يكي از مهم ترين خطرهايي كه سدهاي خاكي را تهديد مي كند، شكست هيدروليكي است. اين پديده اغلب در زمان اولين آبگيري سد، زماني كه فشار آب به طور ناگهاني در هسته افزايش مي يابد، رخ مي دهد. براي مطالعه ترك هيدروليكي در هسته سد راه هاي مختلفي وجود دارد. در اين مقاله سد هيته جووت در كشور نروژ كه در اثر شكست هيدروليكي آسيب ديده است، براي بررسي ميزان كارآمدي روش هاي تعيين وقوع ترك هيدروليكي انتخاب شده است. به اين منظور با استفاده از روش اجزاي محدود رفتار سد در زمان ساخت و اولين آبگيري مدلسازي شده است. سپس ترك خوردگي هيدروليكي هسته اين سد با استفاده از چند روش بررسي شده است. در مرحله بعد با استفاده از روابطي كه پيش بيني درستي از ترك خوردگي سد هيته جووت ارايه كرده اند، شكست هيدروليكي در هسته سد گلابر در استان زنجان مورد مطالعه قرار گرفته است. براي اين كار تحليل كوپل تنش – فشار آب حفره اي براي سد انجام شده است. در نتيجه اين ارزيابي ها مشخص شد روابط كمك پناه و قنبري پيش بيني درستي از ترك خوردگي هسته سد هيته جوت ارايه مي كنند. همچنين وقوع شكست هيدروليكي در سد گلابر غيرمحتمل تشخيص داده شد.
نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1
کدپستی: 1461965381
شکست سد چگونه رخ میدهد
تلفن و دورنگار: 4 الی 44265001
کارگاه های آموزشی
اخبار
JCR
خبرگزاری سیناپرس
پیوندهای مرتبط
سدهاي مخزني با اهدافي نظير تامين منابع آب، کنترل سيلاب و توليد نيروي برق آبي احداث مي شوند. پديده شکست سد، همواره سدها را تهديد مي کند و موجب تلفات مالي و انساني شديد در مناطق پايين دست مي شود. اگر پديده شکست و آثار ناشي از آن، قبل از احداث سد پيش بيني گردد، خسارات ناشي ازشکست در آينده کاهش مي يابد. در پژوهش حاضر شکست سد پلرود در اثر روگذري با استفاده از مدل BREACH GUI مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان داد هيدروگراف سيلاب ناشي از شکست سد، داراي دبي اوج 47253 مترمکعب بر ثانيه مي باشد. اين دبي، 27 ساعت پس از شروع سيلاب و يک ساعت پس از آغاز روگذري از سد رخ مي دهد. سپس رونديابي سيلاب به منظور تعيين اثرات شکست سد توسط مدلHEC-RAS انجام شد. نتايج رونديابي سيلاب نشان داد که دبي اوج در مدت زمان 54 دقيقه، از محل سد به آخرين مقطع رودخانه در 15 کيلومتري پايين دست خواهد رسيد و از کاهش 62 درصدي برخوردار است. انطباق تصاوير پهنه هاي سيلابي و تصاوير ماهواره اي منطقه مورد بررسي در مدل Google Earth نشان داد که 18 روستا و محدوده هايي از شهرهاي کلاچاي و رحيم آباد در پاياب سد دچار آب گرفتگي شديد مي شوند. سيلاب ناشي از اين شکست همچنين موجب فرسايش در مناطق نزديک به محل سد مي شود.
نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1
کدپستی: 1461965381
تلفن و دورنگار: 4 الی 44265001
شکست سد چگونه رخ میدهد
کارگاه های آموزشی
اخبار
JCR
خبرگزاری سیناپرس
پیوندهای مرتبط
URL: http://jwmr.sanru.ac.ir/article-1-410-fa.html
سدهای مخزنی با اهدافی نظیر تامین منابع آب، کنترل سیلاب و تولید نیروی برق آبی احداث
میشوند. پدیده شکست سد، همواره سدها را تهدید میکند و موجب تلفات مالی و انسانی شدید در مناطق پاییندست میشود. اگر پدیده شکست و آثار ناشی از آن، قبل از احداث سد پیشبینی گردد، خسارات ناشی ازشکست در آینده کاهش مییابد. در پژوهش حاضر شکست سد پلرود در اثر روگذری با استفاده از مدل BREACH GUI مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد هیدروگراف سیلاب ناشی از شکست سد، دارای دبی اوج 47253 مترمکعب بر ثانیه میباشد. این دبی، 27 ساعت پس از شروع سیلاب و یک ساعت پس از آغاز روگذری از سد رخ میدهد. سپس روندیابی سیلاب بهمنظور تعیین اثرات شکست سد توسط مدلHEC-RAS انجام شد. نتایج روندیابی سیلاب نشان داد که دبی اوج در مدت زمان 54 دقیقه، از محل سد به آخرین مقطع رودخانه در 15 کیلومتری پاییندست خواهد رسید و از کاهش 62 درصدی برخوردار است. انطباق تصاویر پهنههای سیلابی و تصاویر ماهوارهای منطقه مورد بررسی در مدل Google Earth نشان داد که 18 روستا و محدودههایی از شهرهای کلاچای و رحیمآباد در پایاب سد دچار آبگرفتگی شدید میشوند. سیلاب ناشی از این شکست همچنین موجب فرسایش در مناطق نزدیک به محل سد میشود.
سامانه اطلاعات پژوهشی ایران
شکست سد چگونه رخ میدهد
کمسیون نشریات وزارت علوم
سامانه رتبه بندی نشریات علمی
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به (پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز (علمی-پژوهشی می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2021 All Rights Reserved | Journal of Watershed Management Research
Designed & Developed by : Yektaweb
بررسی شکست سد پلرود در اثر روگذری و روندیابی سیلاب ناشی از آن در پایین دست
پدیده رگاب یا پدیده روباه یک فرآیند فرسایشی است که تحت تأثیر جریان نشت رو به بالا در زیر سازه‌های آبی رخ میدهد و در صورت عدم توجه کافی برای مقابله با آن ممکن است پایداری و ایمنی سازه هیدرولیکی را تحت تأثیر جدی قرار دهد. سد ها فواید زیادی را برای یک جامعه فراهم می سازند. از جمله فواید ضروری می توان به ذخیره آب شهری، آبیاری، تولید انرژی و کنترل سیلاب اشاره نمود. هنگامی که یک سد دچار شکست شده و آب ذخیره شده از طریق شکاف آزاد می گردد، منجر به تخریب سازه های موجود در پایین دست، مرگ و میر و خسارت های محیط زیستی می شود. بزرگی این سیلاب معمولا بسیار بیشتر از سیلاب های معمولی، و زمان حادثه بسیار کوتاه تر از سیلاب های بارش-رواناب است. بر اساس گزارش کمیسیون بین المللی سد های بزرگ (icold) حدود ۳۸% شکست سد ها در جهان توسط روگذری جریان، بنابر ظرفیت ناکافی سرریز یا شسته سرریز توسط جریان های بزرگ، حدود ۳۳% به علت نشت یا پدیده رگاب در بدنه سد، حدود ۲۳% در رابطه با مشکلات پی، و بقیه به دلیل ایجاد موج لرزه ای، لغزش خاکریز، آسیب زلزله و روانگرایی می باشد. با توجه به خسارات جانی، مالی، آسیب های محیط زیستی و انعکاس های اقتصادی، پیشبینی شکاف سد و محاسبه هیدروگراف خروجی جریان ناشی از شکست سد باید مورد توجه قرار گیرد. شکاف یک باز شدگی در بدنه سد می باشد که به دلیل روگذری یا رگاب در سد خاکی ایجاد می شود. وقوع پدیده رگاب ناشی از ایجاد آبراهه هایی در قسمت های نفوذ پذیر سد خاکی است که این آبراهه از پایین دست سد شروع شده و به طرف بالادست گسترش می یابد. زمانی که تراز بالای شکاف به تراز سطح آب می رسد، حجم عظیمی از آب وارد شکاف شده و سد ریزش می کند.
شکست سد چگونه رخ میدهد
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.
همیشه در نظر داشتم تا سایتی بسازم که همگان بتوانند بیاموزند و آموخته هایشان را در زندگی بکار ببرند و از این طریق موفق شوند.
آدرس: آذربایجان شرقی- مراغه- خیابان خواجه نصیر جنوبی – کوچه شهید حسن اکرمی پ 77
تلفن: 09147084338
ایمیل: Info@DaneshAb.ir
نوع مقاله : مقالات پژوهشی
نویسندگان
1
دانشگاه فردوسی مشهد
2
دانشگاه آزاد واحد مشهد
چکیده
شکست سد چگونه رخ میدهد
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Introduction: Dam failure and its flooding is one of the destructive phenomena today. Therefore, estimating the peak outflow (QP) with reasonable accuracy and determining the related flood zone can reduce risks. Qp of dam failure depends on important factors such as: depth above breach (Hw), volume of water above breach bottom at failure (Vw), reservoir surface area (A), storage (S) and dam height (Hd). Various researchers have proposed equations to estimate QP. They used the regression method to obtain an appropriate equation. Regression is a mathematical technique that requires initial test and diagnosis. These researchers present a new regression model for a better estimation of Qp.
Materials and Methods: The data used in this study are related to 140 broken dams in the world for 34 of which sufficient data are available for analysis. Dam failure phenomenon is a rapidly varied unsteady flow that is explained by shallow waters equations. The equations in the one-dimensional form are known as Saint-Venant equations and are based on hydrostatic pressure distribution and uniform flow under rectangular steep assumption. Although hydraulic methods to predict the dam failure flood have been developed by different software, due to the complex nature of the problem and the impossibility of considering all parameters in hydraulic analysis, statistical methods have been developed in this field. Statistical methods determine the equations that can approximate the required factors from the observed parameters. Multiple regression is a useful technique to model effective parameters in Qp, which can examine the statistical aspects of the model. This work is done by different tests, such as the model coefficients necessity test, analysis of variance table and it creates confidence intervals. Data analysis in this paper is done by SPSS 16 software. This software can provide fit model, various characteristics and related tests in the Tables.
Results and Discussion:This paper proposes a new relationship with better estimation of discharge peak (Qp) based on Hw and Vw factors. Results showed how to choose the appropriate model (fitting the model) and the initial required tests, according to the diagnostic model. And it compares the estimated error (relative efficiency) of the researchers’ models with the proposed models. The number of models can be classified to three convenient linear, multiplicative and transformed bases on Vw, Hw and Qp (nonlinear terms Qp). The best models for each of the three models were selected. Their corrected determination coefficients (Adj R2) are close together and are between 0.86 until 0.864. The relative efficiency criteria based on the root mean square error (RMSE) was used to determine the best model. This standard was also used for other researchers’ models. RMSE of the three models presented in this article is lower than that of other models (from 745 to 759). Diagnostics analysis of the three models is not possible due to the large volume, so some statistical analysis for the model 2 are presented in detail. The results are given in the following Tables. Test level has been assumed to be 5%. From the point view of hydraulics, it can be said that the final equation for Qp should be proportional to Hw 1.5. So although the model (2) has the lowest RMSE, but the model (3) of the hydraulics viewpoint seems more logical and its RMSE is not very different from the model (2), so this model can be selected as the best model. Figure 1 show diagnostics diagrams of model (3). The right Figure shows the homogeneity of residuals (follow the normal law) as a histogram. This homogeneity is confirmed by the crouch graph (center Figure). The left graph shows the stabilization of residual variance. According to the preliminary and diagnostics tests results, the model (3) has been selected. Its determination coefficient (0.864) also shows good strength.
Table 1- Top models presented in this research
Model1
Model2
Model3
,
Note:
Table 2- Statistical characteristics of the proposed models
model Adjusted R Square Durbin
Watson F VIF Std.
Residual Cook’s Distance Centered Leverage
1 0.862 1.716 104.383 1.283 [-1.975 , 2.908] [ 0,0.569] [0,0.363]
2 0.860 1.744 102.545 1.283 [-1.824 , 2.834] [0,0.608] [0,0.363]
3 0.864 1.687 211.048 1 [-2.202 , 2.699] [0,0.527] [0,0.335]
Figure 1- Model 3 diagnostics pattern diagrams: histogram (right), crouch diagram (middle) the estimated residuals (left)
Conclusion: In this study, data from 140 broken dams were used to provide an appropriate model for estimating the peak outflow of dam failure. Standard statistical principles including preliminary tests, diagnostic and the efficiency of the models are the innovations of this paper. Analysis showed that the three models are competitive, and that the best of them was selected. The determined coefficient of these models was from 0.86 to 0.864 ranges. Relative efficiency was calculated by the RMSE index. The results showed that these models are more accurate than the models presented by other researchers. The model (3) was presented in this research, the best result was estimated for Qp and its error was less than the other models.
کلیدواژه‌ها [English]
نوری, مهسا, خداشناس, سعیدرضا, رضایی پژند, حجت. (1394). برآورد دبی اوج ناشی از شکست سدهای خاکی بر اساس الگوهای آماری چندمتغیره. آب و خاک, 29(2), 393-405. doi: 10.22067/jsw.v0i0.36606
مهسا نوری; سعیدرضا خداشناس; حجت رضایی پژند. “برآورد دبی اوج ناشی از شکست سدهای خاکی بر اساس الگوهای آماری چندمتغیره”. آب و خاک, 29, 2, 1394, 393-405. doi: 10.22067/jsw.v0i0.36606
نوری, مهسا, خداشناس, سعیدرضا, رضایی پژند, حجت. (1394). ‘برآورد دبی اوج ناشی از شکست سدهای خاکی بر اساس الگوهای آماری چندمتغیره’, آب و خاک, 29(2), pp. 393-405. doi: 10.22067/jsw.v0i0.36606
نوری, مهسا, خداشناس, سعیدرضا, رضایی پژند, حجت. برآورد دبی اوج ناشی از شکست سدهای خاکی بر اساس الگوهای آماری چندمتغیره. آب و خاک, 1394; 29(2): 393-405. doi: 10.22067/jsw.v0i0.36606
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
برآورد دبی اوج ناشی از شکست سدهای خاکی بر اساس الگوهای آماری چندمتغیره
متن کامل این مقاله منتشر نشده و در پایگاه سیویلیکا موجود نمی باشد.
منبع مقالات سیویلیکا دبیرخانه کنفرانس ها و مجلات می باشد. برخی دبیرخانه ها اقدام به انتشار اصل مقاله نمی نمایند.به منظور تکمیل بانک مقالات موجود چکیده این مقالات در سایت درج می شوند ولی به دلیل عدم انتشار اصل مقاله امکان ارائه آن وجود ندارد.
متن کامل (فول تکست) این مقاله منتشر نشده و یا در سایت موجود نیست و امکان خرید آن فراهم نمی باشد.
https://civilica.com/doc/268826/
اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.شکست سد چگونه رخ میدهد
مقالات فوق بر اساس داده کاوی مقالات مطالعه شده توسط پژوهشگران محاسبه شده است.
مقالات فوق اخیرا در حوزه مرتبط با این مقاله به سیویلیکا افزوده شده اند.
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.
دفتر مرکزی انتشارات بوم سازه (سیویلیکا): تهران، بزرگراه جلال آل احمد، بین خیابان کارگر و بزرگراه چمران، کوچه پروانه، پلاک ۴، ساختمان چمران، طبقه ۴، واحد ۳۱
تلفن: ۸۸۰۰۸۰۴۴ ، ۸۸۳۳۵۴۵۰ ، ۸۸۳۳۵۴۵۱ ، ۸۸۳۳۵۴۵۲ – کد پستی: ۱۴۳۹۹۱۴۱۵۳
تمامی خدمات پایگاه سیویلیکا ، حسب مورد دارای مجوزهای لازم از مراجع مربوطه می باشند و فعالیت های این سایت تابع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران است
%PDF-1.5
%
1 0 obj
>>>
endobj
2 0 obj
>
endobj
3 0 obj
>/ExtGState>/XObject>/ProcSet[/PDF/Text/ImageB/ImageC/ImageI] >>/MediaBox[ 0 0 595.32 841.92] /Contents 4 0 R/Group>/Tabs/S/StructParents 0>>
endobj
4 0 obj
>
stream
x[ێ6}7cR4`a E>}XE$m7-!)K(+S ՚333w}|>CֽOO={_7/^|_fC9g9aD{M NqyzX.~|^.rs>.؛NTyb^’gIdva;J2I& D
~>Fΐmg1~hQthT.52E8U*2>S(4$ڧ+AiopU8xŴéTWr4b+GMUav
سَد یا به فارسی «بَند» مانعی است که در جلوی جریان آب و برای مهار کردن آن ساخته میشود. سد دیواری محکم است که به منظور مهار کردن یا تغییر مسیر آب در عرض دره یا میان دو کوه و در مسیر رود ایجاد می‌کنند.
در پشت سد، دریاچه‌ای درست میشود که آبش را اندوخته می‌کنند تا در موقع نیاز از آن استفاده کنند. سدها در نگهداری و استفاده از منابع آب و زمین به انسان یاری می‌رسانند. سدی که در جای مناسب ساخته میشود، می‌تواند جلوی بسیاری از سیل‌ها و طغیان‌های آبی را بگیرد.[۱]
در دریاچه‌های پشت سدها، آب آشامیدنی مورد نیاز مردم و چارپایان اندوخته میشود. با ساختن هر سد، بسیاری از زمین‌های خشک به زیر کشت می‌روند. جاری شدن آب از سدها، ماشین‌هایی به نام توربین را به حرکت درمی‌آورد و اینها نیز به نوبهٔ خود، مولّدهای برق را به چرخش درمی‌آورند و نیروی برق تولید می‌کنند.[۱]
افزودن ارتفاع آب به‌وسیله ایجاد سد، می‌تواند فقط به منظور مهار یا تغییر مسیر آب رودخانه باشد یا به یک یا چند منظور مانند ذخیره کردن آب در پشت سد برای کشاورزی، آبیاری و آبرسانی، مصرف صنعتی، آبزی‌پروری، آب راه گستری یا تولید انرژی برقابی هدف اصلی در ایجاد سد بوده باشد.
از آنجا که آب جمع شده در پشت یک سد، می‌تواند نیروی بسیار عظیمی به سد وارد کند، در طراحی سدها، اصلی‌ترین مسئله استاتیکی (ایستایی)، غلبه بر این نیرو و رسیدن به شرایط پایداری است که با تخلیه یا آبگیری سد، پیوسته برقرار باشد.
شکست سد چگونه رخ میدهد
کم و بیش، تمام سدها یک سرریز دارند. سرریز، راه یا تونل شیبداری است که برای خارج شدن تدریجی آب از دریاچه در نظر گرفته میشود. از سرریزها برای ثابت نگهداشتن سطح آب دریاچهٔ پشت سد و پیشگیری از سرریز شدن آب از لبهٔ بالایی سد استفاده میشود.
از دیدگاه استاتیکی، سدها به دو گروه عمده تقسیم می‌گردند:
سدهای پایه دار، سدهای پشت بنددار و سدهای چوبی از دیگر انواع سد محسوب میشوند.
اساس نیروی غلبه بر فشار آب در این سدها، انتقال این نیرو به دیواره‌های دره و در حقیقت شکل هندسی سد است. این سدها حداقل در مقیاس‌های بزرگ، غالباً از بتن غیر مسلح ساخته میشوند. به منظور جلوگیری از ورقه ورقه شدن سطوح مختلف بتن روی یکدیگر، بسیاری از سدهای بزرگ از این نوع، به صورت لایه لایه و معمولاً به صورت لایه‌های ۲ یا۳ متری بتن ریزی می‌گردد. سطح هر لایه بتن ریزی شده بلافاصلهً شسته می‌گردد تا بتن لایه (مرحله) بعدی به بتن قبلی خوب بچسبد و از ورقه ورقه شدن سطوح مختلف بتن روی یکدیگر جلوگیری گردد. این سدها به صورت بلوک بلوک ساخته شده و در انتها بین بلوک‌ها که درزه نامیده میشود دوغاب سیمان تزریق می‌گردد تا سد به صورت یکپارچه عمل کند.
از آنجاییکه باید در برابر فشار بسیار زیاد آب، مقاومت مناسبی به‌وسیلهٔ وزن سازه سد صورت پذیرد، این نوع از سدها معمولاً حجم بسیار عظیمی دارند. بدیهی است در ساخت سازه‌ای با این حجم، اقتصادی‌ترین مسئله، بحث تأمین مصالح است؛ بنابراین این سدها معمولاً از مصالح موجود در محل احداث خود بهره می‌برند. بدیهی است که در دسترس‌ترین این گونه مصالح سنگ و خاک است. سدهای وزنی به همین دلایل امروزه در دو نوع سدهای بتنی و سدهای خاکی ساخته میشوند.
در ساخت سدهای خاکی، آنچه که در واقع جلوی آب را می‌گیرد، یک هسته نسبتاً نازک رسی است. خاک رس این خاصیت را دارد که با مرطوب شدن، به عایق خوبی برای نفوذ آب تبدیل می‌گردد. (از همین رو بام خانه‌های قدیمی کاهگل می‌شده‌است) بجز هسته رسی، مابقی حجم سد را سنگ و خاک غیر محلول در آب تشکیل میدهد. چرا که سنگ‌های محلول پس از مدتی باعث کاهش وزن سد و به هم خوردن نتایج محاسبات خواهند شد.
سدهای خاکی همواره با مشکل محدودیت ارتفاع مواجهند و بیشتر برای دره‌های عریض و کم شیب مناسب هستند (سد پانزده خرداد دلیجان). بر عکس سدهای قوسی مناسب دره‌های عمیق و کم‌عرضند مانند: (سد کرج)
اگر سدی بدون مطالعه و بررسی کافی زمین‌شناسی احداث گردد، بی شک تنها یک فاجعه اقتصادی و محیط زیستی از خود بجا می‌گذارد. تمامی نواحی که دریاچه سد آن‌ها را می‌پوشاند و همچنین زیر سازه سد باید به‌طور دقیق مورد گمانه زنی‌های کارشناسی قرار گیرد. وجود تنها یک بخش آهکی در اطراف دریاچه باعث خواهد شد تا آب به تدریج بخش آهکی را از بین برده و به خارج راه نفوذ پیدا کند یا در دراز مدت برهم ریختن محاسبه‌ها را سبب شود. نظیر چنین واقعه‌ای برای سد لار افتاد و این سد در حال حاضر از یک سوم ظرفیتش بهره‌برداری می‌نماید.
در سال ۱۹۵۹ میلادی فاجعهٔ فروریختن سد قوسی مالپاست در آلپ-ماریتیم فرانسه که بنا به ضابطه‌های امروز، شاید به سبب شیب افقی زیاد و ناآگاهی از وجود سنگ‌های دگرگونی و گنیس در محل باشد، رخ داد.
مطالعات زیست‌محیطی به مجموعه مطالعاتی گفته میشود که اثر تغییرات ایجاد شده توسط سد و دریاچهٔ آن و همچنین تقلیل آب پایین دست را بر روی زیست‌بوم منطقه شناسایی، محاسبه و هزینه یابی می‌کنند.
علاوه بر این، این اثر باید بر روی شهرها و روستاها و سایر المان‌ها (همچون آثار باستانی در مورد سد سیوند) در کنار ارزیابیتاثیرها بر محیط زیست مورد بررسی قرار گیرند تا در محاسبه‌های سود و زیان کلی پروژه، و گزینش‌های پایانی در نظر گرفته شوند؛ که در کنار این شناخت بااستفاده از مدل‌سازی اطلاعات ساختمان می‌توان به بهینه‌ترین برنامه تعمیرات و نگهداری هر ساختمانی از جمله سازه سد رسید که بهره برداران را در راهبری این گونه سرمایه‌های ملی یاری میدهد.[۲]
شنا کردن در آب سد حتی در صورت مجهز بودن با بهترین تجهیزات غواصی فوق‌العاده خطرناک است!
به گزارش مهندس مهدی دانشگر (معاون پشتیبانی و منابع انسانی) تنها در سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹ میلادی) ۸۱۲ نفر فقط در ایران بر اثر غرق شدن در سد جان خود را از دست داده‌اند.
نکته مهم*
غرق شدن در آب سد به دلیل کم مهارت بودن در شناگری نیست و از قضا اکثر غرق شدگان در سد شناگران ماهری بودند که حتی فکر غرق شدن را نمی‌کردند.
در تمام سدها علامت شنا کردن ممنوع نصب میشود اما متأسفانه مردم به دلیل نداشتن آگاهی نسبت به خطرات سد آن را فقط شوخی تصور می‌کنند و اهمیتی نمی‌دهند.
غرق شدن در آب سد عوامل زیادی دارد که مهم‌ترین آنان عبارتند از:
۱_((گیر افتادن در زیر آب))
زمانی که سد قرار است احداث گردد در اکثر مواقع موانعی که در مخزن سد (محل جمع شدن آب پشت سد) قرار دارند (شامل درختان، دکل‌های برق و خانه‌ها) تخریب نمی‌گردند و گیر افتادن شناگر در این موانع طبیعتاً موجب مرگ خواهد شد.
۲_((برخورد کردن با جسم سخت))
رودخانه‌هایی که به سد می‌ریزند در مسیر خود گاهی اجسام سخت مانند (تکه‌های سنگ کوچک و بزرگ، تنه‌ها و شاخ برگ‌های درختان و…) را با خود به سد می‌آورد که برخورد کردن این اجسام با شناگر می‌تواند موجب آسیب دیدگی شدید و شاید مرگ شود.
۳_((گیر افتادن در لایه باتلاقی زیر آب))
آب رودخانه همراه خود خاک‌های نرم مثل شن و ماسه، آهک و نمک‌های مختلف را شسته و به سد می‌آورد.
جمع شدن این خاک‌های نرم در زیر سد به همراه برگ‌های گیاهان، آهک، و نمک‌هایی که در آب انحلال ناپذیرند، یک لایه باتلاقی چسبناک مانند را پدیدمی‌آورد که اگر شنا گر در درون این لایه گیر بیفتد بسیار سخت ممکن است از آن بیرون بیاید.
حتی ممکن است ضخامت لایه باتلاقی زیاد باشد و شناگر را مثل باتلاق‌های واقعی به درون خود بکشد!
۴_((منقبض شدن اعضای بدن))
آب وزن دارد اگر چیزی در محاصره آب قرار بگیرد آب به آن فشار وارد میکند. همچنین با افزایش ارتفاع فشار بیشتر میشود.
حال شناگر هر چقدر هم بدن ورزیده و آماده ای داشته باشد بالاخره بعد از مدتی فشار آب باعث خستگی عضلات شناگر میشود که نتیجه آن گرفتگی عضلات و مرگ حتمی است.
۵_((تغییر دمای آب))
آب سد به دلیل حجم زیاد آب از بالا به پایین افزایش دمای چشمگیری پیدا میکند و اگر شناگر به مقدار زیادی به عمق آب برود تغییر دمای چشمگیر و ناگهانی آب باعث تغییر سریع دمای بدن میشود که موجب گرفتگی عضلات و مرگ شناگر میشود.
۶_((تغییر فیزیکی شرایط آب))
شرایط فیزیکی آب سد شامل (قدرت سرعت و جهت آب) همواره در حال تغییر است.
ممکن است آب سد به صورت ساکن و بدون هیچ حرکتی به نظر برسد ولی این فقط خطای دید است و چون حجم آب زیاد است به چشم نمی‌آید اما آب همیشه دارای حرکت است و هر لحظه امکان دارد سرعت و جهت آن تغییر و حتی به شناگر در سمت مخالف نیرو وارد کند.
این نیرو بعد از مدتی موجب خستگی عضلات و در نتیجه غرق شدن شناگر خواهد شد.
۷_((کشیده شدن به سرریز))
در محل خروجی آب سد گرداب ضعیفی ایجاد میشود که اگر شناگر وارد این گرداب شود دیگر نمی‌تواند کنترل خودش را حفظ کند و به سمت خروجی سد کشیده میشود. حتی ممکن است خروجی سد به اندازه کافی بزرگ باشد و شناگر با قدرت به سمت پروانه مولد نیروی الکتریکی هدایت شود.
تاریخچه سدسازی در ایران به دوران باستان و زمان هخامنشیان می‌رسد.[۳]
پل •
کانال •
سد •
زهکشی •
پل پیاده‌رو •
پل چندراهه •
مادی •
پل هوایی •
راه •
راه هوایی •
سیلابی •
تونل
همچنین ببینید: معماری •
تماشاخانه •
مهندسی عمران •
ساخت‌وساز •
زمین بازی •
پارک شهری
ایرنا نوشت: نگرانی‌ها درباره وضعیت خوزستان و به‌طور مشخص سد کرخه با ورود موج جدید بارندگی‌ها، شدت یافته است. شایعاتی مبنی بر احتمال شکستن سد کرخه نیز در روزهای اخیر مطرح شده، اما یک استاد دانشگاه قویاً این شایعات را رد میکند.
رضا مکنون، رئیس شورای راهبردی دفتر توسعه پایدار دانشگاه امیرکبیر و عضو هیئت علمی گروه آب و محیط زیست این دانشگاه می‌گوید: مقدار زیادی از حجم مخزن سد کرخه تا کنون پر شده است. باید برای سیل جدید آمادگی داشت تا بارندگی‌های جدید به سرریز شدید منتهی نشود. زیرا در این صورت ممکن است به سد نیز لطمه‌ای وارد شود.
وی در ادامه اضافه میکند: مصوب شده که حجم آب بیشتری در سد سیمره (در بالادست) نگهداری شود تا آب کمتری پایین بیاید. راهکار دیگر این است که بین بد و بدتر تصمیم‌گیری شود؛ یعنی یا تا لحظه آخر ریسک بپذیرند و در حالی که حجم سد پر است به استقبال سیل بروند یا اینکه دبی خروجی را زیاد کنند. البته ناگفته نماند که افزایش دبی خروجی سد به پاییندست لطمه می‌زند. اکنون وزارت نیرو باید بین این سناریوها یکی را انتخاب و بررسی کند که ریسک آینده چقدر قطعی است و کدام تصمیم منطقی‌تر است.
مکنون تصریح میکند: به‌نظر می‌رسد در نهایت پاییندست سد کرخه دچار خسارت میشود، منتها ممکن است افزایش دبی خروجی سد، خسارت کمتری را در پی داشته باشد، نسبت به اینکه سیل سنگین‌تری در راه باشد و حجم آب ناشی از آن توسط سد قابل ذخیره نباشد و یکباره ناچار شوند حجم آبی معادل 3 هزار متر مکعب بر ثانیه یا بیشتر را از سد خارج کنند.
شکست سد چگونه رخ میدهد
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه توان سرریز کلی سد بیش از 10 هزار متر مکعب بر ثانیه است، می‌گوید: مسئله این است که این حجم زیاد آب قطعاً لطمه شدیدتری از سرریز آن به پاییندست خواهد زد. در بارندگی‌های اخیر حجم زیادی آب جاری شده که نحوه مواجهه با آن نسبت به دفعات گذشته متفاوت است. برای نمونه در سال گذشته تنها 42 درصد حجم سدهای ما آب داشت، در حالی که اکنون گفته میشود بیش از 90 درصد آن‌ها پر شده است.
وی می‌افزاید: گویا مجوز گرفته شده و حجم زیادی از آب را به بخش عراقی هورالعظیم هدایت کرده‌اند و اکنون بخشی از این تالاب برای این منظور استفاده شده است.
مکنون در رابطه با احتمال شکستن سد کرخه نیز معتقد است: استحکام سازه بتنی نسبت به خاکی بیشتر است، اما آب روی بدنه سد خاکی اثر می‌گذارد. البته پهنای سد کرخه زیاد است و این‌گونه نیست که به این سرعت سد تخریب شود. ضمن اینکه مدام مانیتور می‌کنند و اگر اشکالی ببینند آن را رفع می‌کنند.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه شخصاً فکر می‌کنم احتمال شکستن سد کرخه بسیار پایین است، ادامه میدهد: ظرفیت سرریز سد بیش از 10 هزار متر مکعب بر ثانیه است و قطعاً در شرایطی که آب خروجی به 3 هزار متر مکعب نمی‌رسد، مشکلی برایش پیش نمی‌آید. اگر سیل عظیمی باشد و دبی خروجی مثلاً به 20 هزار متر مکعب برسد و آب از روی سد خارج شود (Overtop) چنین خطری وجود دارد. در حالی که اکنون در این وضعیت نیستم و آب از کانال‌های سد در حال تخلیه است.
وی در انتها یادآور میشود: خوشبختانه رئیس جمهور از مسئولین مرتبط خواسته در محل حاضر باشند و شخص وزیر نیرو نیز در جریان بالاترین تصمیمی که درباره آب گرفته میشود، قرار دارد. این‌گونه نیست که فردی بتواند تصمیمی غیرکارشناسی بگیرد.
شهر جهانی یزد، شهری تاریخی و کویری بین دشت لوت و دشت کویر است که مارکوپولو جهانگرد معروف آن را بزرگ، زیبا و پر رونق توصیف میکند. شهر تاریخی یزد در قدیم؛ به ایساتیس به معنی فرخنده و مقدس معروف بوده است.
شاید شما نام بیمه شخص ثالث ایران را به عنوان قدیمی‌ترین بیمه ثالث بشناسید. شرکت بیمه ایران، بیشترین حجم فروش بیمه شخص ثالث را از آن خود کرده است. احتمالا هنگام خرید بیمه شخص ثالث، به این رشته بیمه شرکت ایران فکر خواهید کرد. چرا بیمه ثالث ایران در بین گزینه‌های خرید جای می گیرد؟
تمامی حقوق این سایت برای خبرآنلاین محفوظ است.
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright © 2018 khabaronline News Agancy, All rights reserved
