به وجود آمدن یک عضو راضی در خانواده خواهد شد؟

آیا این عضوِ راضی نمی‌تواند بعدها نقطه اتکایی در آن خانواده باشد و چراغی را روشن نگه دارد؟

فکر میکنم همین مسئله را برای اختلافات بین عزیزانمان هم داریم.

اگر فرضا اختلافی بین دو نفر از اعضای خانواده وجود دارد، اولین مواجهه ما با این مسئله این پرسش خواهد بود: “من چه کاری میتوانم برای این اختلاف انجام دهم؟”

هرکاری از دست من برمی‌آید انجام خواهم داد، اما اگر تشخیص دادم که نفع بلندمدت آن دو نفر (و نفعِ من، چون در یک خانواده، رضایت و منافع همۀ افراد به هم گره خورده است) در هیچ‌کاری‌نکردنِ من است، آیا صلاح است که باز هم ذهنم را مشغولِ آن اختلاف بکنم؟

آیا این مستهلک شدنِ ناشی از مشغولیت ذهنِ من، در بلندمدت ضرر بزرگی برای “ما” نخواهد بود؟

خلاصه سخن آنکه بنظرم، تلاش برای خالی کردن ذهنمان از پاره‌ای از مشکلاتِ عزیزانمان، برخلاف عنوانی که برای این نوشته انتخاب کرده‌ام، هیچ ربطی به سنگدلی ندارد و اتفاقا مصداق عملِ مشفقانه برای آنان است. به گمانم این تغافل، بهترین کاری است که میتوانیم در حق عزیزان‌مان انجام دهیم.

امیدوارم هیچ‌وقت سنگدل نباشیم و ضمنا همیشه حواسمان به محدودیت‌های ذهنی و جسمی خودمان باشد.

سلام ممنون از مطلب جالبتون اما من متاسفانه وقتی مساله سلامتی عزیزانم باشه علیرغم اینکه میدونم کاری از دستم نمیاد ولی باز هم به شدت خودمو نگران میکنم

سلام زینب
به نظرم این نگرانی طبیعیه و اگر نباشه عجیبه، اما مهم اینه که حواسمون باشه حال خوب و انرژی ما میتونه کمک حال اونها باشه در این شرایط.

این نکته ای بود که از دکتر هلاکویی یاد گرفتم ، و بی نهایت برای من تو یه خانواده پرجمعیت کمک کننده بود، و دیگه کمتر عذاب وجدان میگرفتم خوندن دوباره این موضع تو سایت شما که خوندنش شده برنامه روزانم خالی از لطف نیست

چقدر خوب مصی
من هم این نگاه رو از ویلیام گلاسر و کتاب تیوری انتخابش یاد گرفتم.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه

نام *

ایمیل *

وب‌ سایت

ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.

 Notify me when new comments are added.

نگرش کارنکن

چگونه دل سنگ شویم

رادیو کارنکن

معرفی مراجع آموزشی آنلاین

کتاب‌های خوب برای کارنکن

تست‌های خودشناسی

معرفی شغل‌ها

           

برای آشنایی بیشتر با من و عضویت در خبرنامه ایمیلی سایت به این لینک مراجعه کنید.
در این سایت مطالب زیادی برای معرفی کتابها ارائه شده، برای خواندن آنها به این لینک بروید: مطالبی دربارۀ کتابها

0