چگونه نوار قلب را بفهمیم

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.

فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.

© فرادرس ۱۳۹۹

تفسیر نوار قلب یا «الکتروکاردیوگرام» (Electrocardiogram) در پنج مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله یک مولفه قلبی مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به موج‌های موجود در نوار قلب و تفسیر آن‌ها پزشک قادر به تشخیص نوع عارضه و مشکلات قلبی بیمار خواهد بود.

الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) آزمایشی است که با اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب، عملکرد قلب بیمار را بررسی می‌کند. با هر ضربان قلب، یک پالس الکتریکی (یا موج الکتریکی) از طریق قلب عبور می‌کند. این موج باعث می‌شود ماهیچه‌های قلب فشرده شده و خون به سراسر بدن پمپاژ شود.

تست نوار قلب فعالیت الکتریکی که از قلب عبور می‌کند را اندازه‌گیری و ثبت می‌کند. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا این فعالیت الکتریکی طبیعی است یا مشکلاتی در عملکرد قلب وجود دارد. اگر در حال تجربه آریتمی یا ضربان نامنظم قلبی، درد قفسه سینه یا تپش قلب هستید، ممکن است پزشک انجام تست نوار قلب را برای شما توصیه کند. یک نوار قلب با نتایج غیرطبیعی می‌تواند نشان دهنده تعداد زیادی از مشکلاتی قلبی در فرد باشد.

تفسیر نوار قلب در چند مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله آن برخی از عوارض قلبی قابل تشخیص هستند. در ادامه به بررسی برخی از این مرحله تفسیر نوار قلب می‌پردازیم.

تعداد ضربان قلب در افراد سالم در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است. در دو ناهنجاری تند تپشی یا «تاکی ‌کاردی» (Tachycardia) و کند تپشی یا «بردای ‌کاردی» (Bradycardia) تعداد ضربان قلب به ترتیب بیش از ۱۰۰ و کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه اندازگیری شده است.چگونه نوار قلب را بفهمیم

براساس داده‌های حاصل و تفسیر نوار قلب می‌توان تعداد ضربان قلب را به دست آورد. به طور کلی تعیین ضربان قلب با استفاده از نوار قلب به سه روش انجام می‌شود:

این روش به دلیل سادگی و سرعت انجام یکی از رایج‌ترین روش‌های محاسبه تعداد ضربان قلب از روی تفسیر نوار قلب به شمار می‌آید. در این روش از ۳۰ مربع بزرگ (برابر با ۶ ثانیه) نوار قلب استفاده می‌شود و تعداد کمپلکس‌های QRS درون این ۳۰ مربع بزرگ مورد شمارش قرار می‌گیرد. با ضرب کردن تعداد به دست آمده در ۱۰ می‌توان ضربان قلب بیمار را تعیین کرد.

با توجه به این که هر مربع بزرگ نشان دهنده ۲ ثانیه بر روی نوار قلب است، با محاسبه تعداد مربع‌های بزرگ بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۳۰۰ بر آن‌ها، تعداد ضربان قلب بیمار به دست می‌آید.

در نوار قلب مربع‌های کوچک معادل با ۰٫۴ ثانیه در نظر گرفته می‌شوند. با شمارش مربع‌های کوچک بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۱۵۰۰ بر آن‌ها، میزان ضربان قلب به دست می‌آید.

در ادامه با یک مثال تعداد ضربان قلب در یک نوار قلب طبیعی با ریتم قلب منظم را محاسبه می‌کنیم.

اگر بیمار دارای ریتم منظم قلبی باشد، ضربان قلب او با روش‌ زیر قابل اندازه‌گیری است:

به عنوان مثال اگر ۲ مربع‌ بزرگ بین دو موج R وجود داشته باشند، ضربان قلب بیمار ۱۵۰ ضربه در دقیق محاسبه می‌شود.

اگر قلب بیماری دچار بی نظمی در ریتم باشد روش فوق محاسبه ضربان قلب برای آن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد (از آنجا که فاصله R – R در کل ECG به طور قابل توجهی متفاوت است). در نتیجه، برای محاسبه تعداد ضربان قلب از روش متفاوتی باید استفاده کرد:

به عنوان مثال اگر ۱۰ کمپلکس بر روی نوار ریتم قرار داشته باشد ۱۰ در ۶ ضرب می‌شود، بنابراین تپش قلب بیمار ۶۰ ضربان در دقیقه محاسبه می‌شود. ضربان قلب بیمار می‌تواند منظم یا نامنظم باشد. در حالت کلی ریتم‌های نامنظم هم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

برای تشخیص بی‌نظمی ریتم قلبی، چندین فاصله متوالی R – R را روی یک بخش از کاغذ نوار قلبی مشخص کنید، سپس آن‌ها را در امتداد نوار ریتم حرکت دهید تا بررسی کنید که فاصله‌های بعدی مشابه هستند یا خیر.

نکته: اگر شک دارید که برخی از بلوک‌های دهلیزی (بلوک AV) وجود دارند، ریتم‌های دهلیزی و ریتم‌های بطن را جداگانه مشخص کنید (یعنی امواج P و امواج R را مشخص کنید). وقتی در امتداد نوار ریتم حرکت می‌کنید، می‌توانید تغییر فواصل PR را شناسایی کنید، اگر کمپلکس‌های QRS از دست رفته یا عدم تفکیک کامل بین آن‌ها وجود داشته باشد نیز در این بررسی مشخص می‌شود.

محور قلبی جهت یابی کلی انتشار امواج الکتریکی را دورن قلب مشخص می‌کند. در یک فرد سالم، جهت محور باید از محل ساعت ۱۱ تا ساعت ۵ قرار گیرد. برای تعیین محور قلبی به بررسی لیدهای I،II و III نیاز دارید.

در یک الکتروکاردیوگرام عادی برای یافتن محور قلبی نرمال باید لیدها مورد بررسی قرار گیرند، به عنوان مثال، لید II بیشترین انحراف مثبت را در مقایسه با لیدهای I  و III نشان می‌دهد.

در یک الکتروکاردیوگرام برای پیدا کردن انحراف راست محور قلبی می‌توان لید III بررسی کرد. در این حالت لید III بیشترین انحراف مثبت را دارد و لید I باید انحراف منفی نشان دهد. انحراف به راست محور قلبی با بیماری هیپوتروفی بطنی یا افزایش ضخامت بطن قلب در ارتباط است.

در انحراف به چپ محور قلبی لید I بیشترین میزان انحراف مثبت را نشان می‌دهد و لیدهای II و III هر دو انحراف منفی نشان می‌دهند.

انحراف به چپ محور قلبی با برخی از ناهنجاری‌ها و بیماری‌های قلبی در ارتباط است.

فاصله PR باید اندازه‌ای بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌ثانیه (معادل ۳ تا ۵ مربع کوچک) باشد.

فاصله طولانی PR (در حدود ۰٫۲ ثانیه) نشان دهنده تاخیر دهلیزی (Atrioventricular Delay) است.

تمام فواصل PR در طول نوار قلبی در حالت طبیعی باید مساوی باشد.

برای ارزیابی و تفسیر نوار قلب از روی کمپلکس QRS باید ویژگی‌های زیر را مد نظر قرار داد:

طول این کمپلکس می‌تواند باریک (در حدود ۰٫۱۲ ثانیه) باشد و در برخی مواقع طول آن ممکن است، بزرگ‌تر شود (بیش از ۰٫۱۲ ثانیه).

در تفسیر نوار قلب ارتفاع این کمپلکس به دو صورت بلند و کوتاه یا به عنوان SMALL یا TALL توصیف می‌شوند:

در تفسیر نوار قلب برای ارزیابی مورفولوژی کمپلکس QRS، باید هر یک از امواج Q ،R و S به تنهایی مورد بررسی قرار بگیرند.

موج دلتا بخشی از کمپلکس QRS است که در ابتدای این موج بعد از فرورفتگی Q اتفاق می‌افتد.

موج دلتا نشانه‌ای از این اتفاق است که بطن‌ها زودتر از حالت نرمال خود از جایگاه گره دهلیزی – بطنی فعال شده‌اند. در این حالت QRS زودتر شروع می‌شود و و ارتفاع آن کوتاه‌تر شده و فاصله PR نیز کم می‌شود. به چنین شرایطی سندرم «ولف پارکینسون وایت» (Wolf Parkinson White) می‌گویند. وجود موج دلتا به تنهایی نشان دهنده ابتلا فرد به سندرم ولف پارکینسون وایت نیست، بلکه برای تشخیص قطعی نیاز به شواهد و انجام آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارد.

گاهی در نوار قلبی موج دلتا دیده نمی‌شود و ممکن است کمپلکس QRS به شکل باریکی روی نوار قلب قابل مشاهده باشد که در این حالت «تند تپشی اورتودرومیک» (Orthodromic Tachycardia) اتفاق می‌افتد.

این موج زمانی که به صورت منفرد باشد، در حالت طبیعی و نرمال قرار دارد. موج Q در حالت وجود یک ناهنجاری در عملکرد قلب، بیشتر از ۲۵ درصد اندازه موج R را در بر می‌گیرد که بیش از ۲ میلی‌متر ارتفاع و ۴۰ میلی‌ثانیه طول دارد. وجود تنها یک موج Q در این حالت، اغلب نشانه خطر نیست و باید در نوار قلب به دنبال سایر موج‌های Q بود که شواهدی اولیه بر وجود عارضه انفارکتوس یا سکته قلبی است.

موج T در تفسیر نوار قلب نشان دهنده رپلاریزاسیون بطن‌ها است.

زمانی که در لیدهای اندامی ارتفاع این موج بیشتر از ۵ میلی‌متر و در لیدهای سینه‌ای بیشتر از ۱۰ میلی‌متر باشد، موج T به عنوان موجی بلند شناخته می‌شود.

موج‌های بلند T می‌توانند نشانه‌هایی از بیماری‌های «هیپرکالمی» (Hyperkalaemia) (افزایش سطح پتاسیم خون) و انفارکتوس میوکارد حاد (Hyperacute STEMI) باشد.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

شکوفه دلخواهی (+)

شکوفه دلخواهی کارشناس ارشد نانوبیوتکنولوژی است. فعالیت‌های علمی و کاری او در زمینه تکنیک‌های زیست فناوری و طراحی نانوزیست‌حسگر بوده و اکنون در مجله فرادرس آموزش‌های زیست‌شناسی می‌نویسد.

بر اساس رای 129 نفر

چگونه نوار قلب را بفهمیم

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.

فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.

© فرادرس ۱۳۹۹

تفسیر نوار قلب یا «الکتروکاردیوگرام» (Electrocardiogram) در پنج مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله یک مولفه قلبی مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به موج‌های موجود در نوار قلب و تفسیر آن‌ها پزشک قادر به تشخیص نوع عارضه و مشکلات قلبی بیمار خواهد بود.

الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) آزمایشی است که با اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب، عملکرد قلب بیمار را بررسی می‌کند. با هر ضربان قلب، یک پالس الکتریکی (یا موج الکتریکی) از طریق قلب عبور می‌کند. این موج باعث می‌شود ماهیچه‌های قلب فشرده شده و خون به سراسر بدن پمپاژ شود.

تست نوار قلب فعالیت الکتریکی که از قلب عبور می‌کند را اندازه‌گیری و ثبت می‌کند. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا این فعالیت الکتریکی طبیعی است یا مشکلاتی در عملکرد قلب وجود دارد. اگر در حال تجربه آریتمی یا ضربان نامنظم قلبی، درد قفسه سینه یا تپش قلب هستید، ممکن است پزشک انجام تست نوار قلب را برای شما توصیه کند. یک نوار قلب با نتایج غیرطبیعی می‌تواند نشان دهنده تعداد زیادی از مشکلاتی قلبی در فرد باشد.

تفسیر نوار قلب در چند مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله آن برخی از عوارض قلبی قابل تشخیص هستند. در ادامه به بررسی برخی از این مرحله تفسیر نوار قلب می‌پردازیم.

تعداد ضربان قلب در افراد سالم در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است. در دو ناهنجاری تند تپشی یا «تاکی ‌کاردی» (Tachycardia) و کند تپشی یا «بردای ‌کاردی» (Bradycardia) تعداد ضربان قلب به ترتیب بیش از ۱۰۰ و کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه اندازگیری شده است.چگونه نوار قلب را بفهمیم

براساس داده‌های حاصل و تفسیر نوار قلب می‌توان تعداد ضربان قلب را به دست آورد. به طور کلی تعیین ضربان قلب با استفاده از نوار قلب به سه روش انجام می‌شود:

این روش به دلیل سادگی و سرعت انجام یکی از رایج‌ترین روش‌های محاسبه تعداد ضربان قلب از روی تفسیر نوار قلب به شمار می‌آید. در این روش از ۳۰ مربع بزرگ (برابر با ۶ ثانیه) نوار قلب استفاده می‌شود و تعداد کمپلکس‌های QRS درون این ۳۰ مربع بزرگ مورد شمارش قرار می‌گیرد. با ضرب کردن تعداد به دست آمده در ۱۰ می‌توان ضربان قلب بیمار را تعیین کرد.

با توجه به این که هر مربع بزرگ نشان دهنده ۲ ثانیه بر روی نوار قلب است، با محاسبه تعداد مربع‌های بزرگ بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۳۰۰ بر آن‌ها، تعداد ضربان قلب بیمار به دست می‌آید.

در نوار قلب مربع‌های کوچک معادل با ۰٫۴ ثانیه در نظر گرفته می‌شوند. با شمارش مربع‌های کوچک بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۱۵۰۰ بر آن‌ها، میزان ضربان قلب به دست می‌آید.

در ادامه با یک مثال تعداد ضربان قلب در یک نوار قلب طبیعی با ریتم قلب منظم را محاسبه می‌کنیم.

اگر بیمار دارای ریتم منظم قلبی باشد، ضربان قلب او با روش‌ زیر قابل اندازه‌گیری است:

به عنوان مثال اگر ۲ مربع‌ بزرگ بین دو موج R وجود داشته باشند، ضربان قلب بیمار ۱۵۰ ضربه در دقیق محاسبه می‌شود.

اگر قلب بیماری دچار بی نظمی در ریتم باشد روش فوق محاسبه ضربان قلب برای آن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد (از آنجا که فاصله R – R در کل ECG به طور قابل توجهی متفاوت است). در نتیجه، برای محاسبه تعداد ضربان قلب از روش متفاوتی باید استفاده کرد:

به عنوان مثال اگر ۱۰ کمپلکس بر روی نوار ریتم قرار داشته باشد ۱۰ در ۶ ضرب می‌شود، بنابراین تپش قلب بیمار ۶۰ ضربان در دقیقه محاسبه می‌شود. ضربان قلب بیمار می‌تواند منظم یا نامنظم باشد. در حالت کلی ریتم‌های نامنظم هم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

برای تشخیص بی‌نظمی ریتم قلبی، چندین فاصله متوالی R – R را روی یک بخش از کاغذ نوار قلبی مشخص کنید، سپس آن‌ها را در امتداد نوار ریتم حرکت دهید تا بررسی کنید که فاصله‌های بعدی مشابه هستند یا خیر.

نکته: اگر شک دارید که برخی از بلوک‌های دهلیزی (بلوک AV) وجود دارند، ریتم‌های دهلیزی و ریتم‌های بطن را جداگانه مشخص کنید (یعنی امواج P و امواج R را مشخص کنید). وقتی در امتداد نوار ریتم حرکت می‌کنید، می‌توانید تغییر فواصل PR را شناسایی کنید، اگر کمپلکس‌های QRS از دست رفته یا عدم تفکیک کامل بین آن‌ها وجود داشته باشد نیز در این بررسی مشخص می‌شود.

محور قلبی جهت یابی کلی انتشار امواج الکتریکی را دورن قلب مشخص می‌کند. در یک فرد سالم، جهت محور باید از محل ساعت ۱۱ تا ساعت ۵ قرار گیرد. برای تعیین محور قلبی به بررسی لیدهای I،II و III نیاز دارید.

در یک الکتروکاردیوگرام عادی برای یافتن محور قلبی نرمال باید لیدها مورد بررسی قرار گیرند، به عنوان مثال، لید II بیشترین انحراف مثبت را در مقایسه با لیدهای I  و III نشان می‌دهد.

در یک الکتروکاردیوگرام برای پیدا کردن انحراف راست محور قلبی می‌توان لید III بررسی کرد. در این حالت لید III بیشترین انحراف مثبت را دارد و لید I باید انحراف منفی نشان دهد. انحراف به راست محور قلبی با بیماری هیپوتروفی بطنی یا افزایش ضخامت بطن قلب در ارتباط است.

در انحراف به چپ محور قلبی لید I بیشترین میزان انحراف مثبت را نشان می‌دهد و لیدهای II و III هر دو انحراف منفی نشان می‌دهند.

انحراف به چپ محور قلبی با برخی از ناهنجاری‌ها و بیماری‌های قلبی در ارتباط است.

فاصله PR باید اندازه‌ای بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌ثانیه (معادل ۳ تا ۵ مربع کوچک) باشد.

فاصله طولانی PR (در حدود ۰٫۲ ثانیه) نشان دهنده تاخیر دهلیزی (Atrioventricular Delay) است.

تمام فواصل PR در طول نوار قلبی در حالت طبیعی باید مساوی باشد.

برای ارزیابی و تفسیر نوار قلب از روی کمپلکس QRS باید ویژگی‌های زیر را مد نظر قرار داد:

طول این کمپلکس می‌تواند باریک (در حدود ۰٫۱۲ ثانیه) باشد و در برخی مواقع طول آن ممکن است، بزرگ‌تر شود (بیش از ۰٫۱۲ ثانیه).

در تفسیر نوار قلب ارتفاع این کمپلکس به دو صورت بلند و کوتاه یا به عنوان SMALL یا TALL توصیف می‌شوند:

در تفسیر نوار قلب برای ارزیابی مورفولوژی کمپلکس QRS، باید هر یک از امواج Q ،R و S به تنهایی مورد بررسی قرار بگیرند.

موج دلتا بخشی از کمپلکس QRS است که در ابتدای این موج بعد از فرورفتگی Q اتفاق می‌افتد.

موج دلتا نشانه‌ای از این اتفاق است که بطن‌ها زودتر از حالت نرمال خود از جایگاه گره دهلیزی – بطنی فعال شده‌اند. در این حالت QRS زودتر شروع می‌شود و و ارتفاع آن کوتاه‌تر شده و فاصله PR نیز کم می‌شود. به چنین شرایطی سندرم «ولف پارکینسون وایت» (Wolf Parkinson White) می‌گویند. وجود موج دلتا به تنهایی نشان دهنده ابتلا فرد به سندرم ولف پارکینسون وایت نیست، بلکه برای تشخیص قطعی نیاز به شواهد و انجام آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارد.

گاهی در نوار قلبی موج دلتا دیده نمی‌شود و ممکن است کمپلکس QRS به شکل باریکی روی نوار قلب قابل مشاهده باشد که در این حالت «تند تپشی اورتودرومیک» (Orthodromic Tachycardia) اتفاق می‌افتد.

این موج زمانی که به صورت منفرد باشد، در حالت طبیعی و نرمال قرار دارد. موج Q در حالت وجود یک ناهنجاری در عملکرد قلب، بیشتر از ۲۵ درصد اندازه موج R را در بر می‌گیرد که بیش از ۲ میلی‌متر ارتفاع و ۴۰ میلی‌ثانیه طول دارد. وجود تنها یک موج Q در این حالت، اغلب نشانه خطر نیست و باید در نوار قلب به دنبال سایر موج‌های Q بود که شواهدی اولیه بر وجود عارضه انفارکتوس یا سکته قلبی است.

موج T در تفسیر نوار قلب نشان دهنده رپلاریزاسیون بطن‌ها است.

زمانی که در لیدهای اندامی ارتفاع این موج بیشتر از ۵ میلی‌متر و در لیدهای سینه‌ای بیشتر از ۱۰ میلی‌متر باشد، موج T به عنوان موجی بلند شناخته می‌شود.

موج‌های بلند T می‌توانند نشانه‌هایی از بیماری‌های «هیپرکالمی» (Hyperkalaemia) (افزایش سطح پتاسیم خون) و انفارکتوس میوکارد حاد (Hyperacute STEMI) باشد.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

شکوفه دلخواهی (+)

شکوفه دلخواهی کارشناس ارشد نانوبیوتکنولوژی است. فعالیت‌های علمی و کاری او در زمینه تکنیک‌های زیست فناوری و طراحی نانوزیست‌حسگر بوده و اکنون در مجله فرادرس آموزش‌های زیست‌شناسی می‌نویسد.

بر اساس رای 129 نفر

چگونه نوار قلب را بفهمیم

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.

فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.

© فرادرس ۱۳۹۹

تفسیر نوار قلب یا «الکتروکاردیوگرام» (Electrocardiogram) در پنج مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله یک مولفه قلبی مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به موج‌های موجود در نوار قلب و تفسیر آن‌ها پزشک قادر به تشخیص نوع عارضه و مشکلات قلبی بیمار خواهد بود.

الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) آزمایشی است که با اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب، عملکرد قلب بیمار را بررسی می‌کند. با هر ضربان قلب، یک پالس الکتریکی (یا موج الکتریکی) از طریق قلب عبور می‌کند. این موج باعث می‌شود ماهیچه‌های قلب فشرده شده و خون به سراسر بدن پمپاژ شود.

تست نوار قلب فعالیت الکتریکی که از قلب عبور می‌کند را اندازه‌گیری و ثبت می‌کند. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا این فعالیت الکتریکی طبیعی است یا مشکلاتی در عملکرد قلب وجود دارد. اگر در حال تجربه آریتمی یا ضربان نامنظم قلبی، درد قفسه سینه یا تپش قلب هستید، ممکن است پزشک انجام تست نوار قلب را برای شما توصیه کند. یک نوار قلب با نتایج غیرطبیعی می‌تواند نشان دهنده تعداد زیادی از مشکلاتی قلبی در فرد باشد.

تفسیر نوار قلب در چند مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله آن برخی از عوارض قلبی قابل تشخیص هستند. در ادامه به بررسی برخی از این مرحله تفسیر نوار قلب می‌پردازیم.

تعداد ضربان قلب در افراد سالم در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است. در دو ناهنجاری تند تپشی یا «تاکی ‌کاردی» (Tachycardia) و کند تپشی یا «بردای ‌کاردی» (Bradycardia) تعداد ضربان قلب به ترتیب بیش از ۱۰۰ و کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه اندازگیری شده است.چگونه نوار قلب را بفهمیم

براساس داده‌های حاصل و تفسیر نوار قلب می‌توان تعداد ضربان قلب را به دست آورد. به طور کلی تعیین ضربان قلب با استفاده از نوار قلب به سه روش انجام می‌شود:

این روش به دلیل سادگی و سرعت انجام یکی از رایج‌ترین روش‌های محاسبه تعداد ضربان قلب از روی تفسیر نوار قلب به شمار می‌آید. در این روش از ۳۰ مربع بزرگ (برابر با ۶ ثانیه) نوار قلب استفاده می‌شود و تعداد کمپلکس‌های QRS درون این ۳۰ مربع بزرگ مورد شمارش قرار می‌گیرد. با ضرب کردن تعداد به دست آمده در ۱۰ می‌توان ضربان قلب بیمار را تعیین کرد.

با توجه به این که هر مربع بزرگ نشان دهنده ۲ ثانیه بر روی نوار قلب است، با محاسبه تعداد مربع‌های بزرگ بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۳۰۰ بر آن‌ها، تعداد ضربان قلب بیمار به دست می‌آید.

در نوار قلب مربع‌های کوچک معادل با ۰٫۴ ثانیه در نظر گرفته می‌شوند. با شمارش مربع‌های کوچک بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۱۵۰۰ بر آن‌ها، میزان ضربان قلب به دست می‌آید.

در ادامه با یک مثال تعداد ضربان قلب در یک نوار قلب طبیعی با ریتم قلب منظم را محاسبه می‌کنیم.

اگر بیمار دارای ریتم منظم قلبی باشد، ضربان قلب او با روش‌ زیر قابل اندازه‌گیری است:

به عنوان مثال اگر ۲ مربع‌ بزرگ بین دو موج R وجود داشته باشند، ضربان قلب بیمار ۱۵۰ ضربه در دقیق محاسبه می‌شود.

اگر قلب بیماری دچار بی نظمی در ریتم باشد روش فوق محاسبه ضربان قلب برای آن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد (از آنجا که فاصله R – R در کل ECG به طور قابل توجهی متفاوت است). در نتیجه، برای محاسبه تعداد ضربان قلب از روش متفاوتی باید استفاده کرد:

به عنوان مثال اگر ۱۰ کمپلکس بر روی نوار ریتم قرار داشته باشد ۱۰ در ۶ ضرب می‌شود، بنابراین تپش قلب بیمار ۶۰ ضربان در دقیقه محاسبه می‌شود. ضربان قلب بیمار می‌تواند منظم یا نامنظم باشد. در حالت کلی ریتم‌های نامنظم هم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

برای تشخیص بی‌نظمی ریتم قلبی، چندین فاصله متوالی R – R را روی یک بخش از کاغذ نوار قلبی مشخص کنید، سپس آن‌ها را در امتداد نوار ریتم حرکت دهید تا بررسی کنید که فاصله‌های بعدی مشابه هستند یا خیر.

نکته: اگر شک دارید که برخی از بلوک‌های دهلیزی (بلوک AV) وجود دارند، ریتم‌های دهلیزی و ریتم‌های بطن را جداگانه مشخص کنید (یعنی امواج P و امواج R را مشخص کنید). وقتی در امتداد نوار ریتم حرکت می‌کنید، می‌توانید تغییر فواصل PR را شناسایی کنید، اگر کمپلکس‌های QRS از دست رفته یا عدم تفکیک کامل بین آن‌ها وجود داشته باشد نیز در این بررسی مشخص می‌شود.

محور قلبی جهت یابی کلی انتشار امواج الکتریکی را دورن قلب مشخص می‌کند. در یک فرد سالم، جهت محور باید از محل ساعت ۱۱ تا ساعت ۵ قرار گیرد. برای تعیین محور قلبی به بررسی لیدهای I،II و III نیاز دارید.

در یک الکتروکاردیوگرام عادی برای یافتن محور قلبی نرمال باید لیدها مورد بررسی قرار گیرند، به عنوان مثال، لید II بیشترین انحراف مثبت را در مقایسه با لیدهای I  و III نشان می‌دهد.

در یک الکتروکاردیوگرام برای پیدا کردن انحراف راست محور قلبی می‌توان لید III بررسی کرد. در این حالت لید III بیشترین انحراف مثبت را دارد و لید I باید انحراف منفی نشان دهد. انحراف به راست محور قلبی با بیماری هیپوتروفی بطنی یا افزایش ضخامت بطن قلب در ارتباط است.

در انحراف به چپ محور قلبی لید I بیشترین میزان انحراف مثبت را نشان می‌دهد و لیدهای II و III هر دو انحراف منفی نشان می‌دهند.

انحراف به چپ محور قلبی با برخی از ناهنجاری‌ها و بیماری‌های قلبی در ارتباط است.

فاصله PR باید اندازه‌ای بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌ثانیه (معادل ۳ تا ۵ مربع کوچک) باشد.

فاصله طولانی PR (در حدود ۰٫۲ ثانیه) نشان دهنده تاخیر دهلیزی (Atrioventricular Delay) است.

تمام فواصل PR در طول نوار قلبی در حالت طبیعی باید مساوی باشد.

برای ارزیابی و تفسیر نوار قلب از روی کمپلکس QRS باید ویژگی‌های زیر را مد نظر قرار داد:

طول این کمپلکس می‌تواند باریک (در حدود ۰٫۱۲ ثانیه) باشد و در برخی مواقع طول آن ممکن است، بزرگ‌تر شود (بیش از ۰٫۱۲ ثانیه).

در تفسیر نوار قلب ارتفاع این کمپلکس به دو صورت بلند و کوتاه یا به عنوان SMALL یا TALL توصیف می‌شوند:

در تفسیر نوار قلب برای ارزیابی مورفولوژی کمپلکس QRS، باید هر یک از امواج Q ،R و S به تنهایی مورد بررسی قرار بگیرند.

موج دلتا بخشی از کمپلکس QRS است که در ابتدای این موج بعد از فرورفتگی Q اتفاق می‌افتد.

موج دلتا نشانه‌ای از این اتفاق است که بطن‌ها زودتر از حالت نرمال خود از جایگاه گره دهلیزی – بطنی فعال شده‌اند. در این حالت QRS زودتر شروع می‌شود و و ارتفاع آن کوتاه‌تر شده و فاصله PR نیز کم می‌شود. به چنین شرایطی سندرم «ولف پارکینسون وایت» (Wolf Parkinson White) می‌گویند. وجود موج دلتا به تنهایی نشان دهنده ابتلا فرد به سندرم ولف پارکینسون وایت نیست، بلکه برای تشخیص قطعی نیاز به شواهد و انجام آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارد.

گاهی در نوار قلبی موج دلتا دیده نمی‌شود و ممکن است کمپلکس QRS به شکل باریکی روی نوار قلب قابل مشاهده باشد که در این حالت «تند تپشی اورتودرومیک» (Orthodromic Tachycardia) اتفاق می‌افتد.

این موج زمانی که به صورت منفرد باشد، در حالت طبیعی و نرمال قرار دارد. موج Q در حالت وجود یک ناهنجاری در عملکرد قلب، بیشتر از ۲۵ درصد اندازه موج R را در بر می‌گیرد که بیش از ۲ میلی‌متر ارتفاع و ۴۰ میلی‌ثانیه طول دارد. وجود تنها یک موج Q در این حالت، اغلب نشانه خطر نیست و باید در نوار قلب به دنبال سایر موج‌های Q بود که شواهدی اولیه بر وجود عارضه انفارکتوس یا سکته قلبی است.

موج T در تفسیر نوار قلب نشان دهنده رپلاریزاسیون بطن‌ها است.

زمانی که در لیدهای اندامی ارتفاع این موج بیشتر از ۵ میلی‌متر و در لیدهای سینه‌ای بیشتر از ۱۰ میلی‌متر باشد، موج T به عنوان موجی بلند شناخته می‌شود.

موج‌های بلند T می‌توانند نشانه‌هایی از بیماری‌های «هیپرکالمی» (Hyperkalaemia) (افزایش سطح پتاسیم خون) و انفارکتوس میوکارد حاد (Hyperacute STEMI) باشد.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

شکوفه دلخواهی (+)

شکوفه دلخواهی کارشناس ارشد نانوبیوتکنولوژی است. فعالیت‌های علمی و کاری او در زمینه تکنیک‌های زیست فناوری و طراحی نانوزیست‌حسگر بوده و اکنون در مجله فرادرس آموزش‌های زیست‌شناسی می‌نویسد.

بر اساس رای 129 نفر

چگونه نوار قلب را بفهمیم

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.

فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.

© فرادرس ۱۳۹۹

تفسیر نوار قلب یا «الکتروکاردیوگرام» (Electrocardiogram) در پنج مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله یک مولفه قلبی مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به موج‌های موجود در نوار قلب و تفسیر آن‌ها پزشک قادر به تشخیص نوع عارضه و مشکلات قلبی بیمار خواهد بود.

الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) آزمایشی است که با اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی قلب، عملکرد قلب بیمار را بررسی می‌کند. با هر ضربان قلب، یک پالس الکتریکی (یا موج الکتریکی) از طریق قلب عبور می‌کند. این موج باعث می‌شود ماهیچه‌های قلب فشرده شده و خون به سراسر بدن پمپاژ شود.

تست نوار قلب فعالیت الکتریکی که از قلب عبور می‌کند را اندازه‌گیری و ثبت می‌کند. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا این فعالیت الکتریکی طبیعی است یا مشکلاتی در عملکرد قلب وجود دارد. اگر در حال تجربه آریتمی یا ضربان نامنظم قلبی، درد قفسه سینه یا تپش قلب هستید، ممکن است پزشک انجام تست نوار قلب را برای شما توصیه کند. یک نوار قلب با نتایج غیرطبیعی می‌تواند نشان دهنده تعداد زیادی از مشکلاتی قلبی در فرد باشد.

تفسیر نوار قلب در چند مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله آن برخی از عوارض قلبی قابل تشخیص هستند. در ادامه به بررسی برخی از این مرحله تفسیر نوار قلب می‌پردازیم.

تعداد ضربان قلب در افراد سالم در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است. در دو ناهنجاری تند تپشی یا «تاکی ‌کاردی» (Tachycardia) و کند تپشی یا «بردای ‌کاردی» (Bradycardia) تعداد ضربان قلب به ترتیب بیش از ۱۰۰ و کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه اندازگیری شده است.چگونه نوار قلب را بفهمیم

براساس داده‌های حاصل و تفسیر نوار قلب می‌توان تعداد ضربان قلب را به دست آورد. به طور کلی تعیین ضربان قلب با استفاده از نوار قلب به سه روش انجام می‌شود:

این روش به دلیل سادگی و سرعت انجام یکی از رایج‌ترین روش‌های محاسبه تعداد ضربان قلب از روی تفسیر نوار قلب به شمار می‌آید. در این روش از ۳۰ مربع بزرگ (برابر با ۶ ثانیه) نوار قلب استفاده می‌شود و تعداد کمپلکس‌های QRS درون این ۳۰ مربع بزرگ مورد شمارش قرار می‌گیرد. با ضرب کردن تعداد به دست آمده در ۱۰ می‌توان ضربان قلب بیمار را تعیین کرد.

با توجه به این که هر مربع بزرگ نشان دهنده ۲ ثانیه بر روی نوار قلب است، با محاسبه تعداد مربع‌های بزرگ بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۳۰۰ بر آن‌ها، تعداد ضربان قلب بیمار به دست می‌آید.

در نوار قلب مربع‌های کوچک معادل با ۰٫۴ ثانیه در نظر گرفته می‌شوند. با شمارش مربع‌های کوچک بین دو کمپلکس QRS و تقسیم  ۱۵۰۰ بر آن‌ها، میزان ضربان قلب به دست می‌آید.

در ادامه با یک مثال تعداد ضربان قلب در یک نوار قلب طبیعی با ریتم قلب منظم را محاسبه می‌کنیم.

اگر بیمار دارای ریتم منظم قلبی باشد، ضربان قلب او با روش‌ زیر قابل اندازه‌گیری است:

به عنوان مثال اگر ۲ مربع‌ بزرگ بین دو موج R وجود داشته باشند، ضربان قلب بیمار ۱۵۰ ضربه در دقیق محاسبه می‌شود.

اگر قلب بیماری دچار بی نظمی در ریتم باشد روش فوق محاسبه ضربان قلب برای آن مورد استفاده قرار نمی‌گیرد (از آنجا که فاصله R – R در کل ECG به طور قابل توجهی متفاوت است). در نتیجه، برای محاسبه تعداد ضربان قلب از روش متفاوتی باید استفاده کرد:

به عنوان مثال اگر ۱۰ کمپلکس بر روی نوار ریتم قرار داشته باشد ۱۰ در ۶ ضرب می‌شود، بنابراین تپش قلب بیمار ۶۰ ضربان در دقیقه محاسبه می‌شود. ضربان قلب بیمار می‌تواند منظم یا نامنظم باشد. در حالت کلی ریتم‌های نامنظم هم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

برای تشخیص بی‌نظمی ریتم قلبی، چندین فاصله متوالی R – R را روی یک بخش از کاغذ نوار قلبی مشخص کنید، سپس آن‌ها را در امتداد نوار ریتم حرکت دهید تا بررسی کنید که فاصله‌های بعدی مشابه هستند یا خیر.

نکته: اگر شک دارید که برخی از بلوک‌های دهلیزی (بلوک AV) وجود دارند، ریتم‌های دهلیزی و ریتم‌های بطن را جداگانه مشخص کنید (یعنی امواج P و امواج R را مشخص کنید). وقتی در امتداد نوار ریتم حرکت می‌کنید، می‌توانید تغییر فواصل PR را شناسایی کنید، اگر کمپلکس‌های QRS از دست رفته یا عدم تفکیک کامل بین آن‌ها وجود داشته باشد نیز در این بررسی مشخص می‌شود.

محور قلبی جهت یابی کلی انتشار امواج الکتریکی را دورن قلب مشخص می‌کند. در یک فرد سالم، جهت محور باید از محل ساعت ۱۱ تا ساعت ۵ قرار گیرد. برای تعیین محور قلبی به بررسی لیدهای I،II و III نیاز دارید.

در یک الکتروکاردیوگرام عادی برای یافتن محور قلبی نرمال باید لیدها مورد بررسی قرار گیرند، به عنوان مثال، لید II بیشترین انحراف مثبت را در مقایسه با لیدهای I  و III نشان می‌دهد.

در یک الکتروکاردیوگرام برای پیدا کردن انحراف راست محور قلبی می‌توان لید III بررسی کرد. در این حالت لید III بیشترین انحراف مثبت را دارد و لید I باید انحراف منفی نشان دهد. انحراف به راست محور قلبی با بیماری هیپوتروفی بطنی یا افزایش ضخامت بطن قلب در ارتباط است.

در انحراف به چپ محور قلبی لید I بیشترین میزان انحراف مثبت را نشان می‌دهد و لیدهای II و III هر دو انحراف منفی نشان می‌دهند.

انحراف به چپ محور قلبی با برخی از ناهنجاری‌ها و بیماری‌های قلبی در ارتباط است.

فاصله PR باید اندازه‌ای بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌ثانیه (معادل ۳ تا ۵ مربع کوچک) باشد.

فاصله طولانی PR (در حدود ۰٫۲ ثانیه) نشان دهنده تاخیر دهلیزی (Atrioventricular Delay) است.

تمام فواصل PR در طول نوار قلبی در حالت طبیعی باید مساوی باشد.

برای ارزیابی و تفسیر نوار قلب از روی کمپلکس QRS باید ویژگی‌های زیر را مد نظر قرار داد:

طول این کمپلکس می‌تواند باریک (در حدود ۰٫۱۲ ثانیه) باشد و در برخی مواقع طول آن ممکن است، بزرگ‌تر شود (بیش از ۰٫۱۲ ثانیه).

در تفسیر نوار قلب ارتفاع این کمپلکس به دو صورت بلند و کوتاه یا به عنوان SMALL یا TALL توصیف می‌شوند:

در تفسیر نوار قلب برای ارزیابی مورفولوژی کمپلکس QRS، باید هر یک از امواج Q ،R و S به تنهایی مورد بررسی قرار بگیرند.

موج دلتا بخشی از کمپلکس QRS است که در ابتدای این موج بعد از فرورفتگی Q اتفاق می‌افتد.

موج دلتا نشانه‌ای از این اتفاق است که بطن‌ها زودتر از حالت نرمال خود از جایگاه گره دهلیزی – بطنی فعال شده‌اند. در این حالت QRS زودتر شروع می‌شود و و ارتفاع آن کوتاه‌تر شده و فاصله PR نیز کم می‌شود. به چنین شرایطی سندرم «ولف پارکینسون وایت» (Wolf Parkinson White) می‌گویند. وجود موج دلتا به تنهایی نشان دهنده ابتلا فرد به سندرم ولف پارکینسون وایت نیست، بلکه برای تشخیص قطعی نیاز به شواهد و انجام آزمایش‌های دیگری نیز وجود دارد.

گاهی در نوار قلبی موج دلتا دیده نمی‌شود و ممکن است کمپلکس QRS به شکل باریکی روی نوار قلب قابل مشاهده باشد که در این حالت «تند تپشی اورتودرومیک» (Orthodromic Tachycardia) اتفاق می‌افتد.

این موج زمانی که به صورت منفرد باشد، در حالت طبیعی و نرمال قرار دارد. موج Q در حالت وجود یک ناهنجاری در عملکرد قلب، بیشتر از ۲۵ درصد اندازه موج R را در بر می‌گیرد که بیش از ۲ میلی‌متر ارتفاع و ۴۰ میلی‌ثانیه طول دارد. وجود تنها یک موج Q در این حالت، اغلب نشانه خطر نیست و باید در نوار قلب به دنبال سایر موج‌های Q بود که شواهدی اولیه بر وجود عارضه انفارکتوس یا سکته قلبی است.

موج T در تفسیر نوار قلب نشان دهنده رپلاریزاسیون بطن‌ها است.

زمانی که در لیدهای اندامی ارتفاع این موج بیشتر از ۵ میلی‌متر و در لیدهای سینه‌ای بیشتر از ۱۰ میلی‌متر باشد، موج T به عنوان موجی بلند شناخته می‌شود.

موج‌های بلند T می‌توانند نشانه‌هایی از بیماری‌های «هیپرکالمی» (Hyperkalaemia) (افزایش سطح پتاسیم خون) و انفارکتوس میوکارد حاد (Hyperacute STEMI) باشد.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

شکوفه دلخواهی (+)

شکوفه دلخواهی کارشناس ارشد نانوبیوتکنولوژی است. فعالیت‌های علمی و کاری او در زمینه تکنیک‌های زیست فناوری و طراحی نانوزیست‌حسگر بوده و اکنون در مجله فرادرس آموزش‌های زیست‌شناسی می‌نویسد.

بر اساس رای 129 نفر

چگونه نوار قلب را بفهمیم

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.

فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.

© فرادرس ۱۳۹۹

پزشک می تواند از نوارقلب برای مشاهده الگوهای میان ضربانات قلبی و ریتم آن برای تشخیص شرایط مختلف قلب استفاده کند. نوار قلبی روشی غیر تهاجمی، تستی بدون درد با نتایج سریع است. پزشک ممکن است در مورد نتایج نوار قلب با شما در همان روز انجام تست و یا روز بعد آن صحبت کند.

نوارقلب روش غیرتهاجمی بدون درد، برای تشخیص انواع بسیاری از مشکلات قلبی معمول است. پزشک ممکن است از نوار قلب برای تشخیص موارد زیر استفاده کند:

اگر شما سابقه خانوادگی بیماری های قلبی دارید ، پزشک ممکن است نوارقلب را به عنوان یک تست غربالگری اولیه پیشنهاد دهد، حتی اگر شما هیچ علایمی نداشته باشید. معلوم نیست که چگونه الکترو کاردیوگرام ها در غربالگری افرادی که هیچ نشانه ای ندارند، کمک کننده هستند.

نوارقلب یک روش بی خطر است. شما ممکن است یک ناراحتی جزئی، شبیه به از برداشتن چسب پانسمان، زمانی که الکترود های ثبت کننده از قفسه سینه تان برداشته می شوند، احساس کنید. گاهی ممکن است بدن به نوار الکترود حساس باشد و سبب قرمزی یا تورم بر روی پوست شما شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

در یک تست استرس ، در حالی که شما ورزش می کنید و یا بعد از مصرف داروهایی که اثراتی شبیه به فعالیت بدنی دارند، ECG یا نوار قلب برداشته می شود که ممکن است باعث ضربان قلب نامنظم یا به ندرت، یک حمله قلبی شوند . این عوارض جانبی توسط ورزش و یا دارو، نه خود ECG ایجاد می شوند.

هر گونه خطر برق گرفتگی در طول انجام نوارقلبی وجود ندارد. الکترودهای قرار داده شده بر روی بدن شما تنها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کنند. الکترودها برق را ساطع نمی کنند.

آماده سازی ویژه ای لازم نیست. با این حال، پزشک در مورد داروها و یا مکمل های که مصرف می کنید، با شما صحبت خواهد کرد. برخی از داروها و مکمل ها ممکن است بر روی نتیجه نوار قلب شما تاثیر بگذارند.

نوارقلب می تواند در مطب پزشک یا بیمارستان انجام شود و اغلب توسط یک تکنسین اینکار صورت می گیرد. پس از تغییر به یک لباس بیمارستان، شما بر روی یک تخت بررسی دراز می کشید.

الکترودها که اغلب ۱۲ تا ۱۵ تا هستند، به دست ها، پاها و قفسه سینه متصل خواهند شد. الکترودها پدهای چسبنده اعمال شده با ژل یا نوار برای کمک به تشخیص و هدایت جریان الکتریکی قلب شما می باشد. اگر شما در قسمت های بدن خود که در آن الکترودها قرار داده خواهد شد، مو داشته باشید، تکنسین ممکن است برای چسبیدن صحیح الکترودها، مقداری از موها را بتراشد.

شما می توانید به طور معمول در طول انجام نوار قلب نفس بکشید. با این حال، اطمینان حاصل کنید که شما برای دراز کشیدن آماده هستید. حرکت کردن، صحبت کردن و یا تکان خوردن ممکن است بر روی نتایج تست الکتروکاردیوگرام شما تاثیر گذارد. نوار قلب استاندارد فقط چند دقیقه طول می کشد.

همانطور که شما بر روی تخت دراز کشیده اید، الکترودها پالس هایی را ثبت خواهند کرد که ضربان قلب شما را ایجاد می کنند. این پالس ها به شکل امواج بر روی نمایشگر رایانه ثبت و یا بر روی کاغذ چاپ می شوند. پزشک با مشاهده امواج حرکت های نرمال پالس ها را خواهد دید.

اگر شما یک بی نظمی ضربان قلب که گهگاه رخ می دهند داشته باشید، ممکن است فرآیند انجام نوار قلب یا ECG بیشتر از چند دقیقه زمان برد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است انواع دیگری از ECG را توصیه کند که در ادامه معرفی شده اند.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک مانیتور ECG سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب شما را برای یک دوره ۲۴ ساعته ثبت می کند. سیم هایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب شما و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالی که شما این مانیتور را می پوشید، تمام فعالیت ها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشت های شما را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم شما را بفهمد.

اگر علایم شما اغلب رخ نمی دهند، ممکن است پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به شما توصیه شود . این دستگاه شبیه به یک مانیتور هولتر است، اما اجازه می دهد تا شما ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانی که علائم اتفاق می افتد، انجام دهید . شما می توانید یافته های ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک خود ارسال کنید.

اگر مشکلات قلبی شما اغلب در طول ورزش رخ می دهد، پزشک ممکن است بخواهد در طول یک ECG شما بر روی تردمیل راه بروید و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزنید. این یک تست استرس یا تست ورزش نامیده می شود. اگر شما مبتلا به یک وضعیت پزشکی می باشید که برای شما راه رفتن را مشکل می کند، ممکن است به شما دارویی برای تقلید اثر ورزش بر قلبتان تزریق شود .

معمولا، پزشک قادر است به شما نتایج ECG تان را در همان روز انجام آن توضیح بدهد. اگر نوارقلبی شما طبیعی است، شما ممکن است به آزمایش دیگری نیاز نداشته باشید. اگر نتایج نشان دهنده وجود یک مشکل قلبی در شماست، شما ممکن است به تکرار ECG و یا سایر آزمایشات تشخیصی مانند اکوکاردیوگرافی نیاز داشته باشید. درمان بستگی به چیزی دارد که باعث ایجاد علائم و نشانه ها در شما می شود. شما می توانید فعالیت های عادی روزانه خود را پس از انجام نوار قلب از سر بگیرید.

داشتن یک ضربان قلب سریع ، آهسته و یا نامنظم سرنخ هایی در مورد بیماری قلبی به پزشک می دهد از جمله:

به طور معمول، ضربان قلب را می توان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نامنظم است، نوار قلب یا ECG ممکن است کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند به پزشکتان در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی ، ضربان قلب کندتر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک کند. این شرایط ممکن است هنگامی رخ دهد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها، مانند مسدود کننده های بتا همچون بتا بلوکرها ، داروهای روان گردان یا آمفتامین، می توانند آغاز کننده آریتمی باشند.

نوار قلب، اغلب می تواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد. الگوهای موجود در ECG ممکن است نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و همچنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که شما علائمی دارید و می تواند به پزشکتان در تعیین اینکه آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب از جمله درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده، کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند سرنخ هایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند. اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بی نظمی در ریتم قلب شما پیدا کرد، ممکن است دیگر روش های تشخیص بیماری های قلبی عروقی را برای شما تجویز کند.

دکتر قلب محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق در تهران و فوق تخصص آنژیوپلاستی در تهران

شما نیز می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

سلام

این کار هیچ تاثیری نداره

برای کنترل اصطراب باید با روان پزشک مشورت کنید

سلام متاسفانه بدون معاینه نمیشه اظهار نظر کرد باید معاینه شوید

 سلام

فایل هاتون ارسال نشده

دردهای تیرکشنده معمول قلبی نیست

اما با توجه به این‌که دیابت و فشار خون دارند بدون معاینه اصلا نمیشه اظهار نظر کرد و بیمار باید معاینه شود و نوار قلب گرفته شود

سلام

تعداد ضربان کمی پایینه

سایر موارد طبیعیه

خواهش میکنم

سلام

توی این شرایط معمولاً امکان تغییر پزشک یا بیمارستان نیستچگونه نوار قلب را بفهمیم

چون بیمارستان دیگری بعیده  که به شما پذیرش بده

رزیدنت ها هستند می تونید از رزیدنت مربوطه شان سوال کنید

💚 دکتر محمدحسین نجفی متخصص قلب و عروق

💚 فلوشیپ فوق تخصص آنژیوپلاستی

💚 مدیر گروه قلب آکادمی ملی فوتبال (ایفمارک)

💚 عضو انجمن قلب و انجمن پزشکی هسته ای آمریکا

 

دسترسی سریع

دسترسی سریع

ویزیت آنلاین

پزشک می تواند از نوارقلب برای مشاهده الگوهای میان ضربانات قلبی و ریتم آن برای تشخیص شرایط مختلف قلب استفاده کند. نوار قلبی روشی غیر تهاجمی، تستی بدون درد با نتایج سریع است. پزشک ممکن است در مورد نتایج نوار قلب با شما در همان روز انجام تست و یا روز بعد آن صحبت کند.

نوارقلب روش غیرتهاجمی بدون درد، برای تشخیص انواع بسیاری از مشکلات قلبی معمول است. پزشک ممکن است از نوار قلب برای تشخیص موارد زیر استفاده کند:

اگر شما سابقه خانوادگی بیماری های قلبی دارید ، پزشک ممکن است نوارقلب را به عنوان یک تست غربالگری اولیه پیشنهاد دهد، حتی اگر شما هیچ علایمی نداشته باشید. معلوم نیست که چگونه الکترو کاردیوگرام ها در غربالگری افرادی که هیچ نشانه ای ندارند، کمک کننده هستند.

نوارقلب یک روش بی خطر است. شما ممکن است یک ناراحتی جزئی، شبیه به از برداشتن چسب پانسمان، زمانی که الکترود های ثبت کننده از قفسه سینه تان برداشته می شوند، احساس کنید. گاهی ممکن است بدن به نوار الکترود حساس باشد و سبب قرمزی یا تورم بر روی پوست شما شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

در یک تست استرس ، در حالی که شما ورزش می کنید و یا بعد از مصرف داروهایی که اثراتی شبیه به فعالیت بدنی دارند، ECG یا نوار قلب برداشته می شود که ممکن است باعث ضربان قلب نامنظم یا به ندرت، یک حمله قلبی شوند . این عوارض جانبی توسط ورزش و یا دارو، نه خود ECG ایجاد می شوند.

هر گونه خطر برق گرفتگی در طول انجام نوارقلبی وجود ندارد. الکترودهای قرار داده شده بر روی بدن شما تنها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کنند. الکترودها برق را ساطع نمی کنند.

آماده سازی ویژه ای لازم نیست. با این حال، پزشک در مورد داروها و یا مکمل های که مصرف می کنید، با شما صحبت خواهد کرد. برخی از داروها و مکمل ها ممکن است بر روی نتیجه نوار قلب شما تاثیر بگذارند.

نوارقلب می تواند در مطب پزشک یا بیمارستان انجام شود و اغلب توسط یک تکنسین اینکار صورت می گیرد. پس از تغییر به یک لباس بیمارستان، شما بر روی یک تخت بررسی دراز می کشید.

الکترودها که اغلب ۱۲ تا ۱۵ تا هستند، به دست ها، پاها و قفسه سینه متصل خواهند شد. الکترودها پدهای چسبنده اعمال شده با ژل یا نوار برای کمک به تشخیص و هدایت جریان الکتریکی قلب شما می باشد. اگر شما در قسمت های بدن خود که در آن الکترودها قرار داده خواهد شد، مو داشته باشید، تکنسین ممکن است برای چسبیدن صحیح الکترودها، مقداری از موها را بتراشد.

شما می توانید به طور معمول در طول انجام نوار قلب نفس بکشید. با این حال، اطمینان حاصل کنید که شما برای دراز کشیدن آماده هستید. حرکت کردن، صحبت کردن و یا تکان خوردن ممکن است بر روی نتایج تست الکتروکاردیوگرام شما تاثیر گذارد. نوار قلب استاندارد فقط چند دقیقه طول می کشد.

همانطور که شما بر روی تخت دراز کشیده اید، الکترودها پالس هایی را ثبت خواهند کرد که ضربان قلب شما را ایجاد می کنند. این پالس ها به شکل امواج بر روی نمایشگر رایانه ثبت و یا بر روی کاغذ چاپ می شوند. پزشک با مشاهده امواج حرکت های نرمال پالس ها را خواهد دید.

اگر شما یک بی نظمی ضربان قلب که گهگاه رخ می دهند داشته باشید، ممکن است فرآیند انجام نوار قلب یا ECG بیشتر از چند دقیقه زمان برد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است انواع دیگری از ECG را توصیه کند که در ادامه معرفی شده اند.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک مانیتور ECG سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب شما را برای یک دوره ۲۴ ساعته ثبت می کند. سیم هایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب شما و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالی که شما این مانیتور را می پوشید، تمام فعالیت ها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشت های شما را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم شما را بفهمد.

اگر علایم شما اغلب رخ نمی دهند، ممکن است پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به شما توصیه شود . این دستگاه شبیه به یک مانیتور هولتر است، اما اجازه می دهد تا شما ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانی که علائم اتفاق می افتد، انجام دهید . شما می توانید یافته های ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک خود ارسال کنید.

اگر مشکلات قلبی شما اغلب در طول ورزش رخ می دهد، پزشک ممکن است بخواهد در طول یک ECG شما بر روی تردمیل راه بروید و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزنید. این یک تست استرس یا تست ورزش نامیده می شود. اگر شما مبتلا به یک وضعیت پزشکی می باشید که برای شما راه رفتن را مشکل می کند، ممکن است به شما دارویی برای تقلید اثر ورزش بر قلبتان تزریق شود .

معمولا، پزشک قادر است به شما نتایج ECG تان را در همان روز انجام آن توضیح بدهد. اگر نوارقلبی شما طبیعی است، شما ممکن است به آزمایش دیگری نیاز نداشته باشید. اگر نتایج نشان دهنده وجود یک مشکل قلبی در شماست، شما ممکن است به تکرار ECG و یا سایر آزمایشات تشخیصی مانند اکوکاردیوگرافی نیاز داشته باشید. درمان بستگی به چیزی دارد که باعث ایجاد علائم و نشانه ها در شما می شود. شما می توانید فعالیت های عادی روزانه خود را پس از انجام نوار قلب از سر بگیرید.

داشتن یک ضربان قلب سریع ، آهسته و یا نامنظم سرنخ هایی در مورد بیماری قلبی به پزشک می دهد از جمله:

به طور معمول، ضربان قلب را می توان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نامنظم است، نوار قلب یا ECG ممکن است کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند به پزشکتان در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی ، ضربان قلب کندتر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک کند. این شرایط ممکن است هنگامی رخ دهد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها، مانند مسدود کننده های بتا همچون بتا بلوکرها ، داروهای روان گردان یا آمفتامین، می توانند آغاز کننده آریتمی باشند.

نوار قلب، اغلب می تواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد. الگوهای موجود در ECG ممکن است نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و همچنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که شما علائمی دارید و می تواند به پزشکتان در تعیین اینکه آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب از جمله درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده، کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند سرنخ هایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند. اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بی نظمی در ریتم قلب شما پیدا کرد، ممکن است دیگر روش های تشخیص بیماری های قلبی عروقی را برای شما تجویز کند.

دکتر قلب محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق در تهران و فوق تخصص آنژیوپلاستی در تهران

شما نیز می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

سلام

این کار هیچ تاثیری نداره

برای کنترل اصطراب باید با روان پزشک مشورت کنید

سلام متاسفانه بدون معاینه نمیشه اظهار نظر کرد باید معاینه شوید

 سلام

فایل هاتون ارسال نشده

دردهای تیرکشنده معمول قلبی نیست

اما با توجه به این‌که دیابت و فشار خون دارند بدون معاینه اصلا نمیشه اظهار نظر کرد و بیمار باید معاینه شود و نوار قلب گرفته شود

سلام

تعداد ضربان کمی پایینه

سایر موارد طبیعیه

خواهش میکنم

سلام

توی این شرایط معمولاً امکان تغییر پزشک یا بیمارستان نیستچگونه نوار قلب را بفهمیم

چون بیمارستان دیگری بعیده  که به شما پذیرش بده

رزیدنت ها هستند می تونید از رزیدنت مربوطه شان سوال کنید

💚 دکتر محمدحسین نجفی متخصص قلب و عروق

💚 فلوشیپ فوق تخصص آنژیوپلاستی

💚 مدیر گروه قلب آکادمی ملی فوتبال (ایفمارک)

💚 عضو انجمن قلب و انجمن پزشکی هسته ای آمریکا

 

دسترسی سریع

دسترسی سریع

ویزیت آنلاین

پزشک می تواند از نوارقلب برای مشاهده الگوهای میان ضربانات قلبی و ریتم آن برای تشخیص شرایط مختلف قلب استفاده کند. نوار قلبی روشی غیر تهاجمی، تستی بدون درد با نتایج سریع است. پزشک ممکن است در مورد نتایج نوار قلب با شما در همان روز انجام تست و یا روز بعد آن صحبت کند.

نوارقلب روش غیرتهاجمی بدون درد، برای تشخیص انواع بسیاری از مشکلات قلبی معمول است. پزشک ممکن است از نوار قلب برای تشخیص موارد زیر استفاده کند:

اگر شما سابقه خانوادگی بیماری های قلبی دارید ، پزشک ممکن است نوارقلب را به عنوان یک تست غربالگری اولیه پیشنهاد دهد، حتی اگر شما هیچ علایمی نداشته باشید. معلوم نیست که چگونه الکترو کاردیوگرام ها در غربالگری افرادی که هیچ نشانه ای ندارند، کمک کننده هستند.

نوارقلب یک روش بی خطر است. شما ممکن است یک ناراحتی جزئی، شبیه به از برداشتن چسب پانسمان، زمانی که الکترود های ثبت کننده از قفسه سینه تان برداشته می شوند، احساس کنید. گاهی ممکن است بدن به نوار الکترود حساس باشد و سبب قرمزی یا تورم بر روی پوست شما شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

در یک تست استرس ، در حالی که شما ورزش می کنید و یا بعد از مصرف داروهایی که اثراتی شبیه به فعالیت بدنی دارند، ECG یا نوار قلب برداشته می شود که ممکن است باعث ضربان قلب نامنظم یا به ندرت، یک حمله قلبی شوند . این عوارض جانبی توسط ورزش و یا دارو، نه خود ECG ایجاد می شوند.

هر گونه خطر برق گرفتگی در طول انجام نوارقلبی وجود ندارد. الکترودهای قرار داده شده بر روی بدن شما تنها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کنند. الکترودها برق را ساطع نمی کنند.

آماده سازی ویژه ای لازم نیست. با این حال، پزشک در مورد داروها و یا مکمل های که مصرف می کنید، با شما صحبت خواهد کرد. برخی از داروها و مکمل ها ممکن است بر روی نتیجه نوار قلب شما تاثیر بگذارند.

نوارقلب می تواند در مطب پزشک یا بیمارستان انجام شود و اغلب توسط یک تکنسین اینکار صورت می گیرد. پس از تغییر به یک لباس بیمارستان، شما بر روی یک تخت بررسی دراز می کشید.

الکترودها که اغلب ۱۲ تا ۱۵ تا هستند، به دست ها، پاها و قفسه سینه متصل خواهند شد. الکترودها پدهای چسبنده اعمال شده با ژل یا نوار برای کمک به تشخیص و هدایت جریان الکتریکی قلب شما می باشد. اگر شما در قسمت های بدن خود که در آن الکترودها قرار داده خواهد شد، مو داشته باشید، تکنسین ممکن است برای چسبیدن صحیح الکترودها، مقداری از موها را بتراشد.

شما می توانید به طور معمول در طول انجام نوار قلب نفس بکشید. با این حال، اطمینان حاصل کنید که شما برای دراز کشیدن آماده هستید. حرکت کردن، صحبت کردن و یا تکان خوردن ممکن است بر روی نتایج تست الکتروکاردیوگرام شما تاثیر گذارد. نوار قلب استاندارد فقط چند دقیقه طول می کشد.

همانطور که شما بر روی تخت دراز کشیده اید، الکترودها پالس هایی را ثبت خواهند کرد که ضربان قلب شما را ایجاد می کنند. این پالس ها به شکل امواج بر روی نمایشگر رایانه ثبت و یا بر روی کاغذ چاپ می شوند. پزشک با مشاهده امواج حرکت های نرمال پالس ها را خواهد دید.

اگر شما یک بی نظمی ضربان قلب که گهگاه رخ می دهند داشته باشید، ممکن است فرآیند انجام نوار قلب یا ECG بیشتر از چند دقیقه زمان برد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است انواع دیگری از ECG را توصیه کند که در ادامه معرفی شده اند.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک مانیتور ECG سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب شما را برای یک دوره ۲۴ ساعته ثبت می کند. سیم هایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب شما و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالی که شما این مانیتور را می پوشید، تمام فعالیت ها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشت های شما را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم شما را بفهمد.

اگر علایم شما اغلب رخ نمی دهند، ممکن است پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به شما توصیه شود . این دستگاه شبیه به یک مانیتور هولتر است، اما اجازه می دهد تا شما ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانی که علائم اتفاق می افتد، انجام دهید . شما می توانید یافته های ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک خود ارسال کنید.

اگر مشکلات قلبی شما اغلب در طول ورزش رخ می دهد، پزشک ممکن است بخواهد در طول یک ECG شما بر روی تردمیل راه بروید و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزنید. این یک تست استرس یا تست ورزش نامیده می شود. اگر شما مبتلا به یک وضعیت پزشکی می باشید که برای شما راه رفتن را مشکل می کند، ممکن است به شما دارویی برای تقلید اثر ورزش بر قلبتان تزریق شود .

معمولا، پزشک قادر است به شما نتایج ECG تان را در همان روز انجام آن توضیح بدهد. اگر نوارقلبی شما طبیعی است، شما ممکن است به آزمایش دیگری نیاز نداشته باشید. اگر نتایج نشان دهنده وجود یک مشکل قلبی در شماست، شما ممکن است به تکرار ECG و یا سایر آزمایشات تشخیصی مانند اکوکاردیوگرافی نیاز داشته باشید. درمان بستگی به چیزی دارد که باعث ایجاد علائم و نشانه ها در شما می شود. شما می توانید فعالیت های عادی روزانه خود را پس از انجام نوار قلب از سر بگیرید.

داشتن یک ضربان قلب سریع ، آهسته و یا نامنظم سرنخ هایی در مورد بیماری قلبی به پزشک می دهد از جمله:

به طور معمول، ضربان قلب را می توان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نامنظم است، نوار قلب یا ECG ممکن است کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند به پزشکتان در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی ، ضربان قلب کندتر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک کند. این شرایط ممکن است هنگامی رخ دهد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها، مانند مسدود کننده های بتا همچون بتا بلوکرها ، داروهای روان گردان یا آمفتامین، می توانند آغاز کننده آریتمی باشند.

نوار قلب، اغلب می تواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد. الگوهای موجود در ECG ممکن است نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و همچنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که شما علائمی دارید و می تواند به پزشکتان در تعیین اینکه آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب از جمله درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده، کمک کننده باشد.

نوار قلب می تواند سرنخ هایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند. اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بی نظمی در ریتم قلب شما پیدا کرد، ممکن است دیگر روش های تشخیص بیماری های قلبی عروقی را برای شما تجویز کند.

دکتر قلب محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق در تهران و فوق تخصص آنژیوپلاستی در تهران

شما نیز می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.

در این مقاله مطالعه می‌کنید:

سلام

این کار هیچ تاثیری نداره

برای کنترل اصطراب باید با روان پزشک مشورت کنید

سلام متاسفانه بدون معاینه نمیشه اظهار نظر کرد باید معاینه شوید

 سلام

فایل هاتون ارسال نشده

دردهای تیرکشنده معمول قلبی نیست

اما با توجه به این‌که دیابت و فشار خون دارند بدون معاینه اصلا نمیشه اظهار نظر کرد و بیمار باید معاینه شود و نوار قلب گرفته شود

سلام

تعداد ضربان کمی پایینه

سایر موارد طبیعیه

خواهش میکنم

سلام

توی این شرایط معمولاً امکان تغییر پزشک یا بیمارستان نیستچگونه نوار قلب را بفهمیم

چون بیمارستان دیگری بعیده  که به شما پذیرش بده

رزیدنت ها هستند می تونید از رزیدنت مربوطه شان سوال کنید

💚 دکتر محمدحسین نجفی متخصص قلب و عروق

💚 فلوشیپ فوق تخصص آنژیوپلاستی

💚 مدیر گروه قلب آکادمی ملی فوتبال (ایفمارک)

💚 عضو انجمن قلب و انجمن پزشکی هسته ای آمریکا

 

دسترسی سریع

دسترسی سریع

ویزیت آنلاین

۱۳۸۹/۱۲/۲۸ | مبانی الکتروکاردیوگرافی | ۲۳ نظرات

امواج الکتریکی قلب توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف بر روی کاغذ مخصوصی ترسیم می‌شوند. این کاغذ شطرنجی بوده و از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است. هر ضلع مربع‌های ریز، یک میلی‌متر طول دارد. هر ۵ مربع ریز، با یک خط تیره از هم جدا شده‌اند، در نتیجه هر ۲۵ مربع ریز تشکیل یک مربع درشت‌تر را می‌دهند. هر ضلع مربع‌های بزرگ ۵ میلی‌متر طول دارد. بر روی کاغذ الکتروکاردیوگرام، محور افقی نشان دهنده‌ی زمان و محور عرضی نشان دهنده‌ی دامنه ولتاژ است.

 

دستگاه الکتروکاردیوگراف به طور استاندارد با سرعت ۲۵ میلی‌متر در ثانیه وقایع الکتریکی قلب را ثبت می‌کند. پس هر مربع یک میلی‌متری بر روی محور افقی، معادل ۰۴/۰ ثانیه، و هر مربع ۵ میلی‌متری معادل ۲/۰ ثانیه می‌باشد.

 

چگونه نوار قلب را بفهمیم

دستگاه الکتروکاردیوگراف به طور استاندارد، به نحوی تنظیم شده است که یک جریان الکتریکی با دامنه ولتاژ یک میلی‌ولت، موجی به اندازه‌ی ۱۰ میلی‌متر بر روی کاغذ الکتروکاردیوگرام ترسیم خواهد کرد. بدین ترتیب هر مربع کوچک بر روی محور عرضی، معادل ۱/۰ میلی‌ولت و هر مربع بزرگ معادل ۵/۰ میلی‌ولت می‌باشد.

 

اگر هیچ انرژی الکتریکی وجود نداشته باشد دستگاه الکتروکاردیوگرام یک خط صاف را ترسیم می‌کند، این خط خط ایزوالکتریک نامیده می‌شود. امواج مثبت به شکل انحراف رو به بالا از خط ایزوالکتریک، و امواج منفی به شکل انحراف رو به پایین از خط ایزوالکتریک نمایش داده می‌شوند.

الکتروکاردیوگرام یک فرد طبیعی به شکل زیر بر روی کاغذ الکتروکاردیوگرام نقش می‌بندد:

 

 

هر کدام از اجزای مشاهده شده بر روی شکل، نشان دهنده‌ی بخشی از فعالیت الکتریکی سلول‌های قلب می‌باشند. این اجزا به صورت قراردادی نام‌گذاری شده‌اند و در تمام دنیا به همین نام‌ها معروف هستند.

 

 

موج P: عبور جریان الکتریکی از دهلیزها، اولین موج ECG را ایجاد می‌کند. این موج P نام‌دارد. موج P در حالت طبیعی گرد، صاف و قرینه بوده و نشان دهنده‌ی دپولاریزاسیون دهلیزهاست.

 

فاصله‌ی PR: از ابتدای موج P تا شروع کمپلکس QRS به این نام خوانده می‌شود. این فاصله نشان دهنده‌ی زمان سپری شده برای رن موج دپولاریزاسیون از دهلیزها به بطن‌ها است. قسمت عمده‌ی این فاصله به علت وقفه‌ی ایمپالس در گره‌ی AV شکل می‌گیرد.

 

کمپلکس QRS: از مجموع سه موج تشکیل شده است و مجموعاً نشان دهنده‌ی دپلاریزاسیون بطن‌ها است. اولین موج منفی بعد از P، موج Q نام دارد. اولین موج مثبت بعد از P را موج R ، و اولین موج منفی بعد از R را S می‌نامند. چون هر سه موج ممکن است با هم دیده نشوند، مجموع این سه موج را با هم یک کمپلکس QRS می‌نامند.

 

قطعه‌ی ST: از انتهای کمپلکس QRS تا ابتدای موج T را قطعه‌ی ST نام‌گذاری کرده‌اند. این قطعه نشان‌دهنده‌ی مراحل ابتدایی رپولاریزاسیون بطن‌ها است.

 

موج T: موجی گرد و مثبت می‌باشد که بعد از QRS ظاهر می‌شود. این موج نشان دهنده‌ی مراحل انتهایی رپولاریزاسیون بطن‌ها است.

 

فاصله‌ی QT: از ابتدای کمپلکس QRS تا انتهای موج T می‌باشد و نشان دهنده‌ی زمان لازم برای مجموع فعالیت بطن‌ها در طی یک چرخه‌ی قلبی است.

 

موج U: موجی گرد و کوچک می‌باشد که بعد از T ظاهر می‌شود. این موج همیشه دیده نمی‌شود.

 

 

 

 

همانطور که متوجه شده‌اید، هر گونه انحراف از خط ایزوالکتریک را یک موج می‌نامند. بخشی از خط ایزوالکتریک که بین دو موج قرار می‌گیرد، قطعه (segment) و به مجموع یک قطعه و حداقل یک موج فاصله (interval) گفته می‌شود.

 

 

به یاد سپاری اندازه‌های طبیعی هر کدام از اجزای الکتروکاردیوگرام برای تشخیص اختلالات ECG ضروری است. این اندازه‌ها در جدول زیر نشان داده شده‌اند:چگونه نوار قلب را بفهمیم

برای تفسیر و اصطلاحاً خواندن یک ریتم قلبی، مساله‌ی مهم توجه به تمام اجزا، امواج، قطعات و فواصل موجود بر روی نوار ریتم، قبل از قضاوت در مورد آن، می‌باشد. جهت جلوگیری از سردرگمی، شما می‌بایست یک توالی منطقی را در ذهن خود ترسیم، و در مواجهه با هر ریتم قلبی، از آن توالی پیروی کنید. ما روش ۵ مرحله‌ای زیر را پیشنهاد می‌کنیم:

 

قدم اول: سرعت ضربان قلب را محاسبه کنید.

قدم دوم: نظم را پیدا کنید.

قدم سوم: امواج P را نگاه کنید.

قدم چهارم: به فواصل PR توجه کنید.

قدم پنجم: عرض کمپلکس‌های QR را مورد توجه قرار دهید.

 

برای تعیین سرعت ضربان قلب از روی الکتروکاردیوگرام، روش‌های متعددی وجود دارند. ۴ روش شایع، در زیر معرفی می‌شوند.

روش اول: روش ۶ ثانیه‌ای

روش دوم: روش مربع‌های بزرگ

روش سوم: روش مربع‌های کوچک

روش چهارم: روش ترتیبی

 

روش ۶ ثانیه‌ای

این روش ساده‌ترین، سریع‌ترین و فراوان‌ترین روش اندازه‌گیری سرعت ضربان قلب از روی الکتروکاردیوگرام می‌باشد؛ که برای محاسبه‌ی ریتم‌های نامنظم و برادیکارد، نسبت به سه روش دیگر اولویت دارد. در این روش، ۶ ثانیه از یک نوار ریتم انتخاب می‌شود (۳۰ مربع بزرگ)، و سپس تعداد کمپلکس‌های QRS در این فاصله‌ی ۶ ثانیه‌ای شمرده و در عدد ۱۰ ضرب می‌شود تا تعداد ضربان قلب در یک دقیقه به دست آید.

 

 

روش مربع‌های بزرگ

چنانچه گفته شد، هر مربع برگ بر روی محور افقی معادل ۲/۰ ثانیه است. با این پیش زمینه، در این روش تعداد مربع‌های برگ بین دو کمپلکس QRS متوالی شمرده شده و بر عدد ۳۰۰ تقسیم می‌شود.

 

 

روش‌ مربع‌های کوچک

چنانچه گفته شد، هر مربع کوچک بر روی محور افقی معادل ۰۴/۰ ثانیه است. با این پیش زمینه، در این روش تعداد مربع‌های کوچک بین دو کمپلکس QRS متوالی شمرده و بر عدد ۱۵۰۰ تقسیم می‌شود.

 

روش ترتیبی (sequential)

در این روش یک موج  را که دقیقاً بر روی یک خط تیره‌ی بزرگ قرار گرفته است پیدا کنید. خطوط تیره‌ی بعدی به ترتیب معرّف ۳۰۰، ۱۵۰، ۱۰۰، ۷۵، ۶۰ و ۵۰ هستند. یعنی اگر موج R بعدی روی خط تیره‌ی بعد افتاده باشد، تعداد ضربان قلب ۳۰۰ و اگر روی خط تیره‌ی دوم افتاده باشد، تعداد ضربان قلب ۱۵۰ است، الی آخر. در بسیاری از موارد چون موج R بعدی دقیقاً روی خط تیره واقع نمی‌شود، این روش یک محاسبه‌ی تخمینی است؛ اما چون به محاسبه‌ی خاصی احتیاج ندارد، روشی بسیار پرطرفدار می‌باشد.

 

 

 

تعداد ضربان طبیعی قلب بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه می‌باشد. اگر تعداد ضربان قلب از ۶ ضربه در دقیقه کم‌تر باشد، ریتم مورد نظر برادیکاردی (bradycardia) و اگر از ۱۰۰ ضربه در دقیقه بیش‌تر باشد، تاکیکاردی (tachycardia) نام دارد.

 

در این مرحله به فواصل R-R نگاه کنید. ۴ وضعیت زیر ممکن است وجود داشته باشد:

 

۱- کاملاً منظم:

 

 

۲- گاهی نامنظم:

 

 

۳- بی‌نظمی منظم:

 

 

۴- کاملاً نامنظم:

 

 

در این مرحله ۴ سوال زیر را از خود بپر:

 

۱- آیا امواج P دیده می‌شوند؟

۲- آیا شکل تمام امواج P به هم شبیه هستند؟

۳- آیا فواصل P-P منظم هستند؟

۴- آیا قبل از هر کمپلکس QRS یک موج P دیده می‌شود؟

 

 

در این مرحله دو مورد زیر را بررسی کنید:

 

۱- فاصله‌ی PR چقدر است؟ (به یاد داشته باشید نرمال این فاصله ۲/۰- ۱۲/۰ ثانیه است)

۲- آیا فواصل PR در تمام نوار ریتم ثابت هستند؟

 

 

در این مرحله عرض کمپلکس QRS اندازه‌گیری می‌شود. این فاصله می‌بایست به طور طبیعی ۰۴/۰ تا ۲/۰ ثانیه باشد. علاوه بر این ببینید آیا این اندازه در تمام کمپلکس‌های QRS هم‌اندازه‌اند؟

 

 

اکنون اطلاعات مربوط به هر ۵ مرحله را جمع‌بندی کنید. با کنار هم گذاشتن این اطلاعات تشخیص و تفسیر ریتم‌ها از روی نوار قلب دیگر کار مشکلی نیست. فقط توجه داشته باشید اطلاعاتی را از قلم نینداخته باشید:

 

قدم اول: تعیین سرعت ضربان قلب

نرمال

برادیکاردی

تاکی‌کاردی

 

 

قدم دوم: تعیین نظم

کاملاً منظم

گاهی نامنظم

بی‌نظمی منظم

کاملاً نامنظم

 

 

قدم سوم: بررسی امواج P

آیا امواج P وجود دارند؟

آیا شکل تمام امواج P به هم شبیه هستند؟

آیا فواصل P-P منظم‌اند؟

یا قبل از هر کمپلکس QRS یک موج P وجود دارد؟

 

 

قدم چهارم: تعیین فاصله‌ی PR

فاصله‌ی PR چقدر است؟

آیا فاصله‌ی PR در تمام طول استریپ ثابت است؟

 

قدم پنجم: تعیین عرضQRS

عرض کمپلکس QRS چقدر است؟

آیا این اندازه‌ در تمام QRSها ثابت است؟

منبع:ecglearning.persiangig.com

What a great web log. I spend hours on the net reading blogs, about tons of various subjects. I have to first of all give praise to whoever created your theme and second of all to you for writing what i can only describe as an fabulous article. I honestly believe there is a skill to writing articles that only very few posses and honestly you got it. The combining of demonstrative and upper-class content is by all odds super rare with the astronomic amount of blogs on the cyberspace.

عالی بود ممنون

خواهش می‌کنم
موفق باشید.

خیلی مفید بود متشکر

@z.a,
خوشحالم که براتون مفید بوده.

سلام دوست عزیز.من روی پروژه دستگاه ECG کار میکنم.مطالب شما فوق العاده بود.من وبلاگ شما رو از فروم ECA پیدا کردم.موفق باشید.

سلام دوست و همکار عزیز
از این که مطالبم برای شما مفید بوده خوشحالم و در صورت امکان حتما بنده رو در در جریان نتایج پروژه قرار بدید.
با تشکر.

سلام :
من تو یاد گرفتن نوار قلب خیلی تنبل بودم وبه نکات سخت می رسیدم کتاب رو می بستم ویک کتاب دیگه اگه به چشمم می خورد می گرفتم با این سایت تصادفی آشنا شدم ولی برای رفتن تو این سایت بسیار خوشحال بودم وبا انگیزه و از اینکه تو این سایت مطالب به این سادگی توضیح داده شده بسیار از شما ممنونم استاد نشدم ولی به راحتی با دیدن یک نوارقلبی قادر به تشخیص آریتمی ها می باشم

سلام دوست گرامی.
از این که این نوشته مورد توجه شما قرار گرفته خیلی خوشحالم.
براتون آرزوی موفیت دارم.

سپاس فروان

دستت درد نکنه. ایشالله عروسیت جبران میکنم.

واقعاااا ممنون…حیر دنیا و اخرت ببینید انشالله

سلام .ببخشید یه سوال داشتم .اگر قسمت t یه مقدار بیشتر از قسمتی که در شکل هست باشه ایا مشکل جدی هست

سلام دوست عزیز. بهتره این سوال رو از یک متخصص قلب و عروق بپرسید.

بسیار ممنون و تشکر. مفید بود

سلام
باتشکر از زحمت شما
مطالب را بسیار مفید و ساده بیان کردید.

فقط لازم بذکر است که در پاراگراف اول جایی که نوشته شده :
“و محور عرضی نشان دهنده‌ی شدت جریان الکتریکی است.”
بایستی بجای “شدت جریان” از عبارت: “دامنه ولتاژ” استفاده میشد.
البته این نکته از ارزش کارتون برای ما کم نمیکنه.

با سلام.
از نکته بینی دقیقتون متشکرم. این اشتباه اصحیح شد.

با تشکر از مطلب خوب و آموزنده تان
به نظر می آید که در تعریف فاصله QT (فاصله‌ی QT: از ابتدای کمپلکس QRS تا انتهای موج P می‌باشد) باید متن به این صورت اصلاح شود که
فاصله‌ی QT: از ابتدای کمپلکس QRS تا انتهای موج T می‌باشد

همچنین احتمالا در بخش “خصوصیات امواج الکتروکاردیوگرام” تصویر مربوطه جابجا شده و بالاتر از پاراگراف اصلی قرار داده شده است.
باز هم از مطلب ساده و مفیدتون متشکرم

ممنون از توضیحاتتون. متن اصلاح شد.

من خیلی وقت میشد که دنبال چنین مطالب آموختن گراف قلب بودم
ممنونم آموختم

سلام. عالی بود. ممنون

سلام بسیار عالی بود

با سلام.از شما ممنون هستم بابت توضیحات شفاف و کامل

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دیدگاه

نام *

ایمیل *

وب‌ سایت

For security, use of Google’s reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

I agree to these terms.

© کلیه حقوق وبسایت متعلق به سید حمیدرضا رضائی می‌باشد. | طراحی شده توسط ریرا وب

خانه » مقالات » تپش قلب و آریتمی » گرفتن نوار قلب

نوار قلب کشیده شدن نموداری پتانسیل های تولید شده توسط قلب و در واقع نوار فعالیت الکتریکی قلب را الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب می گویند.

امواج الکتریکی قلب، توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف ECG/EKG بر روی کاغذ شطرنجی مخصوصی،  که از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است، ترسیم می شوند.

سیگنال ها به واسطه الکترودهای فلزی که به کمک پرستار یا تکنسین به اندامها و قفسه سینه متصل می‌شوند ثبت می گردد. الکتروکاردیوگرافی در کل فرآیندی ساده و بی خطر است و اطلاعاتی ارزشمند در مورد قلب به متخصص قلب می دهد.

بعد از انجام تست نوار قلب، پرستار یا تکنسین الکترود‌ها را از بدن بیمار جدا می‌کند که ممکن است بعد از جدا کردن الکترود‌ها، پوست در محل آن، کمی ‌حساس و قرمز شود که اغلب این موضوع مهمی ‌نیست و نیازی به درمان ندارد. بیمار پس از انجام تست نوار قلب می تواند به راحتی به فعالیت‌ های روزمره خود بازگردد. کل فرآیند گرفتن نوار قلبی کمتر از 10 دقیقه زمان می برد.چگونه نوار قلب را بفهمیم

نوار قلب بعنوان اقدامی روتین و اولیه در بررسی درد های قلب و سکته‌ های قلبی ارزش خاصی دارد که برای تمام کسانی که مشکوک به آنژین صدری و سکته قلبی و مشکلات حاد قلبی باشند توصیه و انجام می شود.

گرفتن نوار قلب روشی است  برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت  سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگره سینوسی- دهلیزی می باشد ، که باعث انقباض قلب می شود . یک نوار قلب  (الکتروکاردیوگرام) نموداری است که نشان دهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربان های متوالی قلب می باشد .

نحوه گرفتن نوارقلب یکی از ابتدائی ترین مهارت های مورد نیاز پرستاران و کارکنان بالینی و مراکز بهداشتی و تخصصی بیمارستان و درمانی است. نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) اطلاعات بسیار ارزشمندی از وضعیت سلامت قلب در اختیار پزشک و تیم درمانی قرار می دهد. این مسئله اهمیت دقت در انجام صحیح و گرفتن نوار قلب کامل بیمار را به ما یاد آوری می کند.

برای داشتن نوار قلبی بهتر  باید شرایط زیر نیز در نظر گرفته شود :

چنانچه بیمار در دست یا پا دچار آمپوتاسیون (قطع عضو) شده یا عضو در گچ باشد، لید را به نزدیک ترین قسمت به اندام وصل می کنیم. در نقاط دارای ضخامت می توان از پوارهای لید سینه ای برای گرفتن لید دست و پا استفاده کرد. یعنی سیم مربوط به دست یا پا را با یک پوار به پوست متصل می کنیم.

چنانچه بیمار در حال تشنج یا لرزش ناشی از سرما باشد نوار قلبی پارازیت زیادی خواهد داشت که برای کاهش آن لید را به قسمت پروگزیمال دست یا پا (بخشی که به قلب نزدیک تر باشد) وصل می کنند.

روش کار به این شکل است که سیمهای مربوط از طریق گیره‌ها یا بادکشهای مخصوصی به بدن وصل می‌شوند و بعد از تنظیم دستگاه،  12 لید قلبی و 1 لید بلند از فرد گرفته می شود. وصل بودن درست تمام سیم ها برای گرفتن یک نوار قلب دقیق لازم است. محل وصل شدن بادکش های جلوی قلبی نیز اهمیت خاصی دارد و فرد باید با این کار کاملا آشنا باشد.

بایستی که بیمار ساعت و سایر لوازم فلزی خود را در بیاورد. سیم های مربوط به جلوی قلب نیز با بادکش های خاص و یا ترتیب مشخصی از جلوی قلب تا پهلو ی چپ به بیمار چسبانده میشوند و سپس به صورت اتوماتیک یا دستی 12 نوع مختلف نوار گرفته می شود.

 در هر نوع سیم های خاصی دریافت الکتریسیته را بر عهده دارند،  تا در نهایت نمایی کامل از قلب برداشته شود. 6 نوار اول وظیفه ثبت لیدهایی از دست و پا را به عهده دارند و 6 نوار دوم مربوط به سیم های جلوی قلبی می‌باشند. در ضمن معمولاً یک نوار بلند تر از لید شماره 2 گرفته می‌ شود تا سلامت ضربان قلب در طول زمان مشخص شود.

امواج فعالیت الکتریکی ، در (E C G) به صورت اوج و فرودهای متناوب ثبت میشود. نوار قلب طبیعی از چندین موج ، قطعه و ترکیب ایجاد می‌شود. هر دوره قلبی ، از یک موج p شروع میشود و تا موج p بعدی ادامه دارد. p یک موج نسبتا کوچک است که انقباض دهلیز را نشان می دهد.

 بعد از مکثی کوتاه ترکیب QRS به چشم می‌خورد که گویی خط نوار قلب حرکتی سریع به سمت پایین، بالا و دو مرتبه به سمت پایین داشته است. این ترکیب در اثر انقباض بطنها ایجاد می‌شود و در نهایت پس از مکثی بلند تر موج t مشاهده می‌شود که پر شدن ناگهانی بطنها را نشان میدهد. ECG یک قطعه ‌ST و چهار فاصله اصلی دارد: R-R ، PR ، QRS و QT ، که تغییرات هر کدام از اینها نشان دهنده بیماری خاصی است.

نوار قلب  روی صفحات مخصوصی ثبت می شود که به خانه‌های مشبکی با مساحت یک میلی متر مربع تقسیم شده‌ اند. از آنجا که سرعت حرکت کاغذ نوار قلب معمولا 25 میلیمتر در ثانیه است، کوچکترین مربع عرضی (1mm) معادل 0.04 ثانیه است و محور افقی زمان را نشان می‌دهد. خانه‌های عمودی دامنه موج مثبت یا منفی را نشان می‌دهند.

هنگامیکه فشار خون خیلی بالا میرود برای اینکه قلب از عهده ی افزایش بار تحمیل شده برآید قلب بزرگ می شود و این عمل منجر به افزایش ولتاژ در الکتروکاردیوگرام می شود و شاخص غیر مستقیمی از اندازه قلب را فراهم میکند.

وقتی فردی مبتلا به هایپرتروفن بطن چپ باشد، میبایست جهت درمان فوری فشار خون بالا، فشار خون خود را پایین بیاورد. چون این مشکل نمایان گر این مطلب است که عضله قلب تحت فشار شدیدتری قرار دارد تا بتواند همراه با افزایش غیر طبیعی فشار خون ، خون را به همه نقاط بدن تلمبه کند.

گرفتن نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام، نشان دادن تغییراتی مانند تنگ شدن یا مسدود شدن سرخرگهای کرونر است که خون را به قلب میرسانند. اگر این تغییرات در سرخرگ ها ایجاد شوند عارضه ای را به وجود می آورند که این عارضه در بعضی افراد مبتلا به آنژین یا سینه درد مشاهده می شود.

حتی اگر هیچ نشانه بیماری آنژین در بیمار  وجود نداشته باشد و یا هیچ دلیلی وجود  نداشته باشد که فکر کنید که سکته قلبی در شما عارض شده است، با این حال امکان دارد در نوار قلبی شما تغییرات ایسکمی مشاهده شود. این تغییرات مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرند .

بسیاری از خانمها احساس می ‌کنند که می ‌توانند پیش از زایمان با حس کردن حرکات جنین، با او و شخصیت ‌اش رابطه برقرار کنند.احساس حرکت جنین یکی از پرارزش ‌ترین بخش ‌های بارداری به حساب می آید. این حرکت می‌ تواند آغاز رابطه عاطفی بین جنین و مادر باشد .

شدت حرکات جنین می‌ تواند متفاوت باشد. دامنه حرکات او از تکان ‌خوردن‌های ظریف، که در ابتدای بارداری مانند وجود گاز در روده‌ها حس می ‌شود، تا حرکات تند و در مواقعی حتی لگد زدن‌ های دردناک متفاوت خواهد بود.

 

نباید خودتان را در این مورد با دیگران یا حتی دیگر حاملگی هایتان مقایسه کنید. البته وقتی حس کردید جنین تان  خیلی ساکن است و یا در حد انتظار حرکت ندارد در مورد آن با پزشک معالجتان  خود صحبت کنید.

اگر الگوی طبیعی حرکت جنین از بین رفته باشد ، میتوانید برای اطمینان خاطر ضربان قلب جنین را گوش کنید. البته در بیشتر مواقع  موارد با این که پزشکان به شما و نگرانیتان بها میدهند دلیلی برای نگرانی نیست.

گرفتن نوار قلب جنین یکی از کارهایی است که البته به طور روتین در همه مطب‌ ها انجام نمی شود ولی ارزش تشخیصی خوبی دارد .

برای این کار مادر در حالت استراحت دراز می‌کشد و نواری دور شکم او بسته می ‌شود که دارای یک پروب‌ گرد و در واقع تک لید است و میتواند ضربان قلب جنین که 120 تا 160 بار در دقیقه است، را ثبت کند و نوار مربوطه را نشان دهد.

از روی این نوار قلب ما می توانیم جنین ‌های در حال خطر را تشخیص داده و درمان کنیم. اگر تشخیص دهیم مشکلی سلامت جنین را تهدید می ‌کند برخی مواقع هم  حتی برای ختم بارداری اقدام می ‌کنیم.

لازم به ذکر است  که بعضی از جنین‌ ها در داخل رحم ضربان غیرطبیعی دارند و قلبشان کندتر یا تندتر از معمول می ‌زند.گاهی نیز به دلیل نارسا بودن  جفت این اختلال رخ میدهد، یعنی وقتی جنین حرکت میکند ، به جای این که ضربان قلب ‌اش تندتر شود، دچار کندی آن می گردد.

به هر حال در سه ماهه سوم بارداری هر مادری که از کاهش حرکت جنین خود شکایت دارد و نگران است، می‌ تواند بررسی شود و با گرفتن یک نوار قلب از جنین تان  به آرامش و امنیت خاطر در خصوص سلامت او دست یابد. وجود این تست‌های مختلف و پیشرفت روز به روز علم این امکان را به زنان امروز میدهد تا بدون نگرانی از بارداری خود لذت ببرند.

نوار قلب گرفتن از بیمار هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کند و جای هیچ نگرانی نیست. در حال حاضر زمان غربال گری 3 ماهه اول شما گذشته است و شما باید حتما غربال گری مرحله 2 را که از 15 تا 20 هفتگی حاملگی به بعد است را انجام دهید.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک ( مانیتور ECG ) سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب بیمار را برای یک دوره 24 ساعته ثبت می کند. سیمهایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب بیمار و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالیکه بیمار  این مانیتور را میپوشید ، تمام فعالیتها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشتهای بیمار  را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم بیمار را بفهمد .

اگر  اغلب نشانه هایی در بیمار  رخ نمیدهد ، امکان دارد  پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به بیمار توصیه شود . این دستگاه شبیه  ، به یک مانیتور هولتر است ، اما به بیمار  اجازه می دهد تا ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانیکه علائم اتفاق می افتد ، انجام دهد .بیمار میتوانید یافته ها ی ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک  معالج خود ارسال کند.

اگر مشکلات قلبی بیمار اغلب در طول ورزش و حرکت رخ دهد، پزشک امکان دارد بخواهد در طول یک ECG بیمار  بر روی تردمیل راه برود و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزند. به این کار  تست استرس یا تست ورزش گفته می شود . اگر بیمار مبتلا به یک وضعیت پزشکی است که برای بیمار راه رفتن را مشکل می کند، امکان دارد به بیمار دارویی برای شبیه سازی اثر ورزش بر قلب وی تزریق شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

این نکته را هم باید در نظر داشت که برخی از مشکلات قلب هم در نوار قلبی آشکار نخواهد شد، چون در برخی  بیماری ها هیچ نشانه‌ای در نوار قلبی بیمار برجا نمی گذارند .

انجام تست نوار قلب، قبل از انجام جراحیهای باز قلب و آنژیوپلاستی الزامی است برای بررسی نحوه تاثیر یک داروی خاص یا یک وسیله درمانی خاص بر روی قلب فرد بیمار، انجام تست نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام را متخصص قلب ممکن است تجویز کند.

داشتن یک ضربان قلب سریع، آهسته و یا آریتمی های قلبی سرنخهایی در مورد بیماری قلبی به متخصص می دهد از جمله:

بطور معمول ، ضربان قلب را م یتوان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نا منظم است، نوار قلب راهکار اصلی است.

نوار قلب میتواند به متخصصین در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی، ضربان قلب کند تر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک شایانی کند. این شرایط ممکن است هنگامی  اتفاقی بیافتد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها مانند مسدود کننده های بتا هم چون بتا بلاکرها، دارو های روان گردان یا آمفتامین ها، میتوانند آغاز کننده آریتمی قلبی باشند.

نوار قلب، اغلب میتواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد . الگوهای موجود در نوار قلب امکان دارد نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و هم چنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که بی علائمی دارید و می تواند به متخصصین در تعیین این که آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب ،  از جمله : درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده ، کمک کننده باشد .

نوار قلب می تواند سرنخهایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند.  اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بینظمی در ریتم قلب بیمار  پیدا کرد، امکان دارد دیگر روشهای تشخیص بیماریها ی قلبی عروقی را برای بیمار تجویز کند.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

بله لازمه عزیز

بله لازمه

بله

نوار قلب رو بفرست ببینم عزیز

علل مختلفی میتونه داشته باشه. گوارش, استخوان…

با پزشک قانونی مشورت کن عزیز

با طبیب سنتی مشورت کن

بنظر میرسه نوار قلب شما درست گرفته نشده

درمرکز دیگری یک نوار قلب مجدد بگیر عزیز

در سن شما خیر. اگر با فعالیت تشدیدمیشه به پزشک مراجعه کن

همون دارو رو مصرف کن عزیز

سلام عزیز

باید فعالیت ورزشی مثل پیاده روی رو کم کم شروع کنی و بتدریج شدتش رو افزایش بدی تا بدن از دوران نقاهت خارج بشه

سلام عزیز

با توجه به اونچه که گفتی, قلب شما  سالمه

حتما از نظر مسائلی مثل کم خونی, تیروئید و اضطراب و افسردگی باید بررسی بشی

دکتر نادر افشاری

دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق، عضو انجمن قلب آمریکا هستند. در مطب ایشان خدمات مختلفی از جمله انواع تست های مربوط به قلب، درمان بیماران فشار خون، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و همچنین درمان انواع آریتمی های قلبی ارائه می شود.

دسترسی سریع

آخرین مقالات

ارتباط با ما

شماره تماس مطب

44655715 – 09399539688

خانه » مقالات » تپش قلب و آریتمی » گرفتن نوار قلب

نوار قلب کشیده شدن نموداری پتانسیل های تولید شده توسط قلب و در واقع نوار فعالیت الکتریکی قلب را الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب می گویند.

امواج الکتریکی قلب، توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف ECG/EKG بر روی کاغذ شطرنجی مخصوصی،  که از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است، ترسیم می شوند.

سیگنال ها به واسطه الکترودهای فلزی که به کمک پرستار یا تکنسین به اندامها و قفسه سینه متصل می‌شوند ثبت می گردد. الکتروکاردیوگرافی در کل فرآیندی ساده و بی خطر است و اطلاعاتی ارزشمند در مورد قلب به متخصص قلب می دهد.

بعد از انجام تست نوار قلب، پرستار یا تکنسین الکترود‌ها را از بدن بیمار جدا می‌کند که ممکن است بعد از جدا کردن الکترود‌ها، پوست در محل آن، کمی ‌حساس و قرمز شود که اغلب این موضوع مهمی ‌نیست و نیازی به درمان ندارد. بیمار پس از انجام تست نوار قلب می تواند به راحتی به فعالیت‌ های روزمره خود بازگردد. کل فرآیند گرفتن نوار قلبی کمتر از 10 دقیقه زمان می برد.چگونه نوار قلب را بفهمیم

نوار قلب بعنوان اقدامی روتین و اولیه در بررسی درد های قلب و سکته‌ های قلبی ارزش خاصی دارد که برای تمام کسانی که مشکوک به آنژین صدری و سکته قلبی و مشکلات حاد قلبی باشند توصیه و انجام می شود.

گرفتن نوار قلب روشی است  برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت  سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگره سینوسی- دهلیزی می باشد ، که باعث انقباض قلب می شود . یک نوار قلب  (الکتروکاردیوگرام) نموداری است که نشان دهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربان های متوالی قلب می باشد .

نحوه گرفتن نوارقلب یکی از ابتدائی ترین مهارت های مورد نیاز پرستاران و کارکنان بالینی و مراکز بهداشتی و تخصصی بیمارستان و درمانی است. نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) اطلاعات بسیار ارزشمندی از وضعیت سلامت قلب در اختیار پزشک و تیم درمانی قرار می دهد. این مسئله اهمیت دقت در انجام صحیح و گرفتن نوار قلب کامل بیمار را به ما یاد آوری می کند.

برای داشتن نوار قلبی بهتر  باید شرایط زیر نیز در نظر گرفته شود :

چنانچه بیمار در دست یا پا دچار آمپوتاسیون (قطع عضو) شده یا عضو در گچ باشد، لید را به نزدیک ترین قسمت به اندام وصل می کنیم. در نقاط دارای ضخامت می توان از پوارهای لید سینه ای برای گرفتن لید دست و پا استفاده کرد. یعنی سیم مربوط به دست یا پا را با یک پوار به پوست متصل می کنیم.

چنانچه بیمار در حال تشنج یا لرزش ناشی از سرما باشد نوار قلبی پارازیت زیادی خواهد داشت که برای کاهش آن لید را به قسمت پروگزیمال دست یا پا (بخشی که به قلب نزدیک تر باشد) وصل می کنند.

روش کار به این شکل است که سیمهای مربوط از طریق گیره‌ها یا بادکشهای مخصوصی به بدن وصل می‌شوند و بعد از تنظیم دستگاه،  12 لید قلبی و 1 لید بلند از فرد گرفته می شود. وصل بودن درست تمام سیم ها برای گرفتن یک نوار قلب دقیق لازم است. محل وصل شدن بادکش های جلوی قلبی نیز اهمیت خاصی دارد و فرد باید با این کار کاملا آشنا باشد.

بایستی که بیمار ساعت و سایر لوازم فلزی خود را در بیاورد. سیم های مربوط به جلوی قلب نیز با بادکش های خاص و یا ترتیب مشخصی از جلوی قلب تا پهلو ی چپ به بیمار چسبانده میشوند و سپس به صورت اتوماتیک یا دستی 12 نوع مختلف نوار گرفته می شود.

 در هر نوع سیم های خاصی دریافت الکتریسیته را بر عهده دارند،  تا در نهایت نمایی کامل از قلب برداشته شود. 6 نوار اول وظیفه ثبت لیدهایی از دست و پا را به عهده دارند و 6 نوار دوم مربوط به سیم های جلوی قلبی می‌باشند. در ضمن معمولاً یک نوار بلند تر از لید شماره 2 گرفته می‌ شود تا سلامت ضربان قلب در طول زمان مشخص شود.

امواج فعالیت الکتریکی ، در (E C G) به صورت اوج و فرودهای متناوب ثبت میشود. نوار قلب طبیعی از چندین موج ، قطعه و ترکیب ایجاد می‌شود. هر دوره قلبی ، از یک موج p شروع میشود و تا موج p بعدی ادامه دارد. p یک موج نسبتا کوچک است که انقباض دهلیز را نشان می دهد.

 بعد از مکثی کوتاه ترکیب QRS به چشم می‌خورد که گویی خط نوار قلب حرکتی سریع به سمت پایین، بالا و دو مرتبه به سمت پایین داشته است. این ترکیب در اثر انقباض بطنها ایجاد می‌شود و در نهایت پس از مکثی بلند تر موج t مشاهده می‌شود که پر شدن ناگهانی بطنها را نشان میدهد. ECG یک قطعه ‌ST و چهار فاصله اصلی دارد: R-R ، PR ، QRS و QT ، که تغییرات هر کدام از اینها نشان دهنده بیماری خاصی است.

نوار قلب  روی صفحات مخصوصی ثبت می شود که به خانه‌های مشبکی با مساحت یک میلی متر مربع تقسیم شده‌ اند. از آنجا که سرعت حرکت کاغذ نوار قلب معمولا 25 میلیمتر در ثانیه است، کوچکترین مربع عرضی (1mm) معادل 0.04 ثانیه است و محور افقی زمان را نشان می‌دهد. خانه‌های عمودی دامنه موج مثبت یا منفی را نشان می‌دهند.

هنگامیکه فشار خون خیلی بالا میرود برای اینکه قلب از عهده ی افزایش بار تحمیل شده برآید قلب بزرگ می شود و این عمل منجر به افزایش ولتاژ در الکتروکاردیوگرام می شود و شاخص غیر مستقیمی از اندازه قلب را فراهم میکند.

وقتی فردی مبتلا به هایپرتروفن بطن چپ باشد، میبایست جهت درمان فوری فشار خون بالا، فشار خون خود را پایین بیاورد. چون این مشکل نمایان گر این مطلب است که عضله قلب تحت فشار شدیدتری قرار دارد تا بتواند همراه با افزایش غیر طبیعی فشار خون ، خون را به همه نقاط بدن تلمبه کند.

گرفتن نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام، نشان دادن تغییراتی مانند تنگ شدن یا مسدود شدن سرخرگهای کرونر است که خون را به قلب میرسانند. اگر این تغییرات در سرخرگ ها ایجاد شوند عارضه ای را به وجود می آورند که این عارضه در بعضی افراد مبتلا به آنژین یا سینه درد مشاهده می شود.

حتی اگر هیچ نشانه بیماری آنژین در بیمار  وجود نداشته باشد و یا هیچ دلیلی وجود  نداشته باشد که فکر کنید که سکته قلبی در شما عارض شده است، با این حال امکان دارد در نوار قلبی شما تغییرات ایسکمی مشاهده شود. این تغییرات مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرند .

بسیاری از خانمها احساس می ‌کنند که می ‌توانند پیش از زایمان با حس کردن حرکات جنین، با او و شخصیت ‌اش رابطه برقرار کنند.احساس حرکت جنین یکی از پرارزش ‌ترین بخش ‌های بارداری به حساب می آید. این حرکت می‌ تواند آغاز رابطه عاطفی بین جنین و مادر باشد .

شدت حرکات جنین می‌ تواند متفاوت باشد. دامنه حرکات او از تکان ‌خوردن‌های ظریف، که در ابتدای بارداری مانند وجود گاز در روده‌ها حس می ‌شود، تا حرکات تند و در مواقعی حتی لگد زدن‌ های دردناک متفاوت خواهد بود.

 

نباید خودتان را در این مورد با دیگران یا حتی دیگر حاملگی هایتان مقایسه کنید. البته وقتی حس کردید جنین تان  خیلی ساکن است و یا در حد انتظار حرکت ندارد در مورد آن با پزشک معالجتان  خود صحبت کنید.

اگر الگوی طبیعی حرکت جنین از بین رفته باشد ، میتوانید برای اطمینان خاطر ضربان قلب جنین را گوش کنید. البته در بیشتر مواقع  موارد با این که پزشکان به شما و نگرانیتان بها میدهند دلیلی برای نگرانی نیست.

گرفتن نوار قلب جنین یکی از کارهایی است که البته به طور روتین در همه مطب‌ ها انجام نمی شود ولی ارزش تشخیصی خوبی دارد .

برای این کار مادر در حالت استراحت دراز می‌کشد و نواری دور شکم او بسته می ‌شود که دارای یک پروب‌ گرد و در واقع تک لید است و میتواند ضربان قلب جنین که 120 تا 160 بار در دقیقه است، را ثبت کند و نوار مربوطه را نشان دهد.

از روی این نوار قلب ما می توانیم جنین ‌های در حال خطر را تشخیص داده و درمان کنیم. اگر تشخیص دهیم مشکلی سلامت جنین را تهدید می ‌کند برخی مواقع هم  حتی برای ختم بارداری اقدام می ‌کنیم.

لازم به ذکر است  که بعضی از جنین‌ ها در داخل رحم ضربان غیرطبیعی دارند و قلبشان کندتر یا تندتر از معمول می ‌زند.گاهی نیز به دلیل نارسا بودن  جفت این اختلال رخ میدهد، یعنی وقتی جنین حرکت میکند ، به جای این که ضربان قلب ‌اش تندتر شود، دچار کندی آن می گردد.

به هر حال در سه ماهه سوم بارداری هر مادری که از کاهش حرکت جنین خود شکایت دارد و نگران است، می‌ تواند بررسی شود و با گرفتن یک نوار قلب از جنین تان  به آرامش و امنیت خاطر در خصوص سلامت او دست یابد. وجود این تست‌های مختلف و پیشرفت روز به روز علم این امکان را به زنان امروز میدهد تا بدون نگرانی از بارداری خود لذت ببرند.

نوار قلب گرفتن از بیمار هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کند و جای هیچ نگرانی نیست. در حال حاضر زمان غربال گری 3 ماهه اول شما گذشته است و شما باید حتما غربال گری مرحله 2 را که از 15 تا 20 هفتگی حاملگی به بعد است را انجام دهید.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک ( مانیتور ECG ) سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب بیمار را برای یک دوره 24 ساعته ثبت می کند. سیمهایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب بیمار و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالیکه بیمار  این مانیتور را میپوشید ، تمام فعالیتها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشتهای بیمار  را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم بیمار را بفهمد .

اگر  اغلب نشانه هایی در بیمار  رخ نمیدهد ، امکان دارد  پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به بیمار توصیه شود . این دستگاه شبیه  ، به یک مانیتور هولتر است ، اما به بیمار  اجازه می دهد تا ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانیکه علائم اتفاق می افتد ، انجام دهد .بیمار میتوانید یافته ها ی ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک  معالج خود ارسال کند.

اگر مشکلات قلبی بیمار اغلب در طول ورزش و حرکت رخ دهد، پزشک امکان دارد بخواهد در طول یک ECG بیمار  بر روی تردمیل راه برود و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزند. به این کار  تست استرس یا تست ورزش گفته می شود . اگر بیمار مبتلا به یک وضعیت پزشکی است که برای بیمار راه رفتن را مشکل می کند، امکان دارد به بیمار دارویی برای شبیه سازی اثر ورزش بر قلب وی تزریق شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

این نکته را هم باید در نظر داشت که برخی از مشکلات قلب هم در نوار قلبی آشکار نخواهد شد، چون در برخی  بیماری ها هیچ نشانه‌ای در نوار قلبی بیمار برجا نمی گذارند .

انجام تست نوار قلب، قبل از انجام جراحیهای باز قلب و آنژیوپلاستی الزامی است برای بررسی نحوه تاثیر یک داروی خاص یا یک وسیله درمانی خاص بر روی قلب فرد بیمار، انجام تست نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام را متخصص قلب ممکن است تجویز کند.

داشتن یک ضربان قلب سریع، آهسته و یا آریتمی های قلبی سرنخهایی در مورد بیماری قلبی به متخصص می دهد از جمله:

بطور معمول ، ضربان قلب را م یتوان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نا منظم است، نوار قلب راهکار اصلی است.

نوار قلب میتواند به متخصصین در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی، ضربان قلب کند تر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک شایانی کند. این شرایط ممکن است هنگامی  اتفاقی بیافتد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها مانند مسدود کننده های بتا هم چون بتا بلاکرها، دارو های روان گردان یا آمفتامین ها، میتوانند آغاز کننده آریتمی قلبی باشند.

نوار قلب، اغلب میتواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد . الگوهای موجود در نوار قلب امکان دارد نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و هم چنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که بی علائمی دارید و می تواند به متخصصین در تعیین این که آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب ،  از جمله : درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده ، کمک کننده باشد .

نوار قلب می تواند سرنخهایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند.  اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بینظمی در ریتم قلب بیمار  پیدا کرد، امکان دارد دیگر روشهای تشخیص بیماریها ی قلبی عروقی را برای بیمار تجویز کند.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

بله لازمه عزیز

بله لازمه

بله

نوار قلب رو بفرست ببینم عزیز

علل مختلفی میتونه داشته باشه. گوارش, استخوان…

با پزشک قانونی مشورت کن عزیز

با طبیب سنتی مشورت کن

بنظر میرسه نوار قلب شما درست گرفته نشده

درمرکز دیگری یک نوار قلب مجدد بگیر عزیز

در سن شما خیر. اگر با فعالیت تشدیدمیشه به پزشک مراجعه کن

همون دارو رو مصرف کن عزیز

سلام عزیز

باید فعالیت ورزشی مثل پیاده روی رو کم کم شروع کنی و بتدریج شدتش رو افزایش بدی تا بدن از دوران نقاهت خارج بشه

سلام عزیز

با توجه به اونچه که گفتی, قلب شما  سالمه

حتما از نظر مسائلی مثل کم خونی, تیروئید و اضطراب و افسردگی باید بررسی بشی

دکتر نادر افشاری

دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق، عضو انجمن قلب آمریکا هستند. در مطب ایشان خدمات مختلفی از جمله انواع تست های مربوط به قلب، درمان بیماران فشار خون، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و همچنین درمان انواع آریتمی های قلبی ارائه می شود.

دسترسی سریع

آخرین مقالات

ارتباط با ما

شماره تماس مطب

44655715 – 09399539688

خانه » مقالات » تپش قلب و آریتمی » گرفتن نوار قلب

نوار قلب کشیده شدن نموداری پتانسیل های تولید شده توسط قلب و در واقع نوار فعالیت الکتریکی قلب را الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب می گویند.

امواج الکتریکی قلب، توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف ECG/EKG بر روی کاغذ شطرنجی مخصوصی،  که از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است، ترسیم می شوند.

سیگنال ها به واسطه الکترودهای فلزی که به کمک پرستار یا تکنسین به اندامها و قفسه سینه متصل می‌شوند ثبت می گردد. الکتروکاردیوگرافی در کل فرآیندی ساده و بی خطر است و اطلاعاتی ارزشمند در مورد قلب به متخصص قلب می دهد.

بعد از انجام تست نوار قلب، پرستار یا تکنسین الکترود‌ها را از بدن بیمار جدا می‌کند که ممکن است بعد از جدا کردن الکترود‌ها، پوست در محل آن، کمی ‌حساس و قرمز شود که اغلب این موضوع مهمی ‌نیست و نیازی به درمان ندارد. بیمار پس از انجام تست نوار قلب می تواند به راحتی به فعالیت‌ های روزمره خود بازگردد. کل فرآیند گرفتن نوار قلبی کمتر از 10 دقیقه زمان می برد.چگونه نوار قلب را بفهمیم

نوار قلب بعنوان اقدامی روتین و اولیه در بررسی درد های قلب و سکته‌ های قلبی ارزش خاصی دارد که برای تمام کسانی که مشکوک به آنژین صدری و سکته قلبی و مشکلات حاد قلبی باشند توصیه و انجام می شود.

گرفتن نوار قلب روشی است  برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت  سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگره سینوسی- دهلیزی می باشد ، که باعث انقباض قلب می شود . یک نوار قلب  (الکتروکاردیوگرام) نموداری است که نشان دهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربان های متوالی قلب می باشد .

نحوه گرفتن نوارقلب یکی از ابتدائی ترین مهارت های مورد نیاز پرستاران و کارکنان بالینی و مراکز بهداشتی و تخصصی بیمارستان و درمانی است. نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) اطلاعات بسیار ارزشمندی از وضعیت سلامت قلب در اختیار پزشک و تیم درمانی قرار می دهد. این مسئله اهمیت دقت در انجام صحیح و گرفتن نوار قلب کامل بیمار را به ما یاد آوری می کند.

برای داشتن نوار قلبی بهتر  باید شرایط زیر نیز در نظر گرفته شود :

چنانچه بیمار در دست یا پا دچار آمپوتاسیون (قطع عضو) شده یا عضو در گچ باشد، لید را به نزدیک ترین قسمت به اندام وصل می کنیم. در نقاط دارای ضخامت می توان از پوارهای لید سینه ای برای گرفتن لید دست و پا استفاده کرد. یعنی سیم مربوط به دست یا پا را با یک پوار به پوست متصل می کنیم.

چنانچه بیمار در حال تشنج یا لرزش ناشی از سرما باشد نوار قلبی پارازیت زیادی خواهد داشت که برای کاهش آن لید را به قسمت پروگزیمال دست یا پا (بخشی که به قلب نزدیک تر باشد) وصل می کنند.

روش کار به این شکل است که سیمهای مربوط از طریق گیره‌ها یا بادکشهای مخصوصی به بدن وصل می‌شوند و بعد از تنظیم دستگاه،  12 لید قلبی و 1 لید بلند از فرد گرفته می شود. وصل بودن درست تمام سیم ها برای گرفتن یک نوار قلب دقیق لازم است. محل وصل شدن بادکش های جلوی قلبی نیز اهمیت خاصی دارد و فرد باید با این کار کاملا آشنا باشد.

بایستی که بیمار ساعت و سایر لوازم فلزی خود را در بیاورد. سیم های مربوط به جلوی قلب نیز با بادکش های خاص و یا ترتیب مشخصی از جلوی قلب تا پهلو ی چپ به بیمار چسبانده میشوند و سپس به صورت اتوماتیک یا دستی 12 نوع مختلف نوار گرفته می شود.

 در هر نوع سیم های خاصی دریافت الکتریسیته را بر عهده دارند،  تا در نهایت نمایی کامل از قلب برداشته شود. 6 نوار اول وظیفه ثبت لیدهایی از دست و پا را به عهده دارند و 6 نوار دوم مربوط به سیم های جلوی قلبی می‌باشند. در ضمن معمولاً یک نوار بلند تر از لید شماره 2 گرفته می‌ شود تا سلامت ضربان قلب در طول زمان مشخص شود.

امواج فعالیت الکتریکی ، در (E C G) به صورت اوج و فرودهای متناوب ثبت میشود. نوار قلب طبیعی از چندین موج ، قطعه و ترکیب ایجاد می‌شود. هر دوره قلبی ، از یک موج p شروع میشود و تا موج p بعدی ادامه دارد. p یک موج نسبتا کوچک است که انقباض دهلیز را نشان می دهد.

 بعد از مکثی کوتاه ترکیب QRS به چشم می‌خورد که گویی خط نوار قلب حرکتی سریع به سمت پایین، بالا و دو مرتبه به سمت پایین داشته است. این ترکیب در اثر انقباض بطنها ایجاد می‌شود و در نهایت پس از مکثی بلند تر موج t مشاهده می‌شود که پر شدن ناگهانی بطنها را نشان میدهد. ECG یک قطعه ‌ST و چهار فاصله اصلی دارد: R-R ، PR ، QRS و QT ، که تغییرات هر کدام از اینها نشان دهنده بیماری خاصی است.

نوار قلب  روی صفحات مخصوصی ثبت می شود که به خانه‌های مشبکی با مساحت یک میلی متر مربع تقسیم شده‌ اند. از آنجا که سرعت حرکت کاغذ نوار قلب معمولا 25 میلیمتر در ثانیه است، کوچکترین مربع عرضی (1mm) معادل 0.04 ثانیه است و محور افقی زمان را نشان می‌دهد. خانه‌های عمودی دامنه موج مثبت یا منفی را نشان می‌دهند.

هنگامیکه فشار خون خیلی بالا میرود برای اینکه قلب از عهده ی افزایش بار تحمیل شده برآید قلب بزرگ می شود و این عمل منجر به افزایش ولتاژ در الکتروکاردیوگرام می شود و شاخص غیر مستقیمی از اندازه قلب را فراهم میکند.

وقتی فردی مبتلا به هایپرتروفن بطن چپ باشد، میبایست جهت درمان فوری فشار خون بالا، فشار خون خود را پایین بیاورد. چون این مشکل نمایان گر این مطلب است که عضله قلب تحت فشار شدیدتری قرار دارد تا بتواند همراه با افزایش غیر طبیعی فشار خون ، خون را به همه نقاط بدن تلمبه کند.

گرفتن نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام، نشان دادن تغییراتی مانند تنگ شدن یا مسدود شدن سرخرگهای کرونر است که خون را به قلب میرسانند. اگر این تغییرات در سرخرگ ها ایجاد شوند عارضه ای را به وجود می آورند که این عارضه در بعضی افراد مبتلا به آنژین یا سینه درد مشاهده می شود.

حتی اگر هیچ نشانه بیماری آنژین در بیمار  وجود نداشته باشد و یا هیچ دلیلی وجود  نداشته باشد که فکر کنید که سکته قلبی در شما عارض شده است، با این حال امکان دارد در نوار قلبی شما تغییرات ایسکمی مشاهده شود. این تغییرات مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرند .

بسیاری از خانمها احساس می ‌کنند که می ‌توانند پیش از زایمان با حس کردن حرکات جنین، با او و شخصیت ‌اش رابطه برقرار کنند.احساس حرکت جنین یکی از پرارزش ‌ترین بخش ‌های بارداری به حساب می آید. این حرکت می‌ تواند آغاز رابطه عاطفی بین جنین و مادر باشد .

شدت حرکات جنین می‌ تواند متفاوت باشد. دامنه حرکات او از تکان ‌خوردن‌های ظریف، که در ابتدای بارداری مانند وجود گاز در روده‌ها حس می ‌شود، تا حرکات تند و در مواقعی حتی لگد زدن‌ های دردناک متفاوت خواهد بود.

 

نباید خودتان را در این مورد با دیگران یا حتی دیگر حاملگی هایتان مقایسه کنید. البته وقتی حس کردید جنین تان  خیلی ساکن است و یا در حد انتظار حرکت ندارد در مورد آن با پزشک معالجتان  خود صحبت کنید.

اگر الگوی طبیعی حرکت جنین از بین رفته باشد ، میتوانید برای اطمینان خاطر ضربان قلب جنین را گوش کنید. البته در بیشتر مواقع  موارد با این که پزشکان به شما و نگرانیتان بها میدهند دلیلی برای نگرانی نیست.

گرفتن نوار قلب جنین یکی از کارهایی است که البته به طور روتین در همه مطب‌ ها انجام نمی شود ولی ارزش تشخیصی خوبی دارد .

برای این کار مادر در حالت استراحت دراز می‌کشد و نواری دور شکم او بسته می ‌شود که دارای یک پروب‌ گرد و در واقع تک لید است و میتواند ضربان قلب جنین که 120 تا 160 بار در دقیقه است، را ثبت کند و نوار مربوطه را نشان دهد.

از روی این نوار قلب ما می توانیم جنین ‌های در حال خطر را تشخیص داده و درمان کنیم. اگر تشخیص دهیم مشکلی سلامت جنین را تهدید می ‌کند برخی مواقع هم  حتی برای ختم بارداری اقدام می ‌کنیم.

لازم به ذکر است  که بعضی از جنین‌ ها در داخل رحم ضربان غیرطبیعی دارند و قلبشان کندتر یا تندتر از معمول می ‌زند.گاهی نیز به دلیل نارسا بودن  جفت این اختلال رخ میدهد، یعنی وقتی جنین حرکت میکند ، به جای این که ضربان قلب ‌اش تندتر شود، دچار کندی آن می گردد.

به هر حال در سه ماهه سوم بارداری هر مادری که از کاهش حرکت جنین خود شکایت دارد و نگران است، می‌ تواند بررسی شود و با گرفتن یک نوار قلب از جنین تان  به آرامش و امنیت خاطر در خصوص سلامت او دست یابد. وجود این تست‌های مختلف و پیشرفت روز به روز علم این امکان را به زنان امروز میدهد تا بدون نگرانی از بارداری خود لذت ببرند.

نوار قلب گرفتن از بیمار هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کند و جای هیچ نگرانی نیست. در حال حاضر زمان غربال گری 3 ماهه اول شما گذشته است و شما باید حتما غربال گری مرحله 2 را که از 15 تا 20 هفتگی حاملگی به بعد است را انجام دهید.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک ( مانیتور ECG ) سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب بیمار را برای یک دوره 24 ساعته ثبت می کند. سیمهایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب بیمار و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالیکه بیمار  این مانیتور را میپوشید ، تمام فعالیتها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشتهای بیمار  را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم بیمار را بفهمد .

اگر  اغلب نشانه هایی در بیمار  رخ نمیدهد ، امکان دارد  پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به بیمار توصیه شود . این دستگاه شبیه  ، به یک مانیتور هولتر است ، اما به بیمار  اجازه می دهد تا ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانیکه علائم اتفاق می افتد ، انجام دهد .بیمار میتوانید یافته ها ی ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک  معالج خود ارسال کند.

اگر مشکلات قلبی بیمار اغلب در طول ورزش و حرکت رخ دهد، پزشک امکان دارد بخواهد در طول یک ECG بیمار  بر روی تردمیل راه برود و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزند. به این کار  تست استرس یا تست ورزش گفته می شود . اگر بیمار مبتلا به یک وضعیت پزشکی است که برای بیمار راه رفتن را مشکل می کند، امکان دارد به بیمار دارویی برای شبیه سازی اثر ورزش بر قلب وی تزریق شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

این نکته را هم باید در نظر داشت که برخی از مشکلات قلب هم در نوار قلبی آشکار نخواهد شد، چون در برخی  بیماری ها هیچ نشانه‌ای در نوار قلبی بیمار برجا نمی گذارند .

انجام تست نوار قلب، قبل از انجام جراحیهای باز قلب و آنژیوپلاستی الزامی است برای بررسی نحوه تاثیر یک داروی خاص یا یک وسیله درمانی خاص بر روی قلب فرد بیمار، انجام تست نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام را متخصص قلب ممکن است تجویز کند.

داشتن یک ضربان قلب سریع، آهسته و یا آریتمی های قلبی سرنخهایی در مورد بیماری قلبی به متخصص می دهد از جمله:

بطور معمول ، ضربان قلب را م یتوان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نا منظم است، نوار قلب راهکار اصلی است.

نوار قلب میتواند به متخصصین در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی، ضربان قلب کند تر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک شایانی کند. این شرایط ممکن است هنگامی  اتفاقی بیافتد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها مانند مسدود کننده های بتا هم چون بتا بلاکرها، دارو های روان گردان یا آمفتامین ها، میتوانند آغاز کننده آریتمی قلبی باشند.

نوار قلب، اغلب میتواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد . الگوهای موجود در نوار قلب امکان دارد نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و هم چنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که بی علائمی دارید و می تواند به متخصصین در تعیین این که آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب ،  از جمله : درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده ، کمک کننده باشد .

نوار قلب می تواند سرنخهایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند.  اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بینظمی در ریتم قلب بیمار  پیدا کرد، امکان دارد دیگر روشهای تشخیص بیماریها ی قلبی عروقی را برای بیمار تجویز کند.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

بله لازمه عزیز

بله لازمه

بله

نوار قلب رو بفرست ببینم عزیز

علل مختلفی میتونه داشته باشه. گوارش, استخوان…

با پزشک قانونی مشورت کن عزیز

با طبیب سنتی مشورت کن

بنظر میرسه نوار قلب شما درست گرفته نشده

درمرکز دیگری یک نوار قلب مجدد بگیر عزیز

در سن شما خیر. اگر با فعالیت تشدیدمیشه به پزشک مراجعه کن

همون دارو رو مصرف کن عزیز

سلام عزیز

باید فعالیت ورزشی مثل پیاده روی رو کم کم شروع کنی و بتدریج شدتش رو افزایش بدی تا بدن از دوران نقاهت خارج بشه

سلام عزیز

با توجه به اونچه که گفتی, قلب شما  سالمه

حتما از نظر مسائلی مثل کم خونی, تیروئید و اضطراب و افسردگی باید بررسی بشی

دکتر نادر افشاری

دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق، عضو انجمن قلب آمریکا هستند. در مطب ایشان خدمات مختلفی از جمله انواع تست های مربوط به قلب، درمان بیماران فشار خون، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و همچنین درمان انواع آریتمی های قلبی ارائه می شود.

دسترسی سریع

آخرین مقالات

ارتباط با ما

شماره تماس مطب

44655715 – 09399539688

خانه » مقالات » تپش قلب و آریتمی » گرفتن نوار قلب

نوار قلب کشیده شدن نموداری پتانسیل های تولید شده توسط قلب و در واقع نوار فعالیت الکتریکی قلب را الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب می گویند.

امواج الکتریکی قلب، توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف ECG/EKG بر روی کاغذ شطرنجی مخصوصی،  که از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است، ترسیم می شوند.

سیگنال ها به واسطه الکترودهای فلزی که به کمک پرستار یا تکنسین به اندامها و قفسه سینه متصل می‌شوند ثبت می گردد. الکتروکاردیوگرافی در کل فرآیندی ساده و بی خطر است و اطلاعاتی ارزشمند در مورد قلب به متخصص قلب می دهد.

بعد از انجام تست نوار قلب، پرستار یا تکنسین الکترود‌ها را از بدن بیمار جدا می‌کند که ممکن است بعد از جدا کردن الکترود‌ها، پوست در محل آن، کمی ‌حساس و قرمز شود که اغلب این موضوع مهمی ‌نیست و نیازی به درمان ندارد. بیمار پس از انجام تست نوار قلب می تواند به راحتی به فعالیت‌ های روزمره خود بازگردد. کل فرآیند گرفتن نوار قلبی کمتر از 10 دقیقه زمان می برد.چگونه نوار قلب را بفهمیم

نوار قلب بعنوان اقدامی روتین و اولیه در بررسی درد های قلب و سکته‌ های قلبی ارزش خاصی دارد که برای تمام کسانی که مشکوک به آنژین صدری و سکته قلبی و مشکلات حاد قلبی باشند توصیه و انجام می شود.

گرفتن نوار قلب روشی است  برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت  سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگره سینوسی- دهلیزی می باشد ، که باعث انقباض قلب می شود . یک نوار قلب  (الکتروکاردیوگرام) نموداری است که نشان دهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربان های متوالی قلب می باشد .

نحوه گرفتن نوارقلب یکی از ابتدائی ترین مهارت های مورد نیاز پرستاران و کارکنان بالینی و مراکز بهداشتی و تخصصی بیمارستان و درمانی است. نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) اطلاعات بسیار ارزشمندی از وضعیت سلامت قلب در اختیار پزشک و تیم درمانی قرار می دهد. این مسئله اهمیت دقت در انجام صحیح و گرفتن نوار قلب کامل بیمار را به ما یاد آوری می کند.

برای داشتن نوار قلبی بهتر  باید شرایط زیر نیز در نظر گرفته شود :

چنانچه بیمار در دست یا پا دچار آمپوتاسیون (قطع عضو) شده یا عضو در گچ باشد، لید را به نزدیک ترین قسمت به اندام وصل می کنیم. در نقاط دارای ضخامت می توان از پوارهای لید سینه ای برای گرفتن لید دست و پا استفاده کرد. یعنی سیم مربوط به دست یا پا را با یک پوار به پوست متصل می کنیم.

چنانچه بیمار در حال تشنج یا لرزش ناشی از سرما باشد نوار قلبی پارازیت زیادی خواهد داشت که برای کاهش آن لید را به قسمت پروگزیمال دست یا پا (بخشی که به قلب نزدیک تر باشد) وصل می کنند.

روش کار به این شکل است که سیمهای مربوط از طریق گیره‌ها یا بادکشهای مخصوصی به بدن وصل می‌شوند و بعد از تنظیم دستگاه،  12 لید قلبی و 1 لید بلند از فرد گرفته می شود. وصل بودن درست تمام سیم ها برای گرفتن یک نوار قلب دقیق لازم است. محل وصل شدن بادکش های جلوی قلبی نیز اهمیت خاصی دارد و فرد باید با این کار کاملا آشنا باشد.

بایستی که بیمار ساعت و سایر لوازم فلزی خود را در بیاورد. سیم های مربوط به جلوی قلب نیز با بادکش های خاص و یا ترتیب مشخصی از جلوی قلب تا پهلو ی چپ به بیمار چسبانده میشوند و سپس به صورت اتوماتیک یا دستی 12 نوع مختلف نوار گرفته می شود.

 در هر نوع سیم های خاصی دریافت الکتریسیته را بر عهده دارند،  تا در نهایت نمایی کامل از قلب برداشته شود. 6 نوار اول وظیفه ثبت لیدهایی از دست و پا را به عهده دارند و 6 نوار دوم مربوط به سیم های جلوی قلبی می‌باشند. در ضمن معمولاً یک نوار بلند تر از لید شماره 2 گرفته می‌ شود تا سلامت ضربان قلب در طول زمان مشخص شود.

امواج فعالیت الکتریکی ، در (E C G) به صورت اوج و فرودهای متناوب ثبت میشود. نوار قلب طبیعی از چندین موج ، قطعه و ترکیب ایجاد می‌شود. هر دوره قلبی ، از یک موج p شروع میشود و تا موج p بعدی ادامه دارد. p یک موج نسبتا کوچک است که انقباض دهلیز را نشان می دهد.

 بعد از مکثی کوتاه ترکیب QRS به چشم می‌خورد که گویی خط نوار قلب حرکتی سریع به سمت پایین، بالا و دو مرتبه به سمت پایین داشته است. این ترکیب در اثر انقباض بطنها ایجاد می‌شود و در نهایت پس از مکثی بلند تر موج t مشاهده می‌شود که پر شدن ناگهانی بطنها را نشان میدهد. ECG یک قطعه ‌ST و چهار فاصله اصلی دارد: R-R ، PR ، QRS و QT ، که تغییرات هر کدام از اینها نشان دهنده بیماری خاصی است.

نوار قلب  روی صفحات مخصوصی ثبت می شود که به خانه‌های مشبکی با مساحت یک میلی متر مربع تقسیم شده‌ اند. از آنجا که سرعت حرکت کاغذ نوار قلب معمولا 25 میلیمتر در ثانیه است، کوچکترین مربع عرضی (1mm) معادل 0.04 ثانیه است و محور افقی زمان را نشان می‌دهد. خانه‌های عمودی دامنه موج مثبت یا منفی را نشان می‌دهند.

هنگامیکه فشار خون خیلی بالا میرود برای اینکه قلب از عهده ی افزایش بار تحمیل شده برآید قلب بزرگ می شود و این عمل منجر به افزایش ولتاژ در الکتروکاردیوگرام می شود و شاخص غیر مستقیمی از اندازه قلب را فراهم میکند.

وقتی فردی مبتلا به هایپرتروفن بطن چپ باشد، میبایست جهت درمان فوری فشار خون بالا، فشار خون خود را پایین بیاورد. چون این مشکل نمایان گر این مطلب است که عضله قلب تحت فشار شدیدتری قرار دارد تا بتواند همراه با افزایش غیر طبیعی فشار خون ، خون را به همه نقاط بدن تلمبه کند.

گرفتن نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام، نشان دادن تغییراتی مانند تنگ شدن یا مسدود شدن سرخرگهای کرونر است که خون را به قلب میرسانند. اگر این تغییرات در سرخرگ ها ایجاد شوند عارضه ای را به وجود می آورند که این عارضه در بعضی افراد مبتلا به آنژین یا سینه درد مشاهده می شود.

حتی اگر هیچ نشانه بیماری آنژین در بیمار  وجود نداشته باشد و یا هیچ دلیلی وجود  نداشته باشد که فکر کنید که سکته قلبی در شما عارض شده است، با این حال امکان دارد در نوار قلبی شما تغییرات ایسکمی مشاهده شود. این تغییرات مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرند .

بسیاری از خانمها احساس می ‌کنند که می ‌توانند پیش از زایمان با حس کردن حرکات جنین، با او و شخصیت ‌اش رابطه برقرار کنند.احساس حرکت جنین یکی از پرارزش ‌ترین بخش ‌های بارداری به حساب می آید. این حرکت می‌ تواند آغاز رابطه عاطفی بین جنین و مادر باشد .

شدت حرکات جنین می‌ تواند متفاوت باشد. دامنه حرکات او از تکان ‌خوردن‌های ظریف، که در ابتدای بارداری مانند وجود گاز در روده‌ها حس می ‌شود، تا حرکات تند و در مواقعی حتی لگد زدن‌ های دردناک متفاوت خواهد بود.

 

نباید خودتان را در این مورد با دیگران یا حتی دیگر حاملگی هایتان مقایسه کنید. البته وقتی حس کردید جنین تان  خیلی ساکن است و یا در حد انتظار حرکت ندارد در مورد آن با پزشک معالجتان  خود صحبت کنید.

اگر الگوی طبیعی حرکت جنین از بین رفته باشد ، میتوانید برای اطمینان خاطر ضربان قلب جنین را گوش کنید. البته در بیشتر مواقع  موارد با این که پزشکان به شما و نگرانیتان بها میدهند دلیلی برای نگرانی نیست.

گرفتن نوار قلب جنین یکی از کارهایی است که البته به طور روتین در همه مطب‌ ها انجام نمی شود ولی ارزش تشخیصی خوبی دارد .

برای این کار مادر در حالت استراحت دراز می‌کشد و نواری دور شکم او بسته می ‌شود که دارای یک پروب‌ گرد و در واقع تک لید است و میتواند ضربان قلب جنین که 120 تا 160 بار در دقیقه است، را ثبت کند و نوار مربوطه را نشان دهد.

از روی این نوار قلب ما می توانیم جنین ‌های در حال خطر را تشخیص داده و درمان کنیم. اگر تشخیص دهیم مشکلی سلامت جنین را تهدید می ‌کند برخی مواقع هم  حتی برای ختم بارداری اقدام می ‌کنیم.

لازم به ذکر است  که بعضی از جنین‌ ها در داخل رحم ضربان غیرطبیعی دارند و قلبشان کندتر یا تندتر از معمول می ‌زند.گاهی نیز به دلیل نارسا بودن  جفت این اختلال رخ میدهد، یعنی وقتی جنین حرکت میکند ، به جای این که ضربان قلب ‌اش تندتر شود، دچار کندی آن می گردد.

به هر حال در سه ماهه سوم بارداری هر مادری که از کاهش حرکت جنین خود شکایت دارد و نگران است، می‌ تواند بررسی شود و با گرفتن یک نوار قلب از جنین تان  به آرامش و امنیت خاطر در خصوص سلامت او دست یابد. وجود این تست‌های مختلف و پیشرفت روز به روز علم این امکان را به زنان امروز میدهد تا بدون نگرانی از بارداری خود لذت ببرند.

نوار قلب گرفتن از بیمار هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کند و جای هیچ نگرانی نیست. در حال حاضر زمان غربال گری 3 ماهه اول شما گذشته است و شما باید حتما غربال گری مرحله 2 را که از 15 تا 20 هفتگی حاملگی به بعد است را انجام دهید.

هولتر مانیتورینگ ضربان قلب به عنوان یک ( مانیتور ECG ) سیار شناخته می شود، یک مانیتور هولتر ریتم قلب بیمار را برای یک دوره 24 ساعته ثبت می کند. سیمهایی از الکترود بر روی قفسه سینه به یک دستگاه ثبت کننده با باطری وارد شده و در جیب بیمار و یا بر روی یک تسمه یا بند حمل می گردند. در حالیکه بیمار  این مانیتور را میپوشید ، تمام فعالیتها و علائم خود را در طی روز یادداشت خواهید کرد. پزشک یادداشتهای بیمار  را با اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه مقایسه کرده تا علت علایم بیمار را بفهمد .

اگر  اغلب نشانه هایی در بیمار  رخ نمیدهد ، امکان دارد  پوشیدن یک دستگاه ثبت کننده رویداد به بیمار توصیه شود . این دستگاه شبیه  ، به یک مانیتور هولتر است ، اما به بیمار  اجازه می دهد تا ثبت ریتم قلب خود را تنها زمانیکه علائم اتفاق می افتد ، انجام دهد .بیمار میتوانید یافته ها ی ECG را از طریق خط تلفن برای پزشک  معالج خود ارسال کند.

اگر مشکلات قلبی بیمار اغلب در طول ورزش و حرکت رخ دهد، پزشک امکان دارد بخواهد در طول یک ECG بیمار  بر روی تردمیل راه برود و یا بر روی دوچرخه ثابتی پدال بزند. به این کار  تست استرس یا تست ورزش گفته می شود . اگر بیمار مبتلا به یک وضعیت پزشکی است که برای بیمار راه رفتن را مشکل می کند، امکان دارد به بیمار دارویی برای شبیه سازی اثر ورزش بر قلب وی تزریق شود.چگونه نوار قلب را بفهمیم

این نکته را هم باید در نظر داشت که برخی از مشکلات قلب هم در نوار قلبی آشکار نخواهد شد، چون در برخی  بیماری ها هیچ نشانه‌ای در نوار قلبی بیمار برجا نمی گذارند .

انجام تست نوار قلب، قبل از انجام جراحیهای باز قلب و آنژیوپلاستی الزامی است برای بررسی نحوه تاثیر یک داروی خاص یا یک وسیله درمانی خاص بر روی قلب فرد بیمار، انجام تست نوار قلب یا همان الکتروکاردیوگرام را متخصص قلب ممکن است تجویز کند.

داشتن یک ضربان قلب سریع، آهسته و یا آریتمی های قلبی سرنخهایی در مورد بیماری قلبی به متخصص می دهد از جمله:

بطور معمول ، ضربان قلب را م یتوان با چک کردن نبض اندازه گیری کرد. اما اگر نبض به دشواری احساس می شود و یا برای شمارش دقیق خیلی سریع یا خیلی نا منظم است، نوار قلب راهکار اصلی است.

نوار قلب میتواند به متخصصین در شناسایی ضربان قلب غیر معمول سریع یا تاکی کاردی، ضربان قلب کند تر از معمول یا برادی کاردی و بی نظمی های دیگر ریتم قلب یا آریتمی کمک شایانی کند. این شرایط ممکن است هنگامی  اتفاقی بیافتد که هر بخشی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال در عملکرد شود. در موارد دیگر، داروها مانند مسدود کننده های بتا هم چون بتا بلاکرها، دارو های روان گردان یا آمفتامین ها، میتوانند آغاز کننده آریتمی قلبی باشند.

نوار قلب، اغلب میتواند شواهدی از یک حمله قلبی در گذشته یا یک سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد . الگوهای موجود در نوار قلب امکان دارد نشان دهنده آسیب دیدن بخشی از عضله قلب و هم چنین میزان آسیب باشند.

نوار قلب می تواند زمانی انجام شود که بی علائمی دارید و می تواند به متخصصین در تعیین این که آیا درد قفسه سینه توسط کاهش جریان خون به عضله قلب ،  از جمله : درد قفسه سینه با آنژین ناپایدار ایجاد شده ، کمک کننده باشد .

نوار قلب می تواند سرنخهایی در مورد بزرگ شدگی حفره ها و یا دیواره های قلب، نقایص قلبی و سایر مشکلات قلبی فراهم کند.  اگر متخصص قلب و عروق هر گونه بینظمی در ریتم قلب بیمار  پیدا کرد، امکان دارد دیگر روشهای تشخیص بیماریها ی قلبی عروقی را برای بیمار تجویز کند.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

بله لازمه عزیز

بله لازمه

بله

نوار قلب رو بفرست ببینم عزیز

علل مختلفی میتونه داشته باشه. گوارش, استخوان…

با پزشک قانونی مشورت کن عزیز

با طبیب سنتی مشورت کن

بنظر میرسه نوار قلب شما درست گرفته نشده

درمرکز دیگری یک نوار قلب مجدد بگیر عزیز

در سن شما خیر. اگر با فعالیت تشدیدمیشه به پزشک مراجعه کن

همون دارو رو مصرف کن عزیز

سلام عزیز

باید فعالیت ورزشی مثل پیاده روی رو کم کم شروع کنی و بتدریج شدتش رو افزایش بدی تا بدن از دوران نقاهت خارج بشه

سلام عزیز

با توجه به اونچه که گفتی, قلب شما  سالمه

حتما از نظر مسائلی مثل کم خونی, تیروئید و اضطراب و افسردگی باید بررسی بشی

دکتر نادر افشاری

دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق، عضو انجمن قلب آمریکا هستند. در مطب ایشان خدمات مختلفی از جمله انواع تست های مربوط به قلب، درمان بیماران فشار خون، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و همچنین درمان انواع آریتمی های قلبی ارائه می شود.

دسترسی سریع

آخرین مقالات

ارتباط با ما

شماره تماس مطب

44655715 – 09399539688

نوار قلب چیست؟
الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram) یا نوار قلب, به نمودار ثبت ‌شده ی تغییرات پتانسیل الکتریکی ناشی از تحریک عضله قلب گفته می‌شود. معمولاً با مخفف ECG یا EKG (مورد دوم مخفف کلمه ی آلمانی Elektrokardiogramm) مشخص می‌شود.
دستگاه الکتروکاردیوگراف، این نمودار را بر روی نوار کاغذی خط کشی شده‌ای به طور پیوسته ضبط می‌کند. اطلاعاتی که روی الکتروکاردیوگرام ضبط می‌شود نشان دهنده امواج الکتریکی محرک قلب می‌باشد. این امواج نمایشگر مراحل مختلف تحریکات قلبی هستند.

بدین صورت که الکترودهای فلزی کوچکی بر روی مچ دست ، قوزک پا و سینه افراد قرار داده می شود. سیگنالهای الکتریکی از الکترودها و از طریق سیم هایی به دستگاه نوار قلب منتقل می شوند و این دستگاه سیگنالها را بصورت امواج نمایش می دهد. امواج مختلف نمایانگر نواحی متفاوتی از قلب هستند که جریان الکتریکی از آنها عبور می کند. جریانهای الکتریکی ماهیچه قلب را منقبض و منبسط می کنند. امواج ECG بر روی کاغذی که در طول دستگاه نوار قلب حرکت می کند ضبط می شود و سرعت و ریتم قلب را نشان می دهد. الگوی امواج در مورد آسیب وارده به عضله قلب و یا التهاب غشاء دور قلب ( پریکاردیوم ) نشانه های مهمی ارائه می دهند. در بسیاری از موارد نوار قلب اصلی 10-5 دقیقه وقت می گیرد و در مطب پزشک، آزمایشگاه و بیمارستان قابل انجام شدن است.
الکتروکاردیوگرام طبیعی از یک موجP, یک کمپلکس  QRS و یک موجT تشکیل شده است. کمپلکس QRS غالبا, اما نه همیشه, دارای سه موج مجزای Q, R و S است. موج P حاصل پتانسیل های الکتریکی دپلاریزاسیون( حرکت به سمت پتانسیل مثبت) دهلیزها قبل از شروع انقباض آنها و نمایانگر جریان الکتریکی در حفرات بالائی قلب ( دهلیزها ) است. کمپلکس QRS هم حاصل پتانسیل های الکتریکی  دپلاریزاسیون بطن ها پیش از انقباض آنها و نشاندهنده جریان الکتریکی در حفرات پائینی قلب (بطن ها) می باشد, یعنی زمانی که موج دپلاریزاسیون در حال گسترش در بطن هاست. بنابراین هم موجP و هم اجزا ی کمپلکس QRS امواج دپلاریزاسیون هستند. موج T هم نمایانگر دوره استراحت کوتاه قلب است ، زمانی که بین دو ضربان قلب دوباره شارژ می شود.
موج p => دپلاریزه شدن دهلیزها
کمپلکس QRS => دپلاریزه شدن بطن ها + رپلاریزاسیون دهلیزها
موج T => رپلاریزاسیون بطن ها
این آموزش همراه با تفسیر نوار EKG ، توسط سرکار خانم دکتر توکلی متخصص قلب و عروق در روز شنبه مورخ 12/12/91 ویژه کارد پرستاری و مامایی در آمفی تاتر بیمارستان انجام شد.

آدرس:
تهران- بزرگراه رسالت – خیابان باغدارنیا (رشید شمالی)- نبش کوچه 162

تلفن:
02177883284-6

ایمیل:

hosp_arash@tums.ac.ir

شماره پیامک:
300064053

الکتروکاردیوگرام (به انگلیسی: Electrocardiogram) یا نوار قلب[۱] به نمودار ثبت‌شدهٔ تغییرات پتانسیل الکتریکی ناشی از تحریک عضلهٔ قلب گفته می‌شود. معمولاً با مخفف ECG یا EKG (مورد دوم مخفف کلمهٔ آلمانیِ Elektrokardiogramm) مشخص می‌شود.

دستگاه الکتروکاردیوگراف، این نمودار را بر روی نوار کاغذیِ خط‌کشی‌شده‌ای که ویژهٔ این کار است، به‌طور پیوسته ضبط می‌کند. اطلاعاتی که روی الکتروکاردیوگرام ضبط می‌شود نشان‌دهندهٔ امواج الکتریکی محرک قلب است. این امواج نمایشگر مراحل مختلف تحریکات قلبی هستند.

منحنی ای را که رسم می‌شود «الکتروکاردیوگرام» می‌نامند. پزشکان می‌توانند از روی این منحنی به نحوه عمل قلب پی ببرند. هر منحنی شامل سه موج است. موج p کمی قبل از فعالیت الکتریکی دهلیزها،کمپلکس QRS کمی قبل از فعالیت الکتریکی بطنها و موج T استراحت بطن‌ها را نمایش می‌دهد.[۲]

در این مرحله بطنها و دهلیز قلبها در حال استراحت‌اند. خون تیره به‌وسیلهٔ بزرگ سیاهرگهای زبرین و زیرین (وریدهای اجوف فوقانی و تحتانی)، به دهلیز راست می‌ریزد. این خون به‌خاطر وزنش، از طریق دریچه‌های دهلیزی-بطنی – که به‌هنگام پایان موج T سیکل قلبیِ پیشین باز شده‌اند- وارد بطن‌ها می‌شود و آن‌ها را تا حدی پر می‌کند. اما برای اینکه خون دهلیزها به‌طور کامل وارد بطون بشود، دهلیزها باید منقبض شوند. لازم است ذکر شود هر ماهیچهای در قلب که بخواهد منقبض شود یا استراحت کند، ابتدا باید موج انقباض یا استراحتش در تمام نقاط آن ماهیچه منتشر شود. پس برای انقباض دهلیزها، ابتدا باید پیام انقباض در سراسر آن‌ها منتشر بشود. این کار توسط بافت گرهی دهلیز انجام می‌شود. در بین دو دهلیز این تنها دهلیز راست است که دارای بافت گرهی است، از سویی کانون زایش انقباضات قلب نیز که همان گره پیش‌آهنگ(SA node) می‌باشد در دیواره پشتی دهلیز راست و در زیر منفذ بزرگ سیاهرگ زبرین قرار دارد. پس برای انقباض ابتدا گره پیش‌آهنگ به صورت ریتم خودبه خودی تحریک می‌شود و این پیام انقباض را از طریق ۳ رشتهٔ گرهیِ دهلیز راست به گره دهلیزی-بطنی ــ که در حد فاصل بین دیوارهٔ دهلیزها و بطون و کمی متمایل به دهلیز راست قرار دارد ــ هدایت می‌کند. طی حرکت پیام از پیشاهنگ به دهلیزی-بطنی، میون‌های میوکاردِ قلب که در مسیر انتقال این پیام قرار دارند، منقبض شده و این انقباض از میونی به میون دیگر در دهلیز راست انتشار می‌یابد و نهایتاً از طریق میون‌های دهلیز راست به میون‌های دهلیز چپ نیز منتشر شده و کل دهلیزها را فرامی‌گیرد. البته این پیام نمی‌تواند از طریق میون‌های دهلیزها به میون‌های بطون منتقل شود، چون در دیوارهٔ بین بطون و دهلیزها بافت پیوندیِ رشته‌ایِ عایقی قرار دارد که باعث می‌شود انتقال پیام از دهلیزها به بطون تنها از طریق بافت گرهی که از وسط این عایق رد می‌شود صورت گیرد. اگر این بافت عایق نبود، دهلیزها و بطون هم‌زمان به هم منقبض می‌شدند و کارایی قلب بسیار پایین می‌آمد؛ چون در این حالت، پس از پمپاژ مقدار کمی خون به بطون، آن‌ها نیز همین مقدار کم را به‌سمت بدن و ششها پمپ می‌کردند و خون کمی به آن‌ها می‌رسید. پس از این‌که این پیام به‌طور کامل سراسر دهلیز را فراگرفت، در الکتروکاردیوگرام موج P ثبت می‌گردد. بلافاصله بعد از آن، مدت استراحت عمومی قلب، یعنی ۰٫۴ ثانیه به اتمام می‌رسد.

۱) ورود بیش از ۷۵٪ خون از دهلیزها به بطون بر اثر وزن خون
۲) انتشار موج انقباض دهلیزها در سراسر دهلیزها —- ایجاد موج P در الکتروکاردیوگرام
چگونه نوار قلب را بفهمیم

سینی‌ها —- بسته؛ تا خون واردشده به بطون از طریق این دریچه‌ها وارد سرخرگها نشود.
لختی‌ها —- باز؛ تا خون دهلیزها وارد بطون شوند.

در ابتدای این مرحله بلافاصله دهلیزها منقبض می‌شوند و ۲۵٪ خون باقی‌مانده را نیز وارد بطن‌ها می‌کنند. حالا در هر بطن ۱۲۰ میلی‌لیتر خون موجود است، یعنی به‌طورکلی ۲۴۰ میلی‌لیتر در هردو بطن. این انقباض به مدت ۰٫۱ ثانیه طول می‌کشد و و از انتهای موج P تا انتهای موج R را در الکتروکاردیوگرام دربرمی‌گیرد. اما در طی این انقباض و در این ۰٫۱ ثانیه، دو عمل بسیار مهم نیز هم‌زمان رخ می‌دهد:

سینی‌ها —- بسته؛ به دلیل یک طرفه بودن دریچه‌های سینی و فشارخون موجود در سرخرگ‌ها

لختی‌ها —- باز؛ تا خون دهلیزها وارد بطون شود.

بلافاصله با انتشار پیام انقباض، بطن‌ها شروع به انقباض می‌کنند و خون را با فشار بالای سیستولی به سمت سرخرگ‌ها پمپ می‌کنند. این خون با فشار خود از سویی دریچه‌های یک‌طرفه لختی را – که فقط به سمت بطون باز می‌شوند- بسته و باعث شنیده شدن صدای اول قلب می‌شوند؛ و از سوی دیگر با فشار دریچه‌های سینی را – که فقط به سمت سرخرگ‌ها باز می‌شوند- باز کرده و وارد سرخرگ‌ها می‌شود. تمامی این مراحل در مدت زمان بسیار کوتاه و در موج S روی می‌دهند. همچنین دهلیزها بعد از پایان انتشار پیام استراحتشان تا ۰٫۷ ثانیه استراحت می‌کنند. در این مدت خون دوباره از بزرگ سیاهرگ‌های زیرین و زبرین وارد دهلیز راست می‌شود؛ اما به دلیل بسته بودن لختی‌ها خون نمی‌تواند وارد بطون شود و اندک اندک وارد دهلیزها می‌شود. (این رویه به مدت ۰٫۳ ثانیه یعنی پایان انقباض بطنی ادامه میابد)

پس از گذشت اندکی از انقباض بطن‌ها که روی نوار در فاصله S تا T را دربر می‌گیرد، چون بطن‌ها بلافاصله بعد از انقباض (پایان این ۰٫۳ ثانیه) باید استراحت کنند، پالس استراحت آن‌ها منتشر می‌شود و موج T را در الکتروکاردیوگرام ثبت می‌کند. پس از پایان این موج بطن‌ها نیز شروع به استراحت می‌کنند. سپس استراحت عمومی قلب آغاز می‌شود، چون دهلیزها نیز ۰٫۳ ثانیه است که استراحت خود را آغاز کرده‌اند. استراحت بطون باعث قطع فشار اعمال شده بر روی دریچه‌ها می‌شود در نتیجه دریچه‌های سینی بسته می‌شوند و صدای دوم قلب را، که کوتاه‌تر و زیرتر است، به وجود می‌آورد. از سویی دریچه‌های لختی که ۰٫۳ ثانیه است تحت تأثیر فشار خون موجود در دهلیزها هستند، از این موقعیت یعنی قطع فشار سیستولی بطن استفاده کرده و دریچه‌های لختی را در جهت بطن‌ها باز کرده و شروع به پر کردن بطن‌ها می‌کنند.

در طول این روند باید چند نکته را در نظر گرفت:

۱) انقباض بطون به مدت ۰٫۳ ثانیه — فاصلهٔ S تا T
۲) استراحت دهلیزها
۳) شنیدن صدای دوم قلب(2nd cardiac sound)

در تعداد زیادی از بیماری‌های قلبی، ما تغییراتی در نوار قلب داریم که راهگشا می‌باشد؛ مثلاً در آریتمی قلبی تعداد یا شکل امواج در نوار قلب تغییر می‌کند. در بیماری‌های ایسکمیک قلب معمولاً بسته به حاد یا قدیمی بودن واقعه ایسکمیک و ناحیهٔ رگ‌های درگیر ما موج Q عمیق، موج T برعکس یا بالا و پایین رفتن قطعهٔ S T را داریم. در برخی بیماری‌ها نیز ما انحراف محور قلب را داریم. در برخی بلوک‌های قلبی پهن شدن کمپلکس QRS را داریم. در برخی اختلالات الکترولیت‌های سرم مانند افزایش پتاسیم خون نیز ما تغییرات ECG داریم.

چگونه یک نوار قلب را تفسیرکنیم؟(2)

در مقاله ی قبلی با فیزیولوژی قلب و مشخصه های اصلی یک نوار قلب آشنا شدیم. لازم به ذکر است حتما باید نوار قلبتان را به متخصص نشان دهید و تنها به مطالب تئوری موجود اکتفا نکنید چرا که قلب,  گنجینه ای گرانبهاست و حفظ آن باعث حفظ زندگی می شود. در این قسمت سعی می کنیم با تشخیص برخی بیماری های قلبی شایع, از روی نوار قلب , علایم بیماری ها و راه های درمانی آن آشناشویم. لازم به یادآوری است اسامی داروها تنها به جهت آشنایی بیان می گردد و از مصرف خودسرانه ی این داروها بپرهیزید.

چکیده ای از مطالب قسمت اول

الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram) یا نوار قلب, به نمودار ثبت ‌شده ی تغییرات پتانسیل الکتریکی ناشی از تحریک عضله قلب گفته می‌شود. معمولاً با مخفف ECG یا EKG (مورد دوم مخفف کلمه ی آلمانی Elektrokardiogramm) مشخص می‌شود. دستگاه الکتروکاردیوگراف، این نمودار را بر روی نوار کاغذی خط کشی شده‌ای به طور پیوسته ضبط می‌کند. اطلاعاتی که روی الکتروکاردیوگرام ضبط می‌شود نشان دهنده امواج الکتریکی محرک قلب می‌باشد. این امواج نمایشگر مراحل مختلف تحریکات قلبی هستند.چگونه نوار قلب را بفهمیم

الکتروکاردیوگرام طبیعی از یک موجP, یک کمپلکس  QRS و یک موجT تشکیل شده است. کمپلکس QRS غالبا, اما نه همیشه, دارای سه موج مجزای Q, R و S است. موج P حاصل پتانسیل های الکتریکی دپلاریزاسیون( حرکت به سمت پتانسیل مثبت) دهلیزها قبل از شروع انقباض آنها و نمایانگر جریان الکتریکی در حفرات بالائی قلب ( دهلیزها ) است. کمپلکس QRS هم حاصل پتانسیل های الکتریکی  دپلاریزاسیون بطن ها پیش از انقباض آنها و نشاندهنده جریان الکتریکی در حفرات پائینی قلب (بطن ها) می باشد, یعنی زمانی که موج دپلاریزاسیون در حال گسترش در بطن هاست. بنابراین هم موجP و هم اجزا ی کمپلکس QRS امواج دپلاریزاسیون هستند. موج T هم نمایانگر دوره استراحت کوتاه قلب است ، زمانی که بین دو ضربان قلب دوباره شارژ می شود.

موج p => دپلاریزه شدن دهلیزها

کمپلکس QRS =>دپلاریزه شدن بطن ها + رپلاریزاسیون دهلیزها

موج T => رپلاریزاسیون بطن ها

تپش قلب

تا به حال شده در حال خواندن کتاب یا نشستن و بی تحرکی, ناگهان به مدت کوتاهی دچار تپش قلب شده باشید؟

یکی از شایع ترین بیماری های قلبی که در نوار های قلب مشاهده می شود تاکیکاردی است.

تاکیکاردی یا تند شدن غیرطبیعی ضربان قلب, عبارت است از تندی ضربان قلب به نحوی که قلب بسیار سریع تر از حالت طبیعی می زند بدون این که فرد فعالیت زیادی داشته باشد. این تندی ضربان قلب بین 150 تا 300 ضربان در دقیقه است . فردی که بیماری قلبی ندارد ممکن است با ورزش ضربان قلب را به 160 بار دقیقه یا بیشتر هم برساند که این امر طبیعی است و مشکلی محسوب نمی شود.

این الکتروکاردیوگرام از همه جوانب جزسرعت ضربان طبیعی است, به طوری که فاصله ی زمانی بین کمپلکس QRS نشان می دهدکه ضربان به جای حالت معمول 72بار در دقیقه 150بار در دقیقه است.انواع تند شدن غیرطبیعی ضربان قلب عبارتند از فیبریلاسیون دهلیزی ، تند ضربانی سینوسی ، تند ضربانی فوق بطنی ، و تند ضربانی بطنی .همان طور که در شکل زیر مشاهده می کنید این نوار قلب متعلق به بیماری با تاکیکاردی است.

این حالت می تواند در افراد جوانی که هیچ گونه شواهدی از بیماری ندارند رخ دهد، اما در عین حال در افراد مسنی که دچار بیماری سرخرگ های قلب هستند نیز رخ می دهد.علل اصلی تاکیکاردی عبارت است از افزایش دمای بدن, تحریک قلب با اعصاب و مسمومیت های قلبی.

تا دمای  105 درجه فرانهایت به ازای هر یک درجه فارنهایت افزایش بدن, ضربان قلب 10درجه افزایش می یابد, پس از آن ممکن است ضربان قلب کند شود, زیراتب باعث تضعیف تدریجی عضله قلب می شود. علت تاکیکاردی در هنگام تب این است که دمای بالا موجب افزایش سرعت متابولیسم گره سینوسی می شود و این نیز تحریک پذیری و سرعت ریتم را مستقیما بالامی برد. درمورد تحریک  قلب با اعصاب می توان بیماری را مثال زد که خون از دست داده است و وارد شوک می شود, تحریک رفلکسی قلب با اعصاب موجب افزایش سرعت ضربان به 150تا 180بار در دقیقه می شود.

از علایم شایع در تپش قلب می توان به زنش نبض بین 100-180 بار در دقیقه که بسیار سریع تر از حالت طبیعی است,  غش کردن یا احساس نزدیک بودن مرگ, درد قفسه سینه, سرفه ناخودآگاه, تنگی نفس اشاره کرد.

نکته ی مهم در رابطه با تاکیکاردی یا تپش قلب

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دچار یک حمله تند ضربانی نامنظم قلب شده اید که در عرض 5-7 دقیقه برطرف نشده است .اگر تنگی نفس رخ دهد. اگر درد قفسه سینه به وجود آید.در این شرایط حتما به پزشک مراجعه کنید.

تاکیکاردی حمله ای و انواع آن

اصطلاح ((حمله ای)) بدین معناست که تندی ضربان قلب به صورت حمله ای و ناگهانی شروع می شود و به مدت چند ثانیه, چند دقیقه, چند ساعت یابیشتر طول می کشد سپس حمله به همان شکلی که آغاز شده بود خاتمه می یابدو همزمان گره ی اصلی ضربان را مجدد در دست می گیرد.غالبا با این حرکت تاکیکاردی حمله ای متوقف می شود اما گاهی اوقات می شود با فشار بر پایین گردن این گره را تحریک کردو تاکیکاردی را متوقف ساخت.

از داروهای مختلف می توان جهت درمان استفاده کرد.غالبا از کینیدین و لیدوکایین برای این منظور استفاده می شود.

تاکیکاردی حمله ای دهلیزی

سرعت ضربان از حدود 95 ناگهان به 150 ضربه در دقیقه افزایش می یابد.اگر از نزدیک به الکتروکاردیوگرام(نوارقلب) بنگریم پیش از هر کمپلکسQRS-T  در زمان ضربان تند قلب, یک موج وارونه P می بینم که تاحدودی بر روی موج طبیعی T مربوط به ضربان قبل افتاده است.این حالت نشان می دهد که منشا این تاکیکاردی حمله ای در دهلیز است.

تاکیکاردی حمله ای گره ی A-V

این تاکیکاردی حمله ای غالبا ناشی از یک ریتم نابجای مربوط به گره ی A-V است.این حالت معمولا باعث می شودکمپلکس های QRS-T طبیعی بمانند ولی امواج P محو یا حذف می شوند.تاکیکاردی حمله ای دهلیزی یا گره ی A-V (هردو تاکیکاردی فوق بطنی نام دارند) معمولا در افرادظاهرا سالم و جوان ایجاد می شود.این افراد عموما پس از نوجوانی بدون هیچ گونه زمینه تاکیکاردی به رشد خود ادامه می دهند به طور کلی, تاکیکارد ی فوق بطنی موجب وحشت شدید فرد می شود و ممکن است در خلال حمله باعث ضعف شود, اما حملات به ندرت موجب زیان دائمی می شوند.

تاکیکاردی حمله ای بطنی

این شکل تصویری شاخص از یک حمله کوتاه تاکیکاردی بطنی رانشان می دهد.

تاکیکاردی حمله ای بطنی معمولا به دو دلیل خطرناک است: اولا این نوع تاکیکاردی معمولا فقط زمانی ایجاد می شود که آسیب ایسکمیک چشمگیر در بطن ها وجود داشته باشد.ثانیا تاکیکاردی بطنی غالبا باعث پیدایش حالت مرگبار فیبریلاسیون بطنی می شود.زیرا عضله بطن مکرر و به سرعت تحریک می شود.گاهی مسمومیت با دیژیتال که برای درمان قلب به کار می رود باعث ایجاد کانونهای تحریک پذیر می شود که تاکیکاردی بطنی ایجادمی کنند. متقابلا  از کینیدین که دوره تحریک ناپذیری عضله قلب را افزایش می دهد و آستانه تحریک را بالا می برد می توان برای بلوک کانونهای مولدتاکیکاردی بطنی استفاده کرد.

حمله ی قلبی (انفارکتوس عضله قلب)

حمله ی قلبی هنگامی بروز می کندکه یک یا چند شریان کرونری یا شاخه های  آنها مسدود شود و در نتیجه  خون نتواند به عضله قلب برسد. بدون اکسیژن و مواد مغذی عضله  قلبی می میرد(انفارکتوس عضله ی قلب)علت شایع  حمله ی قلبی تشکیل تدریجی  لخته ی خون (ترومبوز) روی یک توده ی اترواسکلروزی (اتروما) است که قبلا به طور نسبی رگ رامسدود کرده است وقتی رگ کاملا مسدود شد,جریان خون قلب به سرعت متوقف می شود.

عضله ی مرده و آسیب دیده ای که در اثر حمله ی قلبی باقی می ماندباعث میشود قلب بخشی از کارایی خود را از دست بدهد,زیرامیزان خونی که قلب تلمبه می کند به انقباض عضلانی وابسته است.هنگامی که بیش از 50 درصد عضله قلب از بین  برود به علت آثارنامطلوب حملات قلبی یا انفارکتوس جدید, شوک و مرگ پدید می آیدزیرا قلب نمی تواند برای حفظ حیات خود خون کافی را فراهم کند.

علائم حمله ی قلبی بستگی به میزان آسیب  عضله ی قلب دارد.تقریبا 20 درصد قربانیان هیچ علامتی را مشاهده نمی کنند و از ابتلاء خود به حمله ی قلبی آگاه نیستند.بنابراین ممکن است تنها هنگامی متوجه حمله ی قلبی خود شوند که پزشک شواهدی از یک انفارکتوس قدیمی را در نوار قلبی شان پیداکند.

بااین حال اکثر قربانیان دچار درد یا ناراحتی قفسه ی سینه می شوند.این درد ممکن است از یک احساس سوء هاضمه  تا یک درد خرد کننده ی قفسه ی سینه با احساس فشار زیر استخوان جناغ که به پشت , فک یا بازوی چپ منتشرمی شودمتغییر باشد.سایر علایم عبارتند از : ضعف , تنگی نفس باشد.

داروهایی که به سرعت لخته های خون را حل می کنند , داروهای ضد درد , داروهای ضد بی نظمی قلب و داروهای ضد آنژین صدری ، مثل مسدودکننده های بتا آدرنرژیک یا مسدودکننده های کانال کلسیمی ، برای پایدار کردن نامنظمی ضربان قلب،داروهای ضد انعقاد برای جلوگیری از تشکیل لخته خون , نیتروگلیسیرین برای گشاد کردن سرخرگ ها و افزایش خونرسانی قلب, داروی دیژیتال برای تقویت انقباضات عضله قلب و پایدار کردن ضربان قلب در این جور موارد کاربرد دارند.

در قسمت بعدی با دیگر بیماری ها و شکل آنها در نوار قلب آشنا می شویم.

چگونه نوار قلب را بفهمیم

نویسنده : فرشته سادات سجادی

تبیان، دستیار هوشمند زندگی

پل های ارتباطی

بلوار کشاورز،خیابان نادری،نبش حجت دوست،پلاک 12

public@tebyan.com

02181200000

دسترسی سریع

محصولات و خدمات

اشتراک در خبرنامه

کلیه حقوق این سایت مربوط به موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان می‌باشد.

%PDF-1.5
%
1 0 obj
>>>
endobj
2 0 obj
>
endobj
3 0 obj
>/ExtGState>/ProcSet[/PDF/Text/ImageB/ImageC/ImageI] >>/MediaBox[ 0 0 481.92 680.4] /Contents 4 0 R/Group>/Tabs/S/StructParents 0>>
endobj
4 0 obj
>
stream
xZ[o6~4 `qaźoA62`mf;”iʲEX|;oO?>6w헯>,?>}~y??>|kۦ[MXnH H#$7Iy^{N5//p~Us|yqsyEsow~m~-f>/^~J扭sDx#@:[o0Ƭq2eNn>XE

%PDF-1.6
%
555 0 obj
>
endobj

560 0 obj
>/Filter/FlateDecode/ID[]/Index[555 7]/Info 554 0 R/Length 36/Prev 3324784/Root 556 0 R/Size 562/Type/XRef/W[1 2 0]>>stream
hbbd`b`ė31d{

0